Ήρθε η ώρα του Μάριο Ντράγκι

Πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) για μαζική αγορά στοιχείων ενεργητικού, ύψους 600 έως και 1 τρισ. ευρώ, αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα η ΕΚΤ, ωστόσο δεν είναι ξεκάθαρο τι θα γίνει με την Ελλάδα και αν η χώρα θα μπορέσει να λάβει μέρος. Επίσης δεν έχει διευκρινιστεί αν ο Μάριο Ντράγκι θα ανακοινώσει σήμερα λεπτομέρειες για το πρόγραμμα ή απλά το ύψος και τη διάρκεια του.

Η ΕΚΤ αναμένεται να ανακοινώσει στις 14:45 (ώρα Ελλάδας) τις αποφάσεις της για τα βασικά επιτόκιά της, ενώ θα ακολουθήσει στις 15:30 η πολυαναμενόμενη συνέντευξη του προέδρου της Μάριο Ντράγκι. Στο μεταξύ, στελέχη των σημαντικότερων οίκων αξιολόγησης σε διεθνές επίπεδο επισήμαναν ότι εάν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα εξαιρεθούν από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, αυτό θα επηρεάσει αρνητικά το κρατικό αξιόχρεο της Ελλάδας, το οποίο είχε αναβαθμιστεί πρόσφατα.

Οι εκτιμήσεις συγκλίνουν σε μια λύση για την Ελλάδα που θα συνδέει την αγορά κρατικών τίτλων με την ύπαρξη προγράμματος για τη χώρα, παραπέμποντας στην οριστική διευθέτηση τον Μάρτιο. Η σύνδεση με τις πολιτικές εξελίξεις είναι άμεση, καθώς από την 1η Μαρτίου δεν θα υπάρχει πρόγραμμα για τη χώρα, εάν δεν αποφασιστεί η παράταση του υφιστάμενου που λήγει στις 28 Φεβρουαρίου.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, με βάση την υπόθεση ότι το συνολικό ύψος του QE είναι 550 δισ. ευρώ, τότε υπολογίζονται στα 16 δισ. ευρώ τα ελληνικά ομόλογα που θα μπορούσαν να αγοραστούν. Τραπεζικές πηγές επισημαίνουν ότι η συμμετοχή των ελληνικών κρατικών ομολόγων αποτελεί σημαντική ευκαιρία αξιοποίησης των πρωτοβουλιών ενίσχυσης της ρευστότητας στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Χθες με στόχο να αποφορτιστούν οι πιέσεις στη ρευστότητα που συνεχίζονται με τη σταθερά υψηλή εκροή καταθέσεων καθημερινά και την ανάγκη διατήρησης διαθέσιμης ρευστότητας για την κάλυψη εντόκων γραμματίων, άνοιξε με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της EKΤ, που ενέκρινε το ελληνικό αίτημα, η εναλλακτική του Emergency Liquidity Assistance για τις ελληνικές τράπεζες. Με βάση τους κανόνες της ΕΚΤ, το πρόγραμμα θα ανανεώνεται κάθε δύο εβδομάδες.

Διαβάστε επίσης: Πώς θα επηρεαστεί η Ελλάδα όταν «τυπώσει» χρήμα η ΕΚΤ

Τι διευκρινίζει η ΕΚΤ

O Μηχανισμός Έκτακτης Βοήθειας (ΕLA) μπορεί να χορηγεί ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες ακόμη και μετά τις 28 Φεβρουαρίου που λήγει η παράταση του Μνημονίου, καθώς αυτές είναι φερέγγυες (solvent) και εφόσον διαθέτουν τις αναγκαίες εξασφαλίσεις (collaterals), διευκρίνισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πηγή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Η διαδικασία της έγκρισης του ΕLΑ από την ΕΚΤ, σύμφωνα με την ίδια πηγή, δεν έχει αλλάξει από το 2012 όποτε ως γνωστόν οι ελληνικές τράπεζες είχαν αναγκαστεί να προσφύγουν στον συγκεκριμένο μηχανισμό.

Σε κάθε περίπτωση, ο μηχανισμός έκτακτης ρευστότητας αφορά στα πιστωτικά ιδρύματα μίας χώρας, τα οποία στην περίπτωση της Ελλάδας έχουν αξιολογηθεί προσφάτως με τα stress tests. Υπενθυμίζεται ότι μέσω του ΕLA οι ελληνικές τράπεζες είχαν δανειστεί έως και 120 δισ. ευρώ στις αρχές του 2012. Στη συνέχεια και μετά την απόφαση της ΕΚΤ να δέχεται ως ενέχυρο ελληνικά ομόλογα για την αναχρηματοδότηση των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων, η εξάρτηση από τον Μηχανισμό αυτό μειώθηκε βαθμιαία για να μηδενιστεί περίπου στα μέσα του 2014. Η ίδια διαδικασία εφαρμόζεται μέχρι σήμερα και στις κυπριακές τράπεζες.

Χθες το βράδυ, πηγές της Τράπεζας της Ελλάδος έκαναν γνωστό ότι η ΕΚΤ ενέκρινε το αίτημα για χορήγηση ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες, εξαιτίας των εκροών καταθέσεων που παρατηρούνται από τις αρχές Δεκεμβρίου και έχουν κορυφωθεί την τελευταία εβδομάδα. Οι ελληνικές τράπεζες, δεν διαθέτουν πλέον επαρκή ενέχυρα προκειμένου να καλύψουν το κενό που δημιουργεί η εκροή καταθέσεων με χρηματοδότηση από την ΕΚΤ, γεγονός που τις κατευθύνει υποχρεωτικά στο μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας. Παρά ταύτα, σύμφωνα με πηγή της Εθνικής, η Τράπεζα διέθετε επαρκείς εγγυήσεις προκειμένου να αντλήσει άλλα 4 δισ. ευρώ, απευθείας από την ΕΚΤ.

Η έγκριση της ΕΚΤ αφορά χρονικό διάστημα δύο εβδομάδων, καθώς τούτο προβλέπεται από τους σχετικούς κανονισμούς.

Το σχετικό αίτημα εφόσον υπάρχει ανάγκη για πρόσθετη ρευστότητα θα επανακατατεθεί δηλαδή και στην επόμενη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ μετά από δεκαπέντε ημέρες. Σημειώνεται ότι, η διαδικασία αυτή εφαρμόζονταν από το 2012, χωρίς όμως τότε να ανακοινώνεται η έγκριση που χορηγούσε η ΕΚΤ στα σχετικά αιτήματα της τότε διοίκησης της Τράπεζας της Ελλάδος.

Σημειώνεται ότι, η ρευστότητα μέσω του μηχανισμού ELA χορηγείται με υψηλότερο επιτόκιο σε σχέση με τη ρευστότητα που χορηγεί απευθείας η ΕΚΤ.