Η ελληνική κρίση … σε δύο λεπτά

1) Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ενέκριναν την Παρασκευή ένα τρίτο διεθνές σχέδιο διάσωσης, λίγες ώρες αφότου το ελληνικό κοινοβούλιο ψήφισε την αποδοχή των όρων της. Η συμφωνία είναι ύψους περίπου 86 δισεκατομμυρίων ευρώ και πλέον πρέπει να εγκριθεί από ορισμένα ευρωπαϊκά κοινοβούλια. Η Ελλάδα πρέπει να καταβάλει 3,2 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέχρι τις 20 Αυγούστου.

2) Δεν θα υπάρξει γρήγορη λύση για την ύφεση που επικρατεί στην Ελλάδα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι η οικονομία στην Ελλάδα ενδέχεται να συρρικνωθεί επιπλέον 4% φέτος. Οι Έλληνες σήμερα αντιμετωπίζουν ανεργία άνω του 25% και το υψηλότερο ποσοστό φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

3) Χώρες της Ευρωζώνης, μαζί με την ΕΚΤ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έχουν ήδη δανείσει στην Ελλάδα περίπου 233 δισεκατομμύρια ευρώ από το 2010.

4) Το ΔΝΤ δεν θα συμμετάσχει στο νέο πακέτο διάσωσης, εκτός αν περιλαμβάνει την ελάφρυνση του χρέους για την Ελλάδα. Ένας ανώτερος αξιωματούχος του ΔΝΤ είπε ότι αυτό θα μπορούσε να λάβει τη μορφή μεγαλύτερης περιόδου χάριτος, επιμήκυνσης των χρονοδιαγραμμάτων πληρωμών και χαμηλότερων επιτοκίων – το Ταμείο δεν επιμένει στην ολοκληρωτική διαγραφή του χρέους.

5) Η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως μετρητά για να επιβιώσει και να πληρώσει τους λογαριασμούς της. Η Ευρώπη προσέφερε ένα δάνειο-γέφυρα περίπου 7 δισεκατομμυρίων ευρώ στις 20 Ιουλίου. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του δανείου δαπανήθηκε αμέσως για την αποπληρωμή του χρέους προς το ΔΝΤ και την ΕΚΤ. Τώρα το Eurogroup αποφάσισε να δώσει 26 δισ. ευρώ ως πρώτη δόση από το νέο δάνειο, εκ των οποίων τα 13 δισ. ευρώ θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή των άμεσων υποχρεώσεων της Ελλάδας, ανάμεσα τους και το δάνειο – γέφυρα, οι δόσεις σε ΕΚΤ, ΔΝΤ.

6) Οι τράπεζες και το χρηματιστήριο της χώρας αναγκάστηκαν να κλείσουν για αρκετές εβδομάδες για να αποφευχθεί η πλήρης κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Από την πρώτη δόση αναμένεται να διατεθούν 10 δισ. ευρώ για τις ελληνικές τράπεζες, ενώ θα ακολουθήσει και δεύτερη δόση για αυτές ύψους 15 δισ. ευρώ (σύνολο 25 δισ. ευρώ). Οι τράπεζες ξανάνοιξαν στις 20 Ιουλίου, αν και τα ανώτατα όρια για τις αναλήψεις μετρητών παραμένουν.

Οι τράπεζες συντηρούνται ακόμα με μετρητά έκτακτης ανάγκης από την ΕΚΤ, αλλά χρειάζεται επειγόντως μια πιο μακροπρόθεσμη λύση. Η ΕΚΤ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να δεχθεί ξανά την εξαίρεση των ελληνικών ομολόγων (waiver), από Σεπτέμβριο, εφόσον η Ελλάδα είναι ξανά σε πρόγραμμα. Ακόμα η απόφαση του Eurogroup αποκλείει ρητά το «κούρεμα» των καταθέσεων.  Όταν το Χρηματιστήριο Αθηνών επαναλειτούργησε στις αρχές Αυγούστου, οι μετοχές των ελληνικών τραπεζών αμέσως υπέστησαν βαριές απώλειες.

7) Το Κοινοβούλιο στην Ελλάδα ψήφισε οικονομικές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις τον Ιούλιο προκειμένου να εξασφαλίσει αυτό το τρίτο πακέτο διάσωσης. Η κυβέρνηση θα πρέπει να περικόψει τις δαπάνες και να εισπράξει περισσότερα έσοδα. Θα πρέπει επίσης να πουλήσει κάποια περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου.

8) Η αριστερή πτέρυγα της κυβέρνησης έδωσε μάχη εδώ και μήνες ενάντια σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είπε ότι δεν «πιστεύει» σε αυτές τις πολιτικές, αλλά θα τις εφαρμόσει ώστε να εξασφαλιστεί η διάσωση και να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ. Πλέον το ενδεχόμενο διάσπασης του ΣΥΡΙΖΑ, μετά τη στροφή του Αλέξη Τσίπρα, είναι πιο πιθανό από ποτέ, ενώ ο πρωθυπουργός μετά τις 20 Σεπετεμβρίου προσανατολίζεται στο να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές τον Σεπτέμβριο.