Οι Έλληνες καλλιτέχνες των video games

Δεν θεωρούν τους εαυτούς τους προγραμματιστές, αλλά καλλιτέχνες. Φτιάχνουν video games με σκοπό να προσφέρουν ευχάριστες εμπειρίες στους ανθρώπους. Η άνοιξη του 2014 τους βρήκε να τρέχουν έναν μαραθώνιο με ρυθμό σπριντ. Οι δύο νέοι από τη Θεσσαλονίκη έβαλαν σκοπό να φτιάξουν ένα παιχνίδι -διαδικασία που κανονικά κρατάει αρκετούς μήνες- μέσα σε μόλις τέσσερις εβδομάδες.

Την ημέρα που μίλησαν στο Fortune η προθεσμία που είχαν βάλει στον εαυτό τους είχε μόλις παρέλθει και το παιχνίδι ήταν ήδη στα χέρια των δοκιμαστών χρηστών. «Θέλαμε να τεστάρουμε την ομάδα μας σε συνθήκες καταιγιστικές», εξηγεί ο Δημήτρης Μπεντίλας, συνιδρυτής της Total Eclipse. Το αμέσως προηγούμενο παιχνίδι, το Fashion Getaway (διαθέσιμο για iPhone και iPad) τους πήρε έντεκα μήνες να φτιαχτεί και η αλλαγή στον ρυθμό ήταν κάτι που χρειαζόταν.

Τα δύο αδέλφια, ο 36χρονος Αργύρης και ο 34χρονος Δημήτρης, άρχισαν να προγραμματίζουν, ενώ πήγαιναν ακόμα στις πρώτες τάξεις του γυμνασίου. Σε έναν υπολογιστή που τους είχαν κάνει δώρο οι γονείς τους, έμαθαν μόνοι τους προγραμματισμό, αλλά και αγγλικά προκειμένου να καταλαβαίνουν τους γρίφους και την υπόθεση των παιχνιδιών που έπαιζαν. Αφού σπούδασαν (ο Αργύρης Ηλεκτρονική και ο Δημήτρης Γεωπονία) άνοιξαν την πρώτη τους μικρή επιχείρηση κατασκευής ιστοσελίδων. Έχοντας όμως πάντα στο μυαλό τους τα video games, το 2004, πριν δέκα χρόνια, ίδρυσαν την Total Eclipse.

Η είσοδός τους στην αγορά των downloadable casual games έγινε σχετικά νωρίς, όταν η βιομηχανία ήταν ακόμα επικεντρωμένη στη διανομή των τίτλων με κουτιά και CD στα ράφια των καταστημάτων.

«Την εποχή που ξεκινήσαμε δεν είχαμε πρόσβαση σε μελέτες της αγοράς», εξηγεί ο Δημήτρης, «είχαμε όμως μια γενική γνώση που μας οδήγησε στην απόφαση να μην ασχοληθούμε καθόλου με την ελληνική αγορά. Η εταιρεία μας και το περιεχόμενο των παιχνιδιών θα στόχευε εξαρχής στο διεθνές παγκόσμιο κοινό».

Ως σημαντικό σταθμό στην πορεία τους, και οι δύο ορίζουν την αποτυχία του δεύτερου τίτλου τους, το 2006. Είχαν ήδη δοκιμάσει τη χαρά της πρώτης τους επιτυχίας την προηγούμενη χρονιά -με το Academy of Magic– και ένιωθαν πως όλος ο κόσμος είναι δικός τους. Επένδυσαν όλα τα κέρδη στο Bounty: Special Edition.

«Απλώς πάτωσε», λέει ο Αργύρης. Στη… νεκροψία που έκαναν προσπάθησαν να βρουν τους λόγους που απέτυχε, και τι μπορούσαν να διδαχθούν από αυτό για τα επόμενα παιχνίδια. «Σε πληγώνει το να απορρίπτει εντελώς ο κόσμος αυτό που έφτιαξες», συνεχίζει ο ίδιος, «αλλά ήμασταν πολύ νέοι για να απογοητευτούμε. Προχωρήσαμε».

Ο Δημήτρης από την πλευρά του θυμάται τις δικές του σκέψεις: «Δεν πιστέψαμε ότι δεν είμαστε καλοί, αλλά ότι κάτι δεν κάναμε καλά. Την ίδια μέρα που διαπιστώσαμε την αποτυχία, ξενυχτήσαμε για να σχεδιάσουμε τον επόμενο τίτλο μας».

Στόχος η διασκέδαση
Casual games ονομάζονται τα παιχνίδια που απευθύνονται σε ευρύ κοινό όλων των ηλικιών και δεν περιέχουν βία. Έχουν απλούς κανόνες και εύκολο gameplay, γεγονός που διευκολύνει τον οποιονδήποτε να παίξει χωρίς να απαιτείται χρονοβόρα εξοικείωση ή ειδικές ικανότητες. Μπορεί να είναι παζλ, σπαζοκεφαλιές ή και παιχνίδια ρόλων και φτιάχνονται για όλες τις πλατφόρμες – κινητά, ταμπλέτες και desktop. Η Total Eclipse έχει κυκλοφορήσει οχτώ παιχνίδια από το 2005 (τα περισσότερα για desktop) και ετοιμάζει άλλα δύο, μάλιστα το ένα (το Monster Snack, αυτό που φτιάχτηκε τώρα με διαδικασίες-εξπρές) θα εμφανιστεί στα ηλεκτρονικά καταστήματα μέσα στο καλοκαίρι.

Στην εταιρεία έχουν πολλούς ρόλους. Ο Αργύρης είναι ο CEO, αλλά ασχολείται με την παραγωγή των παιχνιδιών και την καλλιτεχνική διεύθυνση, ενώ ο Δημήτρης έχει καθήκοντα, μεταξύ άλλων, lead engineer και lead game designer. Στα project απασχολούνται ακόμα τρεις engineers, ένας υπεύθυνος marketing και ένας βοηθός παραγωγής. Ανάλογα με τις ανάγκες η ομάδα μεγαλώνει και συμπληρώνεται με animators, σχεδιαστές, μουσικούς, ηθοποιούς για τις φωνές, διαδικασία που θυμίζει κινηματογραφική ταινία.

«Εμείς είμαστε και ο σκηνοθέτης και οι ηθοποιοί και το post production», λέει ο Αργύρης που θυμάται πως τα πρώτα χρόνια έκαναν τα πάντα μόνοι τους, ακόμα και τη… μουσική. Όμως στο κέντρο όλων αυτών είναι το να περνούν όμορφα οι άνθρωποι που παίζουν το παιχνίδι.

«Στόχος είναι πάντα να φτιάξεις κάτι διασκεδαστικό. Όσο και αν προσπαθήσεις να βάλεις πολύπλοκες λειτουργίες ή νέα εργαλεία, πάντα στο τέλος αυτό που μετράει είναι το πόσο καλά περνάει ο χρήστης και πόσο επιθυμεί να ξαναπαίξει. Έχουμε πάρει email από άνθρωπο 80 ετών που μας είπε πως παίζει με τα εγγόνια του. Αυτό είναι ανεκτίμητο», συμπληρώνει ο Αργύρης.

Στη δουλειά τους δεν υπάρχει βέβαιη επιτυχία. Κάθε παιχνίδι είναι μια νέα αρχή, σχεδόν από το μηδέν. Με την κυκλοφορία, όμως, το feedback είναι άμεσο και δεν φαίνεται απλά από τις πωλήσεις ή τα reviews. Κάθε πρόγραμμα περιέχει analytics που καταγράφει, αναλύει και αξιολογεί τη συμπεριφορά του χρήστη, ενώ το χρησιμοποιεί. Ποιες λειτουργίες είναι πιο δημοφιλείς, σε ποιο σημείο εκείνος δυσκολεύεται, πώς γίνονται οι αγορές, και από εκεί βγαίνουν συμπεράσματα για το τι πρέπει να αλλάξει για να βελτιωθεί η εμπειρία.

Κάνει αυτή η διαδικασία τους δημιουργούς περισσότερο τεχνίτες ή περισσότερο καλλιτέχνες; «Και τα δύο» απαντούν με μια φωνή. «Όπως δεν μπορείς να φτιάξεις ένα video game χωρίς προγραμματιστές, έτσι δεν μπορείς να το φτιάξεις και χωρίς καλλιτέχνες. Για αυτό και είναι λάθος να αντιμετωπίζεται ο χώρος μας ως “τεχνικό” πεδίο δράσης, είναι εξίσου ενδιαφέρον για όλους».

 

Παγκόσμια επιτυχία
Η αγορά των video games είναι μια δυναμική και ακμάζουσα βιομηχανία με τζίρο που ξεπερνά τα 100 δισ.δολάρια, σύμφωνα με την εταιρεία τεχνολογικών ερευνών Gartner. Αν μάλιστα προσθέσουμε και επιμέρους κατηγορίες (π.χ. διαδραστικά και διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια, παιχνίδια τύπου καζίνο κ.λπ.) οι σχετικοί αριθμοί ανεβαίνουν στα 300 δισ. δολάρια.

Η Total Eclipse στέκεται πολύ καλά απέναντι στον ανταγωνισμό που δεν είναι, όπως θα πίστευε κανείς, αποκλειστικά μικρές εταιρείες. «Φυσικά και είμαστε ανταγωνιστές με τους μεγάλους του χώρου», επισημαίνει ο Δημήτρης. «Όλοι μας, και εμείς και η EA Sports και η Nintendo, έχουμε στόχο να πουλήσουμε περισσότερα παιχνίδια και στοχεύουμε στο Top 10 του κάθε διαδικτυακού καταστήματος, πράγμα που το έχουμε καταφέρει».

Σύμφωνα με έρευνα που έκανε η εταιρεία Flurry., το 40% των κορυφαίων σε downloads και πωλήσεις παιχνιδιών στα ηλεκτρονικά καταστήματα, έχουν αναπτυχθεί από μικρές, ανεξάρτητες εταιρείες με προσωπικό μέχρι δέκα ατόμων. Ποσοστό που μειώνεται όσο οι «μεγάλοι» δημιουργούν μικρές ομάδες μέσα στους κόλπους τους, ή όσο εξαγοράζουν επιτυχημένα studios. Αλλά και πάλι εμφανίζονται άλλοι μικροί στη θέση τους και έτσι η παραγωγή δεν σταματάει ποτέ.

Πριν από λίγες εβδομάδες το Clockwork Brain, το παιχνίδι τους που περιέχει γρίφους και παζλ, ξεπέρασε το 1.000.000 downloads στο App Store της Apple, ενώ το Clockwork Man, η μεγαλύτερη επιτυχία τους (διαθέσιμο για PC, OSX και Linux) έχει ξεπεράσει το 1 εκατ.δολάρια σε τζίρο.

Το 98% των εσόδων τους προέρχεται από αγορές εκτός Ελλάδας, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2013 πέτυχαν χρηματοδότηση 430.000 ευρώ από το Jeremie Openfund II. Η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση τους έχει αγγίξει, αλλά όχι καταλυτικά. ««Αν είχαμε επίκεντρο την Ελλάδα θα είχαμε κλείσει εδώ και πολλά χρόνια», τονίζει ο Δημήτρης. «Επιπλέον, η χρηματοδότηση που λάβαμε μας επιτρέπει να προχωρήσουμε πιο ήσυχοι στα σχέδιά μας. Φυσικά, αντιμετωπίζουμε όλα τα προβλήματα που έχει όποιος επιχειρεί στην Ελλάδα όπως γραφειοκρατία και υψηλή φορολογία, αλλά προτιμούμε να επικεντρώνουμε στους στόχους μας».

Το μέλλον είναι εδώ
Για το υπόλοιπο του 2014 οι στόχοι της Total Eclipse είναι πολλοί και φιλόδοξοι. Καταρχάς, η ομάδα πρόκειται να διπλασιαστεί, ώστε να δημιουργήσει τα προϊόντα που θα αποφέρουν έσοδα το επόμενο διάστημα. Στρατηγικός στόχος είναι τα παιχνίδια να γίνουν διαθέσιμα και σε άλλα λειτουργικά συστήματα, όπως το Android και το Windows Phone.

Επόμενη προτεραιότητα είναι η παράλληλη ανάπτυξη τίτλων. Δηλαδή, να μην απασχολείται όλη η ομάδα με ένα project, αλλά με δύο ή τρία ταυτόχρονα, μειώνοντας έτσι το ρίσκο από πιθανή μέτρια πορεία ενός παιχνιδιού. Τέλος, το να ανανεώσουν παλαιότερα επιτυχημένα παιχνίδια που έχουν πολλά ακόμα να δώσουν τόσο σε διασκέδαση για το κοινό, όσο και σε έσοδα για τους ίδιους.

Στην πορεία αυτή, ποιες είναι οι δυσκολίες; «Υπάρχει έλλειψη developers με ειδίκευση στα παιχνίδια, έλλειψη καλλιτεχνών, illustrators, γενικά έλλειψη ταλέντων», λέει ο Αργύρης. «Όμως αυτό που λείπει περισσότερο είναι μια κοινότητα game developers στην Ελλάδα μέσα από την οποία θα ανταλλάξουμε απόψεις, θα συναγωνιστούμε, θα συνεργαστούμε και τελικά θα βελτιωθούμε. Κάθε φορά που πάμε σε κάποιο συνέδριο ή συνάντηση στο εξωτερικό μένουμε έκπληκτοι από τόσα πράγματα μπορεί να μάθει κανείς μέσα από την επαφή με τους συναδέλφους του».

Ως επιτυχημένο παράδειγμα απόλυτα ελληνικής startup, με αξιοσημείωτη επιτυχία στο εξωτερικό, τα αδέλφια Μπεντίλα αποτελούν πρότυπο για πολλούς νέους που θα ήθελαν να κάνουν το ίδιο. «Οι περισσότεροι μας βλέπουν και σκέφτονται ότι είμαστε επιτυχημένοι και “άνετοι” και ότι όλα μας πάνε καλά», λέει ο Δημήτρης. «Δεν είναι ακριβώς έτσι, περάσαμε και περνάμε δύσκολες στιγμές, όπως όλοι οι επιχειρηματίες. Η καθημερινότητά μας δεν είναι παιχνίδια και χαρά. Μπορεί να είναι ένα κομμάτι κώδικα που δεν δουλεύει, ένα χρώμα ή μια μουσική που δεν ταιριάζει, ένα πρόβλημα με την εφορία…». Όλα αυτά τους κάνουν πολλές φορές να ξεχνούν πού έχουν φτάσει και τι έχουν καταφέρει. «Μέχρι που μας το θυμίζει κάποιος άλλος», συμπληρώνει ο Αργύρης, «για παράδειγμα με ένα μήνυμα από μια χώρα που δεν έχω πάει ποτέ, αλλά άνθρωποι εκεί έχουν παίξει το παιχνίδι μου. Δεν με ενδιαφέρει αν έχει πληρώσει, είμαστε ενθουσιασμένοι και μόνο που η δουλειά μας έφτασε εκεί».

Όταν δεν εργάζονται, τα δύο αδέλφια βάζουν τις ποδιές και πιάνουν τη ζύμη και τη ζάχαρη. Ο Δημήτρης λατρεύει τη ζαχαροπλαστική και φτιάχνει καταπληκτικά παγωτά, ενώ ο Αργύρης πεντανόστιμες πίτσες και ψωμί με ζύμη που ζυμώνει μόνος του. Όλα χειροποίητα, όλα παραδοσιακά.

«Έτσι αντιμετωπίζουμε και τη δουλειά μας, με αγάπη και προσοχή», καταλήγει ο Αργύρης. «Και, όπως λέμε μεταξύ μας, άμα αποτύχουν όλα μπορούμε να ανοίξουμε φούρνο», είπαν αστειευόμενοι.

*Οι Total Eclipse είναι στη νέα λίστα 40 under 40 που κυκλοφορεί στο νέο περιοδικό του Fortune.  

Διαβάστε ακόμη:

Τα video games των χιλιάδων δολαρίων την ημέρα

Οι ελληνικές startups που ξεχώρισαν το 2013

Χρονιά των ελληνικών startups το 2013

Η νεανική επιχειρηματικότητα «ανοίγει» τα φτερά της

Το «Ελληνικό Μανιφέστο» της startup επιχειρηματικότητας

O «γκουρού» των επενδύσεων σε startups