Το φρέσκο πρόσωπο της Fiat

Από τον David Witford

Η γενεαλογία της Chrysler είναι σύνθετη. Η εταιρεία εξαγοράστηκε από την Daimler το 1998, πουλήθηκε σε ιδιωτικά κεφάλαια το 2007, διεσώθη από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση το 2008 και έκτοτε γλίστρησε σταδιακά στην κατοχή της Fiat. H ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία άρχισε να αποκτά μετοχές της Chrysler όταν εκείνη έκανε αίτηση για υπαγωγή στο άρθρο 11 για κήρυξη χρεοκοπίας, το 2009, και έως το 2011 είχε το πλειοψηφικό πακέτο. Πλέον η Fiat κατέχει πάνω από το 68% των μετοχών της Chrysler και μέχρι τον Ιούλιο του 2014 θα προσπαθήσει να ανεβάσει το ποσοστό της στο 75%. Η Chrysler είναι, στην πραγματικότητα, η Fiat.

Όμως, αν το ψάξουμε λίγο περισσότερο, θα δούμε ότι η Fiat είναι η Exor, μια επενδυτική εταιρεία με έδρα στο ιστορικό εργοστάσιο στο Λινγκότο, στο Τορίνο της Ιταλίας. Εκεί πήρα συνέντευξη από τον Σέρτζιο Μαρκιόνε, μέσα σε μια ομίχλη από καπνό τσιγάρων, την ημέρα που επέστρεφα από την Έκθεση Αυτοκινήτων του Ντιτρόιτ.

Η Exor, εκτός από το 30% της Fiat, στην οποία ανήκει η Ferrari, η Maserati, η Lancia, η Alfa Romeo και, περιέργως, η ημερήσια εφημερίδα του Τορίνο La Stampa, έχει στην κατοχή της μετοχές σε εταιρείες που εμπορεύονται ακίνητα (Cuhsman & Wakefield) και βιομηχανικό εξοπλισμό (CNH Industrial – περιλαμβάνει την πρώην Fiat Industrial), σε κατασκευαστικές (Almacantar), τράπεζες (Banca Leonardo), MME (The Economist και Banjay Group), χαρτοποιίες (Sequanca), καθώς και στην ομάδα ποδοσφαίρου του Τορίνο, Γιουβέντους. Οι συνολικές πωλήσεις της το 2012 ανήλθαν στο ποσό των 146,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, κάτι που την κατατάσσει στην 26η θέση της φετινής λίστας του Fortune Global 500, βελτιωμένη κατά 19 θέσεις σε σχέση με πέρυσι.

 

Παρότι η Exor είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο, ελέγχεται από τους διαδόχους του Τζιοβάνι Ανιέλι, του συνιδρυτή της Fiat (το όνομα Fiat προέρχεται από τα αρχικά του Fabbrica Italiana di Automobili Torino) το 1899, ο οποίος την έκανε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις στην Ευρώπη, γεγονός που του απέφερε μια τεράστια περιουσία. H Exor, καθώς βλέπετε, είναι η οικογένεια Ανιέλι.

Οι Ανιέλι έχουν έναν αρχηγό, έναν capo di famiglia. Πάντα έναν, πάντα άντρα. Στη θέση αυτή ήταν ο Τζιοβάνι Ανιέλι μέχρι τον θάνατό του, το 1945. Έχρισε διάδοχό του τον εγγονό του, τον οποίο γνωρίσαμε ως Τζιάνι ή «Λ’ Αβοκάτο» (μια αναφορά στο πτυχίο νομικής που πήρε, αν και ποτέ δεν άσκησε το επάγγελμα). Ο Τζιάνι στα νιάτα του ήταν εξαιρετικά όμορφος, παθιασμένος και τολμηρός μέχρις εσχάτων. Γεννημένος προνομιούχος, πολέμησε στο ρωσικό μέτωπο κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, συνέλεγε έργα τέχνης, αυτοκίνητα και ερωμένες, συναναστρεφόταν «γαλαζοαίματους», φορούσε το ρολόι του πάνω από τη μανσέτα του πουκάμισου, πολέμησε και νίκησε τα συνδικάτα, ενώ θεωρούνταν το πρότυπο του ολοκληρωμένου Ιταλού άντρα στη διάρκεια των σκληρών και φανταχτερών δεκαετιών των μέσων του 20ού αιώνα.

Ο Τζιάνι απεβίωσε το 2003, έχοντας οδηγήσει τη Fiat στο χείλος της χρεοκοπίας. Ο διάδοχός του -ο μεγαλύτερος γιος της μοναδικής του κόρης- είναι ένας ψηλός, λεπτός, κοκκινωπός, σγουρομάλλης μηχανικός, που ήταν ακόμα στο πανεπιστήμιο όταν κλήθηκε να αναλάβει τον ρόλο του ηγέτη της οικογένειας· έχει γερμανικό επώνυμο, πίνει τσάι αντί για καφέ, και προτιμά τις οικογενειακές βραδιές αντί των νυχτερινών εξόδων. Είναι όμως επιχειρηματίας;

Είναι μόλις 37 ετών, και βρίσκεται στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Exor από το 2011.  Ωστόσο, αν υπολογίσει κάποιος τα θετικά που έχουν συμβεί από τότε που ανέλαβε -η σταθεροποίηση της Fiat, η επιτυχημένη επένδυση στην Chrysler, η αναδιοργάνωση της εκτεταμένης οικογενειακής αυτοκρατορίας- θα καταλήξει στο συμπέρασμα πως μπορεί να ξεπεράσει τους προκατόχους του. Η οικογένεια των Ανιέλι σήμερα είναι ο Τζον Έλκαν.

«Κάποιες φορές ο παππούς μου έλεγε: “Λυπάμαι που κατέστρεψα τη νιότη μου”», αναφέρει ο πατέρας του Τζον, ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Άλεν Έλκαν, προσθέτοντας: «Με την έννοια ότι, όταν κάποιος είναι νέος, πρέπει να έχει περισσότερη ελαφράδα, να καλοπερνά και να μην τον κατατρύχουν οι ευθύνες. Είναι άλλο πράγμα να δημιουργήσεις κάτι από το μηδέν όταν είσαι νέος και άλλο να κληρονομήσεις μια πολύ βαριά κατάσταση».

Ωστόσο, ο Τζον προετοιμαζόταν για τον ρόλο αυτό, εν αγνοία του, από τότε που ήταν παιδί. Σε ηλικία 5 ετών οι γονείς του χώρισαν, και παρότι -όπως λέει- δεν θυμάται τον χωρισμό, στη μνήμη του έχουν αποτυπωθεί πολύ καλά η πικρία και οι αλληλοκατηγορίες μεταξύ του πατέρα και της μητέρας του, που διήρκεσαν αρκετό καιρό. «Επειδή ήταν ο μεγαλύτερος, αντιμετώπισε δυσάρεστες καταστάσεις», υποστηρίζει ο αδελφός του Λάπο. «Έπρεπε να σκληραγωγηθεί συναισθηματικά και έπρεπε να το κάνει αυτό σε νεαρή ηλικία. Ήταν ο πιο σοβαρός από όλους μας», μου εκμυστηρεύεται η αδελφή του Τζινέβρα, σημειώνοντας επίσης πως ο Τζον υπενθύμιζε σε όλους πως πρέπει να πλένουν κάθε βράδυ τα δόντια τους πριν πέσουν για ύπνο. Επιπλέον, στο κρεβάτι του Τζον κατέφευγαν όταν φοβούνταν τη νύχτα, ενώ ο ίδιος είχε επιλέξει να φορέσει κοστούμι και γραβάτα σε μια οικογενειακή ταινιούλα την οποία είχαν γυρίσει.

Διαβάστε ακόμη: Στον κόσμο του Λάπο όλα είναι αλλιώς

Το γεγονός ότι βρισκόταν στο Τορίνο σήμαινε πως είχε στη διάθεσή του πολύ χρόνο για να βλέπει τον παππού του Τζιάνι. Βρίσκονταν συχνά για φαγητό και έκαναν διεξοδικές συζητήσεις για επιχειρηματικά θέματα. Σιγά σιγά, αναφέρει ο Έλκαν, άρχισε να σχηματίζει μια εικόνα για το μέλλον του μέσα στην οικογενειακή επιχείρηση. Όμως σε καμία περίπτωση δεν ήταν έτοιμος για τη σύντομη συζήτηση που έγινε στη βίλα Φρεσκότ, το πατρικό των Ανιέλι, στις πλαγιές των λόφων του Τορίνο, σε ηλικία 21 ετών.

Ένας μεγαλύτερος εξάδελφος Ανιέλι, ο οποίος προοριζόταν για τη θέση του capo, είχε πεθάνει αιφνιδίως αφήνοντας κενή μια θέση στο διοικητικό συμβούλιο της Fiat. Μετά το γεύμα εκείνης της μέρας, θυμάται ο Έλκαν, ο παππούς του του είπε: «”Σκέφτομαι ποιον πρέπει να διορίσω στο διοικητικό συμβούλιο και νομίζω ότι εσύ είσαι ο κατάλληλος”. Δεν περίμενα κάτι τέτοιο. Τον ρώτησα: “Νομίζεις ότι είναι λογικό;”».

Σωστή ερώτηση. Σε ορισμένες φωτογραφίες του Τζιάνι σε νεαρή ηλικία μπορεί να διακρίνει κανείς πως παππούς και εγγονός μοιάζουν. Όμως οι χαρακτήρες τους ήταν εντελώς διαφορετικοί. Ο Τζιάνι ήταν διαολεμένος και φανταχτερός. Ο Έλκαν, τόσο ως προς την ιδιοσυγκρασία του όσο και εμφανισιακά, είναι σχεδόν χερουβικός. Όλοι τον περιγράφουν σαν ντροπαλό.

Διαβάστε ακόμη: Ferrari: Less Is More!

Έχοντας περάσει αρκετή ώρα παρέα με τον Έλκαν -για μια σειρά επίσημων συνεντεύξεων στη Νέα Υόρκη και το Τορίνο, σε γεύμα μαζί με τα παιδιά του στο εστιατόριο Eataly απέναντι από τα γραφεία της εταιρείας στο Λινγκότο, σε μια πτήση από το Τορίνο στη Ρώμη με το εταιρικό τζετ, και κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στο ατελιέ του αντιφρονούντα Κινέζου καλλιτέχνη Άι Γουέιγουέι στο Πεκίνο- δεν νομίζω ότι η λέξη «ντροπαλός» είναι κατάλληλη. Όχι για έναν δισεκατομμυριούχο βιομήχανο που φορά κοστούμια, του αρέσουν η ιστιοπλοΐα και τα μικρά γρήγορα αυτοκίνητα («Όχι τόσο η ταχύτητα, όσο η επιτάχυνση»), είναι παντρεμένος με μια κοντέσα και έχει ονομάσει τα παιδιά του Λεόνε, που σημαίνει «λιοντάρι», Οσεάνο («ωκεανός») και Βίτα («ζωή»).

Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι περισσότεροι άνθρωποι αναλόγου κοινωνικού επιπέδου με τον Έλκαν που έχω γνωρίσει μοιάζει να κινούνται στη ζωή τους σαν να βρίσκονται σε ταινία. Ο Έλκαν, που έχει ορισμένες φορές την παράξενη συνήθεια να κοιτάζει επίμονα τους ανθρώπους, συμπεριφέρεται σαν να παρακολουθεί ο ίδιος ταινία. O Τζιάνι πάντα έπαιρνε το πηδάλιο. Ο Έλκαν, όταν εργάζεται, αρκείται στο να τον εξυπηρετούν. Αν οι θέσεις του αμαξιού είναι γεμάτες, θα στριμωχτεί όπου μπορεί να καθίσει, ακόμα και στη μεσαία θέση των πίσω καθισμάτων. Κάποτε, μετά από μια επίσκεψη στο Γκρουλιάσκο, το νέο εργοστάσιο της Maserati, έξω από το Τορίνο, επέμενε να πάρω τα κλειδιά από τον διστακτικό σωματοφύλακά του και να οδηγήσω εγώ την Quattroporte στον δρόμο της επιστροφής στο Λινγκότο.

Ο έμφυτος σεβασμός του Έλκαν, ο «ταλμουδικός» δρόμος που ακολουθεί αποφεύγοντας τις ευθείες συγκρούσεις -όπως αναφέρει ο Εβραίος πατέρας του- και η διάθεσή του να θέτει ερωτήματα του έδωσαν τον χώρο να αναπτυχθεί μέσα στο εκκολαπτήριο της οικογένειάς του. «Όλοι ήθελαν να είναι εξυπηρετικοί» λέει ο Έλκαν, που τα πρώτα εκείνα χρόνια είχε τη στενή καθοδήγηση του πιστού κονσιλιέρε της οικογένειας Τζιανλουίτζι Γκαμπέτι. «Και πάλι, ήμουν πολύ νέος. Δεν αποτελούσα απειλή για κανέναν, γεγονός που σίγουρα βοήθησε. Αν ήμουν 40 ετών, ίσως η δυναμική και η χημεία που θα είχαν αναπτυχθεί να ήταν διαφορετικές».

Ο Τζιάνι Ανιελι απεβίωσε τον Ιανουάριο του 2003, ενώ 16 μήνες αργότερα, ύστερα από μια σύντομη ασθένεια, απεβίωσε και ο νεότερος αδελφός του Ουμπέρτο. Ξαφνικά ο Έλκαν έμεινε μοναδικός κληρονόμος της οικογένειας. Η μαθητεία του, που περιλάμβανε καλοκαιρινή εργασία incognito σε εργοστάσιο φαναριών στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας και ένα ταξίδι σε όλο τον κόσμο παρέα με το κορυφαίο εταιρικό ελεγκτικό προσωπικό της GE, έλαβε τέλος. «Αν ανησυχούσαμε μήπως ήταν πολύ νέος εκείνη την εποχή; Πιθανότατα», λέει το μέλος της οικογένειας Λούπο Ρατάτσι. «Συνερχόμασταν από μια πολύ τραυματική περίοδο. Κληρονόμησε μια Fiat που, κατ’ ουσίαν, ήταν χρεοκοπημένη. Οι προκλήσεις που βρίσκονταν μπροστά μας ήταν συγκλονιστικές». Η ναυαρχίδα της οικογένειας παρέπαιε. Δύο σημαντικές ενέσεις κεφαλαίου δεν είχαν καταφέρει να βελτιώσουν την κατάσταση. Η Fiat έχανε 2 εκατ. δολάρια ημερησίως, η μετοχή της κατρακυλούσε και οι τράπεζες, που είχαν στην κατοχή τους πάνω από 3 δισεκατομμύρια δολάρια μετατρέψιμων ομολογιακών δανείων, είχαν αρχίσει να την πολιορκούν επικίνδυνα.

Διαβάστε ακόμη: Ξεχάστε το αμάξι που ξέρατε

Παρότι η επιχειρηματική δυναστεία των Ανιέλι πάντα είχε ένα μέλος της οικογένειας στην κεφαλή, οι εταιρείες του ομίλου, συμπεριλαμβανομένης της Fiat, είχαν ορισμένες φορές εξωτερικούς διευθύνοντες συμβούλους. Όταν απεβίωσε ο Ουμπέρτο, στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Fiat βρισκόταν ο Τζουζέπε Mόρκιο. Αυτός πίεσε το διοικητικό συμβούλιο να τον διορίσει στη θέση του προέδρου. Οι περισσότεροι στην οικογένεια πίστευαν ότι ο Mόρκιο έκανε καλή δουλειά υπό αντίξοες συνθήκες, αλλά δεν ήθελαν να δώσουν τον απόλυτο έλεγχο σε κάποιον ξένο. Φοβούμενος ότι ο Mόρκιο μπορεί να παραιτείτο αν δεν έπαιρνε αυτό που ζητούσε, ο Έλκαν πέταξε στη Γενεύη για μια μυστική συνάντηση με τον Μαρκιόνε.

Ο Μαρκιόνε ήταν εκείνη την περίοδο διευθύνων σύμβουλος της SGS, μιας εταιρείας υπό τον έλεγχο της Exor. Είχε διοριστεί στη θέση μέλους στο διοικητικό συμβούλιο της Fiat ενάμιση χρόνο νωρίτερα, αλλά στην πραγματικότητα διοικούσε μια εταιρεία που ήλεγχε τοστιέρες και παιδικά παιχνίδια. «Ποτέ μου δεν είχα εμπλακεί στην κατασκευή ενός αυτοκινήτου ή ενός τρακτέρ» μας λέει σήμερα, και προσθέτει: «Δεν ήξερα απολύτως τίποτα».

Δείπνησαν στο αγαπημένο εστιατόριο του Μαρκιόνε στη Γενεύη, το Windows in Hotel d’Angleterre, με θέα στη λίμνη, και μετά, κατά τη διάρκεια του λικέρ, ο Έλκαν, που αν και δεν είναι καπνιστής χτυπούσε στα ίσια τον ρυθμό καπνίσματος του Mαρκιόνε, ζήτησε ταπεινά τη βοήθειά του: Αν ο Μόρκιο σκόπευε να παραιτηθεί, θα ήθελε ο Μαρκιόνε να γίνει ο επόμενος διευθύνων σύμβουλος της Fiat. «Εύχομαι πραγματικά να μη με έχεις ανάγκη», απάντησε στον Έλκαν.

Στις 7 το επόμενο πρωί ο Μαρκιόνε αναφέρει πως δέχθηκε ένα τηλεφώνημα από τον Γκαμπέτι, τον σύμβουλο της οικογένειας. «“Το ξέρω πως συναντήθηκες με τον νεαρό χθες βράδυ” μου είπε», θυμάται, «αλλά μιλούσε εξ ονόματος όλης της οικογένειας». O Μαρκιόνε συμφώνησε με την πρόταση. Όταν το διοικητικό συμβούλιο της Fiat εξέλεξε νέο πρόεδρο -τον παλιό της Fiat και σημερινό πρόεδρο της Ferrari Λούκα Κορντέρο ντι Μοντεζέμολο– ο Μόρκιο παραιτήθηκε. Δύο ημέρες αργότερα, ο Μαρκιόνε ανέλαβε στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Αν και στην αρχή λίγοι εκτός της οικογένειας Ανιέλι τον πήραν στα σοβαρά (ακόμα θυμώνει με το «συγκαταβατικό» βλέμμα που του έριξε ο διευθύνων σύμβουλος της GM Ρικ Βάγκονερ την πρώτη φορά που συναντήθηκαν), ο διορισμός του σήμανε μια αλλαγή στην πορεία της Fiat και εν τέλει και της Chrysler. Αυτή ήταν η πρώτη επιχειρηματική νίκη του Έλκαν.

Στις 24 Ιανουαρίου 2013 η οικογένεια Ανιέλι συγκεντρώθηκε στον Καθεδρικό Ναό του Τορίνο, στο μνημόσυνο για τα δέκα χρόνια από τον θάνατο του Τζιάνι. Το «παρών» έδωσαν επίσης ο Πρόεδρος της Ιταλίας Τζόρτζιο Nαπολιτάνο, μέλη του υπουργικού συμβουλίου, τραπεζίτες, βιομήχανοι, ο Αμερικανός πρέσβης, σχεδόν ολόκληρη η ομάδα της Γιουβέντους και επτά σειρές από συγγενείς. Οι κάτοικοι της πόλης γέμισαν τον ναό και τον αύλειο χώρο του, ενώ ο αρχιεπίσκοπος του Τορίνο διάβασε μια επιστολή του Πάπα.

Ο Έλκαν καθόταν μπροστά μαζί με τη γυναίκα του Λιβίνια, τους δύο γιους του (ο μικρότερος, 1 έτους, είχε μείνει σπίτι) και τη χήρα του Τζιάνι, Μαρέλα. Τη μέρα της κηδείας, δέκα χρόνια πριν, πολλοί θυμούνται πως ο ουρανός πάνω από την πόλη ήταν γκρίζος και συννεφιασμένος· έμοιαζε να αντανακλά τη θλίψη της οικογένειας για το τέλος μιας εποχής και την ανησυχία της για το μέλλον.

Διαβάστε ακόμη: Οι πιο καινοτόμες εταιρείες αυτοκινήτου στον κόσμο

Στο μνημόσυνο, όπως άρμοζε, ο ουρανός ήταν καθαρός. Παρότι τα αποτελέσματα θα ανακοινώνονταν επισήμως μια εβδομάδα αργότερα, ο Έλκαν ήδη γνώριζε ότι η Fiat είχε μόλις ολοκληρώσει μία από τις πιο επιτυχημένες της χρονιές, κυρίως χάρη στην αλματώδη άνοδο των κερδών της Chrysler. Τα καθαρά έσοδα της αυτοκινητοβιομηχανίας για το 2012 ήταν 1,86 δισ. δολάρια. Δίχως τα κέρδη της Chrysler θα είχε ζημιές 1,38 δισεκατομμυρίων δολαρίων. «Αισθάνθηκα πως ήταν ευκαιρία», λέει ο Έλκαν για την απόφασή του να εξαγοράσει την Chrysler το 2009, και συμπληρώνει: «Δεν είχα φανταστεί όμως πως θα ήταν τόσο καθοριστική επιλογή».

Στα αποτελέσματα της Fiat υπήρχαν ενδείξεις για την αναγέννηση στην οποία απέβλεπε ο Έλκαν, καθώς η οικογενειακή επιχείρηση άρχισε να προσανατολίζεται προς την παγκόσμια αγορά. Πριν από μια δεκαετία οι μισές πωλήσεις της Fiat και των θυγατρικών της γίνονταν στην εγχώρια αγορά. Σήμερα αυτό το ποσοστό είναι λιγότερο από 10%, εξαιτίας κυρίως της θετικής συμβολής της Chrysler και της αύξησης των πωλήσεων στη Βραζιλία, καθώς και λόγω του αρνητικού αντίκτυπου της κατάρρευσης της αγοράς αυτοκινήτου στην Ευρώπη. Οι πωλήσεις όλων των αυτοκινήτων στην Ιταλία βούλιαξαν πέρυσι στα επίπεδα του 1979.

Η ίδια παγκόσμια στροφή συμβαίνει ευρύτερα στην Exor: πριν από δέκα χρόνια τα τρία τέταρτα των εσόδων της προέρχονταν από την Ευρώπη. Σήμερα λιγότερο από το ένα τρίτο. Η μεγαλύτερη αγορά της Exor τώρα πια είναι οι ΗΠΑ, ακολουθούμενη από τη Βραζιλία, την Ευρώπη και την Ασία. Για αυτό τον λόγο η Exor μετρά την απόδοσή της στον δείκτη MSCI, έναν δείκτη στον οποίο ανέβηκε πάνω από εννέα ποσοστιαίες μονάδες το 2012, αφού η καθαρή αξία των παγίων της σημείωσε άνοδο 20,6%, φτάνοντας τα 10,04 δισ. δολάρια.

Η διαχείριση αυτής της μετάβασης είναι ένα δύσκολο πολιτικό και επιχειρηματικό εγχείρημα. Η Fiat δεν είναι μια οποιαδήποτε εταιρεία· είναι συνυφασμένη με την εθνική ταυτότητα της Ιταλίας. Η αθρόα προσέλευση στο μνημόσυνο του Τζιάνι ήταν μια υπενθύμιση. Όπως υπενθύμιση ήταν πως όταν τα συνδικάτα έμαθαν για πρώτη φορά ότι θα συγχωνευτούν η Fiat με την Chrysler απαίτησαν μια εξήγηση. Ο Μαρκιόνε και ο Έλκαν κλήθηκαν στη Ρώμη για μια συνάντηση με τον πρωθυπουργό της Ιταλίας.

Η Fiat στις καλές της μέρες απασχολούσε 300.000 υπαλλήλους στην Ιταλία, ενώ σήμερα έχουν απομείνει μόνο 62.000. Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει 950 που πρόσφατα επαναπροσλήφθηκαν στο Γκρουλιάσκο για να δημιουργήσουν την έκτη γενιά της Maserati Quattroporte – απόφαση που ελήφθη στο πλαίσιο της εμπνευσμένης από τον Έλκαν στρατηγικής αναδιάρθρωσης του παραγωγικού δυναμικού στην Ιταλία, για την παραγωγή πολυτελών σπορ αμαξιών που προορίζονται για εξαγωγή. «Το αυτοκίνητο αυτό δεν θα είχε κατασκευαστεί αν δεν είχαμε ενεργοποιηθεί στη διεθνή αγορά» είπε ο Έλκαν, και πρόσθεσε: «Αν δεν υπήρχε η παγκόσμια αγορά, η εταιρεία θα είχε χρεοκοπήσει».

Διαβάστε ακόμη: Τι συμβαίνει με τα Tesla του Έλον Μασκ;

Τον τελευταίο μήνα η Exor πούλησε σημαντικό μερίδιο μετοχών της εταιρείας SGS, που είχε στο χαρτοφυλάκιό της, σε μια βέλγικη εταιρεία, την Groupe Bruxelles Lambert, έναντι 2,6 δισ. δολαρίων. Η πώληση μετέτρεψε ένα πρόσθετο 20% της καθαρής αξίας της Exor σε μετρητά, αφήνοντάς της στο ταμείο σχεδόν 4 δισ. δολάρια. Οι περισσότερες αναφορές του Τύπου εικάζουν ότι η Exor θα χρησιμοποιήσει τα χρήματα για να εξαγοράσει το υπόλοιπο ποσοστό της Chrysler, ωστόσο η εταιρεία έχει ήδη συγκεντρώσει ποσό πολύ μεγαλύτερο από αυτό που θα απαιτείτο για κάτι τέτοιο.

Αυτός, λοιπόν, είναι ο Τζον Έλκαν: νέος, με τη στήριξη της οικογένειάς του, έχοντας στη διάθεσή του τεράστια κεφαλαιακή επάρκεια, ενώ η παγκόσμια οικονομική κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη. Να αναμένετε μια εντυπωσιακή κίνηση σύντομα – την τελευταία πράξη στο έργο που παίζει η οικογένειά του στην παγκόσμια σκηνή εδώ και πάνω από 100 χρόνια.

 

Η «δυναστεία» Ανιέλι
Οι Ανιέλι συγκρίνονται συχνά με τους Κένεντι. Συνδυάζουν τη δύναμη, τον πλούτο, τη γοητεία και την τραγωδία μαζί, όμως η σύγκριση αυτή δεν μπορεί να αποτυπώσει τον τρόπο με τον οποίο η «φλόγα» της οικογένειας Ανιέλι καίει εδώ και πάνω από έναν αιώνα, διαποτίζοντας την Ιταλία με ένα μείγμα πολιτικής επιρροής, επιχειρηματικής επιτυχίας και κουτσομπολιού, που αντίστοιχό του δεν συναντάται στις ΗΠΑ.

Η Fiat μετατράπηκε σε έναν παγκόσμιο «γίγαντα» υπό την καθοδήγηση του Τζιάνι Ανιέλι, έναν τσαχπίνη βιομήχανο και πλέιμποϊ, γνωστό σαν τον μη εστεμμένο βασιλιά της Ιταλίας. Βρέθηκε σε αυτή τη θέση μετά τον  θάνατο του πατέρα του, Εντοάρντο, το 1935, σε δυστύχημα με υδροπλάνο, και έγινε διεθνές σύμβολο της dolce vita. Αγαπούσε το ποδόσφαιρο (η οικογένεια είναι ιδιοκτήτης της Γιουβέντους, της πιο φημισμένης ιταλικής ομάδας), τις όμορφες γυναίκες (μεταξύ των συντρόφων του ήταν η Ρίτα  Χέιγουορθ και η Ανίτα Έκμπεργκ), τα μεγάλα σκάφη, τα γρήγορα αυτοκίνητα και την τέχνη.

Ο γιος του Τζιάνι, Εντοάρντο, ήταν ένας μυστηριώδης τύπος που έγινε μουσουλμάνος και δεν έδειξε να ενδιαφέρεται καθόλου για την οικογενειακή επιχείρηση. Αυτοκτόνησε πηδώντας από μια γέφυρα του Τορίνο το 2000. Ο Τζιοβάνι Aλμπέρτο θα είχε διαδεχθεί τον θείο του Τζιάνι, αλλά πέθανε από μια σπάνια μορφή καλπάζοντος καρκίνου του στομάχου σε ηλικία 33 ετών. Τότε μόνο στράφηκε ο Τζιάνι προς τον εγγονό του Έλκαν, τον νυν πρόεδρο της Fiat και της Exor, της μητρικής εταιρείας στην κατοχή της οποίας βρίσκονται όλες οι υπόλοιπες.

Η διαχείριση που έκανε ο Έλκαν ήταν επωφελής για την οικογένεια Ανιέλι. Όμως, δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Τζιάνι, η κόρη του Μαργκερίτα κινήθηκε νομικά εναντίον της οικογένειας για το μέγεθος της κληρονομιάς που δικαιούτο. Ο Έλκαν, ο γιος της, συντάχθηκε με την υπόλοιπη οικογένεια εναντίον της μητέρας του.

Διαβάστε ακόμη: Οι δέκα καλύτερες διαφημίσεις αυτοκινήτων