Ιταλία: Αναθεώρηση των προβλέψεων για το χρέος

Η κυβέρνηση της Ιταλίας αναθεώρησε προς τα πάνω χθες τις εκτιμήσεις της για την ανάπτυξη της ιταλικής οικονομίας το 2015 και το 2016, ενώ προαναγγέλλοντας μια ενδεχόμενη σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετέβαλε επίσης προς τα πάνω τους στόχους της για το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος.

Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι αναθεώρησε προς τα πάνω την εκτίμησή της για την ανάπτυξη της οικονομίας της Ιταλίας σε 0,9% του ΑΕΠ, από 0,7% που προέβλεπε τον Απρίλιο, ενώ αναθεώρησε επίσης την πρόβλεψή της για το 2016 σε 1,6% από 1,4% του ΑΕΠ. Όμως, αντί να χρησιμοποιήσει τα υψηλότερα έσοδα από τους φόρους χάρη στην ανάπτυξη για να επιταχύνει τις προσπάθειες μείωσης του ελλείμματος και του χρέους, ο Ρέντσι υποσχέθηκε να μειώσει τους φόρους κατά 35 δισεκατομμύρια ευρώ ως το 2018.

Οι νέες προβλέψεις, ουσιαστικά η βάση για τον υπό κατάρτιση κρατικό προϋπολογισμό του 2016, ο οποίος θα παρουσιαστεί περί τα μέσα Οκτωβρίου, αφήνουν αμετάβλητο τον στόχο για το έλλειμμα φέτος στο 2,6%, αλλά αναθεωρούν προς τα πάνω τον στόχο για το έλλειμμα της επόμενης χρονιάς, στο 2,2% από 1,8%. «Η Ιταλία βρίσκεται σε κίνηση ξανά», δήλωσε ο Ρέντσι στους δημοσιογράφους μετά την έγκριση των νέων στόχων από το υπουργικό του συμβούλιο.

Η κυβέρνηση ενδέχεται να ζητήσει να αναθεωρηθεί ο στόχος για το έλλειμμα ακόμη περισσότερο προς τα πάνω, στο 2,4% το 2016, λόγω του κόστους που έχει για την Ιταλία η συνεχιζόμενη κρίση των προσφύγων, σημείωσε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας. Ο στόχος για το έλλειμμα το 2017 αναθεωρήθηκε και αυτός προς τα πάνω. Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ, ο υψηλότερος στην ευρωζώνη μετά από εκείνον της Ελλάδας, αναμένεται εξάλλου ότι θα μειωθεί βραδύτερα από ό,τι σχεδιαζόταν προηγουμένως, από το 132,8% φέτος — ποσοστό που αναθεωρήθηκε και αυτό, από 132,5%.

Οι νέες προβλέψεις της κυβέρνησης της Ιταλίας για το δημόσιο χρέος δεν μοιάζουν να τηρούν τους ρυθμούς που έχουν οριστεί με το λεγόμενο Δημοσιονομικό Σύμφωνο της ΕΕ, ενώ η κυβέρνηση θα χρειαστεί να καταβάλει μεγάλες προσπάθειες για να πείσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τις εγκρίνει. Επιπλέον, ο στόχος για το λεγόμενο «διαρθρωτικό» έλλειμμα του προϋπολογισμού, το οποίο αναπροσαρμόζεται με βάση την συγκυρία και παρακολουθείται στενά από την Κομισιόν, αυξήθηκε σημαντικά, στο 0,7% του ΑΕΠ για το 2016, από 0,4%. Το 2015 υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στο 0,3%.

Ο Ρέντσι αναμένει ότι θα επιτραπεί στην κυβέρνησή του να ασκήσει «επεκτατική» οικονομική πολιτική το 2016, χάρη στις διαπραγματεύσεις που διεξήγαγε κατά τη διάρκεια της περιόδου που άσκησε την 6μηνη εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ πέρυσι. Ο 40χρονος πρωθυπουργός της Ιταλίας, ο οποίος καλεί επί μακρόν την ΕΕ να στραφεί σε πολιτικές ανάπτυξης αντί της λιτότητας, υποστηρίζει πως αξίζει στη χώρα του μια «ευέλικτη» ερμηνεία των κανόνων, ώστε να επιβραβευθεί η κυβέρνησή του για τις μεταρρυθμίσεις που προώθησε σε τομείς όπως η αγορά εργασίας ή το τραπεζικό σύστημα.

Μπορεί να μην εξασφαλίσει εξ ολοκλήρου το περιθώριο ελιγμών που επιθυμεί, αλλά καθώς η κρίση χρέους στην ευρωζώνη μοιάζει να αμβλύνεται λόγω της πολιτικής ποσοτικής χαλάρωσης που ασκεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Κομισιόν είναι πιθανό να του δώσει περισσότερες δυνατότητες από εκείνες που είχαν εξασφαλίσει προηγούμενες ιταλικές κυβερνήσεις. Ο Ρέντσι, το ποσοστό δημοτικότητας του οποίου έχει υποστεί μεγάλη πτώση τον τελευταίο χρόνο, σχεδιάζει μειώσεις φόρων ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ και πλέον το 2016: κυρίως την κατάργηση των φόρων στην κύρια κατοικία, στις δημοτικές υπηρεσίες, στα κτίρια αγροτικής χρήσης και στον βιομηχανικό εξοπλισμό. Θέλει να προχωρήσει σε περαιτέρω μειώσεις των φόρων για τις επιχειρήσεις, καθώς και της φορολογίας εισοδήματος, το 2017.

Επιχειρηματολογεί πως ακόμη και εάν εφαρμόσει τα σχέδιά του για την αύξηση των δημοσίων δαπανών, το έλλειμμα στον προϋπολογισμό θα παραμείνει σαφώς μικρότερο από το 3% του ΑΕΠ, το όριο που έχει θεσπίσει η ΕΕ, και σε πτωτική τροχιά, ενώ το χρέος αναμένεται να μειωθεί το 2016 για πρώτη φορά από το 2007. Οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις της κυβέρνησης της Ιταλίας αντανακλούν τα καλύτερα του αναμενομένου στοιχεία που ανακοινώθηκαν τον Ιούνιο, έρχονται ωστόσο σε ευθεία αντίθεση με τις προειδοποιήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ότι η ανάπτυξη στην ευρωζώνη συνολικά μπορεί να είναι πολύ πιο αδύναμη από ό,τι εκτιμούσε προηγουμένως, τόσο φέτος, όσο και την επόμενη χρονιά.

Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης βγήκε το 2015 από μια τριετή ύφεση, καταγράφοντας ανάπτυξη 0,4% το α΄ τρίμηνο και 0,3% το β΄ τρίμηνο. Το επιμελητήριο των εταιρειών λιανικής Confcommercio προέβλεψε ότι η ανάπτυξη θα επιταχυνθεί, φθάνοντας το 0,7% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο, χάρη στη σθεναρή κατανάλωση που καταγράφηκε τον Ιούλιο, ωστόσο η ιταλική εθνική στατιστική υπηρεσία ISTAT διατύπωσε μια πολύ πιο συγκρατημένη πρόβλεψη, περί ανάπτυξης 0,3%.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ