Αφιέρωμα: Αυτά είναι τα μεγάλα λουκέτα στην εποχή των Μνημονίων

Ποιος άραγε δεν θυμάται τον περίφημο «Αλέκο», τη γνωστή διαφήμιση της εταιρείας Ηλεκτρονική που εδώ και χρόνια αποτέλεσε το σήμα κατατεθέν της επιχείρησης. Τον Απρίλιο του 2016, η εταιρεία έβαλε «λουκέτο» μετά από 66 χρόνια λειτουργίας. Η εταιρεία αποδίδει το «λουκέτο» στο γεγονός ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης που περιελάμβανε και νέο τραπεζικό δανεισμό ακυρώθηκε μετά τις δραματικές εξελίξεις του περασμένου καλοκαιριού. Υπολογίζεται ότι περίπου 450 εργαζόμενοι έμειναν στον δρόμο.

Άλλα 800 άτομα προστίθενται στη λίστα των ανέργων μετά το «λουκέτο» στην εταιρεία Pyrsos Security τον Μάιο, με δραστηριότητα στον κλάδο υπηρεσιών παροχής ασφάλειας, η οποία διένυε την 22η οικονομική χρήση. Η ΠΥΡΣΟΣ Security Α.Ε. ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1994. Η εταιρεία χρηματοδοτήθηκε από αμιγώς ελληνικά συμφέροντα κι έφθασε να κατέχει σημαντικό μερίδιο στον κλάδο. Σημειώνεται ότι το 2013 είχε εμφανίσει κέρδη προ φόρων 205 χιλ. ευρώ από 202 χιλ. ευρώ στην προηγούμενη χρήση με πωλήσεις στα 13,3 εκατ. ευρώ από 14 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Οι πωλήσεις πιέστηκαν και στις επόμενες χρήσεις ενώ σύμφωνα με τον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό της εταιρείας, το 2014 εμφάνισε πωλήσεις 10,8 εκατ. ευρώ με κέρδη προ φόρων 70,9 χιλ. ευρώ.

Η ιστορική χαρτοβιομηχανία Softex, που σε έναν χρόνο θα συμπλήρωνε 80 χρόνια ζωής, έβαλε οριστικά λουκέτο. Στις αρχές του 2016 η διοίκηση της «Αθηναικής Χαρτοποιίας» ανακοίνωσε, ότι κλείνει οριστικά το εργοστάσιο της οδού Χαρτεργατών.

Ρόλο-κλειδί στην υπόθεση έπαιξε μια μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε τμήμα των εγκαταστάσεων, τον Ιούλιο του 2015. Η μονάδα που κάηκε παρέμενε κλειστή, δημιουργώντας προβλήματα στην παραγωγή.
Στις 14 Ιανουαρίου 2016 ανακοινώθηκε και επίσημα από τους εκπροσώπους της «Bolton Group» στην Ελλάδα, ότι το εργοστάσιο θα κλείσει οριστικά αφήνοντας στον δρόμο τους 130 εργαζόμενους.

Η άλλοτε κραταιά εταιρεία στο χώρο του ξύλου με εφαρμογές στην οικοδομή, την επιπλοποιία, τα πατώματα και τη ναυπηγική κύριξε πτώχευση το 2014. Η Shelman διέθετε δύο εργοστάσια σε Χαλκίδα και Κομοτηνή, η αξία των οποίων είχε αποτιμηθεί παλαιότερα σε 60 εκατομμύρια ευρώ το καθένα, αλλά η μεγάλη πτώση της εγχώριας ζήτησης για προϊόντα ξυλείας λόγω της καθίζησης της οικοδομής και οι αθρόες εισαγωγές την οδήγησαν στη χρεοκοπία.

Όταν ο Κώστας Αλεξανδράκης εγκαινίαζε, κατά τη δεκαετία του 1980, το πρώτο κατάστημα της Neoset στην Εμμανουήλ Μπενάκη, έναν από τους εμπορικότερους δρόμους στην Αθήνα της Μεταπολίτευσης, δύσκολα φανταζόταν ότι ύστερα από περίπου 30 χρόνια, τον Φεβρουάριο του 2012, το πρώτο αυτό κατάστημα της ιστορικής επιπλοποιίας θα γινόταν στάχτη στα επεισόδια εναντίον του μνημονίου. Όπως και ότι θα προσπαθούσε -την ίδια χρονιά- να διασώσει την εταιρεία, που εμφάνιζε ανάπτυξη 20% το 2004, προσφεύγοντας στις «ευεργετικές» διατάξεις του άρθρου 99 του πτωχευτικού δικαίου. Τον Μάρτιο του 2014 πτώχευσε οριστικά η εταιρεία, με 300 εργαζόμενους να υπολογίζεται ότι έχασαν τη δουλειά τους. Η επιπλοβιομηχανία είχε σταματήσει να ικανοποιεί τις υποχρεώσεις της προς εργαζομένους, πιστωτές και προμηθευτές, ενώ το εργοστάσιό της κατασχέθηκε.

Άλλη μία ιστορική φίρμα ένδυσης έβαλε οριστικά «λουκέτο» τον Μάιο του 2014, έπειτα από 42 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά. Η οικογένεια του ιδρυτή της εταιρείας Αντώνη Καρούζου εξάντλησε κάθε περιθώριο σε εταιρικό και -κυρίως- προσωπικό επίπεδο για να σώσει την επιχείρηση, αφού, όπως είναι γνωστό, εδώ και καιρό έφθασε στο σημείο να υποθηκεύσει το σύνολο των ακινήτων της οικογένειας, κλείνοντας το ένα κατάστημα πίσω από το άλλο.

Άδοξο τέλος είχαν και τα ιστορικά καταστήματα «Φωκάς», που έκλεισαν έπειτα από 70 χρόνια λειτουργίας. Η εταιρεία έφτασε να χρωστάει περισσότερα από 65 εκατ. ευρώ και δεν ήταν δυνατόν να συνέλθει. Η εταιρεία μετά από 70 χρόνια παρουσίας δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις οικονομικές της υποχρεώσεις, καθώς είχε χάσει το 70% του τζίρου της τα τελευταία χρόνια. H Fokas είναι η μετεξέλιξη της εταιρείας ενδυμάτων «Βεργόπουλος» που είχε ιδρυθεί το 1936 από τρία αδέρφια, τον Απόστολο, τον Λέανδρο και τον Οδυσσέα Φωκά. Η εταιρεία μετονομάστηκε το 1958 και το 1978 εγκαινίασε το πολυκατάστημα της οδού Τσιμισκή 7.500 τμ. Το 1990 η Φωκάς συνέχισε να επεκτείνεται και προχώρησε σε συμφωνία με την Esprit ενώ το 2000 η εταιρεία σχεδίαζε την είσοδο της στο Χρηματιστήριο. Ωστόσο την πρόλαβε το μνημόνιο και οδηγήθηκε στο λουκέτο.

Η ιστορική γαλακτοβιομηχανία ΑΓΝΟ «κατέβασε ρολά», μετά από χρόνια υπολειτουργίας και πάνω από 300 εργαζόμενοι έμεινα στον δρόμο. Από τον Αύγουστο 2012 η ΑΓΝΟ άρχισε να μην ανταποκρίνεται στις οικονομικές της υποχρεώσεις, έναντι των πιστωτών. Στην αίτηση που υπέβαλε, για υπαγωγή στο άρθρο 99, επικαλείτο έλλειψη ρευστότητας, συνεπεία της οποίας αδυνατούσε να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Η συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία είχε περάσει το 2003 στην ιδιοκτησία του ομίλου τυροκομικών προϊόντων Κολιός, έπειτα από διαγωνισμό που είχε προκηρύξει η Αγροτική Τράπεζα. Η εταιρία «άνθισε» στα τέλη του της δεκαετίας του 1990 με 2000, όπου εξοπλίσθηκε με ένα υπερσύγχρονο εργοστάσιο και μηχανολογικό εξοπλισμό της πιο νέας τεχνολογίας. Υιοθέτησε την ειδικά μελετημένη συσκευασία Tetratop της Tetrapak, ώστε να προστατεύει το γάλα και την υψηλή διατροφική αξία των συστατικών του με τον πιο ασφαλή τρόπο.

Η εταιρεία λιανικών πωλήσεων ειδών ένδυσης και υπόδησης είχε κάνει αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 αλλά δεν έγινε δεκτή και το 2013 οδηγήθηκε στο κλείσιμο. H εταιρεία το 2010 έφθασε να αριθμεί πάνω από 110 καταστήματα εντός και εκτός Ελλάδας. Η οικονομική κρίση όμως είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του κύκλου εργασιών με αποτέλεσμα η Sprider από το 2009 και μετά να εμφανίζει ζημίες. Την ίδια περίοδο, η διαχείριση των δανείων έγινε υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα. Η χρηματοδότηση της αλματώδους επέκτασης των δραστηριοτήτων εντός και εκτός Ελλάδος, τα ανοίγματα σε προμηθευτές και το υψηλό κόστος λειτουργίας είχε ως αποτέλεσμα οι υποχρεώσεις του ομίλου να εκτιναχθούν από τα 48 εκατ. ευρώ το 2007, σε περίπου 97 εκατ. ευρώ το 2013. Το Φεβρουάριο του 2012 συνέβη ένα καθοριστικό γεγονός για τη μετέπειτα πορεία του ομίλου. Εκδηλώθηκε πυρκαγιά, η οποία κατέστρεψε ολοσχερώς τα κεντρικά γραφεία στην Ανθούσα Αττικής, αποθηκευτικούς χώρους αλλά και εμπορεύματα.

Η οικονομική κρίση, η έλλειψη ρευστότητας και η απώλεια μεριδίων οδήγησαν σταδιακά στο κλείσιμο ενός από τα κυρίαρχα brand στον τομέα των τροφίμων. Οι δύο κύριες οικογένειες-μέτοχοι της εταιρείας (Δαυίδ- Λεβέντης) είχαν απευθυνθεί για βοήθεια σε τράπεζες και βασικούς μετόχους, χωρίς ωστόσο να καταφέρουν να λάβουν την απαραίτητη χρηματοδότηση. Σαν τελευταία λύση αποφασίστηκε η πώληση προσωπικών περιουσιακών στοιχείων μελών της διοίκησης, σχέδιο που “ναυάγησε” από τη στιγμή που δεν βρέθηκε αγοραστής. Η λειτουργία της εταιρείας συνέχιζε να είναι εξαιρετικά ζημιογόνος, εμφανίζοντας κατά μέσο όρο μηνιαίο λειτουργικό έλλειμμα της τάξης των 1,2 εκατ. ευρώ περίπου και, ως συνέπεια των παραπάνω, η διοίκηση δεν είχε άλλη επιλογή από την προσφυγή στη διαδικασία κήρυξης πτώχευσης.Τον Νοέμβριο του 2013 η εταιρεία κατέβασε ρολά.

Ένα από τα πρώτα μεγάλα λουκέτα μετά την είσοδο της χώρας στο Μνημόνιο ήταν τα σούπερ μάρκετ Ατλάντικ. Έκλεισαν οριστικά το 2011. Στα χρόνια που «μεσουρανούσε» απασχολούσε 3.500 εργαζόμενους και είχε συνεργασία με πάνω από 2.000 προμηθευτές.

Η αυλαία για την εταιρεία της οικογένειας Αποστόλου έπεσε οριστικά με την απόφαση 802/2011 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου επί των αιτήσεων πτώχευσης που είχαν καταθέσει κάποιοι από τους προμηθευτές της, με την οποία κηρύχθηκε και επισήμως σε κατάσταση πτώχευσης καθώς αδυνατούσε να αντλήσει ρευστότητα και να καλύψει τις υπέρογκες υποχρεώσεις της.