Ήρθε το πολυαναμενόμενο πακέτο μέτρων της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό

Στην ιστορική απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) να μειώσει στο βασικό επιτόκιο της στο νέο ιστορικά χαμηλό του 0,15% και να υιοθετήσει αρνητικό πρόσημο στο επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων, αναφέρθηκε κατά την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου στη Φρανκφούρτη ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι.

Ο Ντράγκι δήλωσε πως η απόφαση μείωσης του επιτοκίου αποτέλεσε «ομόφωνη απόφαση» του Δ.Σ. της ΕΚΤ και πρόσθεσε πως αναμένει τα επιτόκια να παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα για παρατεταμένη περίοδο, αποφεύγοντας όμως να επαναλάβει τη φράση «ή σε χαμηλότερα επίπεδα». Απαντώντας σε διευκρινιστική ερώτηση, είπε ότι η ΕΚΤ μάλλον έχει φτάσει στο κατώτατο όριο, αν και δεν απέκλεισε να ακολουθήσουν κάποιες τεχνικές προσαρμογές.

«Το Διοικητικό Συμβούλιο επέδειξε ομοφωνία στη δέσμευσή του να χρησιμοποιήσει και μη συμβατικά μέτρα, στο πλαίσιο της αποστολής του, εφόσον αυτό καταστεί αναγκαίο, για να αντιμετωπισθούν περαιτέρω οι κίνδυνοι από μία πολύ παρατεταμένη περίοδο χαμηλού πληθωρισμού», είπε ο επικεφαλής της ΕΚΤ και πρόσθεσε ότι εάν χρειασθεί, η ΕΚΤ θα λάβει μη συμβατικά μέτρα χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής της, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο της εκτύπωσης χρήματος – να εφαρμοστεί δηλαδή η πολιτική της λεγόμενης ποσοτικής χαλάρωσης.

Στη συνέχεια ο επικεφαλής της ΕΚΤ ανακοίνωσε το πολυαναμενόμενο πακέτο μέτρων που θα φθάνει σε πρώτη φάση τα 400 δισεκ. ευρώ, κι έχει ως στόχο την τόνωση της πραγματικής οικονομίας και την αντιμετώπιση της απειλής του αποπληθωρισμού. Με το νέο πρόγραμμα η ΕΚΤ επιδιώκει να διοχετεύσει στην Ευρώπη ρευστότητα με στόχο να ενισχυθεί ο δανεισμός από τις τράπεζες προς τα νοικοκυριά (όχι όμως για στεγαστικά δάνεια) και τις επιχειρήσεις. Κύριος στόχος του ΔΣ της ΕΚΤ είναι η παρότρυνση των αγορών να προεξοφλήσουν την ακύρωση των αποπληθωριστικών προσδοκιών και ταυτόχρονα να υποστηριχθούν τόσο οι εξαγωγικές όσο και οι υπερχρεωμένες οικονομίες της Ευρωζώνης.

«Οι αποφάσεις αυτές είναι η αντίδραση μας στον κίνδυνο μιας παρατεταμένης περιόδου χαμηλού πληθωρισμού», είπε ο Ντράγκι και πρόσθεσε πως όταν επιστρέψει η ανάπτυξη τα επιτόκια θα κινηθούν ανοδικά.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΚΤ, το πακέτο μέτρων -μαζί με τις μειώσεις των επιτοκίων- περιλαμβάνει:

– Στοχευμένες μακροπρόθεσμες πράξεις αναχρηματοδότησης (TLTROs) με ορίζοντα ωρίμανσης το Σεπτέμβριο του 2018

– Την αναστολή της αποστείρωσης στο πρόγραμμα για τις αγορές τίτλων (Securities Market Program – SMP)

– Την εντατικοποίηση των προπαρασκευαστικών εργασιών για αγορές στοιχείων τίτλων με κάλυψη περιουσιακών στοιχείων (asset-backed securities, ABS).

– Ταυτόχρονα, η ΕΚΤ αποφάσισε να συνεχίσει να διεξάγει τις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης (MROs) μέσω διαδικασιών σταθερού επιτοκίου και με πλήρη κατανομή για όσο χρειαστεί και τουλάχιστον μέχρι τον Δεκέμβριο του 2016.

Ειδικότερα, το πρόγραμμα αυτό, που αποκαλείται «στοχευμένες συναλλαγές μακροχρόνιας αναχρηματοδότησης» (targeted longer-term refinancing operations, TLTRO), θα δώσει τη δυνατότητα στις τράπεζες να λάβουν σε πρώτη φάση – τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2014 –, δάνεια 4ετούς διάρκειας που αντιστοιχούν στο 7% του υπολοίπου των δανείων τους στις 30 Απριλίου 2014 στον μη χρηματοπιστωτικό ιδιωτικό τομέα της Ευρωζώνης, εξαιρουμένων των στεγαστικών δανείων στα νοικοκυριά. Ο δανεισμός των τραπεζών προς τον δημόσιο τομέα δεν θα λαμβάνεται υπόψη.

Επιπρόσθετα, από τον Μάρτιο του 2015 έως τον Ιούνιο του 2016, όλες οι τράπεζες θα μπορούν να δανείζονται κάθε τρίμηνο ποσά έως και το τριπλάσιο του ύψους του καθαρού δανεισμού τους σε μία καθορισμένη περίοδο προς τον μη χρηματοπιστωτικό ιδιωτικό τομέα της Ευρωζώνης (εξαιρουμένων των στεγαστικών δανείων στα νοικοκυριά) που υπερβαίνει έναν ορισμένο δείκτη αναφοράς. Ο δείκτης αναφοράς θα καθορίζεται, λαμβάνοντας υπόψη τον καθαρό δανεισμό κάθε τράπεζας στο 12μηνο έως τις 30 Απριλίου 2014. Ο καθαρός δανεισμός θα μετράται ως το υπόλοιπο των νέων χορηγήσεων δανείων μείον τις εξοφλήσεις δανείων. Οι πωλήσεις δανείων, όπως και οι τιτλοποιήσεις και διαγραφές του δεν επηρεάζουν το μέτρο του καθαρού δανεισμού.

Το επιτόκιο για τα στοχευμένα αυτά δάνεια θα είναι σταθερό για όλη τη διάρκειά τους και θα είναι ίσο με το εκάστοτε βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ συν ένα περιθώριο 10 μονάδων βάσης (0,10 της ποσοστιαίας μονάδας).

Η ΕΚΤ αναφέρει ότι θα υπάρχει ένας αριθμός προβλέψεων, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα δάνεια που θα πάρουν οι τράπεζες θα ενισχύσουν την πραγματική οικονομία. Οι τράπεζες που δεν θα εκπληρώνουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις όσον αφορά το ύψος των δανείων τους προς την πραγματική οικονομία, θα καλούνται να επιστρέψουν τα δάνεια τον Σεπτέμβριο του 2016.

Ο Μάριο Ντράγκι απάντησε και στην κριτική που δέχεται η ΕΚΤ ότι με τις αποφάσεις της πλήττει τους μικρούς αποταμιευτές, λέγοντας πως «οι αποφάσεις αυτές είναι για τις τράπεζες και όχι για το κοινό. Οι τράπεζες μπορούν να επιλέξουν να μειώσουν τα επιτόκια τους κάτι που θα επηρεάσει τους αποταμιευτές αλλά αυτή είναι μια απόφαση των τραπεζών. Η απόφαση μας έχει στόχο να προωθήσει την οικονομική ανάκαμψη. Τα μέτρα αυτά θα συμβάλουν στην επιστροφή των ρυθμών πληθωρισμού σε επίπεδα κοντά στο 2%».

Οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ προβλέπουν ότι ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης θα ανέλθει σε 0,7% σε μέσα επίπεδα το 2014, σε 1,1% το 2015 και 1,4% το 2016. Σε σύγκριση με τις προβλέψεις του Μαρτίου, ο πληθωρισμός έχει αναθεωρηθεί προς τα κάτω. Οι εμπειρογνώμονες προβλέπουν αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) της Ευρωζώνης κατά 1% φέτος, κατά 1,7% το 2015 και 1,8% το 2016. Σε σύγκριση με τις προβλέψεις του Μαρτίου, το ΑΕΠ έχει αναθεωρηθεί προς τα κάτω για το 2014 και ανοδικά για το 2015.

Ικανοποίηση ΔΝΤ για τα μέτρα, αλλά μπορεί να χρειαστούν νέα μέτρα
«Εκφράζουμε σθεναρά την ικανοποίησή μας για την πολύ δυναμική θέση που υιοθέτησε σήμερα η ΕΚΤ», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στην Ουάσινγκτον.

«Είμαστε ικανοποιημένοι που ο πρόεδρος Ντράγκι δήλωσε ότι η ΕΚΤ θα ήταν έτοιμη να κάνει περισσότερα αν είναι απαραίτητο», είπε ακόμη ο Ράις.

Τους τελευταίους μήνες το ΔΝΤ έχει καλέσει επανειλημμένως την ΕΚΤ να περάσει στην δράση για να απομακρύνει τον κίνδυνο ενός αποπληθωρισμού, σε σημείο που προκλήθηκε μια κάποια ενόχληση στην Ευρώπη. Στις αρχές του Απριλίου, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι είχε ευχαριστήσει ειρωνικά το ΔΝΤ για τις «γενναιόδωρες συμβουλές» του, ξεκαθαρίζοντας ταυτοχρόνως ότι δεν θα τις ακολουθήσει.

Διαβάστε ακόμη:

Σε ιστορικό «χαμηλό» το επιτόκιο της ΕΚΤ

Tα «πιστωτικά κανόνια» της ΕΚΤ

Η μεγάλη στιγμή του Μάριο Ντράγκι

Πώς η Μέρκελ δέχτηκε το «ότι χρειαστεί» του Ντράγκι για το ευρώ