Πώς να επιχειρήσετε στην Ακτή Ελεφαντοστού

του Μιλτιάδη Γκουζούρη

Υπάρχουν κάποιες χώρες τις οποίες δεν ακούμε πολύ συχνά και που μπορεί όμως να «κρύβουν» ευκαιρίες για δραστηριοποίηση και εμπορικές συναλλαγές.

 

Έτσι για παράδειγμα, η Ακτή Ελεφαντοστού είναι μια χώρα με ραγδαία ανάπτυξη και «δελεαστικό» σε όγκο πληθυσμό.  Ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 23,7 εκατ. κατοίκους, το ΑΕΠ κοντά στα 34,5 δις δολάρια και ο ρυθμός ανάπτυξης στο εντυπωσιακό 8%.

Η χώρα με πρωτεύουσα την πόλη Γιαμουσούκρο (Yamoussoukro) και “οικονομική πρωτεύουσα” την πόλη Αμπιτζάν (Abidjan) ήταν κάποτε Γαλλική αποικία και παρά την ανεξαρτητοποίησή της το 1960, διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με τη Γαλλία μέχρι και σήμερα.

Η επίσημη γλώσσα είναι η Γαλλική. Παράλληλα όμως μεγάλο μέρος του πληθυσμού χρησιμοποιεί την διάλεκτο “Dioula” η οποία είναι η πιο διαδεδομένη από τις 60 διαλέκτους των διαφόρων φυλών που κατοικούν στη χώρα.

Το νόμισμα το οποίο χρησιμοποιείται για τις διάφορες συναλλαγές είναι αυτό της Οικονομικής Ένωσης Αφρικής, το CFA (Communauté Financière d’Afrique), το οποίο είναι κοινό σε πολλές χώρες στην δυτική Αφρική και έχει την ίδια ισοτιμία με το CFA της κεντρικής Αφρικής.

Χάρη στη σύνδεσή του με το Ευρώ, διατηρεί σταθερή την αξία του και καθιστά τις συναλλαγές με τη χώρα, ειδικά τις εξαγωγές, άκρως δελεαστικές.  Παρά το έντονα ταραχώδες εσωτερικό πολιτικό σκηνικό, τα τελευταία χρόνια (από το 2012 και μετά) οι διαφορές λύνονται με ειρηνικό τρόπο και η σταθερότητα δείχνει να έχει επιστρέψει στη χώρα. Εγγυητής της «ειρήνης» στη χώρα είναι η Γαλλία, η οποία διατηρεί και μεγάλη στρατιωτική βάση κοντά στην Αμπιτζάν.

Η σταθερότητα των τελευταίων ετών έχει δημιουργήσει συνθήκες ανάπτυξης και ταυτόχρονα ευκαιρίες για δραστηριοποίηση (νέων) επιχειρήσεων. Προσφάτως η Heineken για παράδειγμα, προχώρησε σε επένδυση ύψους 150 εκ. ευρώ και κατασκεύασε εργοστάσιο μπύρας το οποίο εξυπηρετεί την εσωτερική αγορά της Ακτής Ελεφαντοστού.

Η οικονομία της χώρας στηρίζεται στο μεγαλύτερο μέρος της στην αγροτική παραγωγή και κυρίως στις εξαγωγές προϊόντων όπως το κακάο, το φοινικέλαιο και ο καφές. Άλλες πηγές εσόδων αποτελούν οι εξαγωγές σε αργό πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ξυλεία και άλλα.

 

Η Ελλάδα δεν διαθέτει πρεσβεία στην Ακτή Ελεφαντοστού και η μόνη εκπροσώπηση είναι μέσω ενός άμισθου προξενείου στην Αμπιτζάν.

Εάν θελήσετε να βρείτε πελάτες στην Ακτή Ελεφαντοστού, μπορείτε καλύτερα να αναζητήσετε επί τόπου συνεργασίες. Κάντε μια σχετική προετοιμασία επικοινωνώντας αρχικά μέσω τηλεφώνου ή mail με εταιρίες τις οποίες θα βρείτε μέσω δημοσιεύσεων ή άλλων πηγών πληροφοριών, όπως ο χρυσός οδηγός της χώρας. Κατόπιν κλείστε ραντεβού με υποψήφιους πελάτες για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο κατά την οποία θα μπορείτε να μεταβείτε εκεί και ξεκινήστε τις συνομιλίες για την περεταίρω συνεργασία σας. Μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε τη χώρα σε συνδυασμό με κάποια εμπορική έκθεση που θα διοργανώνεται εκεί.

Ευκαιρίες για Ελληνικές επιχειρήσεις και επενδύσεις/συναλλαγές μικρού ή μεσαίου μεγέθους, εντοπίζονται σε εξαγωγές προϊόντων ή/και υπηρεσιών όπως για παράδειγμα:

– προμήθεια αγροτικών- υλικών, εφοδίων και μηχανημάτων,

– θαλάσσιες μεταφορές,

– παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών,

– τουριστικές υπηρεσίες

– κατασκευή υποδομών/κτηρίων κλπ.

– πώληση υλικών συσκευασίας

– υπηρεσίες ναυπηγοεπισκευής / μεγάλων μεταλλικών κατασκευών (π.χ. ανεμογεννήτριες)

– πώληση τροφίμων, ποτών κ.α.

Για τις περισσότερες από τις παραπάνω δραστηριότητες, η πόλη «κλειδί» είναι η Αμπιτζάν. Πρόκειται για μια πόλη «εμπορικό κόμβο», η οποία εξυπηρετεί πέρα από την εγχώρια αγορά, και τις χώρες Μπουρκίνα Φάσο (Burkina Faso), Μαλί (Mali), Νίγηρας (Niger) και Γουινέα (Guinee).

Από υποδομές διαθέτει καλά συνδεδεμένο διεθνές αεροδρόμιο, μεγάλο λιμάνι και αυτοκινητοδρόμους προς τη Γκάνα, την πρωτεύουσα Γιαμουσούκρο και Μπουρκίνα Φάσο, Μαλί και Γουινέα.

Επίσης στην πόλη δραστηριοποιούνται πάρα πολλοί δικηγόροι, λογιστές και συμβολαιογράφοι (κυρίως στη γειτονία “Plateau” στο κέντρο).

Το κόστος για τις διαφόρων ειδών υπηρεσίες είναι σχετικά ακριβό και συγκρίσιμο με τα δεδομένα δυτικής Ευρώπης. Ενδεικτικά, η τιμή για ένα καλό ξενοδοχείο ανά βραδιά κυμαίνεται μεταξύ 80 και 200 ευρώ ενώ η αμοιβή ενός καλού δικηγόρου κυμαίνεται μεταξύ των 100 και 400 ευρώ ανά ώρα.

Φυσικά με μεθοδική έρευνα και υπομονή είναι εφικτό να βρεθεί η κατάλληλη υπηρεσία σε πολύ καλύτερη τιμή.

Απ’ ευθείας πτήσεις από την Ελλάδα για την Ακτή Ελεφαντοστού δεν υπάρχουν και οι AirFrance και Turkish Airlines, μέσω Παρισιού και Κωνσταντινούπολης αντίστοιχα, αποτελούν τις πιο συμφέρουσες επιλογές για όποιον ενδιαφέρεται να ταξιδέψει εκεί, με τιμές για εισιτήρια που ξεκινούν από 650 ευρώ.

Για την είσοδο στη χώρα απαιτείται βίζα από πριν και για επαγγελματικούς σκοπούς χρειάζεται πρόσκληση από εντόπια επιχείρηση. Εάν δεν έχετε καμία επαφή στην Ακτή Ελεφαντοστού, μπορείτε να προσεγγίσετε ένα δικηγορικό γραφείο και να τους ζητήσετε να σας εξυπηρετήσουν με την πρόσκληση, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα χρησιμοποιήσετε τις υπηρεσίες τους στο μέλλον, εφόσον δραστηριοποιηθείτε στη χώρα.

Διευθύνσεις και τηλέφωνα δικηγορικών γραφείων μπορείτε να βρείτε στις ιστοσελίδες του τοπικού χρυσού οδηγού (όρος αναζήτησης «Cabinets d’avocats»).

 

Να θυμάστε ότι βασική γλώσσα επικοινωνίας είναι τα Γαλλικά και γενικά δεν θα βρείτε εύκολα συνεργάτες που να μιλάνε αγγλικά.

Στο αεροδρόμιο, όπως και έξω απ’ όλα τα μεγάλα ξενοδοχεία, υπάρχουν πολλά ταξί, τόσο διακριτά πορτοκαλί χρώματος (φθηνά) όσο και ιδιωτικά (ακριβότερα), που εξυπηρετούν τους τουρίστες. Μάλιστα μπορείτε να διαπραγματευτείτε να χρησιμοποιήσετε το ίδιο ταξί για όλη τη διάρκεια της ημέρας. Το κόστος για ολόκληρη την ημέρα ξεκινά από περίπου 40 ευρώ, ενώ από το αεροδρόμιο για την πόλη οι χρεώσεις ξεκινούν από περίπου 15 ευρώ.

Ενδείκνυται να διαπραγματευτείτε την τιμή πριν να μεταβείτε στο αυτοκίνητο του υποψήφιου ταξιτζή καθώς οι περισσότεροι ζητούν στην αρχή πολλαπλάσια χρήματα. Να θυμάστε ότι η ευγενική προσέγγιση αξίζει τον κόπο και μπορεί να σας γλιτώσει από παραπανήσια έξοδα.

 

Η Αμπιτζάν, όπως όλες οι Αφρικανικές μεγαλουπόλεις, υποφέρει από συχνά και πυκνά μποτιλιαρίσματα. Για τον λόγο αυτό, για όλες σας τις μετακινήσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας, να υπολογίζετε τουλάχιστον μισή ώρα περισσότερο απ’ όσο θα χρειαζόσασταν για αντίστοιχη διαδρομή σε ελληνική πόλη.

Στον ελεύθερο χρόνο σας μπορείτε να επισκεφθείτε το μουσείο της πόλης ή να πάτε με ένα ταξί προς την εξωτική και γεμάτη ζωή παραλία φτάνοντας μέχρι και στο Γκραν Μπασάμ (Grand-Bassam).

 

Το Γκραν Μπασάμ είναι η όμορφη παλιά πρωτεύουσα των εποίκων και βρίσκεται περίπου 50 λεπτά της ώρας μακριά από την Αμπιτζάν για όποιον μεταβαίνει εκεί με αυτοκίνητο μέσω της εθνικής οδού.

Επίσης θα βρείτε πολλά εστιατόρια με αξιόλογο φαγητό τόσο στο κέντρο της πόλης (π.χ. δίπλα στο εθνικό μουσείο) όσο και στα υπόλοιπα μέρη είτε δίπλα στη θάλασσα είτε μέσα στην πόλη.

Η Αμπιτζάν διαθέτει και δυο εμπορικά κέντρα τα οποία είναι φτιαγμένα με Ευρωπαϊκές προδιαγραφές.

Το ένα μάλιστα φιλοξενεί και υποκατάστημα μιας μεγάλης αλυσίδας σουπερ μάρκετ και έχει τεράστια ποικιλία σε όλα τα είδη, οπότε μην ανησυχείτε για το αν θα καταφέρετε να βρείτε πράγματα κατά την παραμονή σας εκεί.

 

Χρήσιμες πληροφορίες για τις εξαγωγές μπορείτε να αντλήσετε από την ιστοσελίδα της παγκόσμιας τράπεζας όπου αναλύεται το κόστος για συναλλαγές με τη χώρα καθώς και οι ημέρες οι οποίες αναλώνονται στις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες.

Για να μεταφέρετε προϊόντα στην Ακτή Ελεφαντοστού η μεταφορά δια αέρος ή δια θαλάσσης είναι οι πιο ενδεδειγμένοι τρόποι.

 

Το κόστος μεταφοράς από θαλάσσης ανά κοντέινερ είναι γύρω στα 1000 ΕΥΡΩ ενώ για περισσότερες και ακριβέστερες πληροφορίες μπορείτε ν’ απευθυνθείτε σε κάποιο γραφείο θαλασσίων μεταφορών.

Για την προώθηση των προϊόντων σας από το λιμάνι ή το αεροδρόμιο προς τον τελικό προορισμό, μπορείτε να επικοινωνήσετε με κάποια τοπική μεταφορική εταιρία για να μάθετε το κόστος, αλλά και (σημαντικό) την διάρκεια ως την παράδοση των εμπορευμάτων.

Σε περίπτωση που θα πουλήσετε προϊόντα με πίστωση, επιδιώξτε οπωσδήποτε να ασφαλίσετε τα τιμολόγιά σας σε κάποια εταιρία ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων όπως για παράδειγμα η ATRADIUS ή ο Ο.Α.Ε.Π.

Για δουλειές και επενδύσεις μεγαλύτερου μεγέθους, όπως π.χ. επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κατασκευή εργοστασίου παραγωγής προϊόντων κλπ, είναι καλό να υπάρξει συμμαχία με αντίστοιχη γαλλική επιχείρηση ή fund, καθώς στα επίπεδα αυτά οι σχέση με τη Γαλλία δίνουν συγκριτικό πλεονέκτημα λόγω των ισχυρών δεσμών που υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών.

Το νομικό καθεστώς στην Ακτή Ελεφαντοστού είναι παρεμφερές με αυτό της Γαλλίας και οι βασικές εταιρικές μορφές είναι η ατομική επιχείρηση, η Ε.Π.Ε. και η Α.Ε.

Για τέτοιου είδους επενδύσεις, συστήνεται και επαφή με τον οργανισμό για την προώθηση των επενδύσεων στη χώρα, που είναι ο CEPICI (ιστοσελίδα στα Γαλλικά).

 

Οι ενδιαφερόμενοι επιχειρηματίες μπορούν να αντλήσουν από εκεί πληροφορίες σχετικά με την ίδρυση επιχείρησης, το φορολογικό καθεστώς, τις βιομηχανικές ζώνες, τις διαδικασίες για την έκδοση αδειών και άλλα.

Επίσης ο οργανισμός αυτός αποτελεί και σύνδεσμο με τα αρμόδια υπουργεία της χώρας, για την συμφωνία συγκεκριμένων κινήτρων όταν πρόκειται για την υλοποίηση μιας μεγάλης επένδυσης.

Και κλείνοντας, κάποιες πρακτικές συμβουλές «συμπεριφοράς»:

– Φροντίστε να είστε πάντα ευγενικοί και να χρησιμοποιείτε πληθυντικό ευγενείας (vous) στα πρώτα στάδια της σχέσης σας.

– Να είστε πάντα στην ώρα σας στα ραντεβού που θα κλείνετε καθώς και οι ντόπιοι θα σας εκπλήξουν με τη συνέπειά τους.

– Μην κρίνετε τους ανθρώπους με βάση τα δικά μας δεδομένα (εμφάνιση/ ένδυση κλπ) καθώς τα δεδομένα στην Αφρική είναι εντελώς διαφορετικά.

– Φροντίστε να αποκτήσετε ένα τοπικό (καρτο)κινητό για να μπορείτε να συνεννοείστε (φθηνά) κατά την παραμονή σας εκεί με τους συνεργάτες σας.

– Μπορείτε άφοβα να πάτε για φαγητό μαζί με τον υποψήφιο πελάτη σας αν σας το προτείνει. Πρόκειται για πολύ φιλόξενους ανθρώπους.

– Να είστε προσεκτικοί στις συναλλαγές με δημόσιους οργανισμούς και δημόσιους λειτουργούς. Υπάρχει διαφθορά αλλά και δράσεις για την καταστολή της, οπότε το τελευταίο πράγμα που θα θέλατε να σας συμβεί είναι να κατηγορηθείτε για χρηματισμό δημοσίου υπαλλήλου στην Ακτή Ελεφαντοστού.

– Χρησιμοποιείτε κοινή λογική σε κάθε σας συνδιαλλαγή και όλα θα πηγαίνουν καλά.

Καλή επιτυχία στις εξαγωγές σας!