Endeavor σημαίνει επιχειρηματικότητα

Ο παγκόσμιος μη κερδοσκοπικός συνεργατικός οργανισμός που έχει σκοπό την επιλογή, καθοδήγηση και ενίσχυση των καλύτερων νέων επιχειρηματιών παγκοσμίως, κλείνει σύντομα ένα χρόνο δραστηριοποίησης στη χώρα μας.

Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Χάρης Μακρυνιώτης, περιγράφει στο FortuneGreece.com την εμπειρία αυτής της χρονιάς, αλλά και την πορεία της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα της κρίσης.

«Πριν την Endeavor, ο νέος επιχειρηματίας δεν είχε ποτέ την ευκαιρία να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με έναν επιτυχημένο συνάδελφό του, στο πλαίσιο μας συνεργατικής λογικής και μεταφοράς γνώσης».

Στο ελληνικό τμήμα του οργανισμού συμμετέχουν -είτε ως μέλη της διοίκησης είτε ως μέντορες- πάνω από 50 επιχειρηματίες, κορυφαίοι στον τομέα τους, πρόθυμοι να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να παράσχουν συμβουλές. «Δεν είμαστε εταιρεία consulting, δεν χρηματοδοτούμε ιδέες, δεν συνεργαζόμαστε με εταιρείες που δεν έχουν ακόμα έσοδα» διευκρινίζει και προσθέτει: «Όλοι συμμετέχουν αφιλοκερδώς».

Τι είναι όμως αυτό που κάνει τους καλύτερους Έλληνες μάνατζερ να προσφέρουν δωρεάν τις συμβουλές τους;
«Πρώτον, έχοντας περάσει οι ίδιοι από αυτή τη θέση, νιώθουν την ανάγκη να μεταφέρουν γνώση και εμπειρία στους νεότερους. Δεύτερον, είναι ευκαιρία να είναι παρόντες σε επενδυτικές ευκαιρίες και να έχουν, ίσως, ένα προβάδισμα. Τρίτον, τους αρέσει να βρίσκονται κοντά σε νέους ανθρώπους με όραμα. Φιλοσοφία κι πνεύμα που οι ίδιοι, διοικώντας, πλέον μεγάλες εταιρείες, ίσως έχουν νοσταλγήσει. Τέλος, να είναι μέλη σε μια παγκόσμια κοινότητα ανθρώπων με κοινό σκοπό».

Στον ένα χρόνο παρουσίας στην Ελλάδα, η Endeavor επέλεξε και συνεργάζεται με πέντε εταιρείες (Daily Secret, Out There Media, Obrela Security, Παπαδημητρίου ΑΒΕΤ και Hellas Direct). Η διαδικασία είναι αυστηρή και χρονοβόρα. «Στο πρώτο στάδιο αξιολόγησης είδαμε περίπου 170 εταιρείες. Από αυτές, οι 20 πέρασαν αξιολογητικά interviews με ανθρώπους από το δίκτυό μας. Στη συνέχεια πέρασαν από το διοικητικό συμβούλιο και οι 8 διαγωνίστηκαν με εταιρείες που προέκυψαν από την αντίστοιχη διαδικασία σε άλλες χώρες. Ξεχώρισαν οι πέντε entrepreneurs και η διαδικασία συνεχίζεται για τους επόμενους. Η ομάδα τους θα μεγαλώνει συνεχώς».

Σε ποιους απευθύνεται η Endeavor
Η Endeavor απευθύνεται σε εταιρείες από όλους τους κλάδους, που βρίσκονται ήδη στην αγορά και χρειάζονται στήριξη για το επόμενό τους βήμα.

«Ο τζίρος τους να είναι 150-200 χιλ. ευρώ το λιγότερο, μέχρι 8-9 εκατ. ευρώ και να έχουν δυναμική ανάπτυξης πολλαπλάσια από ότι άλλες εταιρείες του κλάδου τους. Να είναι στη φάση του scale up, να έχουν αποδείξει ότι το μοντέλο τους δουλεύει και να θέλουν είτε να επεκταθούν σε άλλες χώρες, είτε να πολλαπλασιάσουν την παραγωγή και τις πωλήσεις τους».

Όλα αυτά είναι πολύ δύσκολα σε μια χώρα όπου το 90% των νέων επιχειρήσεων -σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία- αφορούν στην εστίαση και τις καφετέριες. «Εμείς ψάχνουμε στο υπόλοιπο 10% που επενδύει στο μέλλον και στοίχημά μας είναι να εστιάσουμε εκεί και να το αναδείξουμε. Οι κλάδοι που έχουν τις καλύτερες προοπτικές είναι η τεχνολογία, τα τρόφιμα και ο τουρισμός».

Οι εταιρείες τεχνολογίας δημιουργούν πολύ ελκυστικά πρότυπα, αλλά από τη φύση τους δεν δημιουργούν πολλές θέσεις εργασίας. Οι άλλοι δύο κλάδοι μπορούν να δημιουργήσουν περισσότερο πλούτο, ανάπτυξη και δουλειές.

«Μπορεί να ακουστεί παράξενο ή αιρετικό σε μερικούς, αλλά η Silicon Valley δεν βγάζει προϊόντα, βγάζει εργαλεία. Το Facebook αλλάζει τον τρόπο που επικοινωνούμε και διαφημίζονται π.χ. ταξίδια μέσα από αυτό, αλλά πρέπει πάντα να υπάρχει ο τουριστικός κλάδος για να υπάρχει η συγκεκριμένη διαφήμιση. Οι υπολογιστές έχουν μπει στα αυτοκίνητα, αλλά πρέπει να υπάρχει αυτοκινητοβιομηχανία. Οι βασικές βιομηχανίες είναι πάντα εκεί και παράγουν έργο, χρήματα και θέσεις εργασίας. Η τεχνολογία υπάρχει για να βοηθά. Εδώ ταιριάζει ο τρόπος που μπορεί να «κουμπώσει» η τεχνολογία σε πράγματα που κάνουμε καλά. Η Ελλάδα είναι κορυφαία στη ναυτιλία, είναι δημοφιλής τουριστικός προορισμός και παράγει εξαιρετικά αγροτικά προϊόντα. Θα έπρεπε οι εταιρείες τεχνολογίας να φτιάξουν εφαρμογές, software και εργαλεία για αυτές ακριβώς τις βιομηχανίες».

Πέρα από τις startups
Σήμερα, σχεδόν όλες οι προσπάθειες ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας επικεντρώνονται σε νέους ανθρώπους, φοιτητές ή πτυχιούχους που έχουν ιδέες και όρεξη. Όμως, λείπουν σχεδόν εντελώς αντίστοιχες προσπάθειες για ανθρώπους πιο έμπειρους που έχουν ήδη μια κάποια πορεία.

«Τα καλύτερα success stories στην Ελλάδα δεν έγιναν από ανθρώπους που στα 22 τους ίδρυσαν μια startup. Ο Γιώργος Κορρές με τα καλλυντικά, ο Ευμορφίδης της Cocomat, ο Βερέμης της Upstream (για να πω μόνο τρία παραδείγματα από τους 40 επιχειρηματίες-mentors της Endeavor) ξεκίνησαν πολύ αργότερα και αφού είχαν εργαστεί στον ιδιωτικό τομέα ή σε κάτι άλλο. Υπάρχουν άνθρωποι με εργασιακή εμπειρία που έχουν και γνώση της αγοράς και οι οποίοι είναι μόνοι τους στην όποια προσπάθεια. Θα έπρεπε να οργανωθεί κάτι και για αυτούς».

Το πρόβλημα δεν είναι οι ιδέες, στο σχέδιο πάσχουμε.
«Ρωτάς κάποιον γιατί δεν προχωρά το σχέδιό του και η απάντηση είναι “δεν έχω χρήματα”. Τον ρωτάς πόσα χρήματα χρειάζεται και συνήθως δεν ξέρει. Αν σου πει “χρειάζομαι 3 εκατομμύρια” και του πεις αν στα έδινα αύριο τι ακριβώς θα τα έκανες, πάλι δεν ξέρει. Ελάχιστοι έχουν μετρήσει τις ανάγκες τους. Φυσικά, δεν μπορούν να τα ξέρουν όλα -γι’ αυτό ακριβώς είμαστε εμείς εδώ να βοηθήσουμε- αλλά για τα πρώτα κρίσιμα βήματα πρέπει να έχεις έναν χάρτη, μια πορεία, έναν σκοπό».

Άλλα προβλήματα που συνήθως ανακύπτουν στην αρχή είναι, συνήθως, μεταμφιεσμένες δικαιολογίες. «Πολλοί λένε “θα ξεκινούσα, αλλά δεν μπορώ να βρω αξιόπιστο συνεργάτη στην Ελλάδα” ή «θα πήγαινα στο εξωτερικό, αλλά δεν ξέρω κανέναν». Τέλος μερικοί λένε «θέλω, αλλά δεν έχω ιδέα πώς να το κάνω». Οι συμβουλές που δίνουμε εδώ έχουν σκοπό να ξεμπλοκάρουν αυτόν τον τρόπο σκέψης. Γιατί, για να κάνει ένας επιχειρηματίας το άλμα από τα 5 στα 100 εκατομμύρια τζίρο, χρειάζεται να αλλάξει τα πάντα».

Άλλος κόσμος
Η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή «στάση» της Endeavor, η οποία δραστηριοποιείται σε περιοχές όπου υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη καθοδήγησης (Λατινική Αμερική, Μέση Ανατολή, Νότια Αφρική κ.α.). Σύντομα θα επεκταθεί σε Πολωνία, Ισπανία και Πορτογαλία.

Από το 1997 έχουν επιλεγεί περίπου 800 entrepreneurs, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει περισσότερες από 200.000 θέσεις εργασίας και έχουν καταγράψει έσοδα 55 δισ. δολαρίων. Όλοι αυτοί συναντήθηκαν τον περασμένο Ιούνιο στο Σαν Φρανσίσκο. «Ήταν μια εξαιρετική εκδήλωση με σκοπό όχι απλά το networking, αλλά και το να δουν από κοντά σημαντικούς παγκόσμιους παίκτες και global funds που δεν θα είχαν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν αλλιώς. Στους ομιλητές ήταν ο ιδρυτής του Twitter. Στην Ελλάδα χτίζουμε σχέσεις με θεσμικούς παίκτες της επιχειρηματικότητας, συνεργαζόμαστε με την Ernst & Young για τον διαγωνισμό «Επιχειρηματίας της Χρονιάς», μιλάμε με πανεπιστήμια και θα ξεκινήσουμε κάποια courses με την ΑΣΟΕΕ, συμμετέχουμε σε ένα think tank που περιλαμβάνει επίσης τη Google, γενικά προσπαθούμε να είμαστε πάντα σε επαφή με αξιόλογους οργανισμούς».

Λένε για τους Έλληνες ότι έχουν στο γονίδιό τους το εμπόριο, αλλά τα πράγματα έχουν δυσκολέψει. «Το “γήπεδο” δεν είναι πια η Ελλάδα. Παλιά ήμασταν μεταξύ μας, γνωριζόμασταν, ξέραμε την αγορά. Τώρα αν θες να πουλήσεις γεωργικά προϊόντα στη Ρωσία ή να βρεις χρηματοδότες στη Silicon Valley, ή να φέρεις τουρίστες από την Κίνα, είναι πιο πολύπλοκο.

Και σε ανταγωνίζεται ο Ισπανός, ο Ιταλός, ο Τούρκος, δεν είμαστε μόνοι μας. Στην τεχνολογία, μάλιστα, είναι σχεδόν αδύνατο να κάνεις κάτι χωρίς βοήθεια και συμβουλές».

Το προφίλ του επιτυχημένου επιχειρηματία
Μέρος των ερευνών της Endeavor Greece ήταν και το προφίλ του επιτυχημένου Έλληνα επιχειρηματία. Τα συμπεράσματα ήταν αποκαλυπτικά.

«Οι περισσότεροι έχουν σπουδάσει στο εξωτερικό, συνήθως έχουν εργασιακή εμπειρία στον ιδιωτικό τομέα, καθόλου στο Δημόσιο και έχουν όραμα να πολλαπλασιάσουν την αξία της εταιρείας τους. Το βασικό, όμως, χαρακτηριστικό, που διαλύει κι ένα μύθο, είναι πως έχουν γίνει επιχειρηματίες από επιλογή και όχι από ανάγκη, πράγμα που αποδεικνύει πως δεν αναγκάστηκαν να φτιάξουν εταιρεία επειδή π.χ. έμειναν άνεργοι. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει πως όποιος δεν έχει κάποιο από αυτά τα χαρακτηριστικά δεν κάνει για επιχειρηματίας. Απλώς αναδεικνύει ένα δυναμικό που περιμένει την ευκαιρία να ξεκινήσει την πορεία του προς την ανεξαρτησία. Όλοι αυτοί, μαζί κι εμείς, συμβάλλουμε στην αλλαγή της εικόνας της χώρας. Δείχνουμε ότι εδώ υπάρχει μια μαγιά ανθρώπων που συνεργάζονται, παράγουν, καινοτομούν, προοδεύουν και δεν έχουν καμία σχέση με την εικόνα καταστροφής που ο περισσότερος κόσμος έχει για την Ελλάδα».