Υπό τη σκιά της Μόσχας μοιράζεται πάλι η «τράπουλα» στη Μέση Ανατολή
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δείχνει να απολαμβάνει τον αναβρασμό στην περιοχή, όμως ο ρόλος του ισχυρού μεσολαβητή μπορεί να αποδειχθεί και μεσοπρόθεσμη ψευδαίσθηση.
Έχοντας παραμερήσει τον Μπαράκ Ομπάμα από την κορυφή της ετήσιας παγκόσμιας λίστας των ισχυρών και έτοιμος να επισκεφθεί και τον Πάπα στη Ρώμη, η τρέχουσα χρονιά δεν έχει εξελιχθεί άσχημα για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Για να ισχυροποιήσει την θέση του, ως αποτελεσματικός μεσολαβητής κρίσεων, ο Ρώσος πρόεδρος πιέζει προς όλες τις κατευθύνσεις.
Τη Δευτέρα μίλησε με τον Σύρο πρόεδρο Άσαντ και τον ηγέτη του Ιράν, Ροχανί. Δυο ημέρες μετά υποδέχθηκε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου και συναντάται στη Μόσχα και με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Έτσι, οι Ρώσοι -που κάποτε επικρίνονταν από ορισμένες χώρες της περιοχής ως «άθεοι κομμουνιστές», τα «ξεπερασμένα» όπλα τους δεν ήθελε να τα αγοράσει κανείς και το υπό κατάρρευση οικονομικό μοντέλο τους ήταν παράδειγμα προς αποφυγή- βρίσκονται τώρα στην πρώτη γραμμή, καθώς η αμερικανική επιρροή φθίνει.
Διαβάστε ακόμη: Γεωπολιτικό πόκερ παίζει η Ρωσία
Πέρα από τις χώρες στην καρδιά της κρίσης, το Κρεμλίνο έχει κι άλλα σχέδια. Πριν από μερικές ημέρες, για παράδειγμα, υψηλή αντιπροσωπεία από τη Μόσχα έφθασε στην Αίγυτπο για να συζητήσει συμφωνία πώλησης αμυντικών πυραυλικών συστημάτων στην Αίγυπτο, ύψους 2 δισ. δολαρίων. Και αυτή η επίσκεψη είναι το τελευταίο σημάδι μιας στρατηγικής που άρχισε να υλοποιείται με την έναρξη της «Αραβικής Άνοιξης», στις αρχές του 2011.
Το γεγονός ότι η Μόσχα υποστηρίζει ένα καθεστώς εξοστρακισμένο από τα περισσότερα μέλη του Αραβικού Συνδέσμου, αναφέρει το BBC, σιωπηλά παραβλέπεται, καθώς οι αντιπροσωπείες του Κρεμλίνου και οι εταιρείες οπλικών συστημάτων χτυπούν τη μία αραβική πόρτα μετά την άλλη. Το αποτέλεσμα είναι, 22 χρόνια μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η ρωσική επιρροή στη Μέση Ανατολή να είναι η μεγαλύτερη της τελευταίας γενιάς.
Τα ρωσικά MiG-29 είναι πλέον αντικείμενα θαυμασμού στην έκθεση όπλων του Ντουμπάι, παρότι οι Άραβες εξακολουθούν να προτιμούν τα αμερικανικά F-16. Σύμφωνα με το Διεθνές Ερευνητικό Ινστιτούτο για την Ειρήνη με έδρα τη Στοκχόλμη, οι εξαγωγές ρωσικών όπλων αντιστοιχούσαν στο 27% του συνολικού ποσοστού προς τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική την περίοδο 2008-2012.
«Στις χώρες της περιοχής υπάρχει μεγάλη απογοήτευση με τους Αμερικανούς, ειδικά λόγω των διαπραγματεύσεων με το Ιράν, που πολλοί Άραβες πιστεύουν ότι δεν εξυπηρετούν τα σύμφέροντά τους», εκτιμά ο αναλυτής Τζόναθαν Ειάλ, του Royal United Services Institute. «Είναι σαφές ότι ο Πούτιν έχει εκμεταλλευτεί μια σειρά από παράγοντες, ανοίγοντας νέους δρόμους για τη Ρωσία», συμφωνεί και ο Λέον Αρον, του Ινστιτούτου American Enterprise, επισημαίνοντας πόσο γρήγορα το Κρεμλίνο έσπευσε να καλύψει το κενό που άφησε το πάγωμα των πωλήσεων όπλων στο νέο καθεστώς του Καΐρου από το αμερικανικό Κονγκρέσο.
Διαβάστε ακόμη: Το πετρέλαιο και η πολιτική των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή
Η Συρία και το Ιράν είναι άλλη μια ευκαιρία για τον Πούτιν να παίξει το «παιχνίδι» του, ωστόσο αναλυτές εκτιμούν ότι ο Ρώσος πρόεδρος, σε μεγάλο βαθμό, προσπαθεί να καλύψει τα εσωτερικά του προβλήματα με τις «επιτυχίες» στο διεθνές σκηνικό.
Η Λίλια Σβέτσοβα, του κέντρου Carnegie Endowment της Μόσχας, υποστηρίζει ότι «η Μόσχα δεν διαθέτει αρκετούς πόρους για να συντηρεί μακροπρόθεσμα τις επιρροές της. Ο Πούτιν, όπως και ο Ομπάμα, επισημαίνει, έχουν πολλές εσωτερικής ανησυχίες. «Για τον Πούτιν η εξωτερική πολιτική είναι ένας τρόπος για να διασφαλίσει την εξουσία του. Πολλοί που δεν εγκρίνουν την εσωτερική του πολιτική, στηρίζουν την αυξανόμενη δύναμη της χώρας στη διεθνή αρένα. Η Ρωσία βουλιάζει μέσα στην κρίση και προσπαθεί να την εξισορροπήσει με την εξωτερική πολιτική. Αλλά αυτό συμβαίνει, επειδή συμπτωματικά, η Δύση εμφανίζεται ανήμπορη», λέει η Σβέτσοβα, που εκτιμά ότι, σε αυτήν τη συγκυρία, εντυπωσιακή επιτυχία για το Κρεμλίνο θα ήταν η σοβαρή αποκατάσταση των σχέσεων με το Κάιρο.
Έπειτα, κανείς δεν περιμένει ότι οι Αμερικανοί θα «αποσυρθούν» από την περιοχή, επομένως ο διαγωνισμός για επιρροή θα ενταθεί πάλι. Η πολιτική της Ουάσινγκτον είναι πολύ πιθανό να αλλάξει πάλι μόλις τελειώσει η θητεία του Ομπάμα το 2016, και τόσο η «επιβίωση του Ισραήλ» στην κρίσιμη περιοχή, όσο και η ασφάλεια των ενεργειακών πηγών, η απειλή των εξτρεμιστών, η διάδοση όπλων μαζικής καταστροφής θα παραμείνουν μακροπρόθεσμα στην κορυφή της αμερικανικής ατζέντας.
