Πολυνομοσχέδιο: Όλα όσα προβλέπει για μειώσεις συντάξεων, αυξήσεις φόρων και αντίμετρα

Κατατέθηκε αργά το βράδυ του Σαββάτου στη Βουλή, το σχέδιο νόμου για την επικύρωση της συμφωνίας με τους δανειστές.

Το σχέδιο νόμου έχει τίτλο «Συνταξιοδοτικές διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής των δημοσιονομικών στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις».

Το νομοσχέδιο εισάγεται προς συζήτηση στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές Επιτροπές την Δευτέρα και την Τρίτη, 15 και 16 Μαϊου, με την διαδικασία του επείγοντος και αφού ολοκληρωθεί η συζήτησή του, εισάγεται στην Ολομέλεια την προσεχή Τετάρτη, ώστε να ψηφιστεί την Πέμπτη 18 Μαΐου.

Μείωση αφορολογήτου, αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ

Τη μείωση του αφορολόγητου ποσού εισοδήματος από το 2020 αλλά και εξισορροπητικές παρεμβάσεις από το ίδιο έτος εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα με μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ, στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, στην εισφορά αλληλεγγύης και στη φορολογία των επιχειρήσεων προβλέπει το πολυνομοσχέδιο με τα μέτρα του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής που κατατέθηκε στη Βουλή.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1.1. 2020 το αφορολόγητο ποσό εισοδήματος κυμαίνεται από 5.700 έως 6.600 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων του φορολογούμενων ωστόσο το κατώτατο όριο διαμορφώνεται τελικά στα 6.250 ευρώ με την προβλεπόμενη μείωση του πρώτου συντελεστή την κλίμακα φορολογίας από το 22% στο 20% εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Ειδικότερα η μείωση του φόρου με βάση την οποία προκύπτει το ύψος του αφορολόγητου εισοδήματος διαμορφώνεται ώς εξής:

– Στα 1.250 ευρώ απο 1.900 ευρώ σήμερα για φορολογούμενους χωρίς προστατευόμενα τέκνα.

– Στα 1.300 ευρώ απο 1.950 ευρώ σήμερα για φορολογούμενους με ένα προστατευόμενο τέκνο.

– Στα 1.350 ευρώ απο 2.000 ευρώ σήμερα για φορολογούμενους με δύο προστατευόμενα τέκνα

– Στα 1.450 ευρώ απο 2.100 ευρώ σήμερα για φορολούμενους με 3 τέκνα και άνω.

Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι αν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Ενιαίο Μηχανισμό Σταθερότητας και τις ελληνικές αρχές διαπιστώνουν ότι η εμπροσθοβαρής εφαρμογή της μείωσης του αφορολόγητου ποσού είναι αναγκαία για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ το 2019 τότε αυτή μπορεί να εφαρμοσθεί για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν από την 1.1.2019.

Στο νομοσχέδιο προβλέπονται μια σειρά από εξισορροπητικά αντίμετρα μείωσης των φόρων για το εισόδημα, τα ακίνητα και τις επιχειρήσεις που θα ισχύσουν επίσης για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν από το 2020 υπό την προϋπόθεση οτι επιτυγχάνονται οι στόχοι του προγράμματος για τα πρωτογενή πλεονάσμα ( 3,5% του ΑΕΠ) . Έτσι προβλέπεται:

– Η μείωση κατά 30% του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) για ποσά φόρου έως 700 ευρώ. Η μείωση του φόρου δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 70 ευρώ ενώ το όριο των 700 ευρώ διπλασιάζεται για όσους δικαιούνται σήμερα έκπτωση φόρου.

– Η μείωση στο 20% απο 22% σήμερα του πρώτου συντελεστή στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος. Έτσι η νέα φορολογική κλίμακα για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν από την 1.1.2020 διαμορφώνεται ως εξής: Για εισόδημα ως 20.000 ευρώ συντελεστής φόρου 20%, για εισόδημα από 20.001 έως 30.000 ευρώ συντελεστή φόρου 29%, για το επιπλέον ύψους του εισοδήματος ως 40.000 ευρώ φορολογικός συντελεστής 37% και για εισοδήματα πάνω απο 40.000 ευρώ συντελεστής 45%.

– Η μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης η οποία μηδενίζεται για εισοδήματα έως 30.000 ευρώ ενώ με βάση το ισχύον καθεστώς απαλλάσονται εισοδήματα έως 12.000 ευρώ. Οι νέοι συντελεστές για την εισφορά αλληλεγγύης από το 2020 διαμορώνονται ως εξής: 2% για εισόδημα από 30.001 ευρώ ως 40.000 ευρώ ( από 6,5% σήμερα), 5% για εισόδημα ως 65.000 ευρώ ( από 7,5% σήμερα), 9% για το επιπλέον ύψος του εισοδήματος έως 220.000 ευρώ και 10% για υψηλότερα εισοδήματα.

– Τη μείωση του συντελεστή φορολογίας των κερδών των επιχειρήσεων από το 29% στο 26%.

Στο νομοσχέδιο προβλέπεται μεταξύ άλλων ακόμη:

– Η μείωση του ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια από το 24% το 13%

– Η κατάργηση της έκπτωσης φόρου των βουλευτών για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1. 2017.

– Η υποχρεωτική υποδοχή των πληρωμών με κάρτες για όλα τα επαγγέλματα κατά ανώτατο όριο εντός 3 ετών από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

– Η επιλογή των υποθέσεων για έλεγχο από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων με βάση κριτήρια ανάλυσης κινδύνου και υπό την προϋπόθεση ότι το 70% των υποθέσεων αυτών θα αφορά την τελευταία πενταετία. Για το 2016 το ποσοστό αυτό ορίζεται στο 50% και για το 2017 στο 60%.

– Για υποθέσεις πλαστών, εικονικών ή νοθευμένων φορολογικών στοιχείων για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί οριστικές αποφάσεις επιβολής προστίμων το ύψος του προστίμου ορίζεται στο 50% επι του φόρου που εξέπεσε. Η διάταξη αυτή αφορά και εκκρεμείς υποθέσεις στα δικαστήρια όπως και υποθέσεις για τις οποίες έχει γίνει προσφυγή στην Επιτροπή Επίλυσης Διαφορών.

– Η φορολόγηση με τις διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος απο ακίνητη περιουσία των εισοδημάτων από βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων με βάση την οικονομία του διαμοιρασμού. Το μέτρο θα ισχύσει για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2017. Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων υποχρεούνται να εγγραφούν στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής . Σημειώνεται ότι τα εισοδήματα που προκύπτουν από εκμετάλευση ακινήτων φορολογούνται σήμερα με συντελεστές που κυμαίνοναι από 15% έως 45%

Όπως προκύπτει από το νομοσχέδιο τα έσοδα από τη μείωση του αφορολόγητου το 2020 εκτιμώνται σε 1,920 δισ. ευρώ ενώ οι εξισορροπητικές παρεμβάσεις μείωσης των φόρων κατά το ίδιο έτος εκτιμώνται σε 3,415 δισ ευρώ.

Περικοπές στις συντάξεις

Ως προς τα συνταξιοδοτικά, μεταξύ άλλων, αντικαθίστανται και συμπληρώνονται διατάξεις του Ν. 4387/2016 σχετικά με τις συντάξεις του δημοσίου και των λοιπών ταμείων και ορίζεται ότι περικόπτονται, από 1.1.2019:

-η οικογενειακή παροχή (των συντάξεων του Δημοσίου) και το επίδομα συζύγου (των συντάξεων του ιδιωτικού τομέα) που εξακολουθεί να συγκαταβάλλεται με τη σύνταξη για όσους εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες διατάξεις του Ν. 4387/2016.

-η προσωπική διαφορά που προβλεπόταν για τις καταβαλλόμενες κατά την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016 κύριες συντάξεις κατά το μέρος που δεν υπερβαίνει το 18% της καταβαλλόμενης (κατά την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016) σύνταξης. Κατά το μέρος που υπερβαίνει το εν λόγω ποσοστό, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά συμψηφιζόμενο κατ΄έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων.

-η προσωπική διαφορά που προβλεπόταν για τις καταβαλλόμενες κατά την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016 επικουρικές συντάξεις, κατά το μέρος που δεν υπερβαίνει το 18% της καταβαλλόμενης (κατά την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016) σύνταξης.

-οι προσωπικές διαφορές που προβλέπονται στο Ν. 4387/2016 για τους συνταξιούχους των οποίων οι αιτήσεις συνταξιοδότησης κατατέθηκαν /κατατίθενται εντός των ετών 2016, 2017 και 2018.

Επίσης μετατίθεται για την 1.1.2022 η έναρξη αναπροσαρμογής (αύξησης) των συντάξεων βάσει του ΑΕΠ και του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

Αναφορικά με τα μέτρα κοινωνικής στήριξης που θεσπίζονται, η εισηγητική έκθεση αναφέρει ότι αξιοποιούνται οι εξοικονομούμενοι πόροι από τη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης προς την ενίσχυση ευρύτερων κοινωνικών ομάδων μεταξύ των οποίων και οι συνταξιούχοι. «Συνολικά τα μέτρα κοινωνικής στήριξης που εισάγονται με το νομοσχέδιο στοχεύουν στην ενίσχυση της οικογένειας, των νέων, των ανέργων, των χαμηλόμισθων και των χαμηλοσυνταξιούχων», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Έτσι από 1.1.2019 και υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις:

Θεσπίζεται για πρώτη φορά εκτεταμένο επίδομα στέγασης με στόχο τη μείωση των δαπανών στέγασης των νοικοκυριών που διαμένουν σε μσιθωμένη κατοικία ή επιβαρύνονται με το κόστος εξυπηρέτησης στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας. Επεκτείνεται το πρόγραμμα «Βρεφονηπιακή Φροντίδα» το Πρόγραμμα «Σχολικά Γεύματα» στην υποχρεωτική Δημόσια Εκπαίδευση. Αυξάνονται οι πιστώσεις του Ενιαίου Επιδόματος Στήριξης Τέκνων και με ΚΥΑ θα ρυθμιστούν τα περιουσιακά/εισοδηματικά κριτήρια και οι κατηγορίες δικαιούχων. Προβλέπεται εκτέλεση προγραμμάτων στοχευμένων ομάδων ανέργων, πλέον των συντρεχόντων προγραμμάτων απασχόλησης, με σκοπό την τόνωση της αγοράς εργασίας. Από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα χρηματοδοτηθούν έργα υποδομής στον τομέα αγροτικής παραγωγής και έργα ενεργειακής εξοικονόμησης και αναβάθμιση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της Βιομηχανίας. Καθορίζονται απαλλαγές από τη φαρμακευτική δαπάνη για πρόσωπα με ατομικό εισόδημα έως 1200 ευρώ.

Ως προς τις εργασιακές ρυθμίσεις ορίζεται μέχρι 20.8.2018 (ολοκλήρωση του τρέχοντος Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας), η χρονική διάρκεια αναστολής των διατάξεων σχετικά με τις αρχές της ευνοϊκότερης ρύθμισης ως προς το είδος εφαρμογής της συλλογικής σύμβασης εργασίας και της επεκτασιμότητας συλλογικής σύμβασης εργασίας. Συστήνεται Τμήμα Ελέγχου Ομαδικών Απολύσεων στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας. Επαναπροσδιορίζονται σε ενιαίο θεσμικό πλαίσιο οι άδειες άνευ αποδοχών για τα διαφορετικά επίπεδα συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Τι αλλάζει στην ενέργεια

Οι διατάξεις για την αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και την αύξηση των ποσοτήτων λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ που θα διατίθενται μέσω δημοπρασιών ΝΟΜΕ σε εναλλακτικούς προμηθευτές ρεύματος προκειμένου να διευκολυνθεί το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο για την επικύρωση της συμφωνίας με τους δανειστές.

Ειδικότερα το νομοσχέδιο προβλέπει την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την πώληση του 66% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ (35% από τα ΕΛΠΕ και 31% από το ΤΑΙΠΕΔ) ως το τέλος του 2017, ενώ το υπόλοιπο 34% θα μεταβιβασθεί στο Δημόσιο. Προβλέπονται επίσης οι προϋποθέσεις συμμετοχής των υποψήφιων επενδυτών στο διαγωνισμό ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή του Κοινοτικού δικαίου (να διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία και να είναι πιστοποιημένοι ως διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς φυσικού αερίου).

Οι διατάξεις για τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ προβλέπουν αύξηση των ποσοτήτων ενέργειας που θα διαθέτει η ΔΕΗ στους ανταγωνιστές της, σε χαμηλότερα επίπεδα ωστόσο σε σχέση με τις αρχικές προτάσεις των δανειστών στη διαπραγμάτευση. Συγκεκριμένα οι δημοπρατούμενες ποσότητες θα αποτελούν το 2017 το 16% της κατανάλωσης του προηγούμενου έτους, το 2018 το 19% και το 2019 το 22%. Το χρονοδιάγραμμα για την απομείωση του μεριδίου αγοράς της ΔΕΗ παραμένει ως είχε και προβλέπει ότι στο τέλος του 2017 η ΔΕΗ θα πρέπει να πέσει στο 75,24%, το 2018 στο 62,24% και το 2019 στο 49,24%. Η τιμή εκκίνησης για τις δημοπρασίες θα αναθεωρείται κάθε Ιούνιο ενώ στο πρώτο εξάμηνο κάθε έτους η ΡΑΕ θα μπορεί να αυξάνει (ή να μειώνει) τις δημοπρατούμενες ποσότητες λαμβάνοντας υπόψη την πορεία του μεριδίου αγοράς της ΔΕΗ.

Εξάλλου, διάταξη για τον ΑΔΜΗΕ προβλέπει ότι η εταιρία ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ (στην οποία θα περιέλθει το 51% των μετοχών του Διαχειριστή που θα ελέγχεται από το Δημόσιο) θα εποπτεύεται αποκλειστικά από τον υπουργό Ενέργειας και όχι τον υπουργό Οικονομικών ώστε να διασφαλίζεται ο απαιτούμενος πλήρης ιδιοκτησιακός διαχωρισμός του Διαχειριστή από την παραγωγή / προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.

Το νομοσχέδιο δεν περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την πώληση λιγνιτικών μονάδων η οποία περιλαμβάνεται επίσης στη συμφωνία με τους δανειστές ως απόρροια σχετικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Οι σχετικές διαβουλεύσεις με την Κομισιόν προβλέπεται πάντως να αρχίσουν αυτό το μήνα. Η συμφωνία προβλέπει επίσης ως γνωστόν τη λήψη μέτρων για τον περιορισμό των ρευματοκλοπών, την αντιμετώπιση των ληξιπρόθεσμων χρεών προς τη ΔΕΗ και τη σταδιακή (ως το 2022) ανάκτηση, μέσω των λογαριασμών ρεύματος, των οφειλών προηγούμενων ετών προς τη ΔΕΗ για τη χρηματοδότηση των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας.

Τέλος στη φορολογική έκπτωση των βουλευτών

Καταργείται η έκπτωση από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης που ίσχυε μέχρι σήμερα για τους βουλευτές. Διάταξη που έχει περιληφθεί, ως αυτοτελές άρθρο, στο σχέδιο νόμου για την επικύρωση της συμφωνίας, ορίζει ότι καταργούνται για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2017 και μετά, τα δύο τελευταία εδάφια της παρ. 1 του άρθρου 5 του Ζ’ Ψηφίσματος του έτους 1975, σχετικά με την έκπτωση από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης των δαπανών άσκησης του λειτουργήματος του βουλευτή. Η ετήσια αύξηση εσόδων από την κατάργηση της έκπτωσης από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης των δαπανών άσκησης του λειτουργήματος του βουλευτή, υπολογίζεται από το 2018 και μετά στα 44 εκατομμύρια ευρώ.

Σημειώνεται ότι το περίφημο Ζ΄ Ψήφισμα της Βουλής του 1975 προβλέπει αναλογικότητα στις αποδοχές βουλευτών και δικαστικών.