Η εξέλιξη κρύβεται στην ανανέωση

Tου Γιόρις Λέικε*

Η ανάπτυξη της εταιρείας σας δεν προϋποθέτει σώνει και καλά την καταστροφή κάθε δημιουργικής νότας εντός της.

Θυμάστε όταν εργαζόσασταν για τη startup; Όλα ήταν καλά τότε. Ανταποκρινόσασταν γρήγορα στις αλλαγές. Μπορούσατε να εκπονείτε νέα προγράμματα μέσα σε λίγες εβδομάδες ή ακόμα και ημέρες. Το αφεντικό σας ενέκρινε τις αλλαγές με μία απλή κίνηση του κεφαλιού του. Και λαμβάνατε άμεσα αποτελέσματα.

Στη συνέχεια, μετακινηθήκατε σε μία μεγάλη εταιρεία και σε ένα σημαντικό ρόλο. Τα πράγματα εκεί ήταν διαφορετικά: πιο αργά, με μεγαλύτερο κόστος, με μπόλικη γραφειοκρατία, λιγότερο χειροπιαστά, λιγότερο πειραματικά. Αυτό συνέβη επειδή οι μεγάλοι οργανισμοί είναι πολύπλοκοι. Και όταν περικυκλωνόμαστε από πολυπλοκότητα, αγχωνόμαστε. Χρειαζόμαστε βεβαιότητα και συντονισμό -με τη μορφή δομών, πολιτικών, ευθυνών και κανόνων- για να απωθήσουμε αυτό το φόβο.

Δεν μπορούμε να αλλάξουμε το φόβο για την πολυπλοκότητα, ούτε και την επιθυμία ελέγχου. Άρα, τι μπορούμε να κάνουμε για να διατηρήσουμε τους οργανισμούς μας ευκίνητους, ακόμα και καθώς αυτοί αναπτύσσονται; Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε τη συνέχιση και την προστασία της καινοτομίας; Ιδού τέσσερις χειροπιαστοί τρόποι:

Μαθήματα «επιβίωσης» από έναν στρατηγό

1. Προσφέρετε πρακτικές κατευθυντήριες γραμμές, όχι πολιτικές
Καθώς οι οργανισμοί αναπτύσσονται, προσπαθούν συνήθως να ευθυγραμμίσουν τους ανθρώπους μέσω πολιτικών και διαδικασιών. Οι κανόνες προσφέρουν συνέπεια και άρα, σύμφωνα με την εν λόγω θεωρία, και συνοχή σε ολόκληρο τον οργανισμό.

Δεν πρέπει να αντιπαλέψουμε τη φυσική τάση προς το συντονισμό και τον έλεγχο. Στην πραγματικότητα, ελάχιστοι θα διαφωνήσουν ως προς τα οφέλη της συνέπειας. Όμως, για να επιτευχθεί αυτή, υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος από την επιβολή αυστηρών κανόνων.

Στην Atlassian, έχουμε επεκτείνει το προσωπικό μας από τα 100 στα 700 άτομα μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια. Προσπαθούμε να περιορίσουμε τους σκληρούς κανόνες, προωθώντας εναλλακτικά κατευθυντήριες γραμμές.

Ποια είναι η διαφορά; Ας πάρουμε για παράδειγμα τις «Κατευθυντήριες Γραμμές Σχεδιασμού» της Atlassian, ένα διαδικτυακό πόρο με αρχές και στοιχεία σχεδιασμού. Παρέχει οδηγίες ως προς την κατασκευή προϊόντων και add-ons της εταιρείας. Το εργαλείο δεν παρεμβαίνει στη διαδικασία σχεδιασμού των δημιουργών· τους βοηθάει απλά να δουλέψουν ταχύτερα, αντιγράφοντας και επικολλώντας κώδικα, επιτρέποντας τον ελεύθερο πειραματισμό μέσα από τη διατήρηση, όμως, ενός βασικού επιπέδου συμφωνίας μέσα σε όλη την εταιρεία.

Σε αντίθεση με τους κανόνες -οι οποίοι λένε «πρέπει να κάνεις αυτό»- οι κατευθυντήριες γραμμές προσφέρουν στους ανθρώπους το περιθώριο να ολοκληρώσουν τη δουλειά τους καλύτερα και ταχύτερα.

Τρεις «γκουρού» των επιχειρήσεων δείχνουν τον δρόμο

2. Μετατρέψτε την αυτονομία σε τελετή
Κάθε τρίμηνο, η Atlassian επιτελεί μία τελετή που λέγεται «Ημέρα Shiplt». Όλη η εταιρεία σταματάει τις εργασίες της μία Πέμπτη μεσημέρι και κάθε συμμετέχουσα ομάδα αρχίζει να δουλεύει πάνω σε ένα έργο της επιλογής της. 24 ώρες μετά, οι ομάδες παρουσιάζουν την ιδέα τους στην υπόλοιπη εταιρεία και όλοι ψηφίζουν για το νικητή. Μέσα σε έξι χρόνια, 700 ιδέες έχουν ενταχθεί στην παραγωγή.

Αν δώσετε στους ανθρώπους την ελευθερία και το χώρο να ακολουθήσουν τα δικά τους έργα και ενδιαφέροντα, τους ενθαρρύνετε να ακολουθήσουν νέους τρόπους εφαρμογής και ελέγχου των ιδεών τους χωρίς αρνητικές συνέπειες.

Οι περισσότεροι οργανισμοί εξαλείφουν το χώρο που απαιτείται για τη σύλληψη νέων ιδεών και για πειραματισμό – οι περισσότεροι καθίστανται σκλάβοι των επειγόντων ζητημάτων της ημέρας.

«Δεν μπορείς να βάλεις firewall στην ανθρώπινη φύση»

3. Τροφοδοτήστε την κοινωνική μας όρεξη
Κάποιες ιδέες δημιουργούνται από ένα μόνο θαυμαστό μυαλό. Οι περισσότερες μεγάλες ιδέες, όμως, είναι προϊόν πολλών μυαλών. Ευτυχώς, οι περισσότεροι από εμάς λαχταρούμε την κοινωνική διάδραση. Επιθυμούμε επίσης να έχουμε πρόσβαση σε πληροφόρηση που θα μας βοηθήσει να τοποθετήσουμε τα κομμάτια του παζλ στη θέση τους. Ο ευκολότερος τρόπος για να προσαρμοστούν γρήγορα οι μεγάλοι οργανισμοί είναι να ενθαρρύνονται αυτές οι φυσικές επιθυμίες.

Το email εμποδίζει την ξεκάθαρη συζήτηση, και τα μεμονωμένα συστήματα λογισμικού περιορίζουν την πρόσβαση στην πληροφόρηση που επιθυμούν οι άνθρωποι (όπως π.χ. τα δεδομένα πωλήσεων).

Γι’ αυτό οι καινοτόμοι οργανισμοί χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο πλατφόρμες κοινωνικής συνεργασίας (όπως η Confluence, η Jive, και άλλες), εργαλεία άμεσης ομαδικής αποστολής μηνυμάτων (όπως το Hipchat) ή εργαλεία κοινωνικής κατασκευής κώδικα για τεχνικές ομάδες (όπως το Stash, το Bitbucket και το Github) για να το πετύχουν. Τέτοια εργαλεία βοηθούν τους ανθρώπους να ανακαλύψουν ιδέες, να απεικονίσουν δεδομένα, να συζητήσουν έργα, να ενημερώσουν τις ομάδες τους. Εν συντομία, τους βοηθούν να κάνουν ό,τι χρειάζεται.

Στην Atlassian, αντί να διαμοιράζουμε το ετήσιο σχέδιο εταιρικής στρατηγικής στο προσωπικό μέσω email, συζητάμε το περιεχόμενό του σε μία πλατφόρμα κοινωνικής συνεργασίας που λέγεται Confluence. Όπως συμβαίνει πάντα με ιδέες που προέρχονται από crowdsourcing, οι καλύτερες από αυτές επιβιώνουν ανεξάρτητα από το ποιος τις συνέλαβε. Και έχουμε μία έμπειρη ομάδα της οποίας ο βασικός ρόλος είναι να οργανώνει εβδομαδιαίες εκδηλώσεις για το προσωπικό.

Αυτός, φυσικά, δεν είναι ο μοναδικός τρόπος για τη δημιουργία ειλικρινών, παραγωγικών σχέσεων μέσα σε έναν οργανισμό – κάθε εταιρεία πρέπει να βρει το στυλ που της ταιριάζει. Αλλά όλο αυτό δεν είναι δευτερεύουσας σημασίας. Η καλλιέργεια της αίσθησης της κοινότητας είναι απαραίτητη για κάθε οργανισμό.

Καινοτομία ή θάνατος για τις επιχειρήσεις

4. Δώστε στους πελάτες σας λύσεις, όχι τελειότητα
Ο πιο τολμηρός τρόπος για να ανταποκριθείτε ταχύτερα στις ανάγκες των πελατών σας είναι να δώσετε στους εργαζόμενούς σας ευκολότερη πρόσβαση στους πελάτες σας. Η ανατροφοδότηση γίνεται αμεσότερη, οι λύσεις σας εισέρχονται ταχύτερα στον πραγματικό κόσμο και μπορείτε να βελτιώνεστε συνεχώς βάσει της νέας ανατροφοδότησης.

Η Atlassian έστησε μία ειδική ομάδα που στόχο έχει να παρέχει μικρότερα, πειραματικά στοιχεία στους πελάτες μας, ελέγχοντας τις ιδέες μας στην πράξη, εμπεδώνοντας την αντίδραση της αγοράς και βελτιώνοντας το προσωπικό μας.

Ο καθένας -και όχι μόνο οι μηχανικοί- μπορεί να πειραματιστεί με τις λύσεις που πρόκειται να προσφερθούν στους πελάτες. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν να εργάζονται ατέλειωτα σε καθήκοντα στα οποία δεν μπορούν να δουν τα αποτελέσματα της εργασίας τους. Αυτή η προσέγγιση έχει καταστήσει την εργασία πιο ενδιαφέρουσα.

* Ο Γιόρις Λέικε είναι αντιπρόεδρος της αυστραλιανής εταιρείας λογισμικού Atlassian