Πώς μπορεί να επιδιορθωθεί η παγκοσμιοποίηση

της Νταϊάν Κόιλ, Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ 

Έχει γίνει πλέον της μόδας η ανησυχία ότι η δημοκρατία υποσκάπτεται καθώς οι άνθρωποι νοιώθουν να μένουν έξω από τη παγκοσμιοποίηση και την αυτοματοποίηση. Οι φόβοι αυτοί είναι, σε κάποιο βαθμό, βάσιμοι. Αλλά αυτό δεν είναι ένα νέο πρόβλημα – ανάγεται πίσω στη δεκαετία του ’80. Η αποτυχία μας να το αναγνωρίσουμε τότε και να δράσουμε αντίστοιχα από τότε οδήγησε στο να λάβει το πρόβλημα αυτό διαστάσεις κρίσης.

Υπάρχουν διδάγματα τα οποία μπορούμε να αντλήσουμε από αυτές τις μακροχρόνιες αποτυχίες πολιτικής; Ναι. Θα τα αντλήσουμε εν τέλει; Μάλλον όχι, αν και υπάρχουν κάποιες ενθαρρυντικές ενδείξεις.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αναπτύξουμε μια σοβαρή πολιτική απάντηση στο πρόβλημα. Δεν είναι πολύ αργά να ξεκινήσουμε να κάνουμε αυτό που θα έπρεπε να έχουμε κάνει από το ’80: ουσιαστικά, να πάρουμε περισσότερο στα σοβαρά την περιφερειακή πολιτική.

Ως προς αυτό, εντοπίζω τρεις βασικές πτυχές.

ΥΠΟΔΟΜΕΣ
Οι μεγάλες πόλεις θα είναι πάντα οι καλύτερες «θερμοκοιτίδες» της οικονομικής ανάπτυξης, επειδή όσους περισσότερους ανθρώπους έχεις σε ένα μέρος, τόσο ευκολότερη είναι η διασπορά της γνώσης μεταξύ τους. Αλλά μπορούμε να περιορίσουμε το φυσικό μειονέκτημα των μικρότερων πόλεων βελτιώνοντας τις υποδομές που τις συνδέουν μεταξύ τους. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κάνουμε την ταχεία ευρυζωνική σύνδεση ένα καθολικό αγαθό, αλλά ταυτόχρονα υπογραμμίζεται η ανάγκη για καλύτερες μεταφορές – όπως π.χ. σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας – επειδή η φυσική και η εικονική επικοινωνία αλληλοσυμπληρώνονται, και δεν υποκαθιστούν η μία την άλλη.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η προσέγγισή μας στην εκπαίδευση των παιδιών μας για τον τεχνολογικό κόσμο στον οποίο θα βρεθούν όταν αποφοιτήσουν είναι λάθος. Τα περισσότερα σχολεία μοιάζουν με εργοστάσια για τη μετατροπή των παιδιών σε ακριβούς και μάλλον όχι πολύ καλούς υπολογιστές. Μια εμφανής βελτίωση θα ήταν η επέκταση της διδασκαλίας συγγραφής κώδικα – κάτι το οποίο απαιτεί επάρκεια καθηγητών με τις απαραίτητες δεξιότητες. Μια άλλη βελτίωση θα ήταν να βοηθήσουμε τα παιδιά να αναπτύξουν τις ανθρώπινες δεξιότητες που οι μηχανές δυσκολεύονται να αναπτύξουν, όπως π.χ. η δημιουργικότητα στην επίλυση προβλημάτων.

ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ

Κάθε περιφέρεια είναι διαφορετική ως προς το τι θέσεις εργασίας θα μπορούσε να δημιουργήσει και το είδος της εκπαίδευσης που χρειάζεται. Αυτό μας φέρνει στην τελευταία προτεραιότητα: την εκχώρηση περισσότερων εξουσιών στην τοπική αυτοδιοίκηση. Εάν η εκπαιδευτική πολιτική ορίζεται από έναν γραφειοκράτη σε μια απομακρυσμένη πόλη, δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι αυτή η πολιτική θα εξοπλίσει τους μαθητές με δεξιότητες οι οποίες είναι κατάλληλες για την τοπική οικονομία.

Με άλλα λόγια, εάν ένας από τους παράγοντες που υποσκάπτουν τη δημοκρατία είναι το γεγονός ότι οι άνθρωποι νοιώθουν αποσυνδεδεμένοι από την εξουσία, ένα μέρος της απάντησης θα ήταν να αναζητήσουμε τρόπους ώστε να επιστρέψει η εξουσία πιο κοντά στους ανθρώπους.