Code it like a Girl: Τα κορίτσια που έβαλαν στόχο να μάθουν στις Ελληνίδες προγραμματισμό

Μπορεί οι άνδρες να τρελαίνονται με κάθε νέα τεχνολογική ανακάλυψη και να σπεύδουν στο πλησιέστερο πολυκατάστημα για να αποκτήσουν το τελευταίο gadget, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τις γυναίκες.

Οι περισσότερες όταν ακούνε τη λέξη τεχνολογία αισθάνονται ότι βρίσκονται σε αχαρτογράφητα νερά και ότι χρειάζονται, τουλάχιστον, ένα εγχειρίδιο που να απαντά σε όλα τους τα ερωτήματα. Σε ότι αφορά την αγορά εργασίας, μολονότι ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός γυναικών καταλαμβάνει διευθυντικές θέσεις, οι άνδρες εξακολουθούν να υπερέχουν σε γνώσεις πληροφορικής. Πώς θα μπορούσε αυτό να αλλάξει;

Σε αυτό το ερώτημα κλήθηκαν να απαντήσουν οι Αναστασία Σιάπκα και η Μαρία Δερμεντζή, δύο νέες κοπέλες που όραμα έχουν να ενδυναμώσουν τις γνώσεις του ασθενούς φύλου σε θέματα τεχνολογίας.

Όλα ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 2014 όταν η Μαρία και η Αναστασία συμφοιτήτριες στη Νομική μάθαιναν μόνες τους προγραμματισμό μέσω διαδικτυακών πηγών και βιβλίων. Η Αναστασία είχε τη φαεινή ιδέα να φέρουν στην Ελλάδα το παγκόσμιο κίνημα ενδυνάμωσης των γυναικών στην τεχνολογία, ονόματι Code it Like a Girl, και να αρχίσουν να πραγματοποιούν εργαστήρια προγραμματισμού για γυναίκες, έτσι ώστε να αποκτήσουν πολύτιμες τεχνολογικές δεξιότητες που θα τις καταστήσουν περιζήτητες στην αγορά εργασίας και θα γεφυρώσουν παράλληλα το χάσμα εκπροσώπησής τους στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών σε σχέση με τους άνδρες. Έπειτα από δύο χρόνια δράσης η αναγνώριση είναι τέτοια που ακόμη και διεθνούς φήμης προσωπικότητες, όπως η Arianna Huffington έχουν κάνει tweet για το Code it Like a Girl.

Όπως αναφέρει η Αναστασία στο fortunegreece.com, παρόλο που το κίνημα ξεκίνησε στις Η.Π.Α., ταιριάζει «γάντι» και στην ελληνική αγορά αφού το ποσοστό των γυναικών που είναι καταρτισμένες τεχνολογικά είναι μικρό. «Δημιουργήσαμε εξ αρχής εκπαιδευτικό υλικό γραμμένο στα ελληνικά και προσαρμόσαμε τόσο τη διδασκαλία όσο και τη συνολικότερη εικόνα μας στα ελληνικά δεδομένα, ώστε να είναι προσιτή σε κάθε Ελληνίδα που θέλει να μάθει προγραμματισμό. Φυσικά η πρωτοβουλία μας έχει και αμερικανικές επιρροές καθώς εξελίξαμε τo «Code it Like a Girl» με τη βοήθεια του Venture Garden, το οποίο συνδιοργανώνεται από το American College of Thessaloniki και το The Hellenic Initiative ενώ πολύ σημαντικός υποστηρικτής μας είναι το Angelopoulos-Clinton GIU Fellowship».

Σε ότι αφορά το Angelopoulos- Clinton GIU Fellowship, τις υποτροφίες δηλαδή που προκηρύσσει η Γιάννα Αγγελοπούλου για φοιτητές ελληνικών πανεπιστημίων με ιδέες κοινωνικής επιχειρηματικότητας, τα κορίτσια κατάφεραν να διακριθούν λαμβάνοντας χρηματοδότηση, η οποία τις βοήθησε να καλύψουν λειτουργικά έξοδα της επιχείρησης και να κρατήσουν το κόστος των εργαστηρίων στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα. Επιπλέον, λόγω του fellowship συμμετείχαν ενεργά στο Clinton Global Initiative University που διοργάνωσαν οι Bill και Chelsea Clinton στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι.
Αυξημένη ζήτηση για τα εργαστήρια και τα workshops

Η Αναστασία προσθέτει πως μια τέτοια πρωτοβουλία, όπως είναι το Code it Like a Girl, μπορεί εύκολα να βρει εύφορο έδαφος στην Ελλάδα καθώς η εκμάθηση του προγραμματισμού μπορεί να βοηθήσει την χώρα να αναπτυχθεί στον τομέα της καινοτομίας και της τεχνολογίας, συμβάλλοντας κατ’ επέκταση στην επούλωση των «πληγών» της οικονομικής κρίσης. «Έχει βρεθεί μάλιστα πως αν περισσότερες γυναίκες συμμετείχαν στη ψηφιακή οικονομία το ΑΕΠ των κρατών μελών της ΕΕ θα αυξανόταν σημαντικά».

Γυναίκες ηλικίας από 6 έως 45 ετών δηλώνουν συμμετοχή για να παρακολουθήσουν τα εργαστήρια και να συμμετάσχουν στα workshops του «Code it Like a Girl» τα οποία, όπως μας λέει η Αναστασία, γίνονται sold out μέσα σε ελάχιστες ώρες, επισημαίνοντας πως δεν υπάρχει κανένας περιορισμός ως προς το πότε μπορεί ένα κορίτσι ή μια γυναίκα να ξεκινήσει την εκμάθηση προγραμματισμού. Όσο για το κόστος των εργαστηρίων αυτό ποικίλλει ανάλογα με τις απαιτήσεις κάθε εργαστηρίου, αλλά παραμένει πάντα προσιτό λόγω του κοινωνικού χαρακτήρα της δράσης.

Τι ακριβώς μαθαίνουν;
Μέχρι στιγμής οι συμμετέχουσες των εργαστηρίων έχουν διδαχθεί HTML, CSS, Javascript και Python. Πέρα όμως από τις αμιγώς τεχνολογικές γνώσεις, πολλές συμμετέχουσες δηλώνουν πως αυτό που κράτησαν περισσότερο μετά τα εργαστήρια ήταν ένα αίσθημα αυτοπεποίθησης στις γνώσεις και στις δεξιότητες τους, το οποίο τις βοήθησε να βρουν δουλειές ή να αλλάξουν ακόμα και ακαδημαϊκό προσανατολισμό. «Έχοντας εφοδιάσει 234 κορίτσια και γυναίκες με βασικές γνώσεις προγραμματισμού, θεωρώ πως ο αντίκτυπος μας είναι μεγάλος. Όντας ο πρώτος οργανισμός του είδους του στην Ελλάδα πυροδοτήσαμε τη συζήτηση για ένα κοινωνικό πρόβλημα που μέχρι τότε δεν απασχολούσε την ελληνική κοινωνία. Εξίσου σημαντική όμως ήταν και η συμβολή αυτού του εγχειρήματος στην προσωπική μας εξέλιξη, καθώς όσο περισσότερο εμβαθύναμε στο πρόβλημα τόσο περισσότερο μάθαμε στην καθημερινότητα μας να ανιχνεύουμε σεξιστικές συμπεριφορές, στερεότυπα και προκαταλήψεις και να τα αντιμετωπίζουμε».

Αυτή την περίοδο η προσοχή της Αναστασίας και της Μαρίας έχει στραφεί στα επόμενα βήματα του Code it Like a Girl και στο ρόλο που θα κληθεί να διαδραματίσει στο εγγύς μέλλον. Το προσεχές διάστημα ειδικό βάρος θα δοθεί στο πώς μπορούν να υποστηρίξουν όσο το δυνατόν περισσότερες γυναίκες ώστε να αναζητούν και να διεκδικούν πιο αποτελεσματικά καλύτερες ευκαιρίες για την εξέλιξη τους στον τομέα της τεχνολογίας. Στόχος που σε ένα χρόνο από τώρα ευελπιστούν πως θα έχει επιτευχθεί.

Ψηφιακά αναλφάβητοι το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων
Η Ελλάδα σε θέματα ψηφιακού αλφαβητισμού βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός ιδιαίτερα δυσάρεστο αν αναλογιστούμε πως στα επόμενα χρόνια, σύμφωνα και με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 90% των διαθέσιμων θέσεων εργασίας θα απαιτεί προηγμένες τεχνολογικές γνώσεις. Η Αναστασία επισημαίνει πως και σε θέματα προγραμματισμού οι εξελίξεις αργούν να φτάσουν στη χώρα μας, ενώ συγχρόνως λόγω του έντονου brain drain μεγάλο μέρος του ταλέντου του κλάδου φεύγει στο εξωτερικό. Πιστεύει, ωστόσο, πως η κατάσταση είναι ανατρέψιμη και πως με τη σωστή καθοδήγηση μεγάλο μέρος του πληθυσμού μπορεί να εκπαιδευτεί στον τομέα αυτό, καθώς το μόνο που χρειάζεται για να εξοικειωθεί κάποιος/α με αυτή την «δεξιότητα του 21ου αιώνα», όπως λέγεται χαρακτηριστικά, είναι ένας υπολογιστής και μια σύνδεση στο διαδίκτυο!

Περιοχές με χαμηλή πρόσβαση και ανδρικό κοινό μπαίνουν στο «στόχαστρο» του Geek Islands
Έχοντας ως «ορμητήριο» τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα και βλέποντας την αυξημένη ζήτηση για το Code it Like a Girl, ελήφθη η απόφαση να ξεκινήσουν μια νέα, ανεξάρτητη πρωτοβουλία, το Geek Islands. «Η Μαρία Δερμεντζή, η Στέλλα Τσουτσούρη, η Κατερίνα Λιόντου, η Φρόσω Παπαναστασίου και εγώ, δημιουργήσαμε μια ομάδα η οποία θα παρέχει μαθήματα ψηφιακών δεξιοτήτων διαδικτυακά αλλά και με φυσική παρουσία σε απόμακρες περιοχές της χώρας π.χ. νησιά, ορεινές περιοχές. Με τη νέα αυτή πρωτοβουλία από τη μία πλευρά θα εξυπηρετήσουμε περισσότερο κόσμο (άντρες και γυναίκες) ενώ από την άλλη πλευρά θα διοχετεύσουμε αυτές τις γνώσεις σε μέρη που δεν είναι τόσο προσβάσιμες».

Κρίνοντας από τη δική της εμπειρία στον πολλά υποσχόμενο χώρο των start ups, η Αναστασία έχει διδαχθεί πως πρέπει κανείς να είναι προετοιμασμένος να κουραστεί και να δουλέψει καθώς η επιτυχία που έρχεται άκοπα και ανώδυνα σε εγκαταλείπει εξίσου γρήγορα. «Ας είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι στα λαμπερά success stories και ας επικεντρωνόμαστε στους μακροπρόθεσμους στόχους μας. Είναι σημαντικό οι νέοι επιχειρηματίες να μην χάνουμε τον προσανατολισμό και το όραμά μας τόσο ατομικά όσο και σε εταιρικό επίπεδο, ακόμα και αν αυτό σημαίνει πως πρέπει να πούμε πολλά όχι σε προτάσεις και συνεργασίες που δεν πληρούν τα ποιοτικά μας standards».

Προσθέτει δε πως είναι λάθος να ταυτίζει ένας νέος επιχειρηματίας την πορεία της startup με την προσωπική του επιτυχία ή αποτυχία. Το επιχείρημά της είναι πως όσοι ξεκινούν μια δική τους μικρή επιχείρηση συχνά προσκολλώνται συναισθηματικά σε αυτή και παραμελούν άλλους τομείς της ζωής τους, με αποτέλεσμα να θολώνει η κρίση τους και να οδηγούνται σε εσφαλμένες αποφάσεις. «Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν έχουμε αφαιρέσει ακόμα το αρνητικό στίγμα από την αποτυχία με αποτέλεσμα να τη φοβόμαστε και να μας παραλύει, σε αντίθεση με τη Silicon Valley όπου η κουλτούρα του fail fast ευνοεί τον πειραματισμό και τη μάθηση μέσα από τα λάθη. Προσωπικά πιστεύω πως η αποτυχία μας στρέφει σε ενδοσκόπηση και μας βοηθά να βελτιωνόμαστε πολύ περισσότερο απ’ όσο η αδιάκοπη επιτυχία, επομένως είναι καλό να την αποδεχόμαστε και να παίρνουμε περισσότερα ρίσκα».

Η εμπειρία στο GES 2016
Η επιλογή της Αναστασίας ως GES+ Delegate στο Global Entrepreneurship Summit ήταν ένα πολύτιμο εισιτήριο για να έρθει σε επαφή και με καταξιωμένους επιχειρηματίες που καθορίζουν την τύχη εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο των κόσμο. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει trainings από υψηλόβαθμα στελέχη εταιριών και οργανισμών, μεταξύ των οποίων, YouTube, Coursera, Hewlett-Packard, Indiegogo, Skoll Foundation και Endeavor. Αυτό όμως που της έκανε περισσότερη εντύπωση ήταν οι συνθήκες και οι ιδιαιτερότητες της επιχειρηματικότητας ανά χώρα, που όμως αποδεικνύουν παράλληλα ότι η καινοτομία μπορεί να ανθίσει παντού. «Είναι πολύ βοηθητικό πού και πού να βγαίνουμε από τον ελληνικό μικρόκοσμό μας και βλέποντας τι γίνεται στις υπόλοιπες χώρες του κόσμου να νιώθουμε μέλη μιας ευρύτερης επιχειρηματικής κοινότητας. Από τις προσωπικές ιστορίες συμμετεχόντων από άλλες χώρες μπόρεσα να αντλήσω παραδείγματα και συμβουλές, τα οποία ελπίζω να μεταφυτεύσω στο ελληνικό έδαφος».