Θα βυθίσει την αμερικανική οικονομία η κρίση στην Κίνα;
Με την Κίνα να παίζει έναν πολύ μεγαλύτερο ρόλο στην παγκόσμια ανάπτυξη σε σχέση με το παρελθόν, οι επενδυτές φοβούνται μια επιβράδυνση.
του Κρις Μάθιους για το Fortune.com
Δεν περνάει μέρα που μια κακή είδηση από την Κίνα να μην ρίχνει βαριά τη σκιά της στα χρηματιστήρια.
Την Τρίτη, ήταν η δημοσίευση στοιχείων που δείχνουν ότι η δραστηριότητα του κλάδου μεταποίησης της Κίνας συρρικνώθηκε τον Αύγουστο με τον ταχύτερο ρυθμό εδώ και τρία χρόνια.
Η είδηση οδήγησε στην πτώση του δείκτη S&P 500 κατά πάνω από 3%, αφότου τα χρηματιστήρια σε Ευρώπη και Ασία κατέγραψαν επίσης έντονες απώλειες.
Η πρόσφατη αστάθεια στις αγορές των ΗΠΑ αποδίδεται στους φόβους ότι η κατάσταση στην Κίνα μπορεί να πάει μόνο χειρότερα. «Όλο αυτό μας δείχνει ότι δεν έχουμε βγει, σε καμία περίπτωση, στο ξέφωτο» είπε στην The Wall Street Journal ο Τζόναθαν Κορπίνα, στέλεχος της Meridian Equity Partners.
Οι αναλυτές ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για την κατάσταση στην Κίνα, εν μέρει επειδή η παγκόσμια οικονομία είναι πιο διασυνδεδεμένη. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, 30% των θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν στις ΗΠΑ από την Μεγάλη Ύφεση και δώθε βασίζονταν στις εξαγωγές.
Εντωμεταξύ, το μερίδιο της οικονομικής ανάπτυξης που προέρχεται από τις αναδυόμενες αγορές έχει αυξηθεί έντονα τα τελευταία 20 χρόνια. Πίσω στα τέλη της δεκαετίας του ’90, οι αναδυόμενες αγορές τροφοδοτούσαν το 20% του παγκόσμιου ΑΕΠ· σήμερα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 40%. Και κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, η Κίνα είναι υπεύθυνη για το ένα τρίτο της παγκόσμιας ανάπτυξης, ενώ οι ΗΠΑ μόλις για το 17%. Γι’ αυτό και ο Ρασίρ Σάρμα της Morgan Stanley Investment Management αποκαλεί την Κίνα τον «κρίσιμο σύνδεσμο» που απαιτείται για να τροφοδοτηθεί η παγκόσμια οικονομία.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μια επιβράδυνση της Κίνας θα επιδράσει αρνητικά στην παγκόσμια ανάπτυξη. Θα πάρει, άραγε, μαζί της και την αμερικανική οικονομία;
Στα τέλη του ’90, κατά τη διάρκεια της τελευταίας ασιατικής χρηματοπιστωτικής κρίσης, πολλοί οικονομολόγοι προέβλεπαν ότι η αναταραχή εκεί θα επιβράδυνε την ανάπτυξη σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, όμως, συνέβη το αντίθετο: τα τέλη της δεκαετίας του ’90 ήταν μια από τις καλύτερες περιόδους ανάπτυξης στην αμερικανική ιστορία.
Οι λόγοι που δεν υπήρξε επέκταση της κρίσης στη Δύση είναι πολλοί, αλλά ένας βασικός παράγοντας ήταν το γεγονός ότι η κρίση αφορούσε τη φυγή κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές προς τον αναπτυγμένο κόσμο. Ουσιαστικά, η ασιατική χρηματοπιστωτική κρίση οδήγησε στην επιστροφή επενδυτικού κεφαλαίου πίσω στον αναπτυγμένο κόσμο, που έδωσε ώθηση στα χρηματιστήρια και τροφοδότησε μια ταχύτερη ανάπτυξη.
Φυσικά, το 2015 δεν είναι 1998, καθώς η Κίνα σήμερα είναι σαφώς μεγαλύτερη δύναμη στην παγκόσμια οικονομία, σε σχέση με την Ταϊλάνδη και τη Νότια Κορέα όπου ξεκίνησε η αναταραχή κατά τη διάρκεια της ασιατικής κρίσης. Παρόλο, όμως, που μια επιβράδυνση στην Κίνα θα επηρεάσει την παγκόσμια ανάπτυξη, δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι θα οδηγήσει σε πιο βραδύτερη ανάπτυξη στις ΗΠΑ.
Οι εξαγωγές είναι μόλις το 15% του ΑΕΠ των ΗΠΑ, ενώ οι εξαγωγές στις Ακτές του Ειρηνικού μόλις που αγγίζουν το 2% του ΑΕΠ. Βάσει αυτών των στοιχείων, ακόμα και μια πτώση 10% στο εμπόριο με τη συγκεκριμένη περιοχή θα οδηγούσε σε μείωση μόλις 0,2% της ανάπτυξης στις ΗΠΑ.
Είναι αλήθεια ότι οι προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας δεν μοιάζουν καταπληκτικές. Ζούμε σ’ έναν κόσμο μετριασμένης ανάπτυξης. Όμως, δεν υπάρχουν σημάδια εγχώριας ύφεσης στον ορίζοντα.
Όσο για την αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά, οι επενδυτές σ’ αυτήν έχουν λόγους να ανησυχούν καθώς οι μετοχές βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα και επίκειται διόρθωση. Αλλά η χρηματιστηριακή αγορά είναι περισσότερο θέμα συγκυρίας, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, και ότι θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών.
