Όταν οι Έλληνες douleutarades συνάντησαν τον «άγγελο επενδυτή» τους

Θέλω να ανοίξω και εγώ τη δική µου επιχείρηση, αλλά τι πρέπει ακριβώς να κάνω και πώς να κινηθώ για να εξασφαλίσω κεφάλαια»; Αυτή είναι µια ερώτηση που κάνουν όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι στην Ελλάδα που σκέφτονται να στραφούν στην επιχειρηµατικότητα, καθώς είτε θεωρούν ότι δεν καλύπτονται από την εργασία τους είτε δεν µπορούν να βρουν κάπου δουλειά λόγω της υψηλής ανεργίας.

Ο όρος «startup» έχει µπει πλέον για τα καλά στο επιχειρηµατικό λεξικό της νέας γενιάς, αλλά και σε ενηµερωτικές οικονοµικές ιστοσελίδες, µε πληθώρα άρθρων να αναρτώνται καθηµερινά για το πώς πρέπει να συστήσεις µια εταιρεία, ποια είναι τα κατάλληλα βήµατα για να περάσεις στο στάδιο της ανάπτυξης, πώς µπορείς να προσεγγίσεις έναν επενδυτή κ.ά.

Στην πράξη, κάθε case study είναι µεν µοναδικό, αλλά κάποιες γενικές αρχές που ορίζουν τη σχέση επιχειρηµατία – επενδυτή επιβεβαιώνονται σχεδόν τις περισσότερες φορές.  Έτσι, και για το Douleutaras.gr, το οποίο ξεκίνησαν το 2012 ο Ανδρέας Γραµµάτης και τέσσερις φίλοι του, η συµβολή του Απόστολου Αποστολάκη ως angel investor ήταν σίγουρα καθοριστική, ώστε η online πλατφόρµα επαγγελµατιών να φτάσει στη σηµερινή µορφή της και να εξασφαλίσει την πρώτη χρηµατοδότηση ύψους 350.000 ευρώ από επενδυτές – ανάµεσά τους και το Venture Friends Fund, το νέο στοίχηµα µε το οποίο ασχολείται αποκλειστικά ο Έλληνας επενδυτής.

Πώς, όµως, άρχισαν όλα; Όπως αναφέρει ο Ανδρέας, πρέπει να γυρίσουµε αρκετά πίσω, στο 2012, την περίοδο της µεγάλης κρίσης στην Ελλάδα. «Τότε δούλευα στο εξωτερικό, και συγκεκριµένα στο Λονδίνο, όπου οι συνθήκες εργασίας είναι µεν καλύτερες, αλλά η καθηµερινότητα πιο δύσκολη. Συνήθιζα να επισκέπτοµαι την Ελλάδα για να συναντώ τους φίλους µου, ενώ θυµάµαι ακόµη έντονα ότι επικρατούσαν στις συζητήσεις µας η µελαγχολία και η απαισιοδοξία για όσα συνέβαιναν, και κυρίως για τα υψηλά νούµερα ανεργίας, που µαστίζει τους νέους. Κάποια στιγµή αποφασίσαµε, όµως, να σταµατήσουµε απλά να µουρµουράµε και να κάνουµε κάτι δηµιουργικό και παραγωγικό».

Αρχικά έπεσαν στο τραπέζι διάφορες ιδέες, από τις οποίες επικράτησε να ξεκινήσει µια προσπάθεια µε διπλό στόχο: να αναδείξει επαγγελµατίες, που έχουν τις κατάλληλες δεξιότητες αλλά δεν µπορούν να τις γνωστοποιήσουν και, από την άλλη, να βοηθηθούν οι χρήστες, ώστε να µπορέσουν εύκολα και γρήγορα να τους εντοπίσουν. «Υπήρχε κενό στην αγορά και τη ζήτηση. Ειδικά οι ελεύθεροι επαγγελµατίες είχαν και εξακολουθούν να αντιµετωπίζουν δυσκολίες στο να αυξήσουν τους πελάτες τους. Έτσι, αποφασίσαµε να κάνουµε µια εφαρµογή στην αρχή απλά ως χόµπι, παράλληλα µε την εργασία µας. Επιλέξαµε το όνοµα Douleutaras, για το οποίο, αν και αρχικά υπήρχαν ενστάσεις στην οµάδα, τελικά θεωρήσαµε ότι είναι η κατάλληλη ονοµασία για να κεντρίσει την προσοχή. Είναι όνοµα που σίγουρα το θυµάσαι και ήταν και το πρώτο σλόγκαν µας: “Douleutaras: Η απάντηση στην ανεργία”» προσθέτει ο Ανδρέας.

Η πρώτη εκδοχή του Douleutaras.gr ήταν «online» τον Νοέµβριο του 2013 και έφερε στον Ανδρέα αισιοδοξία για τη συνέχεια, αλλά και πολλά προβλήµατα, που ζητούσαν λύση, µε την επιτυχία να µην είναι σε καµιά περίπτωση δεδοµένη σε µια δύσκολη αγορά. «Σε πρώτο στάδιο, ο καθένας µπορούσε να φτιάξει ένα προφίλ και να αναζητήσει εργασία χωρίς κανένα φιλτράρισµα από εµάς. Το ίδιο συνέβαινε και µε το προφίλ των πελατών. Μπορούσε ο καθένας να αναζητήσει µαραγκό, ηλεκτρολόγο, υδραυλικό κ.λπ., αλλά δεν υπήρχε µηχανισµός ελέγχου για το εάν πράγµατι υπήρχε πρόβληµα ή εάν ο χρήστης έκανε απλά πλάκα».

Στη συζήτησή µας παρεµβαίνει και ο Απόστολος, που αποκαλύπτει ότι είχε δει την εφαρµογή από τα πρώτα βήµατά της, αιφνιδιάζοντας ακόµα και τον ίδιο τον Ανδρέα. «Η αλήθεια είναι ότι είχα δει το project από τα πρώτα βήµατά του, αλλά αρχικά το µοντέλο και η εµπειρία χρήστη δεν ήταν ξεκάθαρα, οπότε τότε ως angel investor προτίµησα να µην ασχοληθώ. Ωστόσο, ως concept θεωρούσα ότι έχει προοπτικές, καθώς πιστεύω στα marketplaces τέτοιου τύπου, διότι καλύπτουν απτές ανάγκες και και δηµιουργούν αξία, φέρνοντας διαφάνεια στην ποιότητα των παρεχοµένων υπηρεσιών µέσω της αξιολόγησης των επαγγελµατιών. Ήµουν σίγουρος, µε βάση και την πείρα µου και από άλλες εφαρµογές στις οποίες είχα εµπλακεί, όπως το Τaxibeat, το Ε-food.gr, το Νannuka.com, το DoctorAnytime.gr, το Funkmartini.gr και το E-table.gr, ότι µια τέτοια εφαρµογή θα µπορούσε ξεκάθαρα να δηµιουργήσει αξία, αρκεί η οµάδα να δηµιουργούσε ένα προϊόν εστιασµένο στις ανάγκες καταναλωτή και επαγγελµατία µε ένα ξεκάθαρο επιχειρηµατικό µοντέλο» σχολιάζει ο Απόστολος Αποστολάκης.

Από το 2013 πέρασαν δύο χρόνια µε σηµαντικές αλλαγές, καθώς η όλη προσπάθεια ή θα προχωρούσε ή θα έκλεινε. Πολλοί από τους αρχικούς συνοδοιπόρους αποχώρησαν, αλλά καθοριστική για τη δεύτερη έκδοση του Douleutaras ήταν η συµβολή του Πολωνού Cezary Szandeski, COO πλέον της εταιρείας, που πίστεψε στο project, αλλά και νέων ανθρώπων, που βοήθησαν αρχικά εθελοντικά. Η δεύτερη version ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2015. «Μέσα από συνεντεύξεις αναζητούµε πλέον µόνο όσους επαγγελµατίες κόβουν αποδείξεις, αντιλαµβάνονται το µοντέλο λειτουργίας της πλατφόρµας, διαθέτουν άριστες επικοινωνιακές δεξιότητες και είναι σωστοί απέναντι στον πελάτη. Με την πάροδο του χρόνου, αναπτύξαµε µηχανισµούς ελέγχου της επαγγελµατικής πορείας του καθενός και όσοι δεν αποδεικνύουν συνέπεια απλά αποβάλλονται».

Η γνωριµία που έφερε πρόοδο και άλλαξε την εφαρµογή

Οι τροποποιήσεις στο project συνέπεσαν µε τη γνωριµία της οµάδας µε τον Απόστολο Αποστολάκη. Όπως αναφέρει ο Ανδρέας, αυτή έγινε µέσω κοινών γνωστών και το αίτηµα ήρθε από τη δική του πλευρά.

«Νωρίτερα δεν µας είχε περάσει από το µυαλό να προσεγγίσουµε τον Απόστολο ή κάποιον επενδυτή, καθώς δεν είχαµε ξεκαθαρίσει ακόµα ποιο θα ήταν το επιχειρηµατικό µοντέλο µας. Ο επενδυτής δεν θα έρθει για να σου προσφέρει τη λύση, αλλά να σε βοηθήσει να αναπτύξεις αυτό που ήδη έχεις προχωρήσει» αναφέρει ο CEO της εταιρείας και συµπληρώνει: «H συµµετοχή του Απόστολου ήταν σηµαντική. Δεν βρήκαµε µόνο έναν επενδυτή που απλά θέλει να βάλει τα χρήµατά του, αλλά κυρίως βρήκαµε κάποιον που γνωρίζει τον τοµέα των marketplaces. Συνήθως λέµε ότι χρειάζεται µια καλή ιδέα, µια καλή οµάδα και χρήµατα. Εγώ νοµίζω ότι χρειάζεται µια καλή οµάδα, µια καλή ιδέα και “έξυπνα” χρήµατα. Τα χρήµατα, όσα και να είναι, θα τελειώσουν. Το θέµα είναι να χρησιµοποιηθούν προς τη σωστή κατεύθυνση».

Από την πλευρά του ο «άγγελος επενδυτής» παρεµβαίνει και επιβεβαιώνει ότι η «στροφή» της εταιρείας, το γεγονός ότι τέσταρε την υπηρεσία της σε πραγµατικές συνθήκες και τροποποίησε το µοντέλο της έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο να συνεργαστούν. «Και η οµάδα, φυσικά, η οποία έδειξε µεγάλη ωριµότητα. Μπορείς εύκολα και δηµιουργικά να ανταλλάξεις απόψεις µαζί τους. Ο τρόπος που κινήθηκαν είναι ένα µάθηµα για πολλούς startuppers που βιάζονται να “σηκώσουν” χρήµατα, χωρίς όµως να είναι έτοιµοι και να έχουν προσδιορίσει το όραµα και τους στόχους τους. Το σηµαντικό για τέτοιου είδους εφαρµογές είναι να δείξουν ότι υπάρχουν καταρχήν εν δυνάµει πελάτες και δυνατότητα περαιτέρω εξέλιξης» τονίζει ο Απόστολος Αποστολάκης. Πλέον το Douleutaras.gr έχει εξελιχθεί, τα ποσά από τον πρώτο γύρο χρηµατοδότησης έχουν ήδη αξιοποιηθεί και, όπως αποκαλύπτει ο Απόστολος, θα ακολουθήσει σύντοµα δεύτερος γύρος, αλλά και επέκταση της εφαρµογής στο εξωτερικό. Προέχει, όµως, η κάλυψη και άλλων πόλεων στην Ελλάδα, καθώς αυτή τη στιγµή καλύπτεται η περιοχή της Αττικής.

«Ψάχνουµε να επενδύσουµε σε ξεκάθαρες ιδέες, οι οποίες µπορούν να πετύχουν το scale up και έχουν τη δυναµική να επεκταθούν στο εξωτερικό. Σκοπός του Venture Friends Fund είναι να δηµιουργήσει συνεργασίες µεταξύ των εταιρειών που στηρίζει και σε επόµενο στάδιο προγραµµατίζουµε να οµαδοποιήσουµε αρκετές από τις εφαρµογές που έχουµε χρηµατοδοτήσει σε µια υπηρεσία, ώστε ο χρήστης που µπαίνει για παράδειγµα στο Douleutaras.gr να µπορεί να δει και άλλες υπηρεσίες όπως το Ε-table.gr. Εµείς λέµε ότι είµαστε οι καλύτεροι πωλητές για τα startups στα οποία επενδύουµε ως Venture Friends. Είτε πουλάµε σε άλλα startups είτε σε επενδυτές είτε σε καταναλωτές» συµπληρώνει ο Απόστολος.

Επενδυτής – Επιχειρηµατίας: Μια σχέση win-win

Πώς είναι πραγµατικά η σχέση µεταξύ επενδυτή και επιχειρηµατία; Πόσο πρέπει να µπλέκει ο ένας στο πόδια του άλλου; Ο Ανδρέας Γραµµάτης αναφέρει ότι εκ µέρους του επιχειρηµατία είναι πολύ σηµαντικό να αξιολογήσει τι περιµένει από έναν επενδυτή. «Δεν είναι απαραίτητο όλοι οι επενδυτές να έχουν την ίδια εµπλοκή. Κάποιος µπορεί να προσφέρει το networking, κάποιος ουσιαστική συµµετοχή στην όλη διαδικασία και κάποιος µόνο χρήµατα».

Από την πλευρά του, ο Απόστολος Αποστολάκης ξεκαθαρίζει ότι είναι κυρίως µια «on demand» σχέση, που συνεχώς εξελίσσεται ανάλογα µε τις συνθήκες. «Ο επενδυτής πρέπει να είναι κοντά στους founders. Ωστόσο, το ιδανικό είναι να δουλεύεις µε µια οµάδα που έχει δυνατότητες και εµπειρία, ώστε να µη χρειάζεται να τους παίρνεις από το χέρι κάθε φόρα. Όταν, βέβαια, υπάρχουν προβλήµατα πρέπει ο επενδυτής να είναι εκεί και να δώσει τις απαραίτητες συµβουλές. Παράλληλα, και αυτός που επενδύει πάντα µαθαίνει από τον επιχειρηµατία, ο οποίος γνωρίζει καλύτερα τον χώρο στον οποίο δραστηριοποιείται. Ο επενδυτής δεν πρέπει να είναι απόλυτος και οφείλει να σκέφτεται να µη γίνεται εµπόδιο στη λειτουργία της οµάδας». Ο Ανδρέας προσθέτει πώς κάποιος που θέλει πραγµατικά να επιχειρήσει πρέπει να το σκεφτεί πολλές φορές, καθώς οι δυσκολίες είναι πολλές και πρέπει να συντρέχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις.

Οι douleutarades σε αριθµούς

Το Douleutaras.gr έχει µηνιαία επισκεψιµότητα 130.000 µοναδικούς χρήστες, περίπου 3.000 εργασίες ανά µήνα, 1.500 βιογραφικά επαγγελµατιών, ενώ από την άνοιξη του 2015 έχουν συνολικά αναρτηθεί 16.000 εργασίες. Μέσω της υπηρεσίας µπορεί καθένας να εκτελέσει οποιαδήποτε εργασία για το σπίτι, όπως ανακαινίση ή ελαιοχρωµατισµό, ενώ έχει τη δυνατότητα να βρει τον κατάλληλο ηλεκτρολόγο, υδραυλικό αλλά και άλλες µη συναφείς υπηρεσίες, όπως νοµικούς, λογιστές, µεταφραστές, προγραµµατιστές κ.λπ. Στους άµεσους στόχους της εταιρείας είναι να επεκταθεί και σε άλλες κατηγορίες, καλύπτοντας όλο το φάσµα των υπηρεσιών.

«Ένας χρήστης, για να βρει έναν επαγγελµατία, υποφέρει. Πρέπει να βρει κάποιον που να είναι αξιόπιστος, διαθέσιµος και µέσα στο budget το οποίο µπορεί να διαθέσει. Αυτή η διαδικασία απαιτεί πολύ χρόνο και ενέργεια, την οποία θα µπορούσε ο καθένας να διαθέσει για να κάνει κάτι πιο παραγωγικό. Μπαίνοντας στο Douleutaras απλώς περιγράφεις τι χρειάζεσαι και εµείς µετά ψάχνουµε κάποιον που είναι διαθέσιµος εκείνη τη στιγµή. Επειδή ο επαγγελµατίας ξέρει ότι θα αξιολογηθεί, θα δώσει τον καλύτερό του εαυτό. Αυτό είναι το κίνητρο και γι’ αυτόν για να αποκτήσει νέους πελάτες, χωρίς επίσης να αφιερώνει πολύ χρόνο».

Κλείνοντας τη συζήτησή µας και προτού ανάψουν τα φλας για τη φωτογράφιση, ο Ανδρέας και ο Απόστολος ήδη συζητούν για τους επόµενους στόχους της οµάδας. Η διαδικασία αυτή δεν σταµατά ποτέ, γιατί έτσι είναι το οικοσύστηµα των startups σε όλον τον κόσµο. Απαιτεί θυσίες, πολλή δουλειά, έχεις επιτυχίες, αποτυχίες και προκλήσεις. Πάντως και οι δύο δηλώνουν αισιόδοξοι…

O Ανδρέας Γραμμάτης είναι στη νέα λίστα 40under40 της ελληνικής έκδοσης του Fortune.

* To κείμενο δημοσιεύεται στο περιοδικό Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα.