Μπορεί η «φούσκα» της Κίνας να «σκάσει» στις αμερικανικές τράπεζες;
Η διεξαγωγή του παγκόσμιου carry trade από τον ασιατικό «γίγαντα» θα μπορούσε να δημιουργήσει κινδύνους για τις τράπεζες των ΗΠΑ.
του Στίβεν Γκάντελ
Η άποψη που επικρατεί είναι ότι η Κίνα δεν αποτελεί πολύ άμεσο κίνδυνο για τις τράπεζες των ΗΠΑ. Βέβαια, εάν η Κίνα μπει σε οικονομική κρίση, και αν περάσει σε ύφεση -μακρινό ενδεχόμενο, λαμβάνοντας υπόψη τον πρόσφατο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 7%- θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή ζημιά στην παγκόσμια οικονομία. Οι αμερικανικές τράπεζες και η οικονομία των ΗΠΑ θα βίωναν μεγάλο πλήγμα. Αλλά από την άποψη της άμεσης έκθεσης στην Κίνα, οι τράπεζες των ΗΠΑ δεν κινδυνεύουν να χάσουν πολλά.
Σύμφωνα με μια έκθεση από τον οίκο αξιολόγησης Fitch που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα, οι τράπεζες των ΗΠΑ έχουν συλλογική άμεση έκθεση 83 δισ. δολαρίων σε δάνεια προς την Κίνα. Αυτό δεν συνιστά μεγάλη έκθεση στον χώρο του τραπεζικού τομέα των ΗΠΑ. Η JPMorgan Chase από μόνη της, για παράδειγμα, έχει πάνω από 700 δισ. δολάρια σε σύνολο δανείων. Το σύνολο του τραπεζικού τομέα των ΗΠΑ έχει σχεδόν 15 τρισ. δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία. Για τις τράπεζες των ΗΠΑ, η Κίνα εξακολουθεί να μην είναι και τόσο μεγάλο θέμα.
Αυτό, όμως, φαίνεται να αλλάζει. Φοβούμενες μια πιστωτική «φούσκα», οι κινεζικές αρχές πριν από ένα χρόνο αύξησαν απότομα τα εγχώρια επιτόκια για να επιβραδύνουν τον δανεισμό από τις εγχώριες τράπεζες. Αυτό προκάλεσε μια τεράστια διαφορά μεταξύ των ποσοστών επιτοκίων των ΗΠΑ, τα οποία είναι περίπου 0,50% για τα βραχυπρόθεσμα διατραπεζικά δάνεια, και τα κινεζικά επιτόκια, τα οποία είναι 5% για τα βραχυπρόθεσμα δάνεια των τραπεζών.
Και έτσι φαίνεται ότι υπάρχει δυνατότητα για «εύκολο χρήμα» μέσω του δανεισμού χρημάτων από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη στην Κίνα. Το εμπόριο αυτό ήδη αυξάνεται εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά έχει τραβήξει την προσοχή τον τελευταίο καιρό. Και αυτό είναι λίγο παρακινδυνευμένο, τουλάχιστον για τις τράπεζες των ΗΠΑ.
Κατά την τελευταία εβδομάδα, μια σειρά από μεγάλες τράπεζες προσπαθούν να καταλάβουν αν έχουν εξαπατηθεί με ένα δάνειο στο οποίο μια κινεζική εταιρεία εμπορίας πρώτων υλών στο λιμάνι του Qingdao παρείχε την ίδια εγγύηση σε διάφορους δανειστές. Το καθεστώς έχει ρίξει φως στο γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος του εξωτερικού δανεισμού που κάνουν οι κινεζικές εταιρείες για να αποκομίσουν το περιθώριο κέρδους επί του επιτοκίου γίνεται με δάνεια εξασφαλισμένα με βασικά προϊόντα.
Η Goldman Sachs εκτιμά ότι ο δανεισμός με εγγύηση προϊόντων έχει οδηγήσει σε μια εισροή ύψους 110 δισ. δολαρίων σε ξένο νόμισμα στην κινεζική οικονομία κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ή περίπου το ένα τρίτο όλων των νέων βραχυπρόθεσμων δανείων στην Κίνα σε αυτό το διάστημα.
Η Citigroup φαίνεται να είναι η μόνη μεγάλη τράπεζα των ΗΠΑ που έχει πέσει θύμα απάτης στο Qingdao. Αλλά οι περισσότερες μεγάλες τράπεζες των ΗΠΑ παρέχουν δάνεια με εγγύηση βασικών προϊόντων, και η πρακτική αυτή έχει αυξηθεί πρόσφατα. Πέρυσι, οι τράπεζες σε όλο τον κόσμο δάνεισαν 687 δισ. δολάρια σε επιχειρήσεις παραγωγής προϊόντων, σύμφωνα με το Bloomberg, αν και πολλά από αυτά τα δάνεια έγιναν απευθείας στις επιχειρήσεις και εξασφαλίστηκαν με πρώτες ύλες. Η JPMorgan ήταν ο κορυφαίος δανειστής των ΗΠΑ σε όλο τον κόσμο, με 57 δισ. δολάρια, ακολουθούμενη από την Wells Fargo η οποία δάνεισε 47 δισ. δολάρια.
Σε αντίθεση με άλλα είδη δανείων, οι τράπεζες συνήθως δεν αναφέρουν ακριβώς πόσα χρήματα έχουν δανείσει με βάση τα λογιστικά στοιχεία. «Δεν έχω δει ποτέ καμία οικονομική κατάσταση τράπεζας που να έχει αυτήν την πληροφορία», λέει ο Χαοζιάνγκ Ζου, καθηγητής Οικονομικών στο MIT που έχει μελετήσει το δανεισμό με εγγύηση βασικών προϊόντων. «Είναι δύσκολο να το παρακολουθήσει κανείς».
Και ενώ ο δανεισμός μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας μπορεί να φαίνεται σαν «εύκολο χρήμα», υπάρχουν τρόποι που μπορεί να πάει άσχημα. Μια πτώση του γουάν, το οποίο βρίσκεται 3% κάτω σε σχέση με το παρελθόν έτος, θα έπληγε τα κέρδη, διότι μια δανειολήπτρια εταιρεία θα χρειαστεί περισσότερα χρήματα για συνάλλαγμα για να ξεπληρώσει τα δολάρια που οφείλει σε δάνειο προς τις ΗΠΑ στο τέλος της συναλλαγής. Επίσης, η χρηματοδότηση μιας συναλλαγής με εγγύηση βασικά προϊόντα, όταν οι τιμές βασικών προϊόντων αυξηθούν, μπορεί να προκαλέσει μείωση μέρους των κερδών.
Τούτων λεχθέντων, όσο τα επιτόκια μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας παραμένουν με αυτή τη μεγάλη διαφορά, το carry trade της Κίνας θα συνεχιστεί.
Διαβάστε ακόμη:
O κινεζικός γίγαντας που θέλει να μπει σε ελληνικές τράπεζες
Πώς η Bank of America έχασε δισεκατομμύρια και ξέχασε να το πει
