Ήρθε το τέλος των μετρητών χρημάτων;

Σταματήστε αυτό που κάνετε και ελέγξτε τις τσέπες σας. Έχετε μετρητά μαζί σας; Η απάντησή σας θα εξαρτηθεί πιθανότατα από το που ζείτε και από την ηλικία σας, αλλά οι πιθανότητες να πείτε «ναι» είναι πολύ λιγότερες απ’ ότι θα ήταν πριν μερικά χρόνια.

Από τις χρεωστικές και τις πιστωτικές κάρτες μέχρι τα κρυπτονομίσματα, όπως το Bitcoin και το ψηφιακό πορτοφόλι, όπως το Apple Pay, έχουμε πλέον έναν αυξανόμενο αριθμό επιλογών ψηφιακού νομίσματος. Αυτή η τάση θα συνεχιστεί,μειώνοντας όλο και περισσότερο την ανάγκη να χρησιμοποιούμε «κανονικά» χρήματα.

Το γεγονός ότι τώρα μπορείτε να αγοράσετε ένα ποτό, να γεμίσετε το παρκόμετρο και να ξεπληρώσετε ένα φίλο χωρίς να χρειάζεται να ανταλλάξετε χρήματα, εγείρει ένα σημαντικό ερώτημα: κατευθυνόμαστε προς μια οικονομία χωρίς μετρητά;

Ένας νέος ψηφιακός κόσμος

Οι millennials, ιδιαίτερα, αγκαλιάζουν αυτή την επιλογή για να μπορούν να διαχειρίζονται τη ζωή τους online, μέσω των smartphones και του πλαστικού χρήματος. Σκεφτείτε την Uber για να κινείστε, το AmazonFresh για τα ψώνια σας και το Splitwise για να παρακολουθούν τους λογαριασμούς οι  συγκάτοικοι σας. Αλλά τι γίνεται για να μεταβιβάζουν χρήματα οι άνθρωποι μεταξύ τους; Στο παρελθόν, οι επιλογές ήταν περιορισμένες για να δώσετε χρήματα σε κάποιον. Όταν πρόκειται για διασυνοριακές μεταφορές δε, οι καταναλωτές είχαν ακόμα λιγότερες επιλογές όπως η Western Union. Σήμερα, οι επιλογές είναι μεγαλύτερες χάρη σε έξυπνες λύσεις FinTech.

Δείξε μου τα χρήματα

Σκεφτεί το Venmo, την εφαρμογή πληρωμών της PayPal. Κατεβάζετε το app στο τηλέφωνό σας, συνδέετε το λογαριασμό σας στο Venmo με τον τραπεζικό σας λογαριασμό, με την πιστωτική ή τη χρεωστική κάρτα και μπορείτε να ξεκινήσετε να κάνετε και να δέχεστε πληρωμές. Δεν υπάρχουν έξοδα συναλλαγής, εκτός από μια χρέωση 3% για τις πληρωμές που γίνονται μέσω πιστωτικής κάρτας και κάποιες χρεωστικές κάρτες. Η δημοτικότητά της εφαρμογής μεταξύ των Millennials και των φοιτητών δεν προκαλεί εντύπωση, αφού η υπηρεσία είναι γρήγορη, εύκολη στη χρήση και συχνά δωρεάν. Το  μεγαλύτερο μειονέκτημα του Venmo είναι το γεγονός πως προς το παρόν είναι διαθέσιμο μόνο στις Η.Π.Α.

Η nTrust είναι μια ακόμα επιλογή, με το πλεονέκτημα πως λειτουργεί σε διεθνές επίπεδο – αφού είναι διαθέσιμη στον Καναδά, την ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία και τις Φιλιππίνες. Οι περισσότερες εγχώριες και ορισμένες διεθνείς μεταφορές  είναι δωρεάν, καθιστώντας την εφαρμογή αυτή ιδανική για την αποστολή χρημάτων δωρεάν από τον Καναδά. Μπορείτε επίσης να φορτώσετε μια προπληρωμένη MasterCard και να τη χειριστείτε όπως θέλετε. Εάν είστε ομογενής ή ταξιδεύετε συχνά, η δυνατότητα να συνδέσετε πολλούς τραπεζικούς λογαριασμούς από 20+ χώρες σε έναν λογαριασμό του nTrust είναι εξαιρετικά χρήσιμη.

Το Transferwise, η υπηρεσία μεταφοράς χρημάτων  μεταξύ δύο τραπεζικών λογαριασμών σε διαφορετικές χώρες, στο ίδιο ή σε διαφορετικό νόμισμα είναι μια απ’ τις πιο γνωστές εταιρείες αυτή τη στιγμή. Πρόκειται για μια απ’ τις πιο γρήγορα αναπτυσσόμενες FinTech εταιρείες που έχει την υποστήριξη του γνωστού επιχειρηματία Richard Branson.

Υπάρχουν πολλοί σοβαροί λόγοι για να υποστηρίξει κανείς πως πρέπει να απομακρυνθούμε απ’ τα χρήματα. Για τους καταναλωτές, είναι η ευκολία διαχείρισης των χρημάτων, χωρίς να πρέπει να πάνε σε κάποιο ΑΤΜ. Για τις επιχειρήσεις, λιγότερο ρευστό μπορεί να σημαίνει απλούστερες διαδικασίες και μεγαλύτερο έλεγχο. Για τις κυβερνήσεις, μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερη φοροδιαφυγή.

Και ενώ τα λιγότερα μετρητά θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση ορισμένων εγκλημάτων, όπως οι ληστείες ή η φοροδιαφυγή, μπορεί αντίθετα να αυξήσουν τα εγκλήματα στον κυβερνοχώρο και οι  επιχειρήσεις πρέπει να είναι προετοιμασμένες για τέτοιου είδους απειλές.

Οι κινήσεις των κρατών

Ήδη πολλά κράτη έχουν αρχίσει και περιορίζουν τη χρήση χαρτονομισμάτων, προωθώντας το πλαστικό χρήμα. Πριν λίγες μέρες, δημοσίευμα της εφημερίδας FAZ ανέφερε ότι η γερμανική κυβέρνηση επεξεργάζεται σχέδιο για να θέσει ανώτατο πλαφόν στην κυκλοφορία μετρητών στην εσωτερική αγορά. Όπως ανέφερε η γερμανική εφημερίδα επικαλούμενη πηγές από το υπουργείο Οικονομικών η κυβέρνηση εξετάζει την καθιέρωση ανώτατου ορίου ύψους 5000 ευρώ σε όλες τις δοσοληψίες σε μετρητά.

Ως αιτιολογική βάση για αυτήν την κίνηση η κυβέρνηση προτάσσει την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, δεδομένου ότι διεθνή τρομοκρατικά δίκτυα όπως το Ισλαμικό Κράτος χρησιμοποιούν κατά κανόνα ρευστό χρήμα για τις παράνομες δραστηριότητές τους. Ένας δεύτερος λόγος, εξίσου σημαντικός, που δικαιολογεί το συγκεκριμένο μέτρο είναι ο περιορισμός του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και η πάταξη της διαφθοράς.  Σύμφωνα με τον Γερμανό καθηγητή Οικονομικών Γκέραλντ Μαν από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου, «ο πόλεμος κατά των μετρητών» έχει ήδη ξεκινήσει και στη Γερμανία, ενώ όπως αφήνει να εννοηθεί ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη μια αργή αλλά σταθερή διαδικασία μετάβασης από το ρευστό στο πλαστικό χρήμα.

Επίσης στη Δανία, η κυβέρνηση πρότεινε να καταργηθεί η υποχρέωση για τους εμπόρους να δέχονται να πληρώνονται με μετρητά. ο Finansrådet, ένα δανέζικο οικονομικό και βιομηχανικό λόμπι, υποστηρίζει πως κάτι τέτοιο θα απελευθέρωνε τους εμπόρους λιανικής πώλησης από το κόστος της ασφάλειας και το βάρος της διαχείρισης των όποιων αλλαγών. Σημειώνεται ότι σχεδόν το ένα τρίτο των Δανών σήμερα, αντί μετρητών χρησιμοποιεί το MobilePay, μια εφαρμογή για smartphones, με την οποία μεταφέρονται χρήματα σε άλλα τηλέφωνα και σε καταστήματα. Αλλωστε, η Σουηδία, η Δανία και η Φινλανδία είναι οι τρεις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που σήμερα κατέχουν τα πρωτεία όσον αφορά τις πληρωμές με πιστωτικές κάρτες.

Τέλος και στην Ελλάδα το υπουργείο Οικονομικών προωθεί την υποχρεωτική χρήση πλαστικού χρήματος σε συναλλαγές επιχειρήσεων αλλά και τη σύνδεση του αφορολόγητου με ηλεκτρονικές συναλλαγές.