Η ΕΕ εγκρίνει μέτρα έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση ασύντακτου Brexit

Το Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα σειρά νομοθετικών πράξεων στο πλαίσιο προετοιμασίας έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση που το Brexit πραγματοποιηθεί χωρίς να έχει προηγηθεί συμφωνία.

Στόχος των πράξεων αυτών είναι να περιοριστούν οι σημαντικότερες ζημίες ενός άτακτου Brexit σε συγκεκριμένους τομείς όπου θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση σε πολίτες και επιχειρήσεις. Έρχονται να προστεθούν σε άλλα μέτρα, που αφορούν για παράδειγμα τα δικαιώματα των πολιτών, τα οποία έχουν υιοθετηθεί από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της προετοιμασίας τους για την περίπτωση αποχώρησης χωρίς συμφωνία.

Τα μέτρα αυτά έχουν προσωρινό χαρακτήρα, περιορισμένο πεδίο εφαρμογής και εγκρίθηκαν μονομερώς από την ΕΕ. Στόχος των μέτρων δεν είναι σε καμία περίπτωση να προσφέρουν τα ίδια οφέλη με όσα απολαμβάνουν τα κράτη μέλη της Ένωσης, ούτε ίδιους όρους με εκείνους οποιασδήποτε ενδεχόμενης μεταβατικής περιόδου, όπως προβλέπεται στη συμφωνία αποχώρησης. Σε ορισμένους τομείς, εξαρτώνται από την αμοιβαιότητα των ενεργειών του Ηνωμένου Βασιλείου.

Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο ενέκρινε:

Τον συντονισμό των κοινωνικών ασφαλίσεων, ώστε να προστατευθούν τα δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης των πολιτών των κρατών μελών της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο και των υπηκόων του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ των 27 οι οποίοι έχουν επωφεληθεί από το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας πριν την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.

Πρόγραμμα Erasmus+ 

Η ΕΕ θέλει επίσης να διασφαλίσει ότι οι νέοι που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus+ μπορούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους και να συνεχίσουν να λαμβάνουν τη σχετική χρηματοδότηση ή επιδοτήσεις σε περίπτωση αποχώρησης χωρίς συμφωνία. Ο κανονισμός για το Erasmus+ που εγκρίθηκε σήμερα καλύπτει τόσο τους συμμετέχοντες από τις 27 χώρες της ΕΕ οι οποίοι βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και τους συμμετέχοντες από το Ηνωμένο Βασίλειο οι οποίοι βρίσκονται στις 27 χώρες της ΕΕ κατά τη στιγμή της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Άλλος κανονισμός διασφαλίζει τη συνέχιση της χρηματοδότησης, ως το 2020, των προγραμμάτων PEACE και INTERREG VA μεταξύ των μεθοριακών κομητειών της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας.

Αλιεία

Προκειμένου να μετριαστεί ο αντίκτυπος ενός Brexit χωρίς συμφωνία στην αλιεία της ΕΕ, ένας νέος κανονισμός θα επιτρέπει στους αλιείς και στους φορείς εκμετάλλευσης της ΕΕ να λάβουν αποζημίωση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) για την προσωρινή παύση των δραστηριοτήτων τους σε περίπτωση αιφνίδιου αποκλεισμού των αλιευτικών σκαφών της Ένωσης από τα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Άλλος κανονισμός στοχεύει να διασφαλίσει ότι η ΕΕ μπορεί να χορηγήσει στα σκάφη του Ηνωμένου Βασιλείου πρόσβαση στα ύδατα της ΕΕ ως το τέλος του 2019, υπό την προϋπόθεση αμοιβαιότητας εκ μέρους του Ηνωμένου Βασιλείου. Περιλαμβάνει επίσης μια απλοποιημένη διαδικασία εξουσιοδότησης που ισχύει και για τα δύο μέρη.

Μεταφορές

Η ΕΕ έχει λάβει προσωρινά μέτρα για να διασφαλίσει βασική συνδεσιμότητα των αεροπορικών μεταφορών και βασική συνδεσιμότητα των οδικών εμπορευματικών και επιβατικών μεταφορών σε περίπτωση Brexit χωρίς συμφωνία. Τα μέτρα αυτά προϋποθέτουν αμοιβαιότητα από πλευράς Ηνωμένου Βασιλείου. Επίσης, θεσπίστηκαν κανόνες για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια των πτήσεων μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου.

Επιπλέον, η ΕΕ έχει προσαρμόσει τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών της για να εξασφαλίσει τη συνέχεια όσον αφορά τις επενδύσεις υποδομής. Τροποποιήσεις της νομοθεσίας για τους οργανισμούς επιθεώρησης πλοίων θα παρέχουν ασφάλεια δικαίου στους φορείς διαχείρισης πλοίων όταν το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρήσει από την ΕΕ.

Είδη διπλής χρήσης

Το Συμβούλιο ενέκρινε επίσης τροπολογία του κανονισμού για την εξαγωγή ορισμένων ειδών διπλής χρήσης, ώστε να περιληφθεί το Ηνωμένο Βασίλειο στον κατάλογο των τρίτων χωρών χαμηλού κινδύνου που καλύπτονται από τις γενικές άδειες εξαγωγής της ΕΕ.

Τα είδη διπλής χρήσης είναι υλικά, εξοπλισμός και τεχνολογία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για στρατιωτικούς όσο και για μη στρατιωτικούς σκοπούς, μεταξύ άλλων ανάπτυξη και διάδοση πυρηνικών, χημικών και βιολογικών όπλων. Στο πλαίσιο του Δικαίου της ΕΕ, οι εξαγωγές τους προς τρίτες χώρες είναι ελεγχόμενες. Οι γενικές άδειες εξαγωγής της ΕΕ επιτρέπουν την εξαγωγή αυτών των ειδών προς χώρες χαμηλού κινδύνου υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Έναρξη ισχύος και εφαρμογή

Οι νομοθετικές πράξεις που εγκρίθηκαν σήμερα θα τεθούν σε ισχύ μία ημέρα μετά τη δημοσίευσή τους και θα αρχίσουν να εφαρμόζονται την επομένη της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου σε περίπτωση Brexit χωρίς συμφωνία.