Η επόμενη ημέρα της τρίτης αξιολόγησης

Με την κατάθεση (και φυσικά την ψήφιση) του πολυνομοσχεδίου-«σκούπα» με τα 50 προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης, αλλά και με σειρά διοικητικών αποφάσεων για τα υπόλοιπα περίπου 20 προαπαιτούμενα, ολοκληρώνεται η προτελευταία φάση του τρίτου Μνημονίου και ξεκινά η τελική φάση, που θα οδηγήσει στην έξοδο από το πρόγραμμα, αλλά σίγουρα όχι από την επιτροπεία.

Τα βασικά ζητούμενα της τρίτης αξιολόγησης συμπεριλήφθηκαν στις 400+ διατάξεις του πολυνομοσχεδίου-«σκούπα». Ανάμεσά τους: η κήρυξη απεργίας από πρωτοβάθμιο σωματείο μόνο εφόσον καταγράφεται απαρτία 50% +1 των ταμειακώς ενήμερων μελών του, η αλλαγή των εισοδηματικών κριτηρίων για την παροχή των επιδομάτων τέκνων (περικοπές σε τρίτεκνους-πολύτεκνους), η απάλειψη της δυνατότητας του ΕΦΚΑ να δίνει δάνεια σε φορείς του ιδιωτικού δικαίου, και η διενέργεια αποκλειστικά ηλεκτρονικών πλειστηριασμών από τις 21 Φεβρουαρίου και μετά.

Σειρά αλλαγών έρχεται και στην φορολογία. Γίνεται ευνοϊκότερο το καθεστώς των φορολογικών προστίμων για τους φορολογούμενους που υποβάλλουν εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις, ενώ συστήνεται ειδική ελεγκτική υπηρεσία που θα διεκπεραιώνει τις παραγγελίες της εισαγγελίας οικονομικού εγκλήματος. Θεσπίζονται και διαδικασίες επανενεργοποίησης του αριθμού φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) με την καταβολή εγγύησης για φορολογούμενους που έχουν εμπλακεί σε φοροδιαφυγή ή πτωχεύσεις επιχειρήσεων.

Αλλαγές προωθούνται και στη χωροταξική νομοθεσία και στα δημόσια έργα αναφορικά με τις απαλλοτριώσεις, αλλά και με τη δημιουργία κεντρικού ηλεκτρονικού συστήματος παρακολούθησης τεχνικών έργων, καθώς επίσης και στα επιχειρηματικά πάρκα. Νομοθετείται, επίσης, η απόλυτη προτεραιότητα του εργαζόμενου σε περίπτωση πτώχευσης εταιρείας.

Δείτε ακόμη: Οι ευκαιρίες που κρύβει το πολυνομοσχέδιο για τις επιχειρήσεις

Το πλαίσιο λειτουργίας των καζίνο αλλάζει, ενώ προβλέπεται και η χορήγηση άδειας για τρία νέα καζίνο σε Κρήτη, Μύκονο και Σαντορίνη. Μεταφέρονται οι ΔΕΚΟ στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ), το αποκαλούμενο και «υπερταμείο», ενώ καταργείται η ίδρυση της Εταιρείας Δημόσιων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ) στην οποία θα μεταβιβάζονταν οι συμμετοχές του Δημοσίου.

Επίσης, κωδικοποιείται η λατομική νομοθεσία και γίνονται παρεμβάσεις στο πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Προβλέπεται σειρά παρεμβάσεων για τους ελέγχους στις επιχειρήσεις και τις αγορές προϊόντων, αλλάζει το καθεστώς των εμπορικών εκθέσεων, αλλά και το πλαίσιο άσκησης δραστηριοτήτων κέντρων αποθήκευσης και διανομής. Θεσπίζεται νέος ενιαίος φορέας «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Θα ενσωματωθούν η «Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση» (Ε.Κ.ΧΑ.) και τα υφιστάμενα κτηματολογικά γραφεία και υποθηκοφυλακεία.

Προωθείται ακόμη η θέσπιση του ενεργειακού χρηματιστηρίου. Θα έχει στην ευθύνη του τη λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού και την εκκαθάρισή της, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής υποχρέωσης της χώρας μας για την εφαρμογή του λεγόμενου Target Μodel.

Γίνεται υποχρεωτικό το καθεστώς μίνιμουμ λειτουργίας 40 ωρών την εβδομάδα για τα φαρμακεία, μεταφέρονται στο «Υπερταμείο» τα μερίσματα του δημοσίου από τον ΟΤΕ, προβλέπεται η αδειοδότηση ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης, θεσπίζεται η μετάβαση στον ΕΦΚΑ των αρμοδιοτήτων και των οργανικών μονάδων απονομής συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και ορίζεται ότι δύναται να χρησιμοποιείται το προσωπικό της ΕΛΣΤΑΤ για τη διενέργεια κάθε είδους στατιστικής έρευνας, στατιστικής εργασίας και απογραφής για λογαριασμό άλλων δημοσίων υπηρεσιών, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών, καθώς και ιδιωτικών φορέων, του εσωτερικού ή του εξωτερικού.

Οι θεσμοί θα παρακολουθούν στενά το θέμα των πλειστηριασμών, κυρίως στο μέτωπο της διεξαγωγής και των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών για χρέη προς το δημόσιο, αλλά και την ομαλή συνέχιση των πλειστηριασμών για τα χρέη προς τις τράπεζες, έχοντας διαμηνύσει πως η ομαλή διεξαγωγή τους είναι απαραίτητο προαπαιτούμενο για την τυπική ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Εφόσον, όλα κλείσουν σύμφωνα με τον προγραμματισμό, η δόση που θα λάβει το ελληνικό δημόσιο περί τις αρχές Φεβρουαρίου αναμένεται να πλησιάσει τα 7-8 δισ. ευρώ, ποσό που, κατά την πάγια πρακτική των τελευταίων αξιολογήσεων, θα σπάσει σε «υποδόσεις», οι οποίες θα συνδεθούν και με την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου σε ιδιώτες. To υπουργείο Οικονομικών σε ανακοίνωση του κάνει λόγο για 4,5 δισ. ευρώ όσον αφορά στη δόση.

Τα… δύσκολα ξεκινούν αμέσως μετά, καθώς τον Φεβρουάριο το ΔΝΤ αναμένεται να συνεδριάσει για να επανεξετάσει τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα και να αποφασίσει εάν θα το χρηματοδοτήσει με νέο δάνειο. Όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι το Ταμείο θα παραμείνει ως εν αναμονή δανειστής με «επί της αρχής συμφωνία», καθώς οι προβλέψεις του για το χρέος συνεχίζουν να το χαρακτηρίζουν ως «εξαιρετικά μη βιώσιμο».

Τα στελέχη του ΔΝΤ γνωρίζουν πως οι Ευρωπαίοι δεν πρόκειται να προχωρήσουν σε καμία ρύθμιση περαιτέρω ελάφρυνσης έως τον Αύγουστο του 2018, ενώ ήδη, δηλώσεις στελεχών του ESM προετοιμάζουν το έδαφος για «μη ελάφρυνση», καθώς όπως επισήμως δηλώνουν «δεν πρέπει να κοιτάμε το ύψος του χρέους, αλλά το κόστος εξυπηρέτησής του». Εύλογα, λοιπόν, οι Ευρωπαίοι σπεύδουν να συμπληρώσουν πως με τις ρυθμίσεις που έχουν ήδη γίνει, η Ελλάδα δαπανά πολύ μικρά ποσά σε σχέση με το ΑΕΠ της για την εξυπηρέτηση του δανεισμού της. Κατά συνέπεια, το θέμα του χρέους δεν θα είναι εκείνο που θα μπει πρώτο στην ατζέντα των θεμάτων που θα ξεκινήσουν να συζητούνται μετά τον Φεβρουάριο.

Εκείνο που θα συζητηθεί και για το οποίο ήδη υπάρχει προβληματισμός είναι τα stress tests των ελληνικών τραπεζών, εν αναμονή των σεναρίων πάνω στα οποία θα διεξαχθεί ο έλεγχος. Η Τράπεζα της Ελλάδος εμφανίζεται αισιόδοξη, καθώς οι ελληνικές τράπεζες είναι καλά ανακεφαλαιοποιημένες, ωστόσο, πολλά θα εξαρτηθούν από το πόσο «σκληρές» θα είναι οι παραδοχές των stress tests.

Κρίσιμο στοίχημα του 2018 και η έξοδος στις αγορές. Ήδη, ο ΟΔΔΗΧ ετοιμάζεται για μία ακόμη έκδοση, πιθανότατα 7ετούς ή 3ετούς ομολόγου, ενώ θα πρέπει έως το τέλος του προγράμματος να γίνουν τουλάχιστον τρεις εκδόσεις, προκειμένου να χτιστεί μία ομαλή καμπύλη αποδόσεων και να σχηματιστεί το «μαξιλάρι ασφαλείας», αναγκαίο για την ομαλή απαγκίστρωση της χώρας από το τρέχον Μνημόνιο.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το αφήγημα της «καθαρής εξόδου» φαίνεται πως εγκαταλείπεται και από την κυβέρνηση, που μιλά πλέον για «αυτοδύναμη έξοδο» της χώρας στις αγορές. Πρακτικά, οι συζητήσεις σε Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη, Βερολίνο και Ουάσιγκτον αφορούν στην επόμενη ημέρα της «εποπτείας» της Ελλάδας, προκειμένου η χώρα να μην κυλήσει στις μεταρρυθμιστικές «εκτροπές» του παρελθόντος. Ήδη, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι κάνουν λόγο για την ανάγκη να μην αφεθεί η χώρα μόνη της χωρίς «δίχτυ ασφαλείας», στις αγορές, αλλά και για τον φόβο των επενδυτών πως μόλις αφεθεί χωρίς εποπτεία θα «κυλήσει» σε μπαράζ παροχών, που κρύβουν δημοσιονομικούς κινδύνους. Το στοίχημα για εκείνους είναι ο τρόπος με τον οποίο θα ασκείται η εποπτεία και το κατά πόσο αυτό θα συνοδεύεται από ένα «προληπτικό δάνειο» ή θα συνδεθεί με «κατ’αποκοπή» μέτρα για το χρέος.