Ποιες κυβερνήσεις κατασκοπεύουν τις ψηφιακές επικοινωνίες;

Ζούμε έναν κόσμο που, χάρη στην τεχνολογία, μικραίνει ολοένα. Το Ίντερνετ επιτρέπει στους πολίτες του πλανήτη να επικοινωνούν περισσότερο από ποτέ και να διατηρούν μέρος της ταυτότητάς τους σε έναν ωκεανό πληροφορίας που τους δίνει δυνατότητες δικτύωσης και ενημέρωσης που, μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες, θεωρούνταν εντελώς αδιανόητες. Όπως όλες οι τεχνολογικές καινοτομίες, αυτή η αλλαγή έχει δημιουργήσει και νέα προβλήματα.

Για παράδειγμα, το θέμα της καταγραφής ψηφιακών επικοινωνιών των πολιτών από τις κυβερνήσεις τους χωρίς καμία συγκατάθεση και καμία νομική εξουσιοδότηση.

Με αφορμή το σκάνδαλο του PRISM της αμερικανικής NSA, αναζητήσαμε πληροφορίες για τις κυβερνήσεις που έχει αποδειχτεί ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο κατασκοπεύουν ή προσπαθούν να κατασκοπεύσουν το τι κάνουν οι πολίτες τους στο Ίντερνετ. Το αποτέλεσμα είναι ανησυχητικό: Δεν είναι μόνο τα απολυταρχικά καθεστώτα του κόσμου που προσπαθούν να κρυφακούσουν το Ίντερνετ…

Διαβάστε: PRISM: NSA is watching you

1) ΗΠΑ
Με πρόσχημα την προστασία της χώρας από τις τρομοκρατικές επιθέσεις και ιδιαίτερα μετά από αυτές της 11ης Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση έχει περάσει διάφορους νόμους με τους οποίους μπορεί να παρακολουθεί τους πολίτες της, καθώς και όποιον άλλο «ξένο» πιστεύεται πως μπορεί να έχει σχέση με κάτι ύποπτο. Το πρόγραμμα PRISM της NSA είναι ίσως η μεγαλύτερη προσπάθεια που έχει γίνει να ελεγχθούν τα εκατοντάδες petabytes που δημιουργούμε καθώς χρησιμοποιούμε υπηρεσίες όπως το Facebook ή η Google. Η αποκάλυψη του έφερε αντιδράσεις από κάθε εμπλεκόμενο, οι οποίοι ένας προς ένας αρνούνται την ανάμειξη τους με ένα τέτοιο πρόγραμμα.

2) Ευρώπη
Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου βρισκόταν σε συζητήσεις για να περάσει μια νομοθεσία που θα έβαζε τους παρόχους να καταγράφουν τα e-mails, τις τηλεφωνικές κλήσεις και το ιστορικό περιήγησης στο διαδίκτυο κάθε κατοίκου της χώρας. Τον Απρίλιο που μας πέρασε ο Nick Clegg, αναπληρωτής πρωθυπουργός, απέσυρε την υποστήριξη του προς το νομοσχέδιο για τα δεδομένα των επικοινωνιών, κι έτσι προς το παρόν το θέμα έχει παγώσει.

3) Ινδία
Τους τελευταίους μήνες η κυβέρνηση έχει υλοποιήσει ένα σύστημα που της δίνει πρόσβαση στα δίκτυα τηλεπικοινωνιών της χώρας. Ανά πάσα στιγμή οι κρατικές υπηρεσίες ασφάλειας μπορούν να γνωρίζουν πληροφορίες για τις κλήσεις που πραγματοποιούνται, τα μηνύματα που στέλνονται καθώς και τις συζητήσεις που γίνονται στα κοινωνικά δίκτυα. Την ίδια στιγμή από τη χώρα απουσιάζει η νομοθεσία που θα προστατεύει το ιδιωτικό απόρρητο των κατοίκων της από ένα τέτοιο σύστημα, δημιουργώντας έτσι ερωτηματικά για τους πραγματικούς λόγους που αυτό δημιουργήθηκε.

Διαβάστε: Ο Σνόουντεν ξαναχτυπά με το «XKeyscore»

4) Σαουδική Αραβία
Οι εξεγέρσεις που έλαβαν χώρα στον αραβικό κόσμο τα προηγούμενα χρόνια, και ο ρόλος των κοινωνικών δικτύων που έπαιξαν σ’ αυτές, ήταν αναμενόμενο να οδηγήσουν στην εντατικοποίηση των παρακολουθήσεων στα κράτη της ευρύτερης περιοχής. Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε μια έντονη κινητικότητα στη Σαουδική Αραβία. Εκεί η κυβέρνηση έχει δείξει επανειλημμένως τη δυσαρέσκεια της για το γεγονός πως δεν μπορεί να παρακολουθήσει τις επικοινωνίες που περνάνε μέσα από το BlackBerry Messenger. Ακόμα πιο πρόσφατα, απείλησε να κόψει την πρόσβαση στις υπηρεσίες που προσφέρει το Viber, για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Ο λόγος που επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους σε αυτές τις υπηρεσίες; Το ότι δεν μπορούν να έχουν πάνω τους τον ίδιο έλεγχο που ασκούν στους παρόχους κινητής και σταθερής τηλεφωνίας στη χώρα.

5) Αλλού
Ακόμα και σε χώρες όπου οι παρακολουθήσεις δεν είναι γενικευμένες και θεσμοθετημένες, υπάρχουν εργαλεία που επιτρέπουν στις κυβερνήσεις να παρακολουθούν ύποπτες επικοινωνίες σε μικρότερη κλίμακα. Ένα πολύ δημοφιλές εργαλείο είναι το λογισμικό μιας βρετανικής εταιρείας ονόματι «Gamma», το οποίο λέγεται ότι χρησιμοποιείται από 36 χώρες, από τη Βουλγαρία και την Αυστρία μέχρι τον Καναδά και το Βιετνάμ.