Ο Γουόρεν Μπάφετ κατακεραυνώνει την πιο δημοφιλή οικονομική θεωρία

Ο κόσμος της οικονομίας έχει πάθει εμμονή με τον όρο «διαρκής/ μόνιμη στασιμότητα». Με λίγα λόγια, η θεωρία αυτή υποστηρίζει πως όταν δεν υπάρχει αρκετή ζήτηση στον κόσμο, η οικονομία των ΗΠΑ δεν μπορεί να καταγράψει ανάπτυξη άνω του 2%.

Ωστόσο, ο Γουόρεν Μπάφετ θεωρεί πως οι ανησυχίες σχετικά με τις συνέπειες του 2% είναι υπερτονισμένες. Στην πραγματικότητα, ο ίδιος πιστεύει ότι η ιδέα πως αν δεν επιτευχθεί ο στόχος του 2% οι συνέπειες θα είναι άσχημες, είναι απλά λάθος.

Σε επιστολή του προς τους μετόχους της εταιρείας του, ο Γουόρεν Μπάφετ σημείωσε αναλυτικά:

Ο πληθυσμός των ΗΠΑ αυξάνεται περίπου 0,8% ετησίως (0,5% από τις γεννήσεις μείον τους θανάτους και 0,3% από τη μετανάστευση). Έτσι, το 2% της συνολικής αύξησης της παραγωγής παράγει περίπου το 1,2% της κατά κεφαλήν ανάπτυξης. Αυτό μπορεί να μην ακούγεται εντυπωσιακό. Αλλά σε μία μόνο γενιά- ας πούμε, 25 χρόνια- αυτός ο ρυθμός της ανάπτυξης οδηγεί σε αύξηση 34,4% του πραγματικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

Με τη σειρά του, αυτό το 34,4% κέρδους παράγει μια συγκλονιστική αύξηση 19.000 δολαρίων στο πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ για την επόμενη γενιά. Αν αυτό κατανέμονταν ισομερώς, τότε το κέρδος θα ήταν 76.000 ετησίως για μια τετραμελή οικογένεια. Οι σημερινοί πολιτικοί δεν χρειάζεται να χύσουν δάκρυα για τα παιδιά του αύριο.

Πράγματι, τα περισσότερα από τα σημερινά παιδιά τα πάνε καλά. Όλες οι οικογένειες στην ανώτερης αστικής τάξης γειτονιά μου απολαμβάνουν ένα καλύτερο επίπεδο ζωής από ό,τι ο Τζον Ροκφέλερ όταν γεννήθηκα. Η απαράμιλλη περιουσία του δεν θα αρκούσε για να αγοράσει αυτά που σήμερα θεωρούμε δεδομένα, όποιο κι αν είναι το πεδίο αναφοράς-μεταφορές, ψυχαγωγία, επικοινωνία, ιατρικές υπηρεσίες.

Αν και η πίτα που θα μπορούσε να μοιραστεί στην επόμενη γενιά θα είναι πολύ μεγαλύτερη από ότι η σημερινή, το πώς θα μοιραστεί παραμένει αμφιλεγόμενο. Όπως έχει συμβεί μέχρι τώρα, θα υπάρξουν αγώνες για την αύξηση της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ των ανθρώπων στην παραγωγική ηλικία και των συνταξιούχων, μεταξύ των υγιών ανθρώπων και των ασθενών, μεταξύ των κληρονόμων και του Horatio Algers, μεταξύ των επενδυτών και των εργαζομένων και ιδίως μεταξύ εκείνων που τα ταλέντα τους αποτιμώνται σε μεγάλο βαθμό από την αγορά και των εξίσου αξιοπρεπώς σκληρά εργαζόμενων Αμερικανών που δεν διαθέτουν τις δεξιότητες που επιβραβεύει η αγορά. Οι συγκρούσεις αυτού του είδους συνέβαιναν πάντα – και θα συνεχίσουν να συμβαίνουν. Το Κογκρέσο θα είναι το πεδίο της μάχης, το χρήμα και οι ψήφοι θα είναι τα όπλα. Τα λόμπι θα παραμείνουν μια βιομηχανία ανάπτυξης.

Τα καλά νέα, όμως, είναι ότι ακόμη και τα μέλη των πλευρών που θα έχουν απώλειες είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα απολαύσουν- όπως θα έπρεπε – πολύ περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες στο μέλλον από ό, τι στο παρελθόν. Η ποιότητα της αυξημένης γενναιοδωρίας τους θα βελτιωθεί επίσης δραματικά. Τίποτα δεν συναγωνίζεται το σύστημα αγοράς στην παραγωγή όλων όσων θέλουν οι άνθρωποι –και ακόμη περισσότερο, στην παραγωγή όλων όσων οι άνθρωποι δεν ξέρουν ακόμη ότι θέλουν. Όταν οι γονείς μου ήταν νέοι, δεν να φανταστούν μία τηλεοπτική σειρά, ούτε εγώ στα 50 μου πίστευα ότι θα χρειάζομαι έναν προσωπικό υπολογιστή. Και τα δύο προϊόντα, όταν οι άνθρωποι είδαν το τι θα μπορούσαν να κάνουν, έφεραν την επανάσταση στη ζωή τους. Περνώ πλέον δέκα ώρες την εβδομάδα παίζοντας μπριτζ στο ίντερνετ. Και καθώς γράφω αυτή την επιστολή η «αναζήτηση» μου είναι απαραίτητα (δεν είμαι, όμως, έτοιμος για το Tinder).

Για 240 χρόνια ήταν φοβερό λάθος να στοιχηματίσει κανείς εναντίον της Αμερικής, και τώρα δεν είναι ώρα για να ξεκινήσει. Η «χρυσή κότα» του αμερικανικού εμπορίου και της καινοτομίας θα συνεχίσει να «γεννάει» όλο και μεγαλύτερα «αυγά». Οι υποσχέσεις της αμερικανικής κοινωνικής ασφάλισης ίσως εκτιμηθούν και γίνουν πιο γενναιόδωρες. Και ναι, τα παιδιά της Αμερικής θα ζήσουν πολύ καλύτερα από ό, τι οι γονείς τους.