Το καλό, το ρεαλιστικό και το…κακό σενάριο για την αξιολόγηση
Η διαπραγμάτευση δεν κατάφερε να γεφυρώσει τις αντιθέσεις μεταξύ του ΔΝΤ και της κυβέρνησης.
Της Σοφίας Δήμτσα
Με δύο…προσχέδια συμφωνίας αναχωρούν την Κυριακή από την Αθήνα οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου και οι συζητήσεις μεταφέρονται αρχικά στην Ουάσινγκτον και στη συνέχεια στο Άμστερνταμ.
Η διαπραγμάτευση δεν κατάφερε να γεφυρώσει τις αντιθέσεις μεταξύ του ΔΝΤ και της κυβέρνησης, με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να κρατούν μεν πιο «χαλαρή» στάση στα δημοσιονομικά, πολύ σκληρότερη δε, στα διαρθρωτικά και τις μεταρρυθμίσεις, όπως για παράδειγμα, στα ενεργειακά και τις αποκρατικοποιήσεις.
Πηγές με άμεση γνώση της διαπραγμάτευσης υποστηρίζουν ότι η διαδικασία επί ελληνικού εδάφους θα κλείσει με δύο κείμενα που θα αποτελούν προσχέδια τεχνικής συμφωνίας (staff level agreement). Το ένα θα αποτελεί προσχέδιο MOU με τους Ευρωπαίους (ΕΕ, ΕΚΤ, ESM) και το δεύτερο προσχέδιο MEFP, δηλαδή μνημόνιο με το ΔΝΤ, όπως συνηθίζεται στις συμφωνίες μετά από αξιολόγηση.
Ωστόσο, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Ενώ, δηλαδή, σε όλες τις προηγούμενες συμφωνίες, τα δύο κείμενα ήταν ίδια, αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά. Και αυτό γιατί θα αποτυπώνουν δύο διαφορετικές οικονομικές προβλέψεις.
Το μεν προσχέδιο συμφωνίας με τους Ευρωπαίους θα δέχεται ότι με μέτρα 3% του ΑΕΠ, η Ελλάδα θα εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Αντίθετα, το προσχέδιο συμφωνίας με το ΔΝΤ θα καταγράφει ότι με μέτρα 3% (ή 2,5%) του ΑΕΠ, το πρωτογενές πλεόνασμα το 2018 δεν θα υπερβαίνει το 1,5% του ΑΕΠ. Κατά συνέπεια, στο κείμενο του ΔΝΤ θα επισημαίνεται ότι για να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 3,5% του ΑΕΠ ετησίως από το 2018 και μετά, είτε η Ελλάδα θα πρέπει να λάβει πρόσθετα μέτρα από 2,7 έως 3,6 δις. ευρώ, είτε οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να δεχθούν γενναία διαγραφή χρέους.
Αξιωματούχοι των θεσμών, πάντως, υποστηρίζουν ότι οι διαφορές των Ευρωπαίων με το ΔΝΤ δεν είναι πια τόσο μεγάλες στο θέμα του δημοσιονομικού κενού και των φορολογικών, αναφέροντας, μάλιστα, ως παράδειγμα το ύψος του αφορολόγητου. «Τόσο το ΔΝΤ όσο και οι Ευρωπαίοι θέλουν να μειωθεί κάτω από τα 9.090 ευρώ που προτείνει η κυβέρνηση», σημειώνουν με νόημα.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τα δύο αυτά κείμενα θα «ταξιδέψουν» στην Ουάσινγκτον, όπου θα επιχειρηθεί να γεφυρωθούν οι αντιθέσεις, αλλά και να ξεκινήσει η συζήτηση για το χρέος. Στις συναντήσεις της Εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ θα αναζητηθεί κοινός τόπος, κυρίως μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωπαίων, αφού το Ταμείο δεν πρόκειται να υποχωρήσει από τις θέσεις του για γενναία ελάφρυνση χρέους, προκειμένου να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
Το επόμενο ραντεβού θα δοθεί στο Άμστερνταμ και στο άτυπο Eurogroup της 22ας Απριλίου. Εκεί θα ξεκινήσει και η πολιτική συζήτηση, καθώς οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα κληθούν να αποφασίσουν ποιο από τα δύο κείμενα συμφωνίας θα προκρίνουν.
Πηγές με άμεση γνώση των συνομιλιών κάνουν λόγο για τρία σενάρια:
-Το αισιόδοξο σενάριο, σύμφωνα με το οποίο οι Ευρωπαίοι θα αποδεχθούν την άποψη του ΔΝΤ ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και θα συμφωνήσουν σε μια γενναία ελάφρυνσή του.
-Το ρεαλιστικό σενάριο, που κάνει λόγο για συμφωνία των Ευρωπαίων στο πρώτο κείμενο της ελληνικής κυβέρνησης με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, την οποία όμως δεν αποδέχεται το ΔΝΤ. Σε αυτή την περίπτωση, θεωρείται εξαιρετικά πιθανό οι Ευρωπαίοι να επιλέξουν να αφήσουν προσωρινά το ΔΝΤ στο…πίσω κάθισμα της αξιολόγησης, στο ρόλο του τεχνικού συμβούλου, με την υπόσχεση ότι η συμμετοχή του θα επανεξεταστεί στη δεύτερη αξιολόγηση. Σε αυτή την περίπτωση, η αξιολόγηση θα κλείσει, αλλά η αβεβαιότητα θα συνεχιστεί καθώς ούτε η ελάφρυνση χρέους θα προχωρήσει, ούτε ισχυρό μήνυμα στις αγορές θα έχει σταλεί και, φυσικά, η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να ψηφίσει μέτρα τουλάχιστον 5,5 δις. ευρώ, χωρίς όμως να παρουσιάσει μια οριστική λύση για το χρέος. Το σενάριο αυτό οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε ένα δύσκολο φθινόπωρο, αφού τότε θα ξεκινήσει η δεύτερη αξιολόγηση, κατά την οποία αναμένεται να ανοίξει η συζήτηση για τα εργασιακά, αλλά και για το Δημόσιο.
–Το «κακό» σενάριο: Σύμφωνα με αυτό, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα συνταχθούν με το ΔΝΤ και θα αποδεχθούν τις δικές του προβλέψεις, καθώς δεν επιθυμούν ούτε τους στόχους των πλεονασμάτων να χαμηλώσουν, ούτε το χρέος να κουρέψουν, αλλά ούτε και το Ταμείο να «αποχωριστούν». Στην περίπτωση αυτή, θα στείλουν την αποστολή πίσω στην Αθήνα, με την εντολή να αναζητηθούν περισσότερα μέτρα. Το σενάριο αυτό, φαίνεται στη δεδομένη στιγμή, το λιγότερο πιθανό, καθώς οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν εντάσεις λίγο πριν το δημοψήφισμα για το Brexit, ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τον παράγοντα Σόιμπλε.
Οι εκτιμήσεις, πάντως, συγκλίνουν στο ότι η οριστική συμφωνία για το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης, εφόσον αυτή καταστεί εφικτή, δεν θα έρθει πριν από το Πάσχα. Κατά συνέπεια, μέχρι το οριστικό κλείσιμο της αξιολόγησης, η Αθήνα δεν θα λάβει δόση του δανείου. Πηγές των θεσμών εκτιμούν ότι οι επικεφαλής του κουαρτέτου θα επιστρέψουν στην Αθήνα τον Μάιο προκειμένου να κλείσουν τις συζητήσεις, με χρονικό ορίζοντα την 23η Μαϊου. Άλλωστε, οι Ευρωπαίοι έχουν ξεκαθαρίσει ότι η οποιαδήποτε συζήτηση για το ελληνικό πρόγραμμα θα σταματήσει ένα μήνα πριν από το δημοψήφισμα στη Βρετανία, προκειμένου να αποφύγουν κλίμα αντιευρωπαϊσμού.
Πηγή: Επένδυση
