Ξέσπασε ο «Αραβικός Χειμώνας»;

Ο απολογισμός της συντονισμένης επίθεσης με παγιδευμένα αυτοκίνητα έξω από δύο σουνιτικά τζαμιά της Τρίπολης του Λιβάνου είναι διπλός. Μετριέται και σε θύματα και σε γεωστρατηγικούς στόχους.

Πολύ πιο αιματηρή από την βομβιστική επίθεση της περασμένης εβδομάδας σε σιιτικό προάστιο της Βηρυττού, η χθεσινή τρομοκρατική επίθεση:

• έγινε με το πέρας της ιερής μουσουλμανικής προσευχής της Παρασκευής και μετρά ήδη 47 νεκρούς και περίπου 500 τραυματίες
• σημειώθηκε ανήμερα της νέας κλιμάκωσης της έντασης στα νότια σύνορα του Λιβάνου με το Ισραήλ, μετά την εκτόξευση ρουκετών εντός ισραηλινού εδάφους, την ευθύνη της οποίας τελικά ανέλαβε το λιβανέζικο παρακλάδι των Ταξιαρχιών Αμπτάλα Αζάμ, μίας ισλαμικής οργάνωσης που έχει διασυνδέσεις με την αλ Κάιντα
• στοχεύει σαφώς στην αποσταθεροποίηση του Λιβάνου, και
• σε συνδυασμό με τον γειτονικό συριακό εμφύλιο και την αναζωπύρωσης της έντασης στο Ιράκ -όπου μόνον χθες σκοτώθηκαν 36 άνθρωποι σε διαθρησκευτικές συγκρούσεις- πιστοποιεί την κλιμάκωση της μετωπικής σύγκρουσης μεταξύ Σουνιτών και Σιιτών, οι «φλόγες» της οποίας ζώνουν πια ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, με «φόντο» την κλιμακούμενη διαμάχη της Δύσης και των περιφερειακών σουνιτών συμμάχων τους έναντι του σιιτικού, πυρηνικού Ιράν.

Στο «παιχνίδι» εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα πολλοί περιφερειακαί «παίκτες», εξυπηρετώνας διεθνή και ιδία γεωστρατηγικά συμφέροντα -Τούρκοι, Ισραηλινοί, Ιορδανοί, Σαουδάραβες, Κούρδοι και κατά πως δείχνουν οι εξελίξεις και οι Αιγύπτιοι, όπου η εσωτερική ρήξη σχηματοποιείται μεταξύ μεταρρυθμιστών και φονταμενταλιστών, αλλά σε περιφερειακό επίπεδο αποκτά διαστάσεις ενδοσουνιτικής αραβικής διαμάχης.

Η Τρίπολη είναι μία ενδεικτική μικρογραφία αυτού του «παζλ». Με ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα, οι δρόμοι της γίνονται πεδίο ένοπλων συγκρούσεων μεταξύ της ντόπιας σουνιτής πλειοψηφίας -που στηρίζει την πολυσχιδή συριακή αντιπολίτευση και το σουνιτικό εκεί αντάρτικο- και των μειονοτικών αλεβιτών: μίας σέχτας του σιιτικού ισλμάμ, που μαζί με την σιιτική Χεζμπολάχ στηρίζουν ανοιχτά οι μεν, ενεργά οι δε, τον ομόρθησκο Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ.

Τους τελευταίους μήνες, όμως -καθώς ο εμφύλιος στη Συρία βαθαίνει προς την «άβυσσο»– στην Τρίπολη έχουν αρχίσει να δημιουργούνται ισχυροί πυρήνες εξτρεμιστών σαφαλιστών, που αφενός επιδιώκουν να εξοβελίσουν τους μετριοπαθείς από την ηγεσία της εγχώριας σουνιτικής κοινότητας, αφετέρου διατηρούν ανοιχτό δίαυλο με το Μέτωπο αλ Νούσρα.

Πρόκειται για παρακλάδι της σουνιτής αλ-Κάιντα στη Συρία, που ιδρύθηκε στις αρχές του 2012, έχει ανοιχτή διαμάχη με τους Κούρδους στις βόρειες περιοχές της Συρίας, κατά ορισμένους αναλυτές διατηρεί δεσμούς με τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες και από τον περασμένο Μάιο ένωσε τις δυνάμεις του με τους Ιρακινούς εξτρεμιστές, σχηματίζοντας το «Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (Εγγύς Ανατολή)».

«Αυτές οι εξτρεμιστικές ομάδες θεωρούν πια την Συρία ως το πεδίο της ύστατης μάχης και τον Λίβανο ως έναν σημαντικό διάδρομο που οδηγεί προς τα εκεί», παρατηρεί στην λιβανέζικη εφημερίδα Daily Star ο Κασέμ Κασίρ, ειδικός αναλυτής σε θέματα ισλαμικών κινημάτων. «Δεν θα μπορέσουν να απειλήσουν την επιβίωση του Λιβάνου», εκτιμά ο αναλυτής Τσαρλς Λίστερ, «παρ’ εκτός κι εάν πυροδοτήσουν έναν νέο εμφύλιο, κάτι που δεν βλέπω άμεσα να συμβαίνει».

Μετά πάντως την χθεσινή επίθεση στην Τρίπολη, η κατακερματισμένη πολιτική ηγεσία του Λιβάνου φαίνεται να μην θεωρεί πια αυτό το ενδεχόμενο μακρινό. Θορυβημένος, ο χριστιανός Μαρωνίτης πρόεδρος Σουλεϊμάν ακύρωσε προγραμματισμένο ταξίδι στο εξωτερικό και είχε έκτακτη συνάντηση με τους επικεφαλής εθνικής ασφάλειας, ζητώντας «να αποκαλυφθούν οι δράστες και οι εμπνευστές» του νέου μακελειού, ενώ με γραπτή του ανακοίνωση κάλεσε τον λιβανέζικο λαό «να μείνει αλληλέγγυος και ενωμένος».

«Το έγκλημα στην Τρίπολη είναι ένα ακόμη σημάδι ότι η κατάσταση στον Λίβανο έχει φτάσει σε ένα πολύ επικίνδυνο σημείο», επεσήμανε σε έτερη ανακοίνωση ο Σιίτης μεταβατικός πρωθυπουργός Ταμάμ Σαλάμ: επικεφαλής μίας ουσιαστικά παράλυτης -υπό διορία μέχρι τις εκλογές του Νοεμβρίου- κυβέρνησης, σε μία χώρα που δείχνει να μην έχει ακόμη καταφέρει να απαγκιστρωθεί από την συριακή επικυριαρχία, οκτώ χρόνια μετά τον τερματισμό της.

Δεδομένης της στρατιωτικής κινητικότητας των Αμερικανών γύρω από τη Συρία -που προχωρά πια με τάχιστους ρυθμούς μετά την φρικαλέα, πολύνεκρη όσο και «σκοτεινή» επίθεση με χημικά στο ανατολικό προάστιο Γκούτα της Δαμασκού, όπου έχει παρουσία και η αλ Νούσρα -η δημιουργία μίας παράλληλης εστίας έντασης στην περιοχή λογικά θα ωφελούσε το καθεστώς της Δαμασκού, εν είδει αντιπερισπασμού και απειλής ενός κανονικού Αρμαγεδώνα.

Το altet ego του Μπασάρ αλ Άσαντ, η Χεζμπολάχ, αρνείται εμμέσως κάθε ευθύνη, σπεύδοντας να καταδικάσει την χθεσινή τρομοκρατική επίθεση, πίσω από την οποία -ανακοίνωσε- κρύβεται «ένα διαβολικό διεθνές σχέδιο για την διάσπαση της ευρύτερης περιοχής σε μικρά κομμάτια, βυθίζοντας την σε ωκεανούς αίματος και βίας».

Η σύλληψη του Σεϊχη Αχμαντ αλ-Γκαρίντ από τις λιβανικές αρχές, σήμερα το απόγευμα, ως βασικού υπόπτου για τις χθεσινές τρομοκρατικές επιθέσεις μάλλον περιπλέκει την κατάσταση, δεδομένων των περίεργων διασυνδέσεών του με μία σουνιτική οργάνωση, η οποία με τη σειρά της -αναφέρουν λιβανικά ΜΜΕ- διατηρεί καλές σχέσεις με την σιιτική Χεσμπολάχ.

Σε μία πρωτοφανή εν τω μεταξύ παρέμβαση στον Λίβανο, η αλ-Κάιντα του Ισλαμικού Μπαγκρέμπ (παρακλάδι της αλ Κάιντα στην Βόρεια Αφρική) εξέδωσε κι αυτή ανακοίνωση, καταλογίζοντας ευθέως στη Χεζμπολά -και μέσω αυτής στην Συρία και στο Ιράν- την ευθύνη για το αιματοκύλισμα στην Τρίπολη, για την οποία ορκίστηκε αντίποινα οσονούπω.

Προφανώς «υπάρχει σχέδιο για να κλιμακωθεί η ρήξη στον μουσουλμανικό κόσμο μεταξύ σουνιτών και σιιτών» και «δυστυχώς αυτή η πολιτική έρχεται από το εξωτερικό», δήλωσε στο ραδιόφωνο του Βατικανού ο Πατριάχρης Μαρωνιτών Μαρ Μπεχάρα Μούτρος. Στην υποδαύλιση της, ανέφερε, παίζει σημαντικό ρόλο και η Δύση, συμβάλλοντας σε «πολέμους χωρίς τέλος». Και το σύνηθες σε αυτές τις καταστάσεις, υπογράμμισε, είναι οι Χριστιανοί να πληρώνουν πολύ βαρύ τίμημα, ως στοχοποιημένοι «αποδιοπομπαίοι τράγοι».

Διαβάστε ακόμη: Το Σινά είναι η αχίλλειος πτέρνα του αιγυπτιακού στρατού