Ο Έλληνας που θέλει να αλλάξει τον κόσμο

Οι ιδέες μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο πολύ πιο εύκολα, όταν συναντούν την τεχνολογία. Τα εναέρια οχήματα μικρής κλίμακας (drones) του Ανδρέα Ραπτόπουλου και της Matternet στοχεύουν να βελτιώσουν τη ζωή ενός δισεκατομμυρίου ανθρώπων στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Σίγουρα δεν είναι εύκολο, καθώς, ως μια νέα τεχνολογία που δεν τη γνωρίζει ο πολύς κόσμος, τα drones αντιμετωπίζονται με επιφυλακτικότητα.

Υπάρχει ένας φόβος απέναντί τους, όπως έχει συμβεί στην είσοδο κάθε νέας τεχνολογίας. Η Matternet, με αφετηρία τον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπου οι συνθήκες είναι πιο ευνοϊκές, προσπαθεί να λύσει χρόνια προβλήματα στην υγεία και τις μεταφορές, γεγονός που την κατέστησε, όπως υποστηρίζει ο Ανδρέας Ραπτόπουλος στο Fortune, την «πιο αγαπημένη τεχνολογική εταιρεία στον πλανήτη». Άλλωστε, όσοι τη γνωρίζουν την έχουν στο μυαλό τους ως μια εταιρεία που θέλει να σώσει τον κόσμο και επιχειρεί να φέρει μια τεχνολογική επανάσταση ανάλογη με αυτή της κινητής τηλεφωνίας.

Τι πιστεύεις ότι κάνει την τεχνολογία των drones τόσο σημαντική;
Κατά τη γνώμη μου, είναι η μεγαλύτερη τεχνολογική εφεύρεση στον τομέα των οχημάτων από την εμφάνιση της μηχανής εσωτερικής καύσης. Πρόκειται για ένα εναέριο όχημα το οποίο σε επίπεδο της τάξης του 90% έχει hardware και software που συναντάς σε έναν υπολογιστή ή σε ένα smartphone, ενώ η διεπαφή του με τον πραγματικό κόσμο γίνεται μέσα από τους οκτώ έλικες που περιστρέφονται. Μιλάμε για ιδιαίτερα χαμηλό κόστος, που μπορεί να αλλάξει μαζικά τη μορφή των οχημάτων του 21ου αιώνα. Ανοίγει ουσιαστικά τον δρόμο για τα ψηφιακά οχήματα. Σε επίπεδο εδάφους, την αρχή την έχει κάνει η Tesla και στον αέρα από τους πρωτοπόρους σε αυτή την τεχνολογία είναι η Matternet.

Ποιος είναι ο λόγος για τον οποίο ξεκινήσατε από τον αναπτυσσόμενο κόσμο και όχι σε μια ανεπτυγμένη χώρα; Η στρατηγική προσέγγισης μιας αγοράς είναι το βασικό συστατικό που κάνει μία εταιρεία επιτυχημένη ή όχι. Στο DNA της Matternet είναι ότι θέλει να είναι η καλύτερη εταιρεία που κάνει αυτή τη δουλειά στον πλανήτη. Δραστηριοποιούμαστε σε έναν τομέα που είναι απόλυτα εξαρτημένος από ελεγκτικές Αρχές εναέριας κυκλοφορίας όχι μόνο εδώ στην Αμερική, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Αυτό που διαγνώσαμε είναι ότι θα πάρει αρκετό χρόνο στην Αμερική να ανοίξει ο εναέριος χώρος σε αυτού του είδους τα οχήματα. Η τεχνολογία, όμως, θα πρέπει να εξελιχθεί και άλλο σε πραγματικές συνθήκες, έτσι ώστε να πεισθούν αυτοί που κάνουν τους κανονισμούς ότι λειτουργεί με ασφάλεια και, παράλληλα, να ξεπεραστούν οι όποιοι φόβοι έχουν οι πολίτες γύρω από τα εναέρια οχήματα μικρής κλίμακας. Έτσι, θεωρήσαμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να βγάλουμε αυτό το προϊόν στην αγορά είναι σε μέρη στα οποία υπάρχει σημαντική δυνατότητα ανάπτυξης, όπως είναι οι χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, όπου δεν υπάρχουν οι οδικές υποδομές, αλλά και οι Αρχές είναι πιο «ανοιχτές», λόγω των συνθηκών.

Πότε πιστεύεις ότι θα λυθούν τα προβλήματα με τις Αρχές;
Υπάρχει μία γενικότερη κίνηση στην Αμερική, αλλά και παγκοσμίως, να αυτοματοποιηθεί πλήρως το σύστημα εναέριας κυκλοφορίας. Οι υπολογιστές είναι φτιαγμένοι για να λύνουν τέτοια προβλήματα και υποθέτω ότι προς τα εκεί θα κατευθυνθούμε αργά ή γρήγορα. Οι ΗΠΑ ήδη έχουν χαρακτηρίσει επτά περιοχές ως τόπους όπου δοκιμάζεται η τεχνολογία των μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων και εκεί έχουμε παρουσία μαζί με άλλες εταιρείες ώστε να τελειοποιήσουμε την τεχνολογία μας. Σε άλλες χώρες, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που διαθέτουν ενιαία Αρχή ελέγχου του εναέριου χώρου, τα πράγματα δείχνουν να προχωρούν πιο γρήγορα. Η κυβέρνηση του Ντουμπάι έχει ήδη προαναγγείλει το ενδιαφέρον της για μεταφορά κρατικών εγγράφων με χρήση drones· είναι μία αγορά στην οποία έχουμε πραγματοποιήσει κάποιες επαφές.

Διαβάστε σχετικά: Παράδοση εγγράφων του Δημοσίου με drones;

Πώς αντιμετωπίζει η πραγματική αγορά την τεχνολογία σας;
Έχουμε συναντηθεί με εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου και κούριερ και έχουν καταλάβει ότι η εφαρμογή μας θα αλλάξει δραματικά τον τρόπο λειτουργίας τους. Για παράδειγμα, στη μεταφορά ενός πακέτου από τη Σίλικον Βάλεϊ στην Αθήνα, περίπου το μισό κόστος όλης αυτής της αλυσίδας logistics αφορά το τελευταίο στάδιο, δηλαδή από το κέντρο διαλογής κάπου στην Αττική, μέχρι την πόρτα του σπιτιού τού παραλήπτη. Η τεχνολογία μας έρχεται να αυτοματοποιήσει και να μειώσει κατακόρυφα το κόστος σε αυτό τον τομέα. Σε δεκαπέντε χρόνια οι περισσότερες μεταφορές που θα γίνονται σε μία πόλη όπως το Λος Αντζελες δεν θα πραγματοποιούνται με κούριερ, αλλά με αυτοματοποιημένα οχήματα, δρόμου ή εναέρια. Ο λόγος που θα γίνει αυτό είναι κυρίως οικονομικός. Για παράδειγμα, η Amazon πιέζει όλους τους συνεργάτες της στις μεταφορές να συμπιέσουν τα κόστη στο τελευταίο στάδιο παράδοσης, με στόχο να μειώσει περαιτέρω την τιμή του προϊόντος προς τον καταναλωτή. Η κίνησή της να ανακοινώσει ότι εξετάζει την είσοδό της στην αγορά των drones συνδέεται με αυτή της την προσπάθεια.

Amazon: Παράδοση παραγγελιών μέσω drones!

Η συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να βρει εφαρμογή στην Ελλάδα;
Φυσικά και έχει εφαρμογή και στην Ελλάδα, η οποία είναι ιδανική λόγω της ιδιομορφίας της. Για παράδειγμα, από τη βάση του Πηλίου σε ένα ορεινό χωριό ή μεταξύ δύο κοντινών νησιών μπορεί να στέλνονται δέματα ή ιατρική βοήθεια. Όταν υπάρχει αδυναμία επίλυσης ενός προβλήματος με τις υπάρχουσες διαθέσιμες πρακτικές, τα εναέρια οχήματα μικρής κλίμακας είναι ο πρώτος ενδεδειγμένος τρόπος για τη λύση του. Και στην Ελλάδα, όπως και σε πολλές χώρες του πλανήτη, εξετάζουμε πώς μπορούμε να αναπτυχθούμε. Είμαστε ήδη σε συζητήσεις, σε πολύ πρώιμο στάδιο, με έναν όμιλο στη βόρεια Ελλάδα, για τη μεταφορά διαγνωστικών στην περιοχή της Θράκης.

 

Σε πόσα χρόνια πιστεύεις ότι μπορεί να ανοίξεις την πίσω πόρτα του σπιτιού σου και να βρεις ένα πακέτο που θα σου το έχει φέρει η Matternet;
Πιστεύω ότι στα επόμενα δέκα χρόνια θα λαμβάνω ένα πακέτο μέσω αυτής της τεχνολογίας. Δεν πιστεύω, όμως, ότι θα έρχεται στο μπαλκόνι μου, στην πόρτα μου ή στον κήπο μου. Θα έρχεται σε ένα πολύ κοντινό μου σημείο, π.χ. σε ένα συνεργαζόμενο σούπερ μάρκετ της γειτονιάς μαζί με ένα μήνυμα που θα μου δίνει τις επιλογές για το εάν επιθυμώ να μου το φέρουν σπίτι ή αν θα περάσω εγώ να το παραλάβω. Για να φτάσει η τεχνολογία να καταλάβει τα εμπόδια που υπάρχουν στον πίσω κήπο ενός σπιτιού, όπου μπορεί να είναι ένα σκυλάκι ή ένα παιδάκι που παίζει, νομίζω ότι θα περάσει ακόμη αρκετό χρονικό διάστημα.

Guardian: Ο Έλληνας που φέρνει τα «ανθρωπιστικά» drones

Τι θα ήθελες να γράφει σε 50 ή 100 χρόνια η Wikipedia στο λήμμα «Ανδρέας Ραπτόπουλος – Matternet»;
Θα ευχόμουν να αναφέρομαι ως ένας από τους ανθρώπους-κλειδιά που ξεκίνησαν τη νέα αυτή τεχνολογία μεταφοράς, με τον ίδιο τρόπο που μπορεί να αναφέρεται ο Φορντ στα αυτοκίνητα μαζικής παραγωγής. Συνήθως όταν συμβαίνει κάτι μεγάλο, υπάρχουν διάφοροι «πατέρες», π.χ. το ίντερνετ δεν έχει έναν πατέρα, έχει κάμποσους. Το ίδιο συμβαίνει και στη δική μας τεχνολογία. Το δικό μου μερίδιο έχει να κάνει με το όραμα που είχα για το πώς μπορεί να χρησιμοποιηθούν τα εναέρια οχήματα μικρής κλίμακας, ώστε να αλλάξει ο κόσμος και να κάνουμε αυτό που έκανε η κινητή τηλεφωνία στον τομέα των τηλεπικοινωνιών. Η ιστορία γράφεται από τους νικητές. Αν δεν τα καταφέρουμε, ελπίζω να είμαι τουλάχιστον μία υποσημείωση, αλλά νομίζω ότι θα τα προχωρήσουμε και η Matternet θα έχει το κομμάτι που της αξίζει στην ιστορία.

No roads? – No problem
Με δοκιμασμένη εμπειρία από την κατεστραμμένη από τους σεισμούς  Αϊτή έως το Λεσότο στη Νότια Αφρική, τα οκτακόπτερα της Matternet έχουν αποδείξει ότι ο σκοπός για τον οποίο δημιουργήθηκαν, δηλαδή να δώσουν λύσεις και να φέρουν την εξέλιξη πιο γρήγορα σε χώρες με ακραία φτώχεια, είναι απόλυτα εφικτός. Πώς δουλεύουν; Πρόκειται για ένα «φυσικό ίντερνετ» που ομοιάζει με το δίκτυο κεραιών της κινητής τηλεφωνίας. Τα drones, που έχουν μέγεθος όσο περίπου ένα κουτί παπουτσιών, ξεκινούν από τη βάση, π.χ. ένα νοσοκομείο, μεταφέροντας φάρμακα, τα οποία πρέπει να φτάσουν το συντομότερο δυνατό, σε ένα απομακρυσμένο και αποκομμένο κέντρο υγείας, σε μια ορεινή περιοχή, που απέχει 30 χλμ. Εξοπλισμένα με GPS, θα πετάξουν προς το σημείο επόμενου εφοδιασμού στα 10 χλμ., θα αλλάξουν αυτόματα μπαταρία και θα συνεχίσουν προς τον τελικό προορισμό. Έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν φορτία της τάξης των δύο κιλών, ενώ η αυτονομία μεταξύ ανεφοδιασμών βελτιώνεται συνεχώς και πλέον ξεπερνά και τα 20 χλμ. Αξιοσημείωτο είναι ότι πρόκειται για την πλέον οικονομική και οικολογική πρόταση διακίνησης αγαθών, καθώς το κόστος για τη μεταφορά ενός πακέτου σε απόσταση 10 χλμ. δεν ξεπερνά τα 0,20 ευρώ, με σχεδόν μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Από τον Βύρωνα στo Πάλο Άλτο
Ο Ανδρέας Ραπτόπουλος γεννήθηκε πριν από 40 χρόνια στην Αθήνα και είναι παιδί της δημόσιας εκπαίδευσης. Τελείωσε τη βασική του εκπαίδευση στον Βύρωνα και συνέχισε στο Πανεπιστήμιο Πατρών, όπου σπούδασε μηχανολόγος-μηχανικός και αεροναυπηγός. Αποφοίτησε πρώτος στο έτος του και με υποτροφία από το Ίδρυμα Γουλανδρή και, εν συνεχεία, από το Ίδρυμα Ωνάση συνέχισε τις σπουδές του στη Μεγάλη Βρετανία, στο Royal College of Arts. Εκεί δημιούργησε την πρώτη του τεχνολογία, που μετέτρεπε τον θόρυβο σε μουσική. Η τεχνολογία αυτή έγινε σύντομα εταιρεία, η FutureAcoustic, της οποίας τα δικαιώματα πούλησε μόλις σε ηλικία 26 ετών στην αμερικανική εταιρεία Herman Miller. To 2011 θα είναι ο πρώτος Έλληνας που γίνεται δεκτός στο Singularity University στις ΗΠΑ. Στο συγκεκριμένο campus της NASA, συνιδρυτής του οποίου είναι o «δαιμόνιος» Ελληνοαμερικάνος Πίτερ Διαμαντής, ομάδες επιστημόνων εργάζονται για να βρουν τεχνολογικούς τρόπους ώστε να αντιμετωπίσουν προβλήματα της ανθρωπότητας. Εκεί πήρε σάρκα και οστά η Matternet, της οποίας CEO είναι ο Ανδρέας, που πλέον άφησε πίσω το Λονδίνο από τα μέσα του 2013 και μετακόμισε μόνιμα στο Πάλο Άλτο και τη Σίλικον Βάλεϊ.

* Το κείμενο δημοσιεύεται στο περιοδικό Fortune, που κυκλοφορεί από Τετάρτη στα περίπτερα