Το δημοψήφισμα που αναβιώνει τις ανοιχτές πληγές ενός πολέμου

Ένας άνθρωπος σκοτώθηκε και πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν και διακομίστηκαν σε νοσοκομεία όταν εκατοντάδες διαδηλωτές συγκρούστηκαν μεταξύ τους στην πόλη Ντονέτσκ της ανατολικής Ουκρανίας, ανέφεραν οι τοπικές υπηρεσίες υγείας.

Πολλές εκατοντάδες άνθρωποι που φώναζαν συνθήματα υπέρ του προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν συγκρούστηκαν με ένα εξίσου μεγάλο πλήθος το οποίο διαδήλωνε διαμαρτυρόμενο για την κατάληψη της Κριμαίας από τα ρωσικά στρατεύματα, στην κεντρική πλατεία της πόλης.

Δεν έχει διευκρινιστεί μέχρι στιγμής πώς σκοτώθηκε ο διαδηλωτής που σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο μετείχε στη διαδήλωση κατά της Ρωσίας. Οι συγκεντρωμένοι έσπασαν τις γραμμές των αστυνομικών που επιχειρούσαν να κρατήσουν χωριστά τις δύο ομάδες και συγκρούστηκαν μεταξύ τους.

Αυτή είναι η πρώτη φορά που αναφέρεται θάνατος διαδηλωτή σε άλλη ουκρανική πόλη, εκτός του Κιέβου.

Δείτε τι μεταδίδει από τη Συμφερόπολη της Κριμαίας ο Σωτήρης Δανέζης

Διαβάστε ακόμη: Σε πολεμική ετοιμότητα η Κριμαία

Ο διοικητής μιας ουκρανικής στρατιωτικής μονάδας στο Μπελμπέκ της Κριμαίας, που είναι περικυκλωμένη από τις ρωσικές δυνάμεις, κάλεσε σήμερα τους ιεραρχικά ανωτέρους του στο Κίεβο και ζήτησε να του δοθούν συγκεκριμένες οδηγίες, απειλώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να φτάσει ακόμη και στο σημείο να διατάξει τους άνδρες του να ανοίξουν πυρ.

«Για να αποφύγουμε τις ένοπλες αντιπαραθέσεις, σας ζητώ να μας πείτε το συντομότερο δυνατόν τι πρέπει να κάνουν οι διοικητές στην περίπτωση που απειληθεί η ζωή του προσωπικού και των μελών των οικογενειών μας», δήλωσε ο Γιούλι Μαμτσούρ σε ένα βίντεο που μεταδόθηκε από την ουκρανική τηλεόραση.

Φανατισμός πριν το δημοψήφισμα
Το δίλημμα από τις τεράστιες αφίσες οι οποίες κοσμούν τους κεντρικούς δρόμους της Κριμαίας, τρεις ημέρες πριν από το δημοψήφισμα, είναι απλό και παραστατικό: από τη μία, η προστάτιδα Ρωσία κι από την άλλη μια Ουκρανία σταμπαρισμένη μ’ έναν αγκυλωτό σταυρό.

«Στις 16 Μαρτίου επιλέγουμε», γράφει από κάτω το σλόγκαν. Η Μόσχα και οι νέες φιλορωσικές αρχές της Κριμαίας επικαλούνται τη «ναζιστική» ή «φασιστική» απειλή για να επιτεθούν στο Κίεβο. Η προπαγάνδα αυτή υπενθυμίζει τη συνεργασία των Ουκρανών εθνικιστών με τη ναζιστική Γερμανία κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η κυβέρνηση της Συμφερόπολης διαβεβαιώνει ότι το δημοψήφισμα είναι σύννομο και θα διεξαχθεί με απόλυτη διαφάνεια. «Όλοι οι ψηφοφόροι θα μπορέσουν να εκφράσουν την άποψή τους με δημοκρατικό τρόπο», τόνισε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ρουστάμ Τεμιργκάλιεφ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Τετάρτη.

Η κυβέρνηση που ανέλαβε τα ηνία στο Κίεβο τον Φεβρουάριο μετά την ανατροπή του φιλορώσου προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, με την υποστήριξη της Δύσης, έχει χαρακτηρίσει παράνομο το δημοψήφισμα τονίζοντας ότι μοναδικός στόχος του είναι να νομιμοποιήσει την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα.

Διαβάστε ακόμη: Σε «ρυθμούς» δημοψηφίσματος η Κριμαία – Μήνυμα Μέρκελ στη Μόσχα

Στη χερσόνησο δεν έγινε καμία δημόσια εκστρατεία υπέρ του «όχι». Οι ηγέτες της μειονότητας των Τατάρων -υπολογίζονται στο 12-15% του πληθυσμού- έχουν καλέσει τους υποστηρικτές τους να μποϊκοτάρουν το δημοψήφισμα ενώ όσοι υποστηρίζουν την παραμονή της Κριμαίας στους κόλπους της Ουκρανίας συχνά δέχονται απειλές και προσπαθούν να φέρονται διακριτικά.

Ο Ρουστάμ Τεμιργκάλιεφ ανακοίνωσε ότι περισσότερα από 1.200 εκλογικά τμήματα θα ανοίξουν στις 08:00 την Κυριακή (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) και θα κλείσουν στις 20:00. Στους εκλογικούς καταλόγους του 2012 ήταν εγγεγραμμένοι περίπου 1.500.000 ψηφοφόροι. Το αποτέλεσμα θα θεωρηθεί έγκυρο εάν το ποσοστό συμμετοχής ξεπεράσει το 50%.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι δήλωσε σήμερα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα απαντήσουν τη Δευτέρα με μια «σειρά σοβαρών βημάτων» κατά της Ρωσίας, εάν διεξαχθεί το δημοψήφισμα της Κυριακής στην χερσόνησο της Κριμαίας.

Δεν υπάρχει «καμία δικαιολογία, καμία νομιμότητα» για το προγραμματισμένο δημοψήφισμα στην Κριμαία «με την παρουσία 20.000 και πλέον στρατιωτών» σημείωσε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών μιλώντας ενώπιον επιτροπής του Κογκρέσου, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής του προϋπολογισμού του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το 2015.

Διαβάστε ακόμη: Ομπάμα: «Θα σταθούμε στο πλευρό της Ουκρανίας»

Εντείνεται η ρωσική στρατιωτική παρουσία
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι άρχισαν στρατιωτικά γυμνάσια κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, προβαίνοντας πιθανόν άλλη μια επίδειξη ισχύος έναντι του Κιέβου και της Δύσης.

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επιβεβαίωσε ότι οι ασκήσεις άρχισαν στη νότια περιοχή ευθύνης των ρωσικών ένοπλων δυνάμεων και σε αυτές συμμετέχουν 8.500 άνδρες του πυροβολικού, μετά τη δημοσίευση φωτογραφιών οι οποίες απεικονίζουν στρατιωτικά οχήματα να κινούνται στην περιοχή.

Στην άσκηση συμμετέχει μεγάλος αριθμός ανδρών του πυροβολικού, καθώς και στελεχών συστοιχιών πυραύλων Γκραντ, Χαρικέιν και Τορνέιντο, ανέφερε το υπουργείο Άμυνας σε ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπό του. Συμμετέχουν επίσης στοιχεία του πυροβολικού όπως Χόβιτσερ, αλλά και αντιαρματικών πυροβόλων Ράπιερ. Στόχος των γυμνασίων είναι να βελτιωθεί η συνεργασία ανάμεσα στο μηχανοκίνητο πεζικό, τα τεθωρακισμένα, τις αερομεταφερόμενες μονάδες εφόδου και τις δυνάμεις του ναυτικού και των πεζοναυτών.

Σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Itar-Tass συμμετέχουν 4.000 αλεξιπτωτιστές, 36 αεροσκάφη και 500 οχήματα. Μεγάλο μέρος των γυμνασίων θα γίνει στην περιοχή Ροστόφ επί του Ντον, κοντά στα σύνορα Ρωσίας-Ουκρανίας.

Διαβάστε ακόμη: Το «φάντασμα» του ρωσικού δανεισμού «στοιχειώνει» την Ουκρανία

Μία από τις ασκήσεις θα συμπεριλάβει χρήση πραγματικών πυρών εναντίον ενός εχθρού με συμβατικά όπλα σε απόσταση 15 χλμ., ενώ το ήμισυ των γυμνασίων θα γίνει κατά την διάρκεια της νύχτας.

Από την πλευρά του, ο εκτελών χρέη προέδρου της Ουκρανίας, Ολεξάντρ Τουρτσίνοφ, δήλωσε ότι οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις στα σύνορα των δύο χωρών, «είναι έτοιμες να εισβάλουν», αλλά πιστεύει ότι οι προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας θα καταφέρουν να δώσουν ένα τέλος στην «επιθετικότητα» της Μόσχας και να αποτρέψουν τον κίνδυνο να ξεσπάσει πόλεμος.

«Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποφευχθεί ο πόλεμος, στην Κριμαία ή σε οποιαδήποτε άλλη περιοχή της Ουκρανίας», είπε ο Τουρτσίνοφ και πρόσθεσε ότι οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας βρίσκονται σε κατάσταση πλήρους επιφυλακής και σε ετοιμότητα.

Ωστόσο, ο ίδιος συμπλήρωσε ότι «το σύνολο της πολιτισμένης ανθρωπότητας στηρίζει τη χώρα μας. Όλες οι μεγάλες δυνάμεις του κόσμου είναι με το μέρος της Ουκρανίας, και είμαι βέβαιος ότι αυτή η κοινή προσπάθεια στη διεθνή σκηνή, από όλες τις δημοκρατικές χώρες, μπορεί να σταματήσει αυτή την επιθετικότητα».

Διαβάστε ακόμη: Διεθνείς πιέσεις για αποτροπή του δημοψηφίσματος στην Κριμαία

Αεροπορική απάντηση της Μόσχας στο ΝΑΤΟ
Η Μόσχα επιβεβαίωσε ότι έχει αναπτύξει έξι μαχητικά και δύο μεταγωγικά αεροσκάφη στη Λευκορωσία, σε απάντηση για την εντατικοποίηση των αναγνωριστικών αποστολών του ΝΑΤΟ στην ανατολική Ευρώπη με αφορμή την κρίση στην Ουκρανία.

«Τα πληρώματα των ρωσικών μαχητικών αεροσκαφών θα ξεκινήσουν κοινές αναγνωριστικές αποστολές με τους Λευκορώσους συναδέλφους τους για την προστασία και την άμυνα του εναέριου χώρου της Ρωσίας και της Λευκορωσίας», μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο Itar-Tass, επικαλούμενο μια ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας.

Νωρίτερα, το υπουργείο Άμυνας της Λευκορωσίας είχε ανακοινώσει ότι έξι ρωσικά μαχητικά SU-27 και τρία αεροπλάνα μεταφοράς προσωπικού προσγειώθηκαν στη βάση Μπομπρούισκ, στα κεντρικά της χώρας, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών.

Την Τετάρτη το Μινσκ είχε ζητήσει από τη Ρωσία να εντείνει τις κοινές αποστολές τους καθώς το ΝΑΤΟ είχε ανακοινώσει δύο ημέρες νωρίτερα ότι θα στείλει αεροσκάφη-ραντάρ AWACS για αναγνωριστικές αποστολές στον εναέριο χώρο της Πολωνίας και της Ρουμανίας γιατί η κρίση στη γειτονική Ουκρανία έχει «σοβαρές συνέπειες για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της ευρωατλαντικής περιοχής», όπως ανέφερε ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Άντερς Φο Ράσμουσεν.

Διαβάστε ακόμη: Η γεωπολιτική των αγορών

Ανήσυχος ο κεντρικός τραπεζίτης Ουκρανίας
«Οι ουκρανικές τράπεζες ενδέχεται να χάσουν εκατομμύρια ευρώ εάν η Κριμαία ενωθεί με τη Ρωσία μετά το δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί την Κυριακή στη χερσόνησο», δήλωσε ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ουκρανίας.

«Υπάρχουν 20-22 δισεκατομμύρια γρίβνα (περίπου 1,5-1,7 δισ. ευρώ) σε περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις στην Κριμαία», είπε στους δημοσιογράφους ο Στέπαν Κούμπιφ, ο οποίος ανέλαβε τη θέση αυτή πριν από τρεις εβδομάδες. «Όλα αυτά μπορεί να χαθούν εάν η Κριμαία ενσωματωθεί στη Ρωσία», πρόσθεσε ο πρώην βουλευτής που διορίστηκε διοικητής της κεντρικής τράπεζας από τη νέα κυβέρνηση της Ουκρανίας, μετά την αποπομπή του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς.

«Παρακολουθούμε στενά την κατάσταση μέσω της θυγατρικής μας στην Κριμαία», πρόσθεσε, διευκρινίζοντας ότι δεν συζητείται η επιβολή περιορισμού στις αναλήψεις. Έχει μπλοκαριστεί ωστόσο η μεταφορά χρημάτων προς την Κριμαία. «Δεν μπορούμε να διασφαλίσουμε την κυκλοφορία χρήματος εντός της Κριμαίας», συνέχισε. Η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει τα τραπεζικά υποκαταστήματα να περιορίσουν τις συναλλαγές λόγω έλλειψης ρευστού, εξήγησε ο Κούμπιφ.

ΔΝΤ: Πρόοδος στην εξέταση της ουκρανικής οικονομίας
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανακοίνωσε ότι η αποστολή του για την εξέταση της κατάστασης της οικονομίας της Ουκρανίας σημείωσε πρόοδο και ότι σύντομα οι απεσταλμένοι του θα εκθέσουν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους στη διοίκηση του Ταμείου.

Κλιμάκιο του ΔΝΤ έφτασε στο Κίεβο την περασμένη εβδομάδα για να εξετάσει την οικονομική κατάσταση και να συζητήσει σχετικά με ένα ενδεχόμενο πρόγραμμα δανεισμού της Ουκρανίας. Η νέα κυβέρνηση της χώρας έχει καταστήσει σαφές ότι έχει απελπιστική ανάγκη από ρευστό για να καλύψει τα έξοδα του ουκρανικού δημοσίου και να αποτρέψει μια επαπειλούμενη χρεοκοπία.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο, Γερμανικό Πρακτορείο, Reuters