Σάλος στη Μεγάλη Βρετανία

Για «ολιγωρία» στον έλεγχο διακίνησης όπλων «που κόβει την ανάσα» κατηγορείται η βρετανική κυβέρνηση μετά την αποκάλυψη ότι είχε αδειοδοτήσει την εξαγωγή πριν από ένα χρόνο στη Συρία δύο χημικών ουσιών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή νευροπαραλυτικών αερίων, όπως το σάριν.

Ο υπουργός Επιχειρήσεων, Καινοτομίας και Ικανοτήτων, Βινς Κέιμπλ, καλείται σήμερα, εν μέσω έντονης κριτικής στον βρετανικό Τύπο, να δώσει εξηγήσεις στο κοινοβούλιο για το πώς επετράπη σε μία βρετανική εταιρεία -που δεν κατονομάζεται- να αποκτήσει άδεια εξαγωγών αυτών των δύο ουσιών το 2012, ενόσω ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη και ήδη επικρατούσαν φόβοι πως το καθεστώς Άσαντ θα μπορούσε να κάνει χρήση χημικών κατά των αντιπάλων του.

Πρόκειται για τα χημικά φθοριούχο κάλιο και φθοριούχο νάτριο, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προπαρασκευαστικές ουσίες στην παραγωγή νευροπαραλυτικών αερίων. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι η προσθήκη αυτών ακριβώς των ουσιών που καθιστούν αέρια όπως το σάριν ιδιαίτερα τοξικά.

Η αποκάλυψη στον βρετανικό Τύπο για τις πιθανές εξαγωγές χημικών στη Συρία συνέπεσαν με τις δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι, πως οι ΗΠΑ διαθέτουν αποδείξεις για χρήση του αερίου σάριν από το συριακό στρατό στις επιθέσεις της 21ης Αυγούστου στα προάστια της Δαμασκού, στις οποίες -σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές- περισσότεροι από 1400 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.

Διαβάστε ακόμη: «1.429 νεκροί από τις επιθέσεις με χημικά όπλα»

Το βρετανικό υπουργείο Επιχειρήσεων σε ανακοίνωσή του τόνισε πως οι άδειες είχαν μεν χορηγηθεί σε ανώνυμη βρετανική εταιρεία χημικών τον Ιανουάριο του 2012, όμως, οι ουσίες δεν στάλθηκαν στη Συρία, καθώς τελικά έξι μήνες αργότερα έγινε ανάκληση των αδειών λόγω της επιβολής αυστηρότερων κυρώσεων στη Συρία από την Ε.Ε.

Ωστόσο, ο αρμόδιος υπουργός Βινς Κέιμπλ δέχεται έντονη κριτική, καθώς ήρθε στη δημοσιότητα επιστολή που είχε στείλει στο κοινοβούλιο πριν ένα χρόνο, όπου αναγνώριζε πως η εξαγωγή απροσδιόριστης ποσότητας χημικών στη Συρία είχε αδειοδοτηθεί, παρότι οι ουσίες αυτές βρίσκονταν σε διεθνή λίστα ουσιών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή χημικών όπλων.

Οι επικριτές του Κέιμπλ τον κατηγορούν για το ότι είχε κάνει δεκτές τις διαβεβαιώσεις της εταιρείας ότι τα χημικά προορίζονταν για την κατασκευή μεταλλικών περιθωρίων τζαμιών, και πως τα χημικά δεν εστάλησαν στη Συρία «καθαρά από τύχη».

Η Ντάουνινγκ Στριτ επέμεινε σήμερα πως η Βρετανία διεξάγει σωστά τους ελέγχους στις εξαγωγές όπλων, με τον εκπρόσωπο του Ντέιβιντ Κάμερον να δηλώνει: «Το σύστημα λειτουργεί, οι άδειες ανακλήθηκαν και δεν έγινε εξαγωγή των ουσιών. Αυτό κατά τον πρωθυπουργό δείχνει πως το σύστημα λειτουργεί σωστά, υπάρχει ένα καθεστώς κυρώσεων που είναι ενεργό».

Διαβάστε ακόμη: Ψηφιακά «χαρακώματα» – Η τεχνολογική πλευρά του συριακού εμφυλίου

Ο βουλευτής των Εργατικών, Τόμας Ντόχερτι, που θα ηγηθεί της σημερινής συζήτησης στο βρετανικό κοινοβούλιο, δήλωσε στην εφημερίδα Independent πως «πρόκειται για  ολιγωρία που κόβει την ανάσα. Η κυβέρνηση την γλύτωσε πολύ φτηνά που τα χημικά αυτά δεν έφτασαν στη Συρία».

«Προκαλεί ανακούφιση το ότι τα χημικά αυτά δεν έφτασαν στη Συρία. Όμως, το γεγονός ότι το καθεστώς Άσαντ καταπίεζε βίαια την εσωτερική αντιπολίτευση για πολλούς μήνες πριν, ενώ και τα στοιχεία που διαθέτουμε πλέον δείχνουν πως έχει και σε άλλες περιπτώσεις γίνει χρήση χημικών, καθιστά επιτακτική την ανάγκη να δοθούν εξηγήσεις για το ποιος έδωσε τις άδειες αυτές και σε ποιον», είπε από την πλευρά του ο υφυπουργός Επιχειρήσεων Τσούκα Ούμουνα.

Οι υπηρεσίες πληροφοριών της Δύσης εκτιμούν πως από το 2012 στη Συρία έχει γίνει σε 14 περιπτώσεις χρήση χημικών όπλων , μεταξύ των οποίων και του αερίου σάριν, ενώ υποψιάζονται πως το συριακό καθεστώς χρησιμοποιεί εδώ και καιρό εταιρείες ως «βιτρίνα» για να επιτυγχάνει την εισαγωγή προιόντων που έχουν διττή χρήση και μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα παραγωγής χημικών όπλων.

Διαβάστε ακόμη: Ηχηρό «όχι» του βρετανικού κοινοβουλίου για επέμβαση στη Συρία