Τέσσερις λόγοι που η Τουρκία βρίσκεται τόσο συχνά στο στόχαστρο τρομοκρατών

του Σάιμον Λιούις

Κάποτε η Τουρκία ήταν ένα μοντέλο σταθερότητας. Την Τρίτη το βράδυ, όμως, επλήγη από άλλη μια τρομοκρατική επίθεση, με τον αριθμό των νεκρών να ξεπερνά τους 40 και των τραυματιών τους 150. Στην επίθεση αυτοκτονίας συμμετείχαν τρεις τρομοκράτες ζωσμένοι με εκρηκτικά, οι οποίοι έσπειραν τον όλεθρο στο τρίτο πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο της Ευρώπης.

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις πληθαίνουν σε όλη τη χώρα, με την Κωνσταντινούπολη να είναι στόχος πολλών εξ’ αυτών. Οι τουριστικές αφίξεις μειώθηκαν στο μισό τη χρονιά που μας πέρασε. Πού οφείλεται αυτή η κατάσταση;

Ο πόλεμος στη Συρία

Όταν η κυβέρνηση της Συρίας αποφάσισε να αντιμετωπίσει βίαια την εξέγερση του 2011, ο Ερντογάν – τότε Πρωθυπουργός και σήμερα Πρόεδρος της Τουρκίας – είχε ζητήσει από τον Σύριο Πρόεδρο Άσαντ να παραιτηθεί και είχε παρομοιάσει το καθεστώς του με εκείνο της ναζιστικής Γερμανίας. Η Τουρκία και η Συρία μοιράζονται μια συνοριακή γραμμή 800 χιλιομέτρων. Η Τουρκία κατηγορείται ότι επιτρέπει σε ξένους μαχητές να εισέλθουν στη Συρία και να πολεμήσουν στο πλευρό ομάδων όπως ο ISIS. Την ίδια στιγμή, πάνω από 2,5 εκατομμύρια Σύριοι πρόσφυγες εκτιμάται ότι είναι εγκατεστημένοι στην Τουρκία.

Η εξέγερση των Κούρδων

Ο ρόλος της Τουρκίας στη Συρία γίνεται πιο σύνθετος εξαιτίας της καταστολής από την Τουρκία της εξέγερσης των Κούρδων που ζουν στα ανατολικά της χώρας, καθώς και σε περιοχές της Συρίας, του Ιράκ και του Ιράν. Η τουρκική κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι οι Κούρδοι μαχητές που πολεμούν τον ISIS είναι μια προέκταση του PKK που αγωνίζεται υπέρ της κουρδικής αυτονομίας από τη δεκαετία του ’70. Προτεραιότητα της Τουρκίας είναι να πολεμά κατά των κουρδικών δυνάμεων στη Συρία, ακόμα και με αεροπορικές επιδρομές, αλλά αυτό τη θέτει αντιμέτωπη τόσο με τους Κούρδους μαχητές που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ, όσο και με το καθεστώς Άσαντ που υποστηρίζεται από τη Ρωσία. Οι ηγέτες των Κούρδων λένε ότι η στάση αυτή της Τουρκίας την τοποθετεί πρακτικά στην ίδια πλευρά με τον ISIS.

Ο ISIS

Ένας αυξανόμενος αριθμός τρομοκρατικών επιθέσεων έχει πραγματοποιηθεί στην Τουρκία τον τελευταίο χρόνο, με μεγάλες απώλειες ανθρώπινων ζωών. Η τουρκική κυβέρνηση αποδίδει έναν αριθμό επιθέσεων σε κουρδικές οργανώσεις, αλλά την ίδια στιγμή Τούρκοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι και ο ISIS εξαπολύει τρομοκρατικές επιθέσεις εντός της χώρας. Μάλιστα, φαίνεται ότι οι αρχές πιστεύουν ότι ο ISIS βρίσκεται πίσω από την επίθεση στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης – μια επίθεση που έχει ομοιότητες με την επίθεση στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών τον Μάρτιο, η οποία και θεωρείται έργο της συγκεκριμένης οργάνωσης. Αναλυτές επισημαίνουν ότι ο ISIS και στο παρελθόν έχει επιλέξει να μην αναλαμβάνει την ευθύνη για επιθέσεις που εξαπολύει εντός της Τουρκίας.

Η γεωπολιτική

Η επίθεση της Τρίτης στην Κωνσταντινούπολη ήρθε λίγες μέρες μόνο αφότου η Τουρκία ανακοίνωσε ότι πρόκειται να εξομαλύνει τις διπλωματικές της σχέσεις με το Ισραήλ, οι οποίες είχαν πληγεί το 2010 όταν ειδικές δυνάμεις του Ισραήλ είχαν επιτεθεί σε στολίσκο Τούρκων ακτιβιστών οι οποίοι ήθελαν να σπάσουν τον αποκλεισμό της Γάζας από το Ισραήλ. Παράλληλα, θέλοντας να σπάσει την απομόνωση της χώρας του που έχει προκύψει από την πολιτική της στη Συρία, ο Ερντογάν εξέφρασε την πρόθεσή του να εξομαλυνθούν και οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία, αποστέλλοντας επιστολή στην οποία ζητείται συγνώμη για την κατάρριψη ενός ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους στα σύνορα Τουρκίας – Συρίας. Το ότι η επίθεση της Τρίτης συμπίπτει με την εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας – Ισραήλ ίσως να μην είναι τυχαίο – πιθανώς αυτή η τρομοκρατική πράξη να ήταν μια αντίδραση του ISIS στην προσέγγιση αυτή.

Πηγή: fortune.com