«Ο Ντράγκι καλείται να τετραγωνίσει τον κύκλο»

O Ρολφ Βένκελ από την οικονομική σύνταξη της Deutsche Welle δημοσιεύει σήμερα ένα άρθρο στο οποίο εξηγεί ότι ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δεν μπορεί σήμερα να σώσει μόνος του το ευρώ.

«Ο πρόεδρος της ΕΚΤ καλείται να τετραγωνίσει τον κύκλο, κάνοντας χρήση των εργαλείων της νομισματικής πολιτικής. Ο ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης πρέπει να δαμάσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις, στις οποίες είναι εκτεθειμένο το ευρώ» αναφέρει ο Βένκελ και εξηγεί γιατί Ντράγκι και Σόιμπλε είναι αντιμέτωποι με έντονες επικρίσεις για εντελώς διαφορετικούς λόγους.

Διαβάστε όλο το άρθρο από τη Deutsche Welle:

Στην ευρωζώνη πληθαίνουν τα συμπτώματα της κρίσης. Σχεδόν παντού καταγράφεται επιβράδυνση της ανάπτυξης, ενώ παράλληλα αυξάνεται η ανεργία. Στις χώρες-κλειδιά, Γαλλία και Ιταλία, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις παραμένουν ζητούμενο, με συνέπεια η ανταγωνιστικότητά τους να βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα. Πολλοί ειδικοί κάνουν ήδη λόγο για την «ευρωκρίση II». Άλλοι «βλέπουν» να κινδυνεύει η ίδια η ύπαρξη της ευρωζώνης.

Η προσήλωση του Σόιμπλε στα μηδενικά ελλείμματα
Αμερικανοί, Γάλλοι και Ιταλοί αποδίδουν την ευθύνη για την αρνητική αυτή εξέλιξη στον γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος αρνείται επίμονα να χρηματοδοτήσει με νέα χρέη πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Μάλιστα, ένας δημοσιογράφος του Der Spiegel υποστηρίζει ότι αμερικανοί τραπεζίτες χαρακτηρίζουν «πράξη οικονομικής τρομοκρατίας» την προσήλωση του Σόιμπλε στα μηδενικά δημοσιονομικά ελλείμματα και στον ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Και όχι μόνο. Οι εν λόγω τραπεζικοί κύκλοι φέρονται να συγκρίνουν την εμμονή του γερμανού υπουργού στην πολιτική της λιτότητας με τις ιδεολογικές αγκυλώσεις του ρεπουμπλικανικού Tea-Party, το οποίο επιδεικνύει στο Κογκρέσο έναν άνευ προηγουμένου σεχταρισμό. Στην πραγματικότητα, οι κατηγορίες αυτές είναι αφελείς. Ποιος σοβαρός αμερικανός οικονομολόγος ή τραπεζίτης μπορεί να πιστεύει ότι η διάθεση μερικών δισεκατομμυρίων ευρώ για να «μπαλωθούν» οι γερμανικοί αυτοκινητόδρομοι και για να επιδιορθωθούν οι (εν μέρει άθλιες) γερμανικές σχολικές τουαλέτες ή για να ενισχυθεί η γερμανική προσχολική εκπαίδευση, θα μπορούσε στα αλήθεια να δώσει ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης;

Το νομισματικό σύστημα της ευρωζώνης βρίσκεται σε βαθιά δομική κρίση
Κακά τα ψέματα.Το ζήτημα δεν είναι πλέον η οικονομική συγκυρία ή μερικές ποσοστιαίες μονάδες στον ρυθμό ανάπτυξης της μίας ή της άλλης χώρας της ευρωζώνης. Ακόμη και ο πιο ένθερμος οπαδός του κοινού νομίσματος θα πρέπει, στο μεταξύ, να έχει αντιληφθεί ότι το νομισματικό σύστημα της ευρωζώνης βρίσκεται σε μια βαθιά δομική κρίση. Και αυτό από την ημέρα που γεννήθηκε το ευρώ.

Όταν κυρίαρχα εθνικά κράτη μοιράζονται ένα κοινό νόμισμα και ταυτόχρονα επιμένουν να έχουν τη δική τους, αυτόνομη δημοσιονομική, οικονομική και κοινωνική πολιτική, τότε αρκεί μια απλή οικονομική ανάλυση για να διαπιστώσει κανείς ότι το σύστημα αυτό παρουσιάζει τάσεις κατάρρευσης. Είναι σαφές ότι η επιμονή σε μια κυρίαρχη δημοσιονομική και οικονομική πολιτική έχει ως συνέπεια την ασύμμετρη διαμόρφωση της ανταγωνιστικότητας στις χώρες που μοιράζονται το κοινό νόμισμα.
Οι ανισορροπίες αυτές εντείνονται διαρκώς, καθώς σε έναν κοινό νομισματικό χώρο δεν υπάρχουν οι μηχανισμοί εξισορρόπησης που προσφέρουν τα εργαλεία της διαμόρφωσης συναλλαγματικών ισοτιμιών. Με λίγα λόγια, χώρες με χαμηλή ανταγωνιστικότητα δεν διαθέτουν πλέον το εργαλείο της υποτίμησης του εθνικού τους νομίσματος.

Ο Ντράγκι πρέπει να δαμάσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις
Τραγική φυσιογνωμία σε αυτό το παιγνίδι, ο Μάριο Ντράγκι. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ καλείται να τετραγωνίσει τον κύκλο, κάνοντας χρήση των εργαλείων της νομισματικής πολιτικής. Ο ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης πρέπει να δαμάσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις, στις οποίες είναι εκτεθειμένο το ευρώ. Πρέπει να ανοίξει τις κάνουλες του χρήματος για να μην στεγνώσει το πληγωμένο τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης. Προχώρησε στον μηδενισμό του βασικού επιτοκίου, με την ελπίδα το φθηνό χρήμα να συμβάλει στην αναθέρμανση της ευρωπαϊκής οικονομίας, όπως υποστήριζε ένα μέρος του πολιτικού κόσμου. Πριν από δύο χρόνια, ήταν ο Ντράγκι εκείνος που με τη δέσμευσή του να κάνει τα πάντα για τη διάσωση του ευρώ, έβαλε τέλος στις πιέσεις προς το κοινό νόμισμα. Η δέσμευσή του καθησύχασε τις αγορές. Οι αποδόσεις των ομολόγων των προβληματικών χωρών της ευρωζώνης μειώθηκαν τότε, ωστόσο η κρίση δεν τερματίστηκε οριστικά.

O Ντράγκι και η νομισματική του πολιτική δεν μπορούν να σώσουν το ευρώ
Τώρα ο Ντράγκι καλείται να παίξει το τελευταίο του χαρτί, εφαρμόζοντας το πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιημένων δανείων, καλυμμένων ομολόγων κλπ, με την ελπίδα να ενισχύσει την ρευστότητα και να αντιμετωπίσει τις αποπληθωριστικές πιέσεις στην ευρωζώνη. Αλλά και ο ίδιος γνωρίζει ότι με τον τρόπο αυτόν δεν αντιμετωπίζονται τα αίτια της κρίσης. Δεν αποκαθίσταται έτσι η χαμηλή ανταγωνιστικότητα και δεν γίνονται ελκυστικότερες για τους επενδυτές οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Για την έξοδο από την κρίση απαιτούνται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, μείωση της γραφειοκρατίας και επενδύσεις στο πεδίο των υποδομών. Το επανέλαβε πολλές φορές τους τελευταίους δύο μήνες ο επικεφαλής της ΕΚΤ, καλώντας τις χώρες-μέλη της ευρωζώνης να δραστηριοποιηθούν στην κατεύθυνση αυτή. Η ανταπόκριση που βρήκε από τα εθνικά κράτη είναι μικρή.

Στη Γερμανία, πολλοί οικονομολόγοι δεν διστάζουν να του επιρρίψουν ανοιχτά πως με την πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης που ακολουθεί, «χαλαρώνει» τον μεταρρυθμιστικό ζήλο των χωρών της ευρωζώνης. Αυτή είναι η μισή αλήθεια. Στην πραγματικότητα, ο Ντράγκι πιέζεται από τις πολιτικές ηγεσίες των εθνικών κρατών και από τις κεφαλαιαγορές. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ αναγκάζεται να υιοθετήσει μια πολιτική έκτακτης ανάγκης προκειμένου να καθυστερήσει την εμφάνιση των συνεπειών της ευρωκρίσης. Όταν καταστεί πλέον σαφές πως ακόμη και το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ δεν έχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, όταν το δεύτερο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους αποδειχθεί αναπότρεπτο, τότε θα συνειδητοποιήσουν και οι τελευταίοι πολιτικοί ηγέτες της ευρωζώνης πως η νομισματική πολιτική δεν μπορεί εσαεί να υποκαθιστά την οικονομική και μεταρρυθμιστική πολιτική. Χωρίς την δραστηριοποίηση των χωρών-μελών, ο Μάριο Ντράγκι και η νομισματική του πολιτική δεν μπορούν να σώσουν το ευρώ.