Η Τουρκία, η Γερμανία και ο ρόλος της Πολωνίας: Αυτές είναι οι προβλέψεις της επόμενης δεκαετίας

Της Έφης Πάλλη

Η Ευρώπη έχει εισέλθει σε μια περίοδο γενικευμένης κρίσης την οποία η ίδια δεν μπορεί να λύσει με αποτέλεσμα να υπάρχουν ευρύτερες εντάσεις και ανακατατάξεις, όπως αναφέρει σε πρόσφατη ανάλυσή του το γεωπολιτικό ινστιτούτο Stratfor*. Συγκεκριμένα όπως επισημαίνει, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρόκειται να επιστρέψει στην προηγούμενη ενότητά της και αν καταφέρει να επιβιώσει, θα λειτουργήσει πολύ πιο περιορισμένα μέσα στην επόμενη δεκαετία. Η Γερμανία, θα υποστεί σοβαρές ανατροπές, κυρίως σε ότι αφορά στην οικονομία και στις εξαγωγές, και η Πολωνία θα αυξήσει την περιφερειακή της δύναμη.

Το μεταναστευτικό
Η τεταμένη κατάσταση στη Β. Αφρική και τη Μέση Ανατολή- κατάσταση την οποία οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να μετριάσουν αλλά όχι να καταστείλουν- θα φέρει την Τουρκία στη θέση της σημαντικότερης περιφερειακής δύναμης στην περιοχή της Μεσογείου ενώ ο τουρκο-ιρανικός ανταγωνισμός θα οξυνθεί.

Το μεταναστευτικό, θα αποτελέσει ένα από τα κυριότερα ζητήματα για την Ε.Ε κάτι το οποίο έχει φανεί από τα αποτελέσματα της έκθεσης «Κοινή Γνώμη στην Ε.Ε», Ευρωβαρόμετρο Φθινοπώρου 2014. Όταν στις αρχές του 2015 ήρθαν στη δημοσιότητα τα πορίσματα από την ψήφο των Ευρωπαίων πολιτών, το μεταναστευτικό βρέθηκε στην 3η θέση σε σχέση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι χώρες κράτη-μέλη. Η ανησυχία για το μεταναστευτικό μεγαλώνει όλο και περισσότερο, σε μια Ευρώπη που τραντάζεται συθέμελα λόγω της οικονομικής ύφεσης, των μεγάλων ποσοστών ανεργίας και τελικά, λόγω της αμφισβήτησης για το μέλλον του κοινού νομίσματος, αναφέρει το ινστιτούτο.

Αξίζει να σημειωθεί πως στο συγκεκριμένο Ευρωβαρόμετρο (82) προκάλεσε αίσθηση το γεγονός πως, σε ότι αφορά την μετανάστευση εντός Ευρώπης (πολίτες μιας χώρας της Ε.Ε μεταναστεύουν σε άλλη χώρα της Ε.Ε) δεν φάνηκε να διαφωνεί μεγάλο ποσοστό αλλά για την μετανάστευση εκτός Ευρώπης, εκδηλώθηκε το αντίθετο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η δύναμη της Γερμανίας
Η Ε.Ε. αδυνατεί να λύσει το θεμελιώδες πρόβλημά της το οποίο είναι η ζώνη ελεύθερου εμπορίου. Η Γερμανία, αποτελεί το κέντρο βάρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς εξάγει περισσότερο από το 50% του ΑΕΠ της εκ του οποίου το μισό, πηγαίνει σε άλλες χώρες της Ευρώπης.

Η Γερμανία, δημιούργησε μεταπολεμικά μια παραγωγική ικανότητα που ξεπερνά κατά πολύ την ικανότητά της να καταναλώνει.

Εξαρτάται λοιπόν από τις εξαγωγές της για να διατηρήσει την οικονομική ανάπτυξη, την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική σταθερότητα, αναφέρει το Stratfor. Πολλές από τις δομές της Ε.Ε, συμπεριλαμβανομένης της τιμολόγησης του ευρώ, και πολλοί ευρωπαϊκοί κανονισμοί έχουν σχεδιαστεί για να διευκολυνθεί αυτή η εξάρτηση από τις εξαγωγές. Αυτό το γεγονός έχει κατακερματίσει την Ευρώπη σε τουλάχιστον δυο μέρη. Τις χώρες του Νότου και τις χώρες όπως η Γερμανία και η Αυστρία που έχουν τελείως διαφορετικές ανάγκες και τελείως διαφορετικά συμπεριφορικά μοτίβα. Δεν υπάρχει ως εκ τούτου καμία πολιτική που να μπορεί να εφαρμοστεί σε όλην την Ευρώπη συνολικά. Αυτό ήταν το πρόβλημα από την αρχή και αναμένεται να φτάσει σε ακραίο σημείο.

Σύμφωνα με τo Stratfor, η Γερμανία παρά την οικονομική και πολιτική της επιρροή είναι εξίσου ευάλωτη και αυτό γιατί μπορεί να είναι η 4η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη στον κόσμο, αλλά αυτό βασίζεται εξολοκλήρου στις εξαγωγές. Η οικονομία της Γερμανίας, είναι «όμηρος» της οικονομικής ευμάρειας του περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιείται.

Οι προβλέψεις θέλουν τη Γερμανία να υπεισέρχεται σε μια κατάσταση παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης που θα οδηγήσει όπως είναι επόμενο, σε μια εγχώρια πολιτική και κοινωνική κρίση η οποία θα επηρεάσει αρνητικά τη δύναμη και την επιρροή της στα επόμενα δέκα χρόνια.

Ο παράγοντας Ρωσία και η ανάδειξη της ισχύος της Πολωνίας
Οι τεταμένες σχέσεις μεταξύ Ρωσίας- Ουκρανίας, η σχεδόν απόλυτη εξάρτηση από το εμπόριο ενέργειας και οι σχεδόν μη ρεαλιστικές προσδοκίες σχετικά με την τιμολόγηση θα οδηγήσουν σε έναν άτυπο κατακερματισμό της πρώτης. Αυτό το νέο δεδομένο, θα αναγάγει την ασφάλεια του ρωσικού πυρηνικού οπλοστασίου σε πρωταρχικό μέλημα, μιας και η διαδικασία, όπως προβλέπει το Stratfor, θα επιταχυνθεί εντός της δεκαετίας. Παράλληλα με την αύξηση του εθνικισμού και την ανησυχία της Ανατολικής Ευρώπης για τη Ρωσία, δημιουργείται μια άλλη Ευρώπη χωρισμένη στα 4, αν διαχωρίσουμε το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Σκανδιναβικές Χώρες. Στο επίκεντρο της οικονομικής ανάπτυξης και της πολιτικής επιρροής θα βρεθεί η Πολωνία.

Η Πολωνία, έχει καταφέρει να εφαρμόσει και να διατηρήσει ένα από τα πιο εντυπωσιακά αναπτυξιακά μοντέλα, εκτός της Γερμανίας και της Αυστρίας. Θα μπορέσει να ξεχωρίσει ακόμα περισσότερο από τις δυο άλλες λόγω των δικών της εμπορικών σχέσεων και λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης. Θα αποτελέσει, όπως προβλέπει το Stratfor, πυρήνα του αντί-ρωσικού συνασπισμού. Προς το β΄ μισό της τρέχουσας δεκαετίας, η συμμαχία Πολωνίας- Ρουμανίας θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αναδιαμόρφωση των ρωσικών παραμεθόριων περιοχών και όσο η Μόσχα θα αποδυναμώνεται, τόσο η συμμαχία αυτή θα γίνεται κυρίαρχη προς την Ουκρανία, τη Λευκορωσία αλλά και βαθύτερα ανατολικά. Έτσι, η Πολωνία θα επωφεληθεί και από τις σχέσεις της με της ΗΠΑ.

Κάθε φορά που στο παγκόσμιο παιχνίδι της ενέργειας, εισέρχεται ένας νέος παίχτης, είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ, να κάνουν τον νέο αυτόν παίχτη «συνέταιρο» και όσο το δυνατόν πιο ισχυρό οικονομικά για να διασφαλίζεται η κοινωνική σταθεροποίηση και για να καταστεί δυνατή η οικοδόμηση στρατιωτικής δύναμης στην περιοχή του. Η Πολωνία και η Ρουμανία, θα βρεθούν σε αυτές τις θέσεις σε σχέση με τις ΗΠΑ, με την Ουάσινγκτον να έχει κάνει εμφανές το ενδιαφέρον της για τις εν λόγω περιοχές.
* Το γεωπολιτικό ινστιτούτο Stratfor παρέχει στρατηγικές αναλύσεις και προβλέψεις σε εταιρείες και οργανισμούς. Τοποθετώντας τα παγκόσμια γεγονότα σε ένα γεωπολιτικό πλαίσιο, βοηθά προς την κατανόηση των διεθνών εξελίξεων.