Γιατί οι εργοδότες καταργούν το χώρο εργασίας
Όλο και περισσότεροι εργοδότες λειτουργούν με εικονικούς χώρους εργασίας, χάρη στην ανταλλαγή άμεσων μηνυμάτων και διαφόρων εργαλείων συνεργασίας. Θα εξαπλωθεί το πείραμα με το εικονικό γραφείο;
της Κολίν Κέιν
Σχεδόν δύο στις τρεις μεγάλες εταιρείες στις ΗΠΑ επιτρέπουν την περιστασιακή εργασία εξ αποστάσεως – τηλεργασία, αριθμός περίπου διπλάσιος σε σχέση με το 2005, σύμφωνα με μια μελέτη του 2013. Αλλά μόλις το 33% των μεγάλων εργοδοτών επιτρέπει την «τακτική» εργασία εξ αποστάσεως, 2% περισσότερο από ότι ήταν το 2005. Και το ερευνητικό δίκτυο Τηλεργασίας βρήκε ότι το 2013, μόνο το 2,5% των Αμερικανών θεωρούσαν το σπίτι τους ως τον βασικό χώρο εργασίας τους.
Παρόλα αυτά, ένας μικρός αλλά αυξανόμενος αριθμός εταιρειών υιοθετούν μια πιο ριζοσπαστική στάση και καταργούν τα γραφεία συνολικά, στηριζόμενες σε εργαλεία συνεργασίας όπως το Slack και το Dropbox. Υπάρχουν 76 εταιρείες στην πιο πρόσφατη λίστα εικονικών εταιρειών και κατανεμημένων ομάδων της FlexJobs. Οι εν λόγω εταιρείες, οι οποίες λειτουργούν είτε ως επί το πλείστον, είτε εντελώς, σε εικονικό περιβάλλον εργασίας, περιλαμβάνουν τεχνολογικές εταιρείες όπως η Basecamp, η Mozilla, η Upworthy και η FlexJobs. Ο αρχικός κατάλογος του προηγούμενου έτους περιελάμβανε μόνο 26 εταιρείες. Ο αριθμός των προσφερόμενων θέσεων εργασίας εξ αποστάσεως ή τηλεργασίας αυξήθηκε επίσης 26 τοις εκατό το 2014 έναντι του προηγούμενου έτους.
Η νεοσύστατη εταιρεία ανοικτού λογισμικού NodeSource δεν έχει έδρα και λειτουργεί σε εικονικό περιβάλλον με χρήση εργαλείων που βασίζονται στο cloud computing, όπως το Google Hangouts, το Slack και το Dropbox. Ο διευθύνων σύμβουλος, Τζο Μακάν, αποκαλεί το καθεστώς αυτό εργασίας «Κατανεμημένο εκ Σχεδιασμού», δεδομένου ότι σχεδιάστηκε με αυτόν τον τρόπο από την αρχή. Η NodeSource έχει περίπου 25 εργαζόμενους, τα τρία τέταρτα περίπου των οποίων είναι πλήρους απασχόλησης, διάσπαρτοι από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Όστιν και το Σαν Φρανσίσκο και διεθνώς από το Λονδίνο έως τη Σιγκαπούρη και την Αυστραλία. Οι εργαζόμενοι λαμβάνουν επιδότηση για Airbnb και συναντώνται όλοι μια φορά το χρόνο από κοντά.
Ο Μακάν δεν τους έχει συναντήσει όλους, κάτι που παραδέχεται ότι είναι «υπερβολικά παράξενο», αλλά παραθέτει ένα παράδειγμα με μηχανικούς που κάθονται ο ένας δίπλα στον άλλο σε ένα γραφείο, φορώντας ακουστικά, ενώ η επικοινωνία μεταξύ τους γίνεται μέσω instant messenger.
«Υπάρχει αυτός ο βλακώδης μύθος ότι οι υπάλληλοι πρέπει να είναι στο ίδιο δωμάτιο, αλλά δεν χρειάζεται καν να μιλούν μεταξύ τους».
Ο Μακάν λέει στους νεοπροσληφθέντες, «Η δουλειά σου δεν είναι σημαντική, η ζωή σου είναι». Αλλά όταν αφεθούν ελεύθεροι, ενδιαφέρονται για την επιχείρηση. «Εμείς τους εμπιστευόμαστε αρκετά για να τους δώσουμε τη δυνατότητα να αριστεύσουν. Αυτό ενισχύει την αυτοπεποίθηση επειδή αισθάνονται αυτό το επίπεδο ευθύνης και αυτονομίας στη ζωή τους – τα αποτελέσματά τους είναι εξαιρετικά. Η ανησυχία μου έχει να κάνει με την επέκταση αυτού του τρόπου εργασίας. Μαθαίνουμε καθώς μεγαλώνουμε, αλλά ο πυρήνας της φιλοσοφίας, ότι η ζωή μας είναι το πιο σημαντικό πράγμα, έχει λειτουργήσει παρά πολύ καλά».
Η ιδέα προέρχεται από την εποχή που ο ίδιος ο Μακάν είχε κάνει ένα επιτυχημένο πέρασμα εργαζόμενος εξ αποστάσεως στο εξωτερικό το 2010 και ενισχύθηκε όταν η Μαρίσα Μάιερ ανέλαβε τη Yahoo και άρχισε να εφαρμόζει τη φιλοσοφία της για τον εικονικό χώρο εργασίας.
Ενώ η πλειοψηφία των εταιρειών στη λίστα εταιρειών με κατανεμημένες ομάδες είναι επιχειρήσεις τεχνολογίας και νεοσύστατες επιχειρήσεις, ο Μακάν θεωρεί ότι αυτό το καθεστώς εργασίας μπορεί να λειτουργήσει για επιχειρήσεις στο δημιουργικό χώρο των επικοινωνιών και δημιουργικούς επαγγελματίες όπως συγγραφείς, ομάδες σχεδιασμού, και ο αδελφός του, ο οποίος εργάστηκε για ένα μεγάλο οίκο μόδας από τις παραλίες στην Ταϊλάνδη.
Μια από τις προκλήσεις των κατανεμημένων ομάδων είναι ο προγραμματισμός των συσκέψεων. «Είναι δύσκολο ζήτημα, θα είμαι ειλικρινής», λέει ο Μακάν. «Αν όλοι ήταν στη Βόρεια Αμερική, θα ήταν πιο εύκολο. Έχουμε έναν σημαντικό συνεργάτη στην Αυστραλία, οπότε κάθε Δευτέρα στις 18:00, όταν τελειώνω τη μέρα μου, πρέπει να κάνω ένα τηλεφώνημα με μεγάλη συγκέντρωση. Καταλήγεις να δοκιμάζεις διαφορετικούς τρόπους επικοινωνίας έως ότου ο καθένας να αισθανθεί άνετα. Χρησιμοποιούμε το UberConference, που μας επιτρέπει να καταγράφουμε τη συνομιλία όταν κάποιος δεν μπορεί να παραστεί».
Παρά τις προκλήσεις, ο Μακάν λέει ότι το «Κατανεμημένο εκ Σχεδιασμού» καθεστώς εργασίας λειτουργεί. «Πρέπει να συνηθίσουμε το μυαλό μας να λειτουργεί διαφορετικά- αυτό είναι ένα πείραμα που έχει επιτυχία μέχρι τώρα».
