Το νέο επενδυτικό στοίχημα του Απόστολου Αποστολάκη «σπάει» τα ελληνικά σύνορα

Του Τάσου Ζάχου

Ο… κατά συρροή επιχειρηματίας Απόστολος Αποστολάκης είναι σίγουρα ένα από τα πιο προβεβλημένα πρόσωπα της ελληνικής σκηνής της ριζοσπαστικής νεανικής επιχειρηματικότητας. «Εθισμένος» στο να επενδύει σε νέες ιδέες, έγινε γνωστός στον χώρο των startups μέσα από την εμπλοκή του, ως συνιδρυτής, αρχικά στο Ε-shop.gr και αργότερα σε πετυχημένες νεοφυείς επιχειρήσεις όπως το Ε-food.gr και το Doctoranytime.gr.

Παράλληλα, ως entrepreneur έχει βοηθήσει στο ξεκίνημα του δημοφιλούς πλέον σε πολλές χώρες Taxibeat, ενώ μέσα από μια μακρά πορεία στο ελληνικό επιχειρηματικό οικοσύστημα, αν και σε μικρή ακόμα ηλικία, έχει εμπλακεί ως angel investor και έχει βοηθήσει πολλές γνωστές startups όπως το Νannuka.com, το Funkmartini.gr το e-table.gr και το Douleutaras.gr.

Το επόμενο βήμα του, που, όπως δηλώνει στο FortuneGreece.com, απορροφά πλέον το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του, είναι η VF advisors, η οποία αποτελεί τον προνομιακό σύμβουλο του VentureFriends (VF) fund, ενός νέου venture capital fund μέσω του οποίου φιλοδοξεί να έχει ακόμα μεγαλύτερη επίδραση στον χώρο των ελληνικών startups όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό.

«Το VentureFriends είναι μια μετεξέλιξη της δικής μου πορείας ως επιχειρηματία και angel investor, σε μια προσπάθεια να ενισχύσουμε το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων σε μεγαλύτερη κλίμακα, όσον αφορά τη χρηματοδότηση. Μαζί με άλλους δύο φίλους και συνοδοιπόρους, τον Γιώργο Δημόπουλο και τον Στέφανο Κατσίμπα, οι οποίοι γνωρίζουν το πεδίο των startups και των επενδύσεων, έχουμε ως στόχο να βρούμε και να ενισχύσουμε ιδέες που μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Η VF advisors θα είναι μια εταιρεία που αφενός θα συμβουλεύει το VentureFriends fund για τις επενδύσεις του σε Έλληνες founders τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή αγορά και αφετέρου θα υποστηρίζει αυτoύς τους startuppers στη βάση εμπειρίας, επαφών και συνεργειών με άλλες startups στον ελληνικό και διεθνή χώρο» αναφέρει ο Απόστολος Aποστολάκης στο FortuneGreece.com.

Όσον αφορά το VentureFriends, είναι ένα νέο fund με έδρα την Ολλανδία και «δύναμη πυρός» που θα φτάσει τα 15 εκατ. ευρώ σε πρώτη φάση. Το VF fund θα επενδύει κυρίως σε ομάδες που έχουν ήδη ένα τεχνολογικό προϊόν με έμφαση στον χώρο των e-marketplaces, SAAS και e-commerce, και έχουν τη φιλοδοξία να δημιουργήσουν εταιρείες-ηγέτες και σε άλλες χώρες, εκτός Ελλάδας.

«Το VF Θα μπορεί να εμπλέκεται από την αρχή μιας startup, όταν θα υπάρχει μόνο προϊόν και ελάχιστα έσοδα, μέχρι και στο στάδιο ανάπτυξης, όπου η startup θα έχει σημαντικά έσοδα. Εμείς, ως σύμβουλοι του VC, δίνουμε τις προτάσεις μας και σε δεύτερο στάδιο, ο ρόλος μας είναι να βοηθάμε τις startups που εξασφαλίζουν χρηματοδότηση ως σύμβουλοι» τονίζει και επισημαίνει ότι το δίκτυο που έχουν δημιουργήσει αφορά και συνεργασίες με άλλα funds σε διάφορες χώρες.

«To ελληνικό οικοσύστημα πρέπει να συνεργαστεί για να μεγαλώσει και να γίνει ανταγωνιστικό στο διεθνές τοπίο. Δεν είναι εύκολη υπόθεση για μια νέα εταιρεία που ξεκινάει να λάβει χρηματοδότηση άνω του ενός εκατ. ευρώ. Οι προσπάθειες που έχουν αντλήσει στην Ελλάδα τέτοια ποσά είναι πλέον εταιρείες και όχι startups, έχουν περάσει δηλαδή στο επόμενο στάδιο. Εμείς ερχόμαστε να δώσουμε ακόμη μία δυνατότητα και να καλύψουμε αυτό το κενό» αναφέρει ο Απόστολος Αποστολάκης.

Οι πρώτες επενδύσεις έχουν ήδη δρομολογηθεί
Φανατικός οπαδός του ελληνικού ταλέντου, ο γνωστός επενδυτής πιστεύει ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες μπορούν να τα καταφέρουν και σε άλλες αγορές. Μάλιστα, όπως αποκαλύπτει στο FortuneGreece.com, η πρώτη επένδυση του VF fund, η οποία θα ανακοινωθεί μέσα στον Φεβρουάριο, θα είναι σε μια εταιρεία με έδρα το Ντουμπάι, την οποία έχουν ιδρύσει Έλληνες.

«Πρόκειται για την Ιnstashop (instashop.ae). Είναι μια εκπληκτική εταιρεία από Έλληνες founders, τον Γιάννη Τσιώρη και την Ιωάννα Αγγελιδάκη, που βασίζεται στο μοντέλο του Instacart (www.instacart.com) και κατάφερε να γίνει leader στην αγορά του Grocery on Demand. Σου δίνει τη δυνατότητα να παραγγέλνεις προϊόντα από τα σούπερ μάρκετ, τα οποία σε λιγότερο από μισή ώρα είναι στο σπίτι σου. Σ’ αυτή την εταιρεία είμαστε συνεπενδυτές με το Jabbar Group, ένα από πιο γνωστά funds στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το οποίο κατάφερε να πουλήσει τη δημοφιλή αραβική ιστοσελίδα για υπηρεσίες πληρωμών και search engine Maktoob αντί 150 εκατ. ευρώ στη Yahoo!».

Όπως αναφέρει ο Απόστολος Αποστολάκης, ήδη έχουν δρομολογηθεί οι εννέα πρώτες επενδύσεις, που θα ξεπεράσουν τα τρία εκατ. ευρώ και αναμένεται να ανακοινωθούν τους επόμενους μήνες. Εκτός από την Instashop, άλλες περιπτώσεις είναι η Blueground, η ελληνική startup που δραστηριοποιείται στη διαχείριση, την προώθηση και την τουριστική, κυρίως, αξιοποίηση ακινήτων, αλλά και η Weengs (Weengs.co.uk), που αποτελεί τη νέα προσπάθεια των ιδρυτών της Locish, των Αλέξη Χριστοδούλου και Γρηγόρη Ζωντανού, η οποία πριν από λίγους μήνες είχε άδοξο τέλος.

«Στόχος μας είναι να ρίξουμε “γέφυρες” για ελληνικές εταιρείες που μπορεί να ξεκινήσουν από την Ελλάδα, αλλά έχουν τη δυνατότητα να επεκταθούν και σε άλλες αγορές του εξωτερικού. Με τις μέχρι τώρα επενδυτικές κινήσεις μας έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε το δίκτυό μας σε πολλές χώρες όπως η Αγγλία, το Βέλγιο, στο οποίο τώρα έχει εγκατασταθεί το Doctoranytime.be, η Ολλανδία κ.α. Χτίζουμε δρόμους για νέες προσπάθειες. Επίσης, πολύ σύντομα, τους επόμενους τρεις μήνες, θα είμαστε στην Ιταλία με δύο εταιρείες στις οποίες έχω συμμετάσχει ως angel investor : το Νannuka και το Spotmechanic».

Το E–food.gr, το Taxibeat και οι επενδύσεις σε νέες εταιρείες
Ο Απόστολος δεν θα μπορούσε παρά να αναφερθεί σε ένα από τα πιο προβεβλημένα success story της ελληνικής startup σκηνής, το E-food.gr, το οποίο εντάχθηκε μέσω εξαγοράς από το Delivery Hero στο δυναμικό της Rocket Internet το 2015, αποτελώντας ένα από τα πρώτα σημαντικά exits του ελληνικού οικοσυστήματος.

«O λόγος που το E-food πέτυχε είναι ξεκάθαρος. Στον χώρο των e-marketplaces, ο ηγέτης της αγοράς έχει ξεκάθαρο πλεονέκτημα και είναι δύσκολο να χτυπηθεί από τον ανταγωνισμό. Το e-food.gr κατάφερε να γίνει ηγέτης στην αγορά του online delivery γρήγορα, μέσα σε μόλις τρία χρόνια, και να αποκτήσει σημαντικά έσοδα και πελάτες. Ενδεικτικά αναφέρω ότι η εταιρεία έφτασε στο διάστημα αυτό να έχει μέχρι και 15.000 παραγγελίες την ημέρα και παρουσία σε όλη την Ελλάδα . Φυσικά, στην εξέλιξη του project έπαιξε ρόλο και η φύση της ελληνικής αγοράς. Πλέον, ο ρόλος μου στην εταιρεία είναι καθαρά συμβουλευτικός αλλά χαίρομαι να βλέπω την εταιρεία να μεγαλώνει ασταμάτητα» αναφέρει ο Απόστολος. Αξίζει να αναφερθεί ότι το Delivery Hero δραστηριοποιείται στο επιχειρηματικό πεδίο του online delivery φαγητού σε 34 χώρες, έχοντας περισσότερους από 1.500 εργαζόμενους στο δυναμικό του. Άρχισε τη δραστηριότητά του το 2011 και σήμερα εξυπηρετεί 10.000.000 παραγγελίες σε μηνιαία βάση, ενώ συνεργάζεται με 100.000 εστιατόρια.

Όσον αφορά το Taxibeat του Νίκου Δρανδάκη, στο οποίο ο Απόστολος ήταν ανάμεσα στους επενδυτές που το στήριξαν από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του, μόνο καλά λόγια έχει να πει, καθώς αισθάνεται ότι ο πολύς χρόνος που επένδυσε σ’ αυτή την προσπάθεια είχε αποτέλεσμα. Πλέον, το Τaxibeat, η υπηρεσία που ήρθε για να αποκαταστήσει τις σχέσεις αρκετών συμπολιτών μας με την «κίτρινη φυλή», ταξιδεύει εδώ και τρία χρόνια εκτός ελληνικών συνόρων, ενώ ο Απόστολος Αποστολάκης συνεχίζει να παρέχει τις συμβουλές όντας μέλος στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας.

Σε σχέση με τα τελευταία projects που έχει συμμετάσχει επενδυτικά, δηλώνουν και αυτά υποψηφιότητα για να αντλήσουν χρήματα από το VF Fund, καθώς πλέον οι εταιρείες έχουν αρχίσει να έχουν έσοδα και να δημιουργούν αξία. Όπως αναφέρει, η εφαρμογή DoctorAnytime.gr έχει πραγματοποιήσει «άνοιγμα» στην αγορά του Βελγίου με φυσική παρουσία και εργαζόμενους, μετρώντας ήδη 500 εγγεγραμμένους γιατρούς στην πλατφόρμα της. Παράλληλα, στην Ελλάδα συνεχίζει την ανοδική πορεία της, με περισσότερα από 6.000 ραντεβού τον μήνα.

Επίσης, το Νannuka.com, η υπηρεσία που βοηθά τους γονείς να βρουν ειδικούς για τα παιδιά τους, ετοιμάζεται να αποκτήσει παρουσία και στην Ιταλία στους επόμενους τρεις μήνες, ενώ το Funkmartini gr, με το οποίο μπορεί κάποιος να ανακαλύψει και να κάνει κράτηση σε υπηρεσίες ομορφιάς, ετοιμάζει βαλίτσες για Κωνσταντινούπολη. Μέσω της υπηρεσίας, σύμφωνα με τον Απόστολο Aποστολάκη, κλείνονται ήδη περισσότερα από 2.500 ραντεβού τον μήνα.

«Αυτό είναι το ζητούμενο για κάθε επενδυτή. Πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια θα έχουμε exits, καθώς υπάρχουν ελληνικές εταιρείες που έχουν ωριμάσει, θα μπορούσαν να πωληθούν και σε επόμενο στάδιο να εξελιχθούν ακόμα περισσότερα. Το να μπορέσει κάποιος επενδυτής να βγάλει χρήματα από την επένδυσή του είναι σημαντικό διότι απ’ αυτό κερδίζει και ανατροφοδοτείται  όλη η επιχειρηματική αλυσίδα» τονίζει ο Απόστολος.

Τι κοιτάζει, όμως, ένας επενδυτής πριν βάλει τα χρήματά του σε μια εταιρεία; Ο Απόστολος Αποστολάκης αναφέρει ότι σημαντικό ρόλο σε αρχικό στάδιο παίζει η ίδια η ιδέα και το κατά πόσο μπορεί να καλύψει συγκεκριμένες ανάγκες. Όμως το πιο σημαντικό, από το οποίο και ο ίδιος πάντα ξεκινάει, είναι η ομάδα.

«Κατ’ αρχάς ψάχνει μια καλή αλλά μεγάλη ιδέα. Αν μιλάμε για εμένα, εγώ ψάχνω κυρίως για ιδέες που λύνουν υπαρκτά και σημαντικά προβλήματα. Το σημαντικότερο, όμως, στοιχείο που κοιτάει κάθε angel investor είναι η ομάδα! Κοιτάμε τον επιχειρηματία και προσπαθούμε να καταλάβουμε αν το άτομο που μας μιλάει έχει τη σοβαρότητα, την πίστη, το πάθος και την ικανότητα να δημιουργήσει μια εταιρεία που κάποια στιγμή θα κάνει κάποια εκατομμύρια ευρώ σε κύκλο εργασιών. Κοιτάμε αν το άτομο αυτό έχει τα χαρακτηριστικά να προσλάβει και να κινητοποιήσει σε πρώτη φάση 15-20 εργαζόμενους, οι οποίοι θα πρέπει να συμμερίζονται το πάθος του για τη νέα επιχείρηση».

Η δύσκολη πλευρά της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα
Σίγουρα το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων μπορεί να «γεννάει» ελπίδες για κάτι καλύτερο και δημιουργικό, ωστόσο μόνο εύκολο δεν είναι να επιχειρείς στην Ελλάδα υπό τις παρούσες συνθήκες. Όπως αναφέρει ο Απόστολος Αποστολάκης, βίωσε τον εχθρικό τρόπο με τον τον οποίο το κράτος αντιμετωπίζει τους επιχειρηματίες, κυρίως όταν βρίσκονται σε δύσκολη θέση, με το Ε-shop, που μετά τις περιπέτειες που είχε την περίοδο της κρίσης δείχνει να βρίσκει ξανά τα «πατήματά» του.

«Ξεκίνησα από το Ε-shop.gr, ασχολήθηκα για πολλά χρόνια και έμαθα πολλά. Ήταν για εμένα η πρώτη “σφαλιάρα”. Διαπίστωσα πόσο αφιλόξενο είναι το ελληνικό περιβάλλον για μια επιχείρηση που δεν πηγαίνει καλά. Η αποτυχία είναι μέσα στη ζωή. Είναι ένα στάδιο που ένας υπεύθυνος άνθρωπος μπορεί να περάσει πιο ομαλά και να το αξιοποιήσει κιόλας. Σίγουρα, όταν δεν πας καλά, δεν υπάρχει λόγος το κράτος να σε ισοπεδώνει, επειδή δεν πέτυχες. Εγώ, ευτυχώς, παρά τις δυσκολίες και την πίεση που βίωσα, δεν πτοήθηκα και κατάφερα να κάνω τα επόμενα βήματά μου στο επιχειρείν. Και ευτυχώς, το Ε-shop είναι πάλι σε ένα επίπεδο βιώσιμο, ενώ έχει καταφέρει να σημειώνει ικανοποιητικούς τζίρους (κοντά στα 80 εκατ. ευρώ τον χρόνο). Είναι σε μια τροχιά βιωσιμότητας ‒ όχι ακόμη σημαντικής κερδοφορίας. Ωστόσο, είναι μια εταιρεία που σήμερα απασχολεί 300 άτομα. Μπορώ να πω ότι το Ε-shop ήταν μάθημα ζωής για εμένα. Η κρίση το γονάτισε, αλλά αντέξαμε και επιστρέψαμε δυνατοί».

Ο επενδυτής αναφέρει ότι οι επιχειρηματίες που σήμερα ρισκάρουν τα χρήματά τους και αφιερώνουν όλο τον χρόνο τους θα πρέπει να ενισχυθούν στο ξεκίνημά τους με ενέργειες που μπορεί να μειώσουν τα λειτουργικά κόστη μιας επιχείρησης, όπως η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών. Από την άλλη, οι επενδυτές μπορούν να «παρακινηθούν» αν τους δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα, όπως για παράδειγμα μειωμένη και σταθερή φορολογία τα πρώτα χρόνια, αν η επένδυση τους αποδώσει και δημιουργήσει αξία και θέσεις εργασίας.

«Το ελληνικό επιχειρηματικό οικοσύστημα μπορεί να μας εκπλήξει»
Τέλος ο Απόστολος Αποστολάκης πιστεύει ότι το ελληνικό επιχειρηματικό οικοσύστημα έχει πολλές δυνατότητες να εξελιχθεί. Ακόμα τονίζει ότι είναι λανθασμένη και άτοπη η συνηθισμένη ερώτηση για το αν τα startups μπορεί να «σώσουν» την ελληνική οικονομία.

«Οι startups δεν μπορούν να σώσουν την ελληνική οικονομία, όπως κανένας δεν μπορεί να το κάνει μόνος του. Παρ’ όλα αυτά, δημιουργούν χιλιάδες θέσεις εργασίας υψηλής προστιθέμενης αξίας και, παράλληλα, δείχνουν το “role model” που πρέπει να ακολουθήσει η οικονομία. Ο χώρος των startups είναι καθαρός, υπάρχει μια διάθεση αλληλοϋποστήριξης, συνεργασίας και συνεργειών. Μπορώ να πω ότι για την ελληνική οικονομία στενοχωριέμαι, καθώς δεν υπάρχoυν προγραμματισμός και όραμα για το πού πάμε. Όμως, για το ελληνικό οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων είμαι τρομερά αισιόδοξος, γιατί ποτέ δεν στηριχθήκαμε στο κράτος, είμαστε ανεξάρτητοι και πιστεύω ότι τα επόμενα πέντε χρόνια θα δούμε Έλληνες founders να έχουν δημιουργήσει εταιρείες αξίας άνω των 100 εκατ. ευρώ».

«Αυτό που πραγματικά βοηθάει το οικοσύστημα είναι να υπάρχουν πραγματικά success stories» αναφέρει και καταλήγει: «Υπάρχουν εταιρείες που έχουν πετύχει πράγματα, δουλεύουν ασταμάτητα και έχουν βγει εκτός Ελλάδας. Επιπλέον, ακολουθούν και άλλες εκατοντάδες startups που ξεκινούν με τη βοήθεια incubators, accelerators και co working places και άλλων μελών του οικοσυστήματος. Απ’ αυτά, με βάση τη μέχρι στιγμής εμπειρία μου, ένα 5% θα καταφέρει να ξεχωρίσει, ώστε να δημιουργηθούν οι νέοι εθνικοί πρωταθλητές».