Με αυτόν τον τρόπο η Κίνα θα μπορούσε να πλήξει πραγματικά τον Τραμπ σε έναν εμπορικό πόλεμο

του Shawn Tully

Ο Donald Trump βρίσκεται σε πορεία σύγκρουσης με την Κίνα για το εμπόριο: Το απόγευμα της Πέμπτης ανακοίνωσε σχέδια για την επιβολή σειράς δασμών σε εκατοντάδες κατηγορίες κινεζικών προϊόντων. Αλλά είναι σημαντικό να καταλάβουμε πού πηγαίνουν τα δολάρια που κερδίζει η Κίνα από την πώληση των προϊόντων της στις ΗΠΑ.

Το πλεόνασμα εισρέει ξανά στα αμερικανικά κρατικά ταμεία, για να χρηματοδοτήσει τα γιγαντιαία και αυξανόμενα ομοσπονδιακά ελλείμχματα, παράλληλα με την παροχή …τόνων αναπτυξιακού κεφαλαίου στις αμερικανικές βιομηχανίες – όλα σε τιμές ευκαιρίας. Ως εκ τούτου, οι ΗΠΑ είναι εξαιρετικά εξαρτημένες από φθηνά δάνεια από την Κίνα. Και η απερίσκεπτη δημοσιονομική πορεία των ΗΠΑ, που έγινε πολύ πιο ύπουλη από τις πρόσφατες φορολογικές περικοπές και τις αυξήσεις των δαπανών, επιδεινώνει σε μεγάλο βαθμό αυτή την εξάρτηση.

Ένα μήνυμα προς τον Trump: Ενώ μάχεστε με την Κίνα, σκεφτείτε προσεκτικά το τι θα συμβεί εάν οι Κινέζοι αρχίσουν να …σνομπάρουν το χρέος των ΗΠΑ.

Για να αντιληφθούμε γιατί αυτό είναι τόσο μεγάλη απειλή, είναι σημαντικό να καταλάβουμε πώς οι Η.Π.Α. μπόρεσαν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται με μέτριο, αλλά σταθερό ρυθμό, παρά την έκρηξη των ελλειμμάτων και του χρέους. Στις περισσότερες περιόδους, ο δανεισμός του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών θα είχε ωθήσει τα επιτόκια στα ύψη, καθώς η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ανταγωνίζεται επιχειρήσεις που πεινάνε για κεφάλαια, για το περιορισμένο απόθεμα εγχώριων αποταμιεύσεων. Αλλά τα επιτόκια έχουν παραμείνει εξαιρετικά χαμηλά επειδή οι ΗΠΑ μπόρεσαν να εκμεταλλευτούν ένα απόθεμα-ρεκόρ ξένων αποταμιεύσεων, από έθνη δελεασμένα από την αδιαμφισβήτητη ασφάλεια των αμερικανικών κρατικών ομολόγων και από τις εξαιρετικές αποδόσεις των ιδίων κεφαλαίων και του χρέους του ιδιωτικού τομέα.

Ο πρωταρχικός ξένος πιστωτής και ο κορυφαίος παράγοντας που επιτρέπει τον αχαλίνωτο δανεισμό των ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός τους εταίρος: η Κίνα. Σήμερα, οι Κινέζοι κατέχουν περίπου 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια σε κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ. Αν χάσουν την όρεξή τους για τα ομόλογα αυτά, οι οικονομικές επιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι καταστροφικές.

Δείτε ακόμη: Τι ανησυχεί τη Wall Street περισσότερο ακόμη κι από ένα τρομοκρατικό χτύπημα;

Η Κίνα βρίσκεται σε πορεία αγοράς μικρότερου όγκου αμερικανικού χρέους, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει στο εμπορικό μέτωπο. Αν και το ετήσιο εμπορικό πλεόνασμα με τις Η.Π.Α. έχει σταθεροποιηθεί στα περίπου 350 δισεκατομμύρια δολάρια, είναι πολύ χαμηλότερο από το ιστορικό υψηλό στο οποίο βρέθηκε πριν από μερικά χρόνια. Και η πτωτική ισχύς της Κίνας ως εξαγωγέας, κυρίως λόγω του ισχυρότερου γουάν, έχει μειώσει σημαντικά την κατοχή συναλλαγματικών διαθεσίμων εκ μέρους της. Έτσι, ενώ το έλλειμμα των ΗΠΑ αναμένεται να εκτοξευθεί από τα 667 δισεκατομμύρια δολάρια το 2017 σε περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια το φετινό οικονομικό έτος και στα 2,4 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2027 αν συνεχιστούν οι τρέχουσες πολιτικές δαπανών και φορολογίας, η Κίνα θα ικανοποιεί πολύ μικρότερο μέρος της αυξανόμενης ανάγκης των ΗΠΑ για χρηματοδότηση. Με απλά λόγια, η προσφορά κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ θα εκτοξευθεί στα ύψη και η εξωτερική ζήτηση θα αποδειχθεί πιο επιφυλακτική απ’ ό,τι στο παρελθόν, σε μεγάλο βαθμό λόγων της πτώσης των αγορών από την Κίνα.

Αυτό το σενάριο απειλεί ήδη να προκαλέσει ακριβώς αυτό που οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά: μια άνοδο των επιτοκίων. Φυσικά, οι αποδόσεις αναμένεται να αυξηθούν κάπως λόγω της δέσμευσης της Fed για βραχυπρόθεσμες αυξήσεις των επιτοκίων και για μια προσφάτως αναζωογονημένη οικονομία.

Δείτε ακόμη: Το Πεκίνο απαντά στον Τραμπ πως «δεν φοβάται έναν εμπορικό πόλεμο» με τις ΗΠΑ

Ωστόσο, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου προβλέπει ότι η απόδοση των 10 ετών ομολόγων του Δημοσίου θα φτάσει μόλις το 3,7% μέχρι τα τέλη του 2027, από περίπου 2,8% σήμερα. Ακόμη και αν οι αποδόσεις σταθεροποιηθούν σε αυτό το εύρος, οι τόκοι για το χρέος θα ανέλθουν σε σχεδόν 1,1 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2028, σύμφωνα με πρόβλεψη της Επιτροπής για Υπεύθυνο Ομοσπονδιακό Προϋπολογισμό.

Λαμβάνοντας υπόψη το βάρος αυτού του κόστους, οποιαδήποτε σημαντική αύξηση των πραγματικών αποδόσεων θα αποδειχθεί καταστροφική. Η αύξηση του πραγματικού επιτοκίου θα αυξήσει το κόστος δανεισμού για τον …Θείο Σαμ και τις επιχειρήσεις και θα καθιστά όλο και πιο ακριβό για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της για τα πάντα, από τις στρατιωτικές δαπάνες έως τις παροχές συνταξιοδότησης.

Δεν είναι απίθανο η διαμάχη του Τραμπ με την Κίνα να προκαλέσει την πιο ακραία μορφή αντιποίνων: μια ξαφνική παύση της αγοράς χρέους των ΗΠΑ. Σήμερα, οι Κινέζοι κατέχουν περίπου 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα – το 20% των 6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε ομοσπονδιακό χρέος που κρατούνται από ξένους κρατικούς επενδυτές. Οι Ιάπωνες κατέχουν άλλα 1,1 τρισεκατομμύρια δολάρια. Εάν οι Κινέζοι αρνηθούν να μετατρέψουν τα χρήματά τους σε νέα κρατικά ομόλογα καθώς τα παλιά ωριμάζουν, η παγκόσμια αγορά χρεογράφων των ΗΠΑ θα συρρικνωθεί προκαλώντας μια απότομη άνοδο των πραγματικών επιτοκίων.

Δείτε ακόμη: Μια μικρή ιστορία για το πόσο χαμένες βγαίνουν οι ΗΠΑ από έναν εμπορικό πόλεμο