Πέντε φορές που ο Πάπας Φραγκίσκος μίλησε για το χρήμα

του Τομ Χάντλστον Τζούνιορ

Ο Πάπας πρόκειται να κάνει μια εξαήμερη περιοδεία στις ΗΠΑ, περνώντας από την Ουάσιγκτον, την Νέα Υόρκη και τη Φιλαδέλφεια. Η άφιξη του αποκαλούμενου και «Πάπα του λαού» – με την αναμενόμενη αύξηση στον τουρισμό και τις κρατήσεις – αναμένεται να αποφέρει από 400 έως 500 εκατομμύρια δολάρια σε έσοδα, μόνο στη Φιλαδέλφεια.

Όμως, πέρα από την επίδραση που έχει στις τοπικές οικονομίες των πόλεων που επισκέπτεται, ο Πάπας Φραγκίσκος έχει πολλά να πει και σε σχέση με οικονομικά και χρηματοπιστωτικά ζητήματα.

Ιδού πέντε χαρακτηριστικές αποστροφές του λόγου του γύρω από την παγκόσμια οικονομία, τον καπιταλισμό και τη φτώχεια.

Το 2013, ο Πάπας Φραγκίσκος σε εκτενή γραπτή δήλωσή του άσκησε κριτική στην «ειδωλολατρία του χρήματος».

«Η λατρεία του αρχαίου χρυσού μόσχου έχει επιστρέψει με μια νέα αμφίεση, την ειδωλολατρία του χρήματος και τη δικτατορία μιας απρόσωπης οικονομίας που δεν έχει έναν πραγματικά ανθρώπινο σκοπό. Η παγκόσμια κρίση που αγγίζει την οικονομία αποκαλύπτει τις ανισορροπίες και την έλλειψη πραγματικής έγνοιας για τα ανθρώπινα όντα• ο άνθρωπος απλώς ανάγεται σε μία από τις ανάγκες του: την κατανάλωση».

Στο ίδιο κείμενό του, αναφέρει:

«Κάποιοι συνεχίζουν να υπεραμύνονται των θεωριών της διάχυσης που υποθέτουν ότι η οικονομική ανάπτυξη, ενθαρρυμένη από μια ελεύθερη αγορά, θα καταφέρει αναπόφευκτα να φέρει περισσότερη δικαιοσύνη στον κόσμο. Αυτή η άποψη, που δεν έχει επιβεβαιωθεί ποτέ από τα δεδομένα, αντανακλά μια ακατέργαστη και αθώα πίστη στην καλοσύνη αυτών που κατέχουν την οικονομική εξουσία και στην αγιότητα του κυρίαρχου οικονομικού συστήματος».

Σε μια ομιλία στη Βολιβία φέτος το καλοκαίρι, ο Πάπας κατακεραύνωσε την εμμονή με το χρήμα:

«Κυριαρχεί ένα δίχως όρια κυνήγι του χρήματος. Δεν ασχολούμαστε με την υπηρέτηση του κοινού καλού. Όταν το κεφάλαιο γίνεται είδωλο και κατευθύνει τις αποφάσεις των ανθρώπων, όταν η απληστία για χρήμα ηγείται όλου του κοινωνικοοικονομικού συστήματος, αυτό διαλύει την κοινωνία, καταδικάζει στη σκλαβιά άντρες και γυναίκες, καταστρέφει την αδερφοσύνη των ανθρώπων, βάζει τον έναν άνθρωπο εναντίον του άλλου και, όπως έχουμε δει με σαφήνεια, θέτει σε κίνδυνο το κοινό μας σπίτι».

Στην ίδια ομιλία, είπε τα εξής για την οικονομική ανισότητα:

«Το να δουλεύεις για μια δίκαιη κατανομή των καρπών της γης και της ανθρώπινης εργασίας δεν είναι απλώς φιλανθρωπία. Είναι μια ηθική υποχρέωση. Για τους Χριστιανούς, η ευθύνη είναι ακόμα μεγαλύτερη: είναι εντολή».

Πέρυσι, το Fortune δημοσίευσε ένα άρθρο για τις προσπάθειες του Πάπα Φραγκίσκου να μεταρρυθμίσει τα οικονομικά του Βατικανού. Αντιγράφουμε από εκείνο:

«‘Όταν η διοίκηση είναι παχιά, είναι μη υγιής’ είπε. Ο Φραγκίσκος ήθελε μια πιο αποτελεσματική διοίκηση στο Βατικανό που θα ήταν και αυτο-συντηρούμενη. Αυτό, είπε, θα απελευθέρωνε περισσότερα χρήματα για αγαθοεργίες».