To Brexit έγινε: Ποιος έχει σειρά μετά τη Μεγάλη Βρετανία;

του Ίαν Μπρέμερ

Και ο θυμός εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν περιορίζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ιδού τα δεδομένα για πέντε άλλες περιοχές της Ευρώπης:

1. Ιταλία
Στην Ιταλία, ένα μέρος της ανησυχίας της κοινής γνώμης αφορά την επίδραση του ευρώ στην οικονομία της χώρας. Με λόγο χρέους-προς-ΑΕΠ 130%, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης δεν έχει την πολυτέλεια να αποτύχει, αλλά δεν είναι και εύκολο να σωθεί. Ο κεντροαριστερός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι έχει δώσει ένα στοιχείο πολιτικής σταθερότητας στη χώρα, μαζί με μια ώθηση υπέρ κάποιων απαραίτητων μεταρρυθμίσεων στον εκλογικό νόμο και την κοινοβουλευτική λειτουργία. Και πρόκειται να διοργανώσει δημοψήφισμα τον Οκτώβριο για την έγκριση της συνταγματικής αναθεώρησης, στην οποία θα ενσωματωθούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις.

Όμως, ο Ρέντσι νοιώθει την πίεση από το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, ένα οικονομικά λαϊκίστικο κόμμα που υποστηρίζει την έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ. Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, το κόμμα σημείωσε δύο σημαντικές νίκες κερδίζοντας τη δημαρχία σε Ρώμη και Τορίνο. Σε περίπτωση που στο δημοψήφισμα απορριφθεί η συνταγματική αναθεώρηση, ο Ρέντσι έχει πει ότι θα παραιτηθεί. Και σε περίπτωση που γίνονταν σήμερα εκλογές, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Κίνημα των Πέντε Αστέρων θα μπορούσε να διεκδικήσει την πρώτη θέση.

2. Σκανδιναβία
Σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, η ευρω-εχθρότητα είναι εστιασμένη περισσότερο στην τρέχουσα μεταναστευτική κρίση. Η Σουηδία, για παράδειγμα, έχει δεχθεί περισσότερους αιτούντες άσυλο ανά κάτοικο από οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό κράτος. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που το εθνικιστικό, αντι-μεταναστευτικό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών έχει αρχίσει να παίζει έναν σημαντικότερο ρόλο στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Έκανε την εμφάνισή του το 1998, και το 2010 μπήκε για πρώτη φορά στη βουλή με 5,7% των ψήφων. Το 2014, η δύναμή του αυξήθηκε στο 13%, ενώ πρόσφατες δημοσκοπήσεις φέρνουν την εκλογική του επιρροή στο 17,3%.

Παράλληλα, το υπερ-εθνικιστικό κόμμα των Αληθινών Φιλανδών ανεβαίνει, έχοντας εξασφαλίσει σχεδόν 20% των ψήφων στις περσινές εκλογές. Και το Λαϊκό Κόμμα της Δανίας είδε τη δύναμή του να αυξάνεται κατά 50% στις γενικές εκλογές που έλαβαν χώρα πέρυσι, λαμβάνοντας ποσοστό 21%. Καθώς συμμετέχει σε κυβέρνηση μειοψηφίας με τους Φιλελεύθερους, έχει εκμεταλλευθεί την ευκαιρία για να προωθήσει την αντι-μεταναστευτική του ατζέντα, με αποτέλεσμα η Δανία να έχει μια από τις αυστηρότερες νομοθεσίες περί μετανάστευσης στην Ευρώπη.

3. Ανατολική Ευρώπη
Η ανησυχία σχετικά με τη μετανάστευση έχει δώσει ώθηση σε ευρω-εχθρικά κόμμα και στην Ανατολική Ευρώπη. Μάλιστα, κάποιες φορές τα πολιτικά κόμματα δεν χρειάζεται να κερδίσουν θέσεις στην κυβέρνηση για να αλλάξουν την πολιτική ατζέντα της χώρας – όπως ακριβώς συνέβη στη Βρετανία όπου η άνοδος του Νάιτζελ Φάρατζ και του κόμματος UKIP ανάγκασε τον Ντέιβιντ Κάμερον να κινηθεί προς τα δεξιά στις εκλογές πέρυσι, και να προκηρύξει και το δημοψήφισμα.

Στην Ουγγαρία, ο Βίκτορ Ορμπάν, επικεφαλής του δεξιού κόμματος Φιντέζ και πρωθυπουργός της χώρας, ένιωσε την πίεση από το ρατσιστικό, αντισημιτικό κόμμα Γιόμπικ, το οποίο αύξησε την εκλογική του επιρροή από 2% το 2006 στο 21% σήμερα. Κάπως έτσι, ο Ορμπάν αποφάσισε να κατασκευάσει έναν φράχτη για να κρατήσει μακριά τους Σύριους πρόσφυγες – και να κάνει επίδειξη των εθνικιστικών του διαπιστευτηρίων.

4. Γερμανία
Ενώ η Ουγγαρία έστηνε φράχτες, η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ καλωσόριζε πρόσφυγες. Μέχρι σήμερα, πάνω από 1 εκατομμύριο αιτούντες άσυλο έχουν φτάσει στη Γερμανία. Κι ενώ κάποτε η δημοτικότητα της Μέρκελ άγγιζε το 75%, πλέον 64% των Γερμανών πιστεύουν ότι η Μέρκελ δεν πρέπει να είναι υποψήφια στις εκλογές του χρόνου. Καθώς, όμως, δεν υπάρχει κάποια ξεκάθαρη εναλλακτική λύση, η Μέρκελ και το CDU είναι φαβορί για να κερδίσουν τις εκλογές.

Όμως, το ακροδεξιό, αντι-ΕΕ κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) σταδιακά ανεβαίνει, έχοντας υιοθετήσει μια σκληρή στάση εναντίον του Ισλάμ. Παρόλο που το κόμμα απέτυχε να πιάσει το όριο του 5% για να μπει στο κοινοβούλιο το 2013, οι δημοσκοπήσεις σήμερα του δίνουν από 10% έως 12%. Αν αυτά τα νούμερα παραμείνουν μέχρι τις εκλογές του 2017, το AfD μπορεί να γίνει το πρώτο ακροδεξιό κόμμα που θα εξασφαλίσει παρουσία στη Bundestag από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

5. Γαλλία
Στη Γαλλία, ο κίνδυνος είναι πιο άμεσος. Το υπερ-εθνικιστικό, αντι-ΕΕ Εθνικό Μέτωπο φαίνεται να τα πηγαίνει πολύ καλά από τότε που η κόρη του ιδρυτή του Ζαν-Μαρί Λεπέν, Μαρίν Λεπέν, ανέλαβε τα ηνία το 2011. Η Λεπέν εγκατέλειψε τον ανοιχτό αντισημιτισμό και άλλες ακροδεξιές λαϊκίστικες ιδέες υπέρ μιας πιο οργανωμένης και λογικοφανούς αντι-μεταναστευτικής, αντι-Ισλάμ και αντι-ΕΕ πλατφόρμας.

Το 2007, η επιρροή του κόμματος βρισκόταν στο 0,1%, αλλά σήμερα οι δημοσκοπήσεις του δίνουν πάνω από 20%. Όσο για τη Μαρίν Λεπέν, εμφανίζεται να κερδίζει 28% των ψήφων στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Εξαιτίας του εκλογικού συστήματος, ελάχιστοι αναλυτές πιστεύουν ότι μπορεί να κερδίσει τις εκλογές, αλλά η επιρροή της στη γαλλική πολιτική αυξάνεται συνεχώς. Η Λεπέν έχει δεσμευτεί ότι θα διοργανώσει δημοψήφισμα για τη συμμετοχή της Γαλλίας στην ΕΕ εφόσον κερδίσει τις εκλογές. Σήμερα, 55% των Γάλλων πολιτών λένε ότι υποστηρίζουν τη διοργάνωση ενός τέτοιου δημοψηφίσματος, και 41% απαντούν ότι θα ψήφιζαν υπέρ της εξόδου της Γαλλίας από την ΕΕ.

Πηγή: fortune.com