Τώρα αρχίζουν τα… ευρω-«όργανα»!

Το μήνυμα εστάλη. Το ερώτημα είναι εάν, πώς και από ποιούς ελήφθη. Το σίγουρο είναι ότι στις χθεσινές -πρώτες μετά το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης- Ευρωεκλογές υπήρξε μία μαζική ψήφος απόρριψης της πολιτικής των Βρυξελλών και των παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας, τα οποία είδαν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο τα ποσοστά τους να μειώνονται και σχεδόν σε όλες τις χώρες των «28» εισέπραξαν ηχηρά «χαστούκια».

Τα περισσότερα ήλθαν από τα ευρωσκεπτικιστικά δεξιά και τα ακροδεξιά. Οι ετερόκλητες «συνιστώσες» εκτιμάται ότι θα καταλάβουν συνολικά -αλλά όχι συνδυαστικά- κοντά στις 130 έδρες στο νέο Ευρωκοινοβούλιο, σε σύνολο 751. Θεωρητικά, αθροιστικά και μόνον -μίας και διαφέρουν σε πολλά, από την ρητορική τους έως τα πολιτικά προγράμματα- θα μπορούσαν να αποτελέσουν την τρίτη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη στη νέα ολομέλεια!

Άλλα, σαφώς λιγότερα και όχι τόσο ηχηρά πολιτικά «χαστούκια» έπεσαν από τα αριστερά, με βασικό σημείο αναφοράς τη χώρα μας, την αύξηση των εδρών της ευρωομάδας της Ενωτικής Ευρωπαϊκής Αριστεράς (GUE/NGL) από 35 και 42, καθώς και μερικές μικρές, αλλά συμβολικές εκπλήξεις.

Όπως είναι π.χ. στην Ισπανία το 7,97% του «Podemos» που ξεπήδησε από τα «σπάργανα» του κινήματος των «Αγανακτισμένων» και κατέκτησε την τέταρτη θέση, ο τριπλασιασμός των ποσοστών και των εδρών (από 2 σε 6) της ισπανικής Ενωμένης Αριστεράς (Izquierda Plural), το 4,03% του πρωτοεμφανιζόμενου ψηφοδελτίου «Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» στην Ιταλία, η εκλογή τριών ευρωβουλευτών του αριστερού, σφόδρα πολέμιου της λιτότητας Sinn Fein στην Ιρλανδία.

Παράλληλα, παρά τα επικοινωνιακά «τρικ» δημοκρατικότητας της ΕΕ -με την θεωρητικά απευθείας εκλογή του νέου προέδρου της Κομισιόν από τους πολίτες- ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό ψηφοφόρων, κοντά στο 57%, δεν πήγε καν στην ευρωκάλπη. Είτε λόγω εκλογικής απάθειας, είτε λόγω πολιτικής απογοήτευσης από τους άτολμους και αδέξιους πολιτικούς χειρισμούς, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, έναντι της σκληρής λιτότητας, της βαθιάς ύφεσης, της υψηλότατης ανεργίας, δη στις τάξεις των νέων…

Το αποτέλεσμα είναι την επομένη των ευρωεκλογών η ενωμένη -κατά τα λοιπά- Ευρώπη να παρουσιάζει μία πρωτόγνωρα ανομοιογενή εικόνα, εν μέρει ως απόρροια των ενισχυμένων ενθοκεντρικών τάσεων στην ψήφο της ευρωκάλπης. Όχι τυχαία, όπου καταγράφθηκαν αυξημένα ποσοστά συμμετοχής επικράτησε η αντισυστημική ψήφος, κυρίως δε προς όφελος των ακροδεξιών-εθνικιστικών και των ευρωσκεπτικιστών κομμάτων.

«Επέλαση» ευρωσκεπτικιστών και ακροδεξιάς
Στην Γαλλία, η ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν (FN) γκρέμισε τα θεμέλια του πολιτικού συστήματος, εξασφαλίζοντας το 25% των ψήφων και συρρικνώνοντας τους κυβερνώντες Σοσιαλιστές του προέδρου Ολάντ στο 14% (!), πίσω ακόμη και από τη διασπασμένη δεξιά του UMP (21%).

Στη Βρετανία, το αντιευρωπαϊκό UKIP του δημαγωγού Νάιτζελ Φάρατζ έρχεται πρώτο με διαφορά (27,5% βάσει των μέχρι στιγμής στοιχείων), αφήνοντας πίσω του τους Εργατικούς (25,5%) κι ακόμη πιο πίσω τους κυβερνώντες Τόρις (24%).

Στην Ολλανδία, το ακροδεξιό PVV του Γκέερτ Βίλντερς τερμάτισε μεν τρίτο με 13,35%, χάνοντας σε ποσοστά, όχι όμως και σε έδρες. Επιπλέον, η διαφορά του από τους δύο πρώτους, τα αντιπολιτευόμενα κόμματα των Χριστιανοδημοκραρών και του φιλελεύθερου D66, είναι λιγότερο από 2%. Ενώ αφήνει πίσω του τα κόμματα της συγκυβέρνησης: το κεντροδεξιό VDD και το Σοσιαλδημοκρατικό PvdA, από τα οποία προηγείται με 1,3 και 3,6% αντιστοίχως.

Στη Δανία, το εθνικστικικό Λαϊκό Κόμμα με την ξενοφοβική ρητορική ήλθε πρώτο, ρίχνοντας «σκόνη» στους κυβερνώντες Σοσιαλιστές της Χέλε Τόρνινγκ-Σμιτ. Τα ακροδεξιά κόμματα ήλθαν στη δεύτερη θέση στην Ουγγαρία (Jobbik), τρίτα σε Αυστρία (FPÖ) και Ελλάδα (Χρυσή Αυγή) .

Στη Γερμανία της Καγκελαρίου Μέρκελ -οι Χριστιανοδημοκράτες της οποίας βγήκαν μεν πρώτοι, αλλά με απώλειες- το πρωτοεμφανιζόμενο στην ευρωκάλπη ευρωσκεπτικιστικό AfD εξασφάλισε ένα ευπρεπέστατο 7%, ενώ ως εθνικό όνειδος καταγράφεται η εκλογή ενός ευρωβουλευτή με το νεοφασιστικό NDP!

Συγκεντρώνοντας μόλις το 1% των ψήφων στις ευρωεκλογές που διεξήχθησαν την Κυριακή στη Γερμανία ο Ούντο Φόιχτ έγινε ο πρώτος εκλεγμένος Γερμανός νεοναζιστής που μπαίνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο 62χρονος Φόιχτ, γιος ενός μέλους των ταγμάτων εφόδου (SA) του Ναζιστικού κόμματος, είχε καταδικαστεί πριν από δέκα χρόνια από τη γερμανική δικαιοσύνη επειδή χαρακτήρισε τον Αδόλφο Χίτλερ «μεγάλο ηγέτη». Στο παρελθόν, ο ίδιος είχε αμφισβητήσει την έκταση του Ολοκαυτώματος, είχε ζητήσει να επιστραφούν στη Γερμανία τα εδάφη που έχασε μετά το 1945 ενώ κάλεσε και τους ψηφοφόρους του σε «ένοπλο αγώνα» πριν από τις βουλευτικές εκλογές, μια δήλωση που του στοίχισε άλλη μια καταδίκη.

Ακόμη και στην Ιταλία -τη μοναδική χώρα στην ΕΕ, όπου το (συγ)κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα βγήκε πρώτο με τα «μπούνια», με 41%, έπειτα όμως από ένα ατελείωτο «γαϊτανάκι» προσώπων στην πρωθυπουργία και κυρίως χάρη στον ανανεωτικό αέρα του νεοδιορισθέντος (μη εκλεγμένου) Ματέο Ρέντσι– ο αντισυστημικός και βαθύτατα αντιευρωπαϊστής Μπέπε Γκρίλο κρατήθηκε, έστω και με απώλειες, δεύτερος στην προτίμηση των ψηφοφόρων, με 21,5% (-4% συγκριτικά με τις βουλευτικές εκλογές του Φεβρουαρίου).

Αυτό το ετερόκλητο μίγμα ευροφοβικών και ξενοφοβικών δυνάμεων αναμένεται να πάρει τώρα σχήματα και μορφές, μέσα από τις εντατικές διαβουλεύσεις είτε για την ενίσχυση των υφιστάμενων πολιτικών ευρωομάδων, είτε για τον σχηματισμό νέων στη νέα Ευρωβουλή. Προς το παρόν, η αντιφεντεραλιστική ECR (“Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές”) στην οποία κυριαρχούν οι κυβερνώντες Τόρις στη Βρετανία, φέρεται να καταλαμβάνει 46 έδρες, αλλά τα στελέχη της ευελπιστούν σε αύξηση μελών.

Αντίστοιχες είναι και οι βλέψεις της αντιευρωπαϊκής-ξενοφοβικής EFD (“Ευρώπη Ελευθερίας και Δημοκρατίας”) με επικεφαλής τον Νάιτζελ Φάρατζ, που βάσει της μέχρι στιγμής καταμέτρησης κερδίζει 38 έδρες.

Μεγάλο ερώτημα παραμένει βέβαια το τι μέλλει γενέσθαι με καθέναν από τους 41 ευρωβουλευτές που κατατάσσονται τους «Μη Εγγεγραμμένους», τουτέστιν δεν συγγενεύουν με κάποια πολιτική ομάδα. Και κυρίως τι θα κάνουν οι 64  «λοιποί» νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές, που αυτή τη στιγμή δεν εντάσσονται σε κάποιο «στρατόπεδο», αλλά στην συντριπτική πλειοψηφία τους προέρχονται από κόμματα ευρωβοφικά ή ακροδεξιά.

Η γενική αίσθηση είναι ότι η έλλειψη συνοχής και οι ιδεολογικές αποκλίσεις μεταξύ δεξιών ευρωσκεπτικιστών και ακροδεξιών θα αποβεί τελικά σε βάρος τους στο νέο Ευρωκοινοβούλιο, με τον κατακερματισμό του ευρωφοβικού μετώπου. Παρ’ όλα αυτά, όπως επισημαίνει και η ισπανική εφημερίδα El Mundo: «θα ήταν ανεύθυνο οι ευρωπαϊστές να αγνοήσουν την προέλαση του εχθρού».

«Οφείλουν να πείσουν την κοινωνία ότι είναι σε θέση να εργαστούν για την Ευρώπη μέσα από μια αποτελεσματική κοινωνική και οικονομική πολιτική. Είναι ο μοναδικός τρόπος για να κλείσουν την πόρτα στους ευρωσκεπτικιστικούς κομματισμούς και να αποτρέψουν ένα νέο σήμα κινδύνου»..

Το «πληγωμένο μέτωπο» των ευρωπαϊστών
Αν και με «κομμένα τα φτερά» λόγω απωλειών σε ποσοστά και έδρες, οι πολιτικές ομάδες των ευρωπαϊστών-φεντεραλιστών εξασφαλίζουν, θεωρητικά και συνδυαστικά, μία άνετη πλειοψηφία στην άρδην αλλαγμένη σύνθεση του νέου Ευρωκοινοβουλίου.

Το χριστιανοδημοκρατικό/δεξιό EPP (ΕΛΚ) του προεδρικού υποψηφίου για την Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ κατάφερε να εξασφαλίσει για πέμπτη συνεχή φορά την πρωτιά, με 213 έδρες (από 274 που είχε στην προηγούμενη Ευρωβουλή).

Αντίστοιχα… κερδισμενο-χαμένοι είναι και οι σοδιαλδημοκράτες/σοσιαλιστές του S&D, που αναδεικνύονται και πάλι δεύτερη δύναμη, με 190 έδρες (από 196). Οι φιλελεύθεροι του ALDE έρχονται τρίτοι με 64 έδρες (από 83) και οι Πράσινοι πέμπτοι με 53 έδρες (από 57). Όλοι τους και κυρίως οι δύο πρώτοι σχηματισμοί καλούνται τώρα εκ των πραγμάτων στη συγκρότηση ενός «μεγάλου συνασπισμού», που θα εξασφαλίσει στους ευρωπαϊστές μία ευρεία, αραγή πλειοψηφία στο ευρωκοινοβούλιο των 751 εδρών, ως ένα ισχυρό «ανάχωμα» έναντι του ενισχυμένου ευρωσκεπτικιστικού και αντί-ευρωπαϊκού «μετώπου».

Τα «κουκιά» για ΕΛΚ και S&D βγαίνουν οριακά: βάσει των μέχρι στιγμής αποτελεσμάτων -και υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα έχουν διαρροές- συγκεντρώνουν από κοινού 403 έδρες, 27 παραπάνω δηλαδή από την οριακή πλειοψηφία. Όμως ήδη στους κόλπους του EPP έχουν αρχίσει να ακούγονται «τριγμοί»…

Το Fidesz του Ούγγρου πρωθυπουργού Ορμπάν, που εκλέγει 12 ευρωβουλευτές, απειλεί ότι δεν πρόκειται να ακολουθήσει την κομματική γραμμή για στήριξη της προεδρικής υποψηφιότητας του Γιούνκερ για την Κομισιόν. Ενώ -με συνεχείς «φιτιλιές» κι από το S&D- έχει αρχίσει τώρα τίθεται ζήτημα νομιμοποίησης της συμμετοχής στο EPP των 13 ευρωβουλευτών που εκλέγει η ευρωσκεπτικιστική Forza Italia του Ιταλού πρώην πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι.

Στο μεσοδιάστημα, Γιούνκερ και Σουλτς -που προεκλογικά δεν εμφάνισαν στις θέσεις τους κάποιες σημαίνουσες αποκλίσεις- έχουν εμπλακεί από χθες το βράδυ σε μία δημόσια αντιπαράθεση για το ποιος δικαιούται περισσότερο να λάβει το χρίσμα του Ευρωκοινοβουλίου για την προεδρία της Κομισιόν.

Αυτή η διαμάχη έχει μεταφερθεί τώρα μέχρι και στους κόλπους του μεγάλου συνασπισμού στο Βερολίνο, μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών. Ενώ η εξέλιξή της αφήνει ανοιχτό “παράθυρο” για τις ηγετικές φιλοδοξίες του επικεφαλής του ALDE και υποψηφίου του για την Κομισιόν, Γκι Φέρχοφσταντ.

Ήδη, ο 61χρονος Βέλγος έχει δηλώσει από αργά χθες ξεκάθαρα παρόν στα πολιτικά «παζάρια», προσθένοντας με νόημα που αναμένει ενίσχυση της ομάδας του την προσχώρηση άλλων 16 ευρωβουλευτών. Δειλά-δειλά, αν και με άλλα κίνητρα, έκαναν το δικό τους πολιτικό «άνοιγμα» και οι Πράσινοι, υπογραμμίζοντας την ανάγκη τόνωσης της απασχόλησης, μέσα από «πράσινες» επενδύσεις.

Όλα αυτά κι άλλα πολλά θα κριθούν μέσα στις επόμενες ημέρες κι εβδομάδες, μέσα από τον σχηματισμό των νέων ευρωσυμμαχιών και τα σκληρά «παζάρια». Την απαρχή τους εγκαινιάζουν αύριο βράδυ οι ηγέτες των «28», με την άτυπη Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες.

Αυτό που θα πρέπει να έχουν πάντως όλοι υπόψη τους, τονίζει η γ.γ. της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων-ETUC, Μπερναντέτ Σεγκόλ, μιλώντας στον ευρωπαϊκό ιστότοπο EurActiv είναι ότι «με 26 εκατομμύρια ανέργους και μηδενική ανάπτυξη, κανείς δεν μπορεί να πει ότι οι υφιστάμενες (εκπορευόμενες κυρίως από το Βερολίνο) πολιτικές εν τέλει αποδίδουν. Ήδη είναι ορατός ο κίνδυνος οι εργαζόμενοι να απηυδήσουν με την Ευρώπη, με όποιες αρνητικές επιπτώσεις θα έχει αυτό για το οικοδόμημα της ΕΕ»

Διαβάστε ακόμη: 

Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών στην Ευρώπη 

Ο Γιούνκερ μπαίνει πρώτος στην προεδρική «κούρσα» της Κομισιόν

Εκλογές στη Γαλλία ζητά η Λεπέν μετά τη νίκη στις Ευρωεκλογές