Η ελληνική εταιρεία που «φοράει τα γυαλιά» στην κρίση

Ανήκει στην πρώτη «φουρνιά» οπτικών- οπτομετρών που βγήκαν από ελληνικό πανεπιστήμιο και άσκησαν το συγκεκριμένο επάγγελμα, αφού μέχρι και πριν από τη δεκαετία του ’80 ο κλάδος των οπτικών θεωρούνταν κλειστό οικογενειακό επάγγελμα για το οποίο δεν ήταν υποχρεωτική η πανεπιστημιακή κατάρτιση. Ο Θανάσης Μπίρλης, ιδιοκτήτης της αλυσίδας καταστημάτων Οφθαλμός, έκλεισε από νωρίς το «μάτι» στον κόσμο των επιχειρήσεων και η μέχρι τώρα πορεία του φαίνεται να τον έχει δικαιώσει. Η κρίση βρήκε την εταιρεία «Οφθαλμός» ανεπτυγμένη, χωρίς τραπεζικό δανεισμό και με καινοτόμες υπηρεσίες για τα ελληνικά δεδομένα.

Αμέσως μετά την αποφοίτησή του ο κ. Μπίρλης εργάζεται για κάποια χρόνια ως καθηγητής στο ΤΕΙ Αθήνας διδάσκοντας στους φοιτητές του την τέχνη του να προλαμβάνεις και να θεραπεύεις προβλήματα όρασης. Ήταν εκείνη η περίοδος στη ζωή του που αποφασίζει να πάρει το ρίσκο και να μπει δυναμικά, ως ελεύθερος επαγγελματίας πλέον, σε μια αγορά «κλειδωμένη».

«Όταν ξεκίνησα η αγορά των οπτικών στην Ελλάδα ήταν παρθένα και ο χώρος είχε ανάγκη επιστημονικού προσανατολισμού. Ήθελα να δημιουργήσω καταστήματα οπτικών που θα λειτουργούσαν βάσει μιας τελείως διαφορετικής λογικής. Τοποθετήσαμε στην αγορά αρκετά καινοτόμα και πρωτοεμφανιζόμενα προϊόντα. Τα Paul Smith, τα Oliver Peoples, ήταν μάρκες γνωστές σε όλο τον κόσμο αλλά όχι στην Ελλάδα. Εμείς είχαμε την αποκλειστική διανομή των γυαλιών Prada, ενώ ήμασταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν έμπειρους αρχιτέκτονες και διακοσμητές δημιουργώντας art καταστήματα» αναφέρει στο Fortune Greece o Θανάσης Μπίρλης.

Το πρώτο κατάστημα «Οφθαλμός» έκανε την εμφάνισή του στην ελληνική αγορά το 1996 στην περιοχή της Γλυφάδας και έκτοτε ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σε 25, μεταξύ των οποίων κάποια ιδιόκτητα και κάποια άλλα franchise. Το στοιχείο όμως που κάνει τα καταστήματα «Οφθαλμός» να ξεχωρίζουν από τους ανταγωνιστές τους δεν είναι μόνο η διαχρονική τους πορεία, αλλά και το γεγονός ότι στο εσωτερικό τους λειτουργούν παράλληλα κέντρα βοηθημάτων χαμηλής όρασης για άτομα που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα όρασης. Επιπρόσθετα, την τελευταία εφταετία η εταιρεία έχει μπει δυναμικά και στο κομμάτι των ακουστικών βαρυκοίας.

«Η Ελλάδα συγκριτικά με άλλες χώρες υστερεί σε θέματα τεχνογνωσίας. Σήμερα είναι ελάχιστοι οι οπτικοί που ασχολούνται σοβαρά με το αντικείμενο».

Πληγή το παραεμπόριο γυαλιών ηλίου
Σύμφωνα με τον κ. Μπίρλη ο κλάδος των οπτικών εμφανίζει μια πτώση της τάξης του 60%-70%, απόρροια τόσο της κρίσης, όσο και των παραεμπόρων που δρουν ανεξέλεγκτοι. «Πληγή» είναι πρωτίστως τα γυαλιά ηλίου που διακινούνται εκτός οπτικών καταστημάτων. Πρόκειται για ψεύτικα γυαλιά που βάζουν σε κίνδυνο τα μάτια των καταναλωτών και πωλούνται σε καθημερινή βάση σε παραλίες και μέσω διαδικτύου. «Στο χώρο μας εμφανίστηκαν γυαλιά αμφιβόλου ποιότητας και χαμηλού κόστους τα οποία στην ουσία παγίδευσαν τον καταναλωτή στη χρήση φθηνών, με όλη τη σημασία της λέξης, προϊόντων. Είναι ένα πρόβλημα το οποίο προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε σε συνεργασία με τους Δήμους και τα Επιμελητήρια. Οι απώλειες για τις επιχειρήσεις του κλάδου είναι πολύ μεγάλες. Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι διακινούνται 2,5 εκατομμύρια ψεύτικα γυαλιά ηλίου».

Ο ίδιος εστιάζει στην ελλιπή ενημέρωση των Ελλήνων καταναλωτών σε θέματα που αφορούν τα γυαλιά. Πολλές φορές, όπως τονίζει ο κ. Μπίρλης, ο Έλληνας αγοράζει γυαλιά από πλανόδιους πωλητές και δεν καταλαβαίνει ότι μπορούν να του προκαλέσουν ανεπανόρθωτη ζημιά. «Τα μάτια είναι πολύτιμα και η ποιότητα στην όραση δεν είναι πολυτέλεια. Αυτή είναι η φιλοσοφία μας στα καταστήματα “Οφθαλμός».

Τα μάτια είναι από τα πιο ευαίσθητα όργανα στο ανθρώπινο σώμα και πρέπει να τα φροντίζουμε με τα κατάλληλα προϊόντα και να τα προστατεύουμε διαρκώς από τον ήλιο. Δεν είναι άλλωστε τυχαία η λαϊκή ρήση «Να προσέχεις κάτι σαν κόρη Οφθαλμού».

Η παγκόσμια βιομηχανία επενδύει σε φακούς με πολλαπλά χαρακτηριστικά και πριν από την οποιαδήποτε αγορά ο καταναλωτής θα πρέπει να συμβουλευτεί τον οφθαλμιατρό και τον οπτικό του. Η ΕΕ έχει θεσπίσει τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες που χαρακτηρίζουν διαφορετικούς τύπους γυαλιών και η επιλογή θα πρέπει να είναι βασισμένη στις ανάγκες του εκάστοτε πελάτη. Για παράδειγμα η σκουρότητα που διαθέτουν τα γυαλιά ηλίου ενός σκιερ ή κάποιου που κάνει θαλάσσια σπορ δεν μπορεί να είναι η ίδια με εκείνη που έχουν τα γυαλιά για την πόλη.
Αύξηση στις επισκευές των υφιστάμενων γυαλιών

Για τη φετινή σεζόν οι πιο εμπορικοί κωδικοί είναι οι vintage και κυρίως φόρμες της δεκαετίας του ’50, ενώ σταθερή παραμένει η προτίμηση για τη μόδα των γυαλιών-καθρέφτη. «Τα τελευταία χρόνια η κρίση έχει αγγίξει και εμάς όχι όμως στον ίδιο βαθμό που έχει συμβεί με τα καταστήματα ρούχων και παπουτσιών. Παρατηρείται η τάση ο καταναλωτής να προσπαθεί να επισκευάσει παλιά γυαλιά που μέχρι πρότινος ήταν στο συρτάρι, παρά να αγοράσει καινούρια. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τους φακούς επαφής και τα υγρά καθαρισμού τους. Εκεί η κατανάλωση είναι τακτική».

Τα capital controls επηρέασαν τις εξαγωγές μας
Ο στόχος που έχει τεθεί για το 2015 είναι να κρατηθεί η επιχείρηση στα πόδια της διατηρώντας το υπάρχον μερίδιο αγοράς. Το πλάνο ανάπτυξης περιλαμβάνει τη δημιουργία αυτόνομων κέντρων χαμηλής όρασης και ακουστικών βαρυκοίας και επέκταση καταστημάτων σε τουριστικές περιοχές της χώρας, καθώς επίσης και εξαγωγές προϊόντων σε Κύπρο και Βαλκάνια. “Δυστυχώς μας “φρέναραν” οι εξελίξεις. Τόσο η εισαγωγική όσο και η εξαγωγική μας δραστηριότητά επηρεάστηκαν από τα capital controls. Οι εξαγωγές μας προς την Κύπρο έπαθαν ζημιά. Δεν μπορέσαμε να παραδώσουμε στην ώρα μας λόγω των τραπεζικών περιορισμών και οι παραγγελίες ακυρώθηκαν. Για να μπορέσει να αναπτυχθεί μια επιχείρηση πρέπει ως χώρα να απομακρυνθούμε από τις «φοροπνιχτικές» τακτικές από τις οποίες απουσιάζει το αναπτυξιακό πλάνο. Η πραγματική οικονομία απορροφά χωρίς κραδασμούς όλα τα μέτρα και δεν ανοίγει “ρουθούνι” όταν ακόμα και σήμερα γίνεται λόγος για πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Έκαναν λάθη οι παλιοί, αλλά φταίει και η νέα γενιά που δεν διεκδικεί και έχει μάθει να τα βρίσκει όλα έτοιμα. Εκτιμώ πως η αγορά θα αργήσει να ισορροπήσει. Θα υπάρξει, ωστόσο, ένα ξεσκαρτάρισμα και θα μείνουν οι υγιείς και όσοι θέλουν να αναπτυχθούν».

Η σωστή συνταγή για την επιτυχία περιλαμβάνει, σύμφωνα με τον κ. Μπίρλη, μετρημένα βήματα με την κατάρτιση ενός business plan όχι επιθυμητού αλλά ορθολογικού. “Να στραφούμε και λίγο στην πρωτογενή παραγωγή. Δεν είναι δυνατόν να εισάγουμε τα πάντα και να ανοίγουμε μόνο καφετέριες”.

Η αισθητική δεν παίζει καθοριστικό ρόλο μόνο στα καταστήματα Οφθαλμός, αλλά και στη ζωή του κ. Μπίρλη, ο οποίος υπηρετεί την Τέχνη με την ιδιότητα του εικαστικού. Έχει ήδη πραγματοποιήσει πέντε ατομικές εκθέσεις, ενώ το τελευταίο διάστημα αξιοποιώντας την εμπειρία και τη γνώση των υλικών κατασκευής των σκελετών οράσεως, έχει δημιουργήσει σειρά εντόμων, η οποία φιλοξενείται στο πωλητήριο του μουσείου Μπενάκη.