Ότι δε μπορεί να πληρωθεί, δε θα πληρωθεί…
1 στους 4 φορολογούμενους δεν πλήρωσαν φόρο εισοδήματος μέχρι και το τέλος Ιουλίου του 2016. Που οδηγείται η κατάσταση;
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ τον Ιούλιο του 2016 εισπράχθηκαν 49 εκατ. ευρώ λιγότερα έσοδα από ΦΠΑ σε σχέση με τον Ιούλιο του 2015. Η ζημιά για το Ελληνικό δημόσιο είναι περίπου 100 εκατ. ευρώ. Τα 49 εκατ. ευρώ είναι η αξία της μείωσης και περίπου άλλα 50 εκατ. ευρώ από τον ΦΠΑ τον οποίο είχε προϋπολογίσει ότι θα εισέπραττε και δεν εισέπραξε.
«Τρύπα» δηλαδή 100 εκατ. ευρώ περίπου, μόνο στον μήνα Ιούλιο του 2016. Προφανώς αυτό σημαίνει πως, τον συγκεκριμένο μήνα με την εισαγωγή του νέου βασικού συντελεστή ΦΠΑ στο 24% από 23%, τη μετάβαση πολλών αγαθών και υπηρεσιών από χαμηλότερους σε υψηλότερους συντελεστές και την αλλαγή του μειωμένου συντελεστή στα νησιά, είχαμε μείωση της κατανάλωσης ή/και αύξηση της φοροδιαφυγής.
Σύμφωνα πάλι με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, 1 στους 4 φορολογούμενους δεν πλήρωσαν φόρο εισοδήματος μέχρι και το τέλος Ιουλίου του 2016. Με αυτό τον ρυθμό η απώλεια εσόδων από αυτή την πηγή θα φτάσει το 1 δισ. ευρώ περίπου στο τέλος του 2016.
Ας δούμε και κάποια άλλα στοιχεία. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ στο 2ο τρίμηνο του 2016, η ελληνική οικονομία είναι σε ύφεση 0,9%, έναντι αρχικής εκτίμησης 0,7%, ενώ τα υπόλοιπα ετησιοποιημένα στοιχεία δείχνουν:
– Καταναλωτική δαπάνη: Μείωση 1,9%
– Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών: Μείωση 11,4%
Η εκτίμηση είναι ότι οι σχετικές μειώσεις, άρα και η «τρύπα» στον προϋπολογισμό θα συνεχιστούν μέχρι το τέλος του χρόνου. Πολλοί ισχυρίζονται ότι ο ελεγκτικός και εισπρακτικός μηχανισμός του δημοσίου θα γίνει αυστηρότερος και με αυτόν τον τρόπο θα παταχθεί η φοροδιαφυγή και η φοροαποφυγή. Κι όμως σύμφωνα πάλι με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, οι κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών έδειξαν υπόλοιπα σχεδόν μηδενικά.
Ακόμα όμως κι αν γινόταν αυτό το θαύμα της απόλυτης είσπραξης όλων των φόρων αυτό δεν είναι αρκετό για να ισοσκελίσει τη μείωση της κατανάλωσης, η οποία προέρχεται από τη μείωση του εισοδήματος των πολιτών και των νοικοκυριών.
Διαχρονικά κανένας υψηλός φόρος δεν απέδωσε τα αναμενόμενα σε καμία οικονομία σε καμία χώρα του κόσμου. Επαναστάσεις έχουν προκύψει από την υπερφορολόγηση (π.χ. η Αμερικάνικη επανάσταση). Έσοδα όμως για το σπάταλο δημόσιο ποτέ.
Ο πολίτης αισθάνεται την αδυναμία να πληρώσει. Αυτό τον έχει φέρει σε κατάσταση απόγνωσης στην οποία κανένα μέτρο της φορολογικής διοίκησης δε θα τον προλάβει να μη φοροδιαφύγει ή να τρομάξει. Όπως ο βρεγμένος δε φοβάται τη βροχή.
Δε πληρώνει γιατί δεν έχει να πληρώσει. Απλά.
Η αύξηση της φορολογικής βάσης θα φέρει φορολογική συνείδηση και έσοδα για εκλογικευμένα δημόσια έξοδα. Προϋπόθεση η μείωση των φορολογικών συντελεστών και ο εκσυγχρονισμός των ελεγκτικών μηχανισμών.
Η μείωση των εσόδων του δημοσίου θα φέρει την αυτόματη επιβολή μειώσεων σε «βασικές» του δαπάνες και έξοδα; Θα εφαρμοστεί τελικά ο περίφημος «κόφτης»;
Ναι. Εκτός αν τον προλάβουν πολιτικές εξελίξεις.
*Ο Πάνος Μιχαλόπουλος είναι Partner στις UNITYFOUR CONSULTING και ARK ANALYTICS SOLUTIONS.
