Πώς η Τερέζα Μέι μπορεί να σώσει το Ηνωμένο Βασίλειο από μια ανεξέλεγκτη κρίση

Η Τερέζα Μέι είναι η νέα πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, αναλαμβάνοντας τα ηνία της κυβέρνησης την πιο κρίσιμη στιγμή της μεταπολεμικής ιστορίας της χώρας.

Η πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα πλανιέται πάνω από μια διχασμένη χώρα που πρέπει να βρει τη νέα θέση της στον κόσμο, αφότου επέλεξε να εγκαταλείψει την Ευρ. Ένωση.

Η Μέι υποστήριξε το Remain αλλά θα σεβαστεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος: «Το Brexit σημαίνει Brexit» έγραψε αυτή την εβδομάδα.

Το πρώτο της καθήκον είναι ο ορισμός της κυβέρνησης. Στη συνέχεια, θα πρέπει να κάνει τρία πράγματα πολύ γρήγορα, ή αλλιώς θα διακινδυνεύσει τη μετατροπή του δράματος σε ανεξέλεγκτη κρίση.

1. Σχέδιο για την Ευρώπη

Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και οι επιχειρηματικοί ηγέτες θέλουν να δουν τη Μέι να αποκαλύπτει τη στρατηγική της για το διαζύγιο μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και του μεγαλύτερου εμπορικού του εταίρου όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

Οι εταιρείες χρειάζονται χρόνο για να σχεδιάσουν τα επόμενα βήματά τους. Η παρατεταμένη αβεβαιότητα σε σχέση με την πρόσβασή τους στις ευρωπαϊκές αγορές στο μέλλον μπορεί να σημαίνει αναβολή επενδύσεων, καθυστέρηση προσλήψεων, ή ακόμα και μεταφορά δραστηριοτήτων και προσωπικού εκτός Ηνωμένου Βασιλείου.

Η Μέι έχει τρεις επιλογές:

Το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να γίνει μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, μιας συνθήκης που δίνει πρόσβαση στις αγορές της ΕΕ σε κάποια μη μέλη της, όπως η Νορβηγία. Όμως, μια τέτοια εξέλιξη ίσως αποδειχθεί προβληματική πολιτικά επειδή δεν θα δώσει στο Ηνωμένο Βασίλειο πλήρη έλεγχο επί των συνόρων της.

Εναλλακτικά, η Μέι θα μπορούσε να προσπαθήσει να διαπραγματευθεί μια διμερή συμφωνία, παρόμοια με τις εμπορικές συμφωνίες που προσπαθούν να συνάψουν ο Καναδάς και οι ΗΠΑ με την ΕΕ. Οι σχετικές διαπραγματεύσεις, όμως, μπορεί να αποδειχθούν πολύ σύνθετες και να κρατήσουν για χρόνια.

Τέλος, το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να βασιστεί σε μια σχέση με την ΕΕ που να βασίζεται στους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Χώρες όπως η Βραζιλία διατηρούν εμπορικές σχέσεις με την Ευρώπη πάνω σ’ αυτή τη βάση. Μια τέτοια εκδοχή, όμως, θα μπορούσε να δημιουργήσει εμπόδια στο εμπόριο, και κάπως έτσι να προκαλέσει τη μεγαλύτερη ζημιά στη βρετανική οικονομία.

2. Αποτροπή μιας ύφεσης

Μέχρι πρόσφατα, η βρετανική οικονομία πήγαινε πολύ καλά, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και προσελκύοντας επενδύσεις απ’ όλο τον κόσμο. Αυτή η εικόνα έχει αλλάξει δραματικά από το σοκ της ψήφου υπέρ του Brexit.

Η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχει καταρρεύσει, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση εδώ και δεκαετίες. Μια έρευνα γνώμης της GfK βρήκε ότι 60% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι η οικονομική κατάσταση θα χειροτερέψει τους επόμενους 12 μήνες. Οι προβλέψεις ανάπτυξης για φέτος και του χρόνου έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω. Η στασιμότητα φαίνεται σίγουρη και η ύφεση πιθανή.

3. Διαβεβαιώσεις στους επενδυτές

Αν η Μέι πετύχει στα πρώτα δύο σημεία, το τρίτο καθίσταται πολύ ευκολότερο. Η Βρετανία βασίζεται στους επενδυτές για να δανείζεται χρήματα ώστε να καλύπτει το έλλειμμα του προϋπολογισμού της και να χρηματοδοτεί το χάσμα μεταξύ εισαγωγών και εξαγωγών. Αυτό δεν ήταν πρόβλημα όσο το ξένο χρήμα εισέρεε στη χώρα.

Η λίρα έχει υποτιμηθεί πολύ από την ημέρα που ανακοινώθηκε το δημοψήφισμα, χάνοντας 12% της αξίας της έναντι του δολαρίου. Αυτό καθιστά τα βρετανικά επενδυτικά αγαθά φτηνότερα για ξένους επενδυτές, γεγονός που ίσως διατηρήσει τη ροή ρευστού στη χώρα απ’ το εξωτερικό. Και αυτό φαίνεται να συμβαίνει ήδη: δύο βρετανικές εταιρείες εξαγοράστηκαν από ξένους αγοραστές αυτή την εβδομάδα.