«Θα ακυρώσουμε το Μνημόνιο και αυτό δεν αφορά τους δανειστές»

Συνέντευξη στον Δημήτρη Μπεκιάρη

Η υποψηφιότητα της ευρωπαϊκής Αριστεράς είναι η μοναδική απάντηση της προοδευτικής και δημοκρατικής Ευρώπης στη νεοφιλελεύθερη αγκύλωση και στον κίνδυνο μιας γερμανικής Ευρώπης, δηλώνει αποκλειστικά στο Fortune ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναλύει τι θα σηματοδοτήσει για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη, ενδεχόμενη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές, μιλά για τη διαπραγματευτική τακτική που θα ακολουθήσει ο ίδιος και το κόμμα του έναντι των δανειστών της χώρας και τοποθετείται για το ζήτημα του κατοχικού δανείου και των γερμανικών αποζημιώσεων.

Ο Αλέξης Τσίπρας μιλά αναφορικά με την υποψηφιότητά του για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τονίζοντας ότι «η υποψηφιότητά μου προσωποποιεί τη δημοκρατική Ελλάδα της ελπίδας και της αλλαγής, που σύντομα θα πάρει το τιμόνι της χώρας». Επίσης, αναφέρεται διεξοδικά στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ σε ό,τι έχει να κάνει με την καταπολέμηση της ανεργίας και τους μισθούς, αλλά και για τη φορολογική πολιτική που θα ακολουθήσει το κόμμα του, αν γίνει κυβέρνηση, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «εμείς δεν θα φορολογήσουμε επαγγέλματα, θα φορολογήσουμε εισοδήματα».

F. Κύριε Τσίπρα, στις ευρωεκλογές θα είστε υποψήφιος για την προεδρία της Κομισιόν. Πώς 
αξιοποιείτε την υποψηφιότητά σας προς όφελος των ελληνικών συμφερόντων, δεδομένου ότι για
 πρώτη φορά ένας Έλληνας διεκδικεί αυτή τη θέση;
Α.Τ.: Κατ’ αρχάς, η ίδια η τιμητική επιλογή μου από την ευρωπαϊκή Αριστερά ως υποψήφιου της για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι πράξη ηθικής και πολιτικής αναγνώρισης των άδικων και αιματηρών θυσιών του ελληνικού λαού στον Μολώχ της νεοφιλελεύθερης λιτότητας. Η υποψηφιότητά μου προσωποποιεί τη δημοκρατική Ελλάδα της ελπίδας και της αλλαγής, που σύντομα θα πάρει το τιμόνι της χώρας. Προσωποποιεί τον δημοκρατικό ευρωπαϊκό Νότο, που αγωνίζεται για μια μεγάλη, προοδευτική στροφή στις ευρωπαϊκές εκλογές του Μαΐου. Η υποψηφιότητα της ευρωπαϊκής Αριστεράς είναι η μοναδική απάντηση της προοδευτικής και δημοκρατικής Ευρώπης στη νεοφιλελεύθερη αγκύλωση και στον κίνδυνο μιας γερμανικής Ευρώπης. Αλλά και η προεκλογική εκστρατεία μου στις τέσσερις γωνιές της Ευρώπης, που εξελίσσεται με μεγάλη επιτυχία, μεταφέρει παντού την αγωνιστική αξιοπρέπεια και την αποφασιστικότητα του ελληνικού λαού για άμεση αλλαγή πορείας. Βοηθάει αυτόν τον τόπο, που η κυβέρνησή του τον έχει εγκαταλείψει αβοήθητο στην αυλή της κυρίας Μέρκελ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το ισχυρότερο 
πολιτικό κόμμα της Αριστεράς σε 
ευρωπαϊκό επίπεδο. Μπορεί να
 αποτελέσει την αιχμή του δόρατος για την αλλαγή συσχετισμών στο 
πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 
και της ευρωζώνης;
Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές θα είναι μια ιστορική αλλαγή παραδείγματος στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Θα είναι η πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς στη χώρα μας με σαφή πολιτική και προγραμματική κατεύθυνση τον άμεσο τερματισμό της λιτότητας και την αλλαγή πολιτικής. Δηλαδή, την ακύρωση του μνημονίου. Και ενώ η πράξη της ακύρωσης του μνημονίου είναι εσωτερική υπόθεση της χώρας, η οποία δεν αφορά τους δανειστές –διότι το μόνο που τους αφορά είναι να πάρουν τα λεφτά τους πίσω, και με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα τα πάρουν– η επίπτωση αυτής της στροφής αναπόφευκτα θα είναι πανευρωπαϊκή. Θα είναι η αντιστροφή του 2010. Αναμένουμε ότι η πρωτοβουλία της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για την άμεση ακύρωση του μνημονίου και την επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης, και ιδιαίτερα η πρότασή μας για την ευρωπαϊκή διάσκεψη χρέους, θα έχει συμμάχους τις κυβερνήσεις του ευρωπαϊκού Νότου. Και αυτό γιατί θα είναι το μοναδικό φως ελπίδας για τους λαούς του Νότου. Θα είναι η μόνη χειροπιαστή ευκαιρία για να μην παραμείνουν εγκλωβισμένοι στο τούνελ της λιτότητας.

Έχετε κάνει λόγο σε «μια ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος, με
 αναφορά σε εκείνη του 1953, όταν
 μεγάλο μέρος του χρέους της Γερμανίας διεγράφη, δίνοντάς της την αναγκαία ώθηση για το οικονομικό θαύμα». Έχετε συμμάχους, σε ευρωπαϊκό επίπεδο; Αν ναι, έχει χαραχθεί κάποια στρατηγική για την άσκηση πιέσεων προς την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία;
Τη διαπραγματευτική στρατηγική και τακτική της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ την κρατάμε για την κατάλληλη ώρα, για το τραπέζι της διαπραγμάτευσης. Όπως σας είπα και νωρίτερα, η επίσημη κατάθεση της πρότασής μας θα της προσδώσει μια πολιτική δυναμική, κινητοποιώντας αρχικά τους λαούς του Νότου. Ήδη, ως πρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Ελλάδα, δηλαδή χωρίς να έχει κατατεθεί επίσημα, συναντά θετική ανταπόκριση. Δεν μπορεί να είναι κι αλλιώς. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για την οριστική έξοδο της Ευρώπης από την κρίση και την ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξή της. Γιατί πρόβλημα χρέους δεν έχει μόνον η Ελλάδα. Πρόβλημα χρέους, δημόσιου και ιδιωτικού, έχει όλη η ευρωζώνη. Και πραγματική επανεκκίνηση της ευρωζώνης με μια μεγάλη πέτρα στον λαιμό δεν μπορεί να υπάρξει. Σήμερα, λοιπόν, βρισκόμαστε στο στάδιο όπου εκείνοι οι οποίοι για δικούς τους λόγους αντιδρούν στην πρότασή μας εντείνουν τις αντιδράσεις τους, ώστε να αποτρέψουν την επίσημη κατάθεσή της. Γνωρίζετε ότι αυτές οι αντιδράσεις συνήθως κοπάζουν όταν μια πρόταση γίνεται πραγματικότητα που πρέπει να διαχειριστούμε συλλογικά. Και να είστε βέβαιοι ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα την καταθέσει στις πρώτες 100 ημέρες από την ανάληψη της εξουσίας.

 

Έχετε θέσει σε διεθνές επίπεδο,
ακόμη και ενώπιον του Γερμανού υπουργού οικονομικών 
Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τα θέματα 
του κατοχικού δανείου, των γερμανικών αποζημιώσεων, αλλά και
 εκείνο των φακέλων της Siemens.
 Τι θα πράξετε αν ο ΣΥΡΙΖΑ σχηματίσει κυβέρνηση;
Σωστά υπενθυμίζετε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει θέσει στον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όπως πριν από λίγες ημέρες και στον ίδιο τον Γερμανό Πρόεδρο της Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ, το ζήτημα του κατοχικού δανείου και των πολεμικών επανορθώσεων, αλλά και το ζήτημα του σκανδάλου της Siemens. Για τη μεν Siemens, σας επαναλαμβάνω ότι για μας το σκάνδαλο αυτό είναι ανοιχτό και ο προεκλογικός εξωδικαστικός συμβιβασμός του Απριλίου του 2012 απαράδεκτος και αναθεωρητέος. Στη συζήτηση σχετικής επέρωτησής μας στη Βουλή είχα επισημάνει πως, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, θα ακυρώσει τη συμφωνία, θα αναθέσει την εκτίμηση της ζημίας σε τρίτο αξιολογητή και θα διεκδικήσει δικαστικά τη σχετική αποζημίωση. Το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο είναι μια ευρωπαϊκή πολιτική εκκρεμότητα, με την έννοια ότι εκταμιεύτηκε για να χρηματοδοτήσει πολεμικές επιχειρήσεις που εξελίσσονταν στο ευρωπαϊκό πεδίο ενός παγκόσμιου πολέμου. Δεν είναι διμερής διαφορά. Διμερής είναι μόνον η υλική οφειλή της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Είναι λυπηρό ότι η μεταπολεμική και δημοκρατική Γερμανία δεν το αναγνωρίζει, ενώ το είχε αναγνωρίσει ακόμα και ο ίδιος ο Χίτλερ, ο οποίος, μάλιστα, είχε δώσει εντολή για τη σταδιακή εξόφλησή του. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα ζητήσει, σε πρώτη φάση, την άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων με τη Γερμανία για το σύνολο των εκκρεμών οφειλών της: το κατοχικό δάνειο και τις πολεμικές επανορθώσεις και αποζημιώσεις.

Η κυβέρνηση διαθέτει μικρή
 κοινοβουλευτική πλειοψηφία
 και η ελληνική κοινωνία υφίσταται τρομακτική πίεση εξαιτίας
 του μνημονίου. Δεδομένου ότι
 μπροστά έχουμε ευρωεκλογές, τι 
ορίζοντα δίνετε σε ό,τι αφορά τη
 θητεία της; Πιστεύετε ότι θα γίνουν εθνικές εκλογές πριν από τις
 ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές; Είστε έτοιμοι για ένα
 τέτοιο ενδεχόμενο;
Εδώ και πολύ καιρό, ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει εθνικές εκλογές το συντομότερο δυνατό. Αύριο το πρωί, αν αυτό είναι δυνατόν. Γιατί η δυσαρμονία ανάμεσα στη θέληση του λαού και την κυβέρνηση που τον εκπροσωπεί είναι πασιφανής, καθημερινά διευρυνόμενη και επιζήμια για τον λαό και τον τόπο. Η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου είναι κυβέρνηση κοινωνικής μειοψηφίας, η οποία δεν νομιμοποιείται να δεσμεύσει τον ελληνικό λαό σε νέο, τρίτο μνημόνιο. Στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου, ο λαός μπορεί και πρέπει να της δείξει την πόρτα εξόδου. Είμαστε έτοιμοι και ώριμοι να φέρουμε τον λαό στην εξουσία. Να βγάλουμε αμέσως την Ελλάδα από το αδιέξοδο της λιτότητας και του μνημονίου. Να εγγυηθούμε το εισόδημα και την αξιοπρεπή διαβίωση του μέσου πολίτη. Να βάλουμε τα θεμέλια για μια νέα πορεία της χώρας, με εθνική και λαϊκή κυριαρχία και αξιοπρέπεια, με δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη, σταθερή εργασία και ανάπτυξη. Είμαστε έτοιμοι να σχηματίσουμε μια κυβέρνηση ευρείας δημοκρατικής και προοδευτικής βάσης, πολιτικής και κοινωνικής. Την πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς στην Ελλάδα. Μια κυβέρνηση όλων των Ελλήνων.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η
 αύξηση του κατώτατου μισθού
 στα επίπεδα του 2009, κατά τις 
εξαγγελίες σας, θα προκαλέσει 
ένα «οικονομικό σοκ 2,1 δισ. ευρώ
 στις επιχειρήσεις, προκαλώντας 
άμεσα 100.000 έως 200.000 απολύσεις». Τι απαντάτε;
Η κυβέρνηση κατασκευάζει σενάρια καταστροφής και τα χρεώνει στον ΣΥΡΙΖΑ, όταν η ίδια, με την πολιτική της, έχει επιφέρει μια ιστορική κοινωνική και οικονομική καταστροφή στον τόπο. Δεν γνωρίζω από πού αντλεί τα στοιχεία τα οποία αναφέρετε. Προσκρούουν, όμως, στη ζοφερή πραγματικότητα. Αποεπένδυση, λουκέτα και ανεργία έχει προκάλεσε η μνημονιακή καθίζηση των αμοιβών και της ζήτησης. Αντίθετα, η τόνωση της ζήτησης θα αναζωογονήσει την επιχειρηματική δραστηριότητα, και ιδίως τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, υπό την προϋπόθεση ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα ανασάνουν με τη συνολική ρύθμιση των χρεών τους. Εμείς έχουμε δεσμευτεί γι’ αυτό. Θα επαναφέρουμε τον κατώτατο μισθό στο προ μνημονίου επίπεδο. Δηλαδή, από τα 586 ευρώ στα 751 ευρώ, για όλους τους εργαζόμενους, ανεξάρτητα από την ηλικία τους. Θα είναι από τα πρώτα μέτρα μας. Εγγράφεται στη συνολική οικονομική στρατηγική μας για ανάπτυξη με ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης και αναδιανομή. Το δικό μας οικονομετρικό μοντέλο επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα του μοντέλου του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ: η επαναφορά του κατώτατου μισθού θα έχει από μόνη της αναπτυξιακό αποτέλεσμα. Μόνον τον πρώτο χρόνο θα αυξήσει την εγχώρια ζήτηση κατά 0,75% του ΑΕΠ, ενώ θα δημιουργήσει και 7.500 νέες θέσεις εργασίας.

Πολλοί αποδίδουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών μεγάλη φοροδιαφυγή.
 Τι σχέδιο έχετε για τη φορολόγηση τους και γιατί πιστεύετε ότι
 αυτό θα αποδώσει καλύτερα από
 τα υφιστάμενα προγράμματα;
Δεν θα φορολογήσουμε επαγγέλματα, θα φορολογήσουμε εισοδήματα. Και κάτι ακόμα: Εμείς δεν λέμε ότι «λεφτά υπάρχουν». Λέμε ότι λεφτά μπορούν να βρεθούν μόνο αν, όχι απλώς ακυρωθεί, αλλά αντιστραφεί απολύτως η πολιτική των Σαμαρά και Βενιζέλου. Διότι και αυτοί βρίσκουν λεφτά. Αλλά τα βρίσκουν υπερφορολογώντας τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους, τους άνεργους, τη μεσαία τάξη και τα πιο φτωχά κοινωνικά στρώματα. Την ίδια στιγμή, προστατεύουν επίμονα, ακόμα και μέσα σε αυτή τη βαθιά κρίση, μια μικρή αλλά διαπλεκόμενη οικονομική ολιγαρχία, που εξακολουθεί να ζει τον μύθο της στην Ελλάδα. Να συμπεριφέρεται ωσάν αυτός ο τόπος να μη βρίσκεται σε κρίση. Μια μικρή, αλλά άπληστη και διαπλεκόμενη οικονομική ολιγαρχία, με απόλυτη και αδιατάρακτη την πολιτική προστασία, χρεώνει τη χώρα και στέλνει τον λογαριασμό στη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού – στα χαμηλά και μεσαία στρώματα. Εμείς αυτήν την πολιτική δεν θα την ακυρώσουμε απλώς. Θα την αντιστρέψουμε.

H φοροδιαφυγή, πάντως, συνεχίζει να αποτελεί «πληγή» της ελληνικής οικονομίας. Έχετε συγκεκριμένες προτάσεις για τον περιορισμό της;
Έχουμε μηδενική ανοχή στη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή. Αλλά και η φοροδιαφυγή έχει κλιμάκωση. Θα ξεκινήσουμε από τη μεγάλη φοροδιαφυγή, χωρίς να αγνοήσουμε ή να ευνοήσουμε τη μικρομεσαία. Αλλά δεν είναι δυνατόν να αξιοποιείται η μικρομεσαία φοροδιαφυγή ως διαρκές άλλοθι, για να παραμένει στο απυρόβλητο η μεγάλη. Για παράδειγμα, η απώλεια εσόδων από τη φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο καυσίμων και τσιγάρων υπολογίζεται σε περίπου, 2,3 δισ. ευρώ ετησίως.

Σας παραθέτω τρία μόνον απλά παραδείγματα για το τι θα έπρεπε να έχει γίνει προκειμένου να περιοριστούν η φοροδιαφυγή και η φοροαποφυγή, που δεν έχουν γίνει και που εμείς θα κάνουμε αμέσως:
α) Δεν έχει εγκατασταθεί σύστημα εντοπισμού θέσης (GPS) στα βυτιοφόρα και στα σκάφη ανεφοδιασμού. Μόνο η πάταξη του λαθρεμπορίου στα καύσιμα θα απέδιδε τουλάχιστον ένα δισ. ευρώ ετησίως, όπως έχει επισημάνει ο γενικός γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Γιώργος Σούρλας.

β) Δεν έχει εγκατασταθεί σύστημα ιχνηλασιμότητας ή ψηφιακής επαλήθευσης στα προϊόντα καπνού, παρά το γεγονός ότι αυτό το μέτρο προβλέπεται στον νόμο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής που έχει ψηφιστεί από τον Μάρτιο του 2011. Μόνον η πάταξη του λαθρεμπορίου στα τσιγάρα θα απέδιδε τουλάχιστον 800 εκατ. ευρώ ετησίως, σύμφωνα με τον κ. Σούρλα. Δηλαδή, σε τρία χρόνια όσο το συνολικό χαράτσι που επέβαλε η κυβέρνηση στα ακίνητα.

γ) Το υπουργείο Οικονομικών αρνείται να ενισχύσει με ανθρώπινο δυναμικό τους φοροελεγκτικούς μηχανισμούς. Έτσι, η λίστα Λαγκάρντ παραμένει ανέλεγκτη, τριάμισι χρόνια από την παραλαβή της, τον Σεπτέμβριο του 2010. Μόλις 155 έλεγχοι βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο από τους 2.062 τραπεζικούς λογαριασμούς που περιέχει. Το 2013 ολοκληρώθηκαν μόνον τέσσερις έλεγχοι, χωρίς να φέρουν ούτε ένα ευρώ στα κρατικά ταμεία. Γι’ αυτό και παρενέβη ο οικονομικός εισαγγελέας. Για να αποτρέψει την οριστική πολιτική συγκάλυψη τόσο της λίστας Λαγκάρντ όσο και άλλων καταλόγων της μεγάλης φοροδιαφυγής, που επιδιώκει η κυβέρνηση, αδιαφορώντας για το δημόσιο συμφέρον, αλλά και για τα διαφυγόντα δημόσια έσοδα.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Fortune που κυκλοφορεί σήμερα με την εφημερίδα “Παραπολιτικά”.