Tο Facebook, ο Τραμπ και τα…«κλεμμένα» προσωπικά δεδομένα

Η εταιρεία ανάλυσης δεδομένων Cambridge Analytica συγκέντρωσε , χωρίς τη συγκατάθεσή τους, προσωπικές πληροφορίες 50 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook αναπτύσσοντας τεχνικές υποστήριξης του Ντόναλντ Τραμπ κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2016, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τις εφημερίδες New York Times και Observer.

Η Facebook Inc. ανακοίνωσε χτες ότι διακόπτει τη συνεργασία της με την Cambridge Analytica αφού διαπίστωσε παραβίαση της πολιτικής προστασίας προσωπικών δεδομένων. Η Facebook διέκοψε την πρόσβαση τόσο της Cambridge Analytica , όσο και της μητρικής Strategic Communication Laboratories (SCL), αλλά και του Αλεξάντρ Κόγκαν, ψυχολόγου ερευνητή στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και του Κρίστοφερ Γουίλι, επικεφαλής της εταιρείας Eunoia Technologies και πρώην υπαλλήλου της Cambridge Analytica, που εμπλέκονται στην επιχείρηση παραβίασης προσωπικών δεδομένων .

Η γενική εισαγγελέας της Μασαχουσέτης ανακοίνωσε την έναρξη έρευνας έπειτα από τη δημοσίευση των πληροφοριών αυτών.

«Οι κάτοικοι της Μασαχουσέτης δικαιούνται να λάβουν αμέσως απαντήσεις από το Facebook και την Cambridge Analytica. Ξεκινούμε έρευνα», δήλωσε η Μόρα Χίλεϊ μέσω του Twitter.

Σύμφωνα με την έρευνα των δύο εφημερίδων, η Cambridge Analytica χρησιμοποίησε χωρίς εξουσιοδότηση τα προσωπικά δεδομένα των 50 εκατομμυρίων χρηστών που συγκέντρωσε για να αναπτύξει, στις αρχές του 2014, λογισμικό που επιτρέπει την πρόβλεψη ή τον επηρεασμό της ψήφου των εκλογέων.

Οι δύο εφημερίδες επικαλούνται πληροφορίες που προέρχονται από πρώην υπαλλήλους και συνεργάτες της Cambridge Analytica, αλλά έγγραφα και καταγγέλλουν ότι πρόκειται για την μεγαλύτερη παραβίαση στην ιστορία της Facebook Inc.

O Observer επικαλείται τον whistleblower Κρίστοφερ Γουίλι, ο οποίος συμμετείχε στο στήσιμο της Cambridge Analytica και συνεργάσθηκε με τον ερευνητή Αλεξάντερ Κόγκαν, ψυχολόγο ερευνητή στο Πανεπιστήμιο του Cambridge για να συγκεντρώσει τα προσωπικά δεδομένα, να λέει ότι το σύστημα μπορεί να συστήσει το προφίλ μεμονωμένων ψηφοφόρων και να τους βομβαρδίσει με προσωποποιημένα διαφημιστικά μηνύματα.

Τα 50 εκατομμύρια προφίλ αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο των ενεργών βορειοαμερικανών χρηστών του Facebook και σχεδόν το ένα τέταρτο των εν δυνάμει ψηφοφόρων των ΗΠΑ.

«Εκμεταλλευθήκαμε το Facebook για να συγκεντρώσουμε εκατομμύρια προσωπικά προφίλ. Και κατασκευάσαμε μοντέλα για να εκμεταλλευθούμε ό,τι ξέραμε γι’ αυτούς, για να στοχεύσουμε τους ενδόμυχους φόβους τους. Αυτή ήταν η βάση επί της οποίας στήθηκε ολόκληρη η εταιρεία», δήλωσε ο Κρίστοφερ Γουίλι στον Observer.

Οι New York Times αναφέρουν ότι οι συνεντεύξεις με πρώην υπαλλήλους και συνεργάτες της Cambridge Analytica , καθώς και η εξέταση των email και εγγράφων της εταιρείας αποκαλύπτουν ότι η εταιρεία όχι μόνο στηρίχθηκε σε προσωπικά δεδομένα από το Facebook, αλλά και ότι συνεχίζει να έχει στην κατοχή της την πλειονότητα ή και το σύνολο αυτών.

Σύμφωνα με τον Observer, τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν μέσω μίας app με την ονομασία thisisyourdigitallife, η οποία σχεδιάστηκε από τον Αλεξάντρ Κόγκαν, ανεξάρτητα από την εργασία του στο Πανεπιστήμιο του Cambridge.

Μέσω της εταιρείας του Κόγκαν, της Global Science Research, και σε συνεργασία με την Cambridge Analytica, εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες, 270.000 για την ακρίβεια, πληρώθηκαν για να κάνουν ένα τεστ προσωπικότητας και συμφώνησαν με τη συγκέντρωση των προσωπικών τους δεδομένων για πανεπιστημιακή χρήση, αναφέρεται στο δημοσίευμα του Observer. Αλλωστε η app του Κόγκαν διαφημιζόταν στο Facebook ως «ερευνητική εφαρμογή που χρησιμοποιείται από ψυχολόγους».

Ωστόσο, η εφαρμογή thisisyourdigitallife συγκέντρωσε πληροφορίες από τους φίλους στο Facebook όσων έκαναν το τεστ, γεγονός που οδήγησε σε μία συγκέντρωση στοιχείων δεκάδων εκατομμυρίων προσώπων, παρά το γεγονός ότι η «platform pοlicy» του Facebook, επιτρέπει τη συλλογή στοιχείων φίλων μόνο για τη βελτίωση της εμπειρίας των χρηστών στην χρήση της πλατφόρμας και απαγορεύει την πώλησή τους ή την χρησιμοποίησή τους για διαφημιστικούς σκοπούς. Η Facebook εξήγησε ότι ο Κόγκαν συγκέντρωσε νομίμως τα δεδομένων των χρηστών, αλλά παραβίασε τους όρους της πλατφόρμας διαβιβάζοντάς τα στην Cambridge Analytica και στον Κρίστοφερ Γουίλι.

Το Facebook διέγραψε την εφαρμογή το 2015 αφού έμαθε την μη τήρηση της πολιτικής του.

Ο Αλεξάντρ Κόγκαν, όπως και όλοι όσοι είχαν λάβει τα δεδομένα, διαβεβαίωσε την Facebook ότι όλα τα στοιχεία έχουν καταστραφεί. Ομως οι επικεφαλής της αμερικανικής πλατφόρμας δεν εξήγησαν ποτέ με ποιον τρόπο συγκεντρώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν.

«Το 2015 μάθαμε ότι ο Αλεξάντρ Κόγκαν μας είπε ψέματα και ότι είχε παραβιάσει την πολιτική της πλατφόρμας μεταδίδοντας τα δεδομένα που είχε συγκεντρώσει μέσω της εφαρμογής» ( thisisyourdigitallife), που χρησιμοποιούσε ένα link του Facebook με το SCL/Cambridge Analytica, ανακοίνωσε χθες ο αντιπρόεδρος και αναπληρωτής νομικός διευθυντής του αμερικανικού μέσου κοινωνικής δικτύωσης Πολ Γκρούαλ και πρόσθεσε: «Είχε διαβιβάσει αυτά τα δεδομένα και στον Κρίστοφερ Γουίλι».

«Εδώ και μερικές ημέρες, λάβαμε πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες αντίθετα με τις υποσχέσεις που μας έδωσαν, δεν έχουν καταστραφεί όλα τα δεδομένα», αναφέρει επίσης στην ανακοίνωση ο Πολ Γκρούαλ.

«Καταβάλλουμε εντατικές προσπάθειες για να εξακριβώσουμε την ακρίβεια αυτών των πληροφοριών. Εάν είναι ακριβείς, θα πρόκειται για μία απαράδεκτη παραβίαση εμπιστοσύνης και ανειλημμένων δεσμεύσεων», διευκρινίζει προσθέτοντας ότι η Facebook «θα λάβει τα αναγκαία μέτρα ώστε τα δεδομένα αυτά να διαγραφούν μία και καλή» και αφήνει να εννοηθεί ότι είναι πιθανόν να υπάρξουν δικαστικές διώξεις.

Σύμφωνα με τους New York Times, αντίγραφα των προσωπικών δεδομένων που εξασφάλισε η Cambridge Analytica εξακολουθούν να υπάρχουν και ότι υπάρχουν δημοσιογράφοι που τα έχουν δει.

Η Cambridge Analytica, ως θυγατρική της SCL, είναι γνωστή και από την ανάμειξή της στην προεκλογική εκστρατεία για το δημοψήφισμα που οδήγησε στο Brexit, κατά τη διάρκεια της οποίας συνεργάσθηκε με την ομάδα Leave.EU υπέρ του Brexit προσφέροντας σχήματα συγκέντρωσης δεδομένων και στόχευσης κοινού.

Η εταιρεία χρηματοδοτήθηκε με 15 εκατομμύρια δολάρια από τον Ρόμπερτ Μέρσερ, αμερικανό επιχειρηματία που έκανε περιουσία με τα hedge funds και είναι ένας από τους κύριους δωρητές του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.

Σύμφωνα με τον Observer, την Cambridge Analytica διηύθυνε ο περιώνυμος Στιβ Μπάνον, ένας από τους στενούς συνεργάτες του Ντόναλντ Τραμπ, πριν εκδιωχθεί από τον Λευκό Οίκο το καλοκαίρι του 2017.