Μία startup για τις startups
Οι Industry Disruptors - Game Changers συγκέντρωσαν ένα εκατ. ευρώ από ιδιωτικά κεφάλαια σε έναν χρόνο για να χρηματοδοτήσουν νεοφυείς επιχειρήσεις.
Aν πάμε τον χρόνο λίγο πίσω, στην Ελλάδα των δεκαετιών του ’80 και του ’90, οι βασικές επαγγελματικές επιλογές κάποιου νέου ήταν μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού: να γραφτεί σε μια πολιτική νεολαία και να περιμένει να δρέψει τους καρπούς του αγώνα του, να ακολουθήσει το επάγγελμα του πατέρα του, να σπουδάζει εσαεί, εάν υπήρχε η οικονομική δυνατότητα από την οικογένεια, ή να άνοιγε ένα μαγαζί σύμφωνα με τις τάσεις της εποχής.
Αυτά όσο το τρένο της οικονομίας πήγαινε σταθερά πάνω στις ράγες. Όταν εκτροχιάστηκε, πριν από περίπου πέντε χρόνια, κάποιοι άρχισαν να ψελλίζουν ότι το μοντέλο που ακολουθούσαμε έως τώρα είναι λανθασμένο και θα έπρεπε να στρέψουμε τη νεολαία μας στον κόσμο του επιχειρείν. Έτσι, σιγά-σιγά κάποιοι νέοι που είχαν ιδέες και όραμα άρχισαν να οργανώνονται και να δημιουργείται και στην Ελλάδα η κοινότητα των startups.
Ποιοι είναι οι Industry Disruptors – Game Changers
Από τις πλέον οργανωμένες, δυναμικές και «θορυβώδεις» κινήσεις είναι αυτή των Industry Disruptors – Game Changers (ID-GC), που μέσα σε έναν χρόνο κατάφεραν να προσφέρουν στις ελληνικές startups όσο ελάχιστοι. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που στόχο έχει τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος το οποίο ενισχύει και προάγει την καινοτομία στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και των Βαλκανίων, εστιάζοντας στη νεοφυή επιχειρηματικότητα και την εξωστρέφεια.
Η στρατηγική τους επικεντρώνεται σε τομείς της βιομηχανίας που προσφέρουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, μέσω της αξιοποίησης των μοναδικών χαρακτηριστικών και του επιχειρηματικού δυναμικού της περιοχής, δηλαδή τον πρωτογενή τομέα, τον τουρισμό, την ενέργεια, και ιδιαίτερα τις «καθαρές» πηγές ενέργειας, τη δημιουργική βιομηχανία και την υγεία, ενώ θεωρούν οριζόντια προτεραιότητα την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες.
Ο Μιχάλης Στάγκος, ο οποίος μαζί με την Κάρλα Τάνας έκαναν το όραμα πράξη, αναφέρει ότι η ιδέα ξεκίνησε λόγω της κρίσης και εξαιτίας των στοιχείων που συζητάμε όλοι. Πάνω από 60% ανεργία στους νέους, τεράστια πτώση του ΑΕΠ, σωρευτικά κοντά στο 25% και ικανοί άνθρωποι γύρω μας να φεύγουν στο εξωτερικό. «Είπαμε, λοιπόν, να κάνουμε ένα “grassroot” κίνημα που θα βοηθήσει νέους ανθρώπους να μείνουν εδώ και να επιχειρήσουν να πετύχουν. Θέλαμε να αποδείξουμε ότι γίνεται να κινητοποιήσουμε ιδιωτικούς πόρους και να ευαισθητοποιήσουμε εταιρείες και ιδιώτες να μπουν μαζί μας στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος που θα προωθεί και θα βοηθά νέες ελληνικές startups στην Ελλάδα και στο εξωτερικό». Από την πλευρά της, η Κάρλα συμπληρώνει ότι η «ιδέα για τη δημιουργία των ID-GC υπήρχε αρκετό διάστημα πριν εκδηλωθεί η κρίση. Είχαμε εντοπίσει ότι πριν από την κρίση που βιώνουμε υπήρχε ήδη μία ανάγκη. Αυτή της άμεσης αλλαγής νοοτροπίας από κάτω προς τα πάνω».
Σε ό,τι αφορά τις δυσκολίες, ο Μιχάλης θεωρεί ότι μία είναι η μεγαλύτερη: οι πόροι για να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερο αντίκτυπο αυτή η προσπάθεια, αλλά και για να πληρωθούν επιτέλους οι πολυάριθμοι εθελοντές που δίνουν την ψυχή τους για να υλοποιούνται σωστά όλες αυτές οι δράσεις που είναι σε εξέλιξη. «Και ξέρεις τι άλλο; Άνθρωποι με τεχνογνωσία να μας βοηθήσουν να αναπτυχθούμε σε διαφορετικούς πυλώνες δράσεων».
Μία από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες των ID-GC είναι να φέρνουν σε επαφή ελληνικές startups με το διεθνές επενδυτικό κοινό. Μέσα σε έναν χρόνο, συνολικά 18 νεοφυείς επιχειρήσεις ταξίδεψαν από την Αθήνα για ΗΠΑ, Βέλγιο, Δανία, Ολλανδία και Τουρκία, είτε εκπροσωπώντας τη χώρα σε διεθνείς διαγωνισμούς, είτε για να διεκδικήσουν χρηματοδότηση. Σε αρκετές από αυτές τις αποστολές είναι μαζί τους και οι δημιουργοί των ID-GC, από τους οποίους ζητήσαμε να μας μεταφέρουν την εμπειρία τους για το πώς αντιμετωπίζεται η ελληνική κοινότητα των νεοφυών επιχειρήσεων παγκοσμίως.
Η Κάρλα θυμάται την πρώτη εκδήλωση που πραγματοποίησαν, όταν είχαν καλέσει έναν έμπειρο ομιλητή από τη Βουλγαρία, με παρουσία σε συνέδρια σε όλο τον κόσμο, ο οποίος της ανέφερε πόση εντύπωση του είχε προκαλέσει η παντελής απουσία Ελλήνων από συναντήσεις και συνέδρια γύρω από τη νεανική επιχειρηματικότητα.
«Νομίζω ότι βοηθήσαμε να αλλάξει αυτό και ήδη πιστεύω ότι έχουμε κάνει σημαντικά βήματα ώστε να έχουμε πιο ισχυρή φωνή στο εξωτερικό». Από την πλευρά του, ο Μιχάλης αναφέρει ότι η αντιμετώπιση είναι «θετική από την άποψη ότι σε πραγματικά αντίξοες συνθήκες υπάρχουν νέοι άνθρωποι που επιχειρούν. Από εκεί και πέρα, όλα έχουν να κάνουν με την ποιότητα των ιδεών και των προϊόντων που έχουμε να επιδείξουμε ως ελληνικό οικοσύστημα. Δεν έχουμε έντονη παρουσία πάντως, πρέπει να δουλέψουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό είναι και ένα από τα στοιχήματα των ID-GC, να βγάλουμε στο εξωτερικό όσες περισσότερες ελληνικές startups μπορούμε. Σε κάθε περίπτωση, τα σχόλια που λαμβάνω είναι ενθαρρυντικά. Χαρακτηριστικά ο αντιπρόεδρος του Kauffman Foundation, που ήταν εδώ, μου είχε πει τον Νοέμβριο, κατά τη διάρκεια του Disrupt, ότι οι ελληνικές startups δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα σε επίπεδο ταλέντου και ιδεών από τους διεθνείς ανταγωνιστές τους. Το περιβάλλον όπου δραστηριοποιούνται είναι αυτό που αλλάζει τα πράγματα».
Οι ID-GC στην Κωνσταντινούπολη
Το Fortune ακολούθησε πριν από λίγες εβδομάδες τους ID-GC στην Κωνσταντινούπολη, με το πρόγραμμα του Disrupt Startup ScaleUp Founders Bootcamp, στο οποίο συμμετείχαν τρεις ελληνικές startups, για να παρουσιάσουν τη δουλειά τους σε περισσότερους από 100 Τούρκους επενδυτές και επιχειρηματίες. Εκεί συνομιλήσαμε με τον Ιχσάν Ελγίν, εκπρόσωπο του τεχνολογικού επιταχυντή της Τουρκίας Fit Startup Factory, με τον οποίο συνεργάζονται οι ID-GC. Όπως υποστηρίζει ο Ιχσάν, τέτοιες πρωτοβουλίες συνεργασίας πρέπει να πυκνώσουν, καθώς θα κερδίσουν και οι δύο χώρες, ενώ παραδέχεται ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές και υψηλού επιπέδου ελληνικές τεχνολογικές προσπάθειες. Αυτές θα πρέπει να βρουν διέξοδο στην ύφεση, μέσω της εξωστρέφειας που προσφέρουν τα προγράμματα αυτά.
Έχοντας έρθει σε επαφή σχεδόν με όλο το ελληνικό οικοσύστημα των startups, ζητήσαμε από τον Μιχάλη να μας κάνει μία πρώτη σύνοψη, με τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του, αλλά και τις «παιδικές ασθένειες» που έχει εμφανίσει.
«Η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα και, άρα, μικρή αγορά, οπότε πρέπει να κινητοποιήσουμε και να εμπνεύσουμε όσους περισσότερους μπορούμε για να μεγαλώσει το οικοσύστημα, το οποίο έχει και στοιχεία “φούσκας”. Το να ιδρύεις startups είναι μόδα και θα γίνει ακόμα περισσότερο. Σε αυτό το κύμα θα “καούν” λεφτά, θα μπουν διάφοροι ειδικοί, μέντορες, σύμβουλοι, θεσμικοί, γνώστες, και αφού καταλαγιάσει η σκόνη, θα δούμε ποιοι τελικά είναι οι σοβαροί και τι αποτέλεσμα θα έχει παραχθεί στην πραγματική οικονομία, αλλά και στην κοινωνία. Ελπίζω να μην είναι ακόμη μία γύρα άλλης μορφής επιδοτήσεων και αρπαχτών. Δυνατό σημείο μας είναι το ταλέντο που διαθέτει η χώρα, το γνωστό επιχειρηματικό δαιμόνιο του Έλληνα, και ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν ενδιαφερόμενοι να επενδύσουν. Συνολικά, 70 εκατ. ευρώ είναι τα Jeremie funds, ενώ ακόμα 27 εκατ. ευρώ επενδύει ο δήμος της Αθήνας για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Στα αδύνατα σημεία μας συμπεριλαμβάνεται η ελληνική νοοτροπία με τα μαγαζάκια και ότι ο καθένας του οικοσυστήματος χτίζει το βιλαέτι του, αντί να παίξουμε συστημικά σε διεθνές επίπεδο και να αλλάξουμε τα δεδομένα».
Η εκδήλωση που έκανε ευρύτερα γνωστούς τους ID-GC ήταν αυτή του Disrupt στα τέλη Νοεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με πέντε διαγωνισμούς, αλλά και ομιλητές διεθνούς εμβέλειας, όπως οι Shelly Porges (Co-Chair, National Finance Council, Ready for Hillary), Jaime Rivera (Director of Prochile), Thom Ruhe (VP of the Kauffman Foundation), Dash Dhakshinamoorthy (Founder of StartupMalaysia.org, Global StartUp Youth) κ.ά. Αντίστοιχα, η πλέον πρόσφατη δράση είναι η εκδήλωση του Founder Institute, όπου άνθρωποι που έχουν δοκιμαστεί στον επιχειρηματικό στίβο λειτουργούν ως μέντορες για νέους επιχειρηματίες και startups. Για τους ID-GC, η επαφή μαζί τους είναι μέρος της καθημερινότητάς τους.
Πόσο εύκολο είναι, όμως, να φέρεις διεθνούς επιπέδου ομιλητές ή μέντορες στις εκδηλώσεις που πραγματοποιούν; «Κορυφαίου επιπέδου είναι δύσκολο. Αλλά αν είσαι συνεπής, δουλεύεις συστηματικά και είσαι και λίγο τυχερός, τότε έρχονται» θα σημειώσει ο Μιχάλης, ενώ η Κάρλα συμπληρώνει ότι «μέσα έναν χρόνο καταφέραμε να έχουμε περίπου 50 διεθνείς ομιλητές σε διάφορες περιστάσεις. Όσο αυξάνεται το δίκτυό μας, τόσο το όνομά μας εδραιώνεται στη διεθνή σκηνή».
Αν και, όπως λέει ο Μιχάλης, το 2013 για τους ID-GC «ήταν μια τρελή χρονιά», δεν προβλέπεται να ρίξουν ταχύτητα για φέτος. «Πρώτο και σημαντικότερο βήμα θα είναι να κάνουμε έναν σοβαρό απολογισμό. Έχουμε ξεκινήσει αρκετές δράσεις, πήγαν καλά πιλοτικά και τώρα πρέπει να τις ωριμάσουμε και να τις εδραιώσουμε. Έχουμε κάνει και λάθη, πρέπει να τα αξιολογήσουμε και να τα διορθώσουμε. Επίσης, πρέπει να ευχαριστήσουμε και να επιβραβεύσουμε τους ανθρώπους που μας στηρίζουν, και αυτούς που συνεχίζουν και αυτούς που σταμάτησαν, καθώς χωρίς τη συμμετοχή τους δεν θα είχε γίνει τίποτα.
Διαβάστε ακόμη:
Εκκίνηση για το Founder Institute
Ξεκίνησε η «απόβαση» των ελληνικών startup στην Τουρκία
