Οι αλλαγές στη φορολογία που φέρνει το 2017

Σειρά φορολογικών ανατροπών οι οποίες ψηφίστηκαν στη διάρκεια του 2016, αναμένεται να ξεδιπλώνονται από τις πρώτες κιόλας μέρες του νέου έτους φέροντας νέα συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος.

Ο νέος φορολογικός εφιάλτης ξεκίνησε την πρωτοχρονιά με αυξήσεις έμμεσων φόρων σε καύσιμα, τσιγάρα, καφέ, ΦΠΑ στα νησιά και λογαριασμούς σταθερής τηλεφωνίας και ιντερνετ.

Το επόμενο χτύπημα έρχεται με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2016, περίπου ο καλοκαίρι του 2017, ενώ άγνωστο παραμένει ακόμα τι θα γίνει με τον ΕΝΦΙΑ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι και το επόμενο έτος, ο φόρος ακίνητης περιουσίας θα συνεχίσει να απαιτεί συνολικά έσοδα 2,650 δισ. ευρώ. Πιο αναλυτικά το 2017 οι:

1. Οι μισθωτοί – συνταξιούχοι: Μέχρι σήμερα κανείς δεν γνωρίζει αν το ισχύον έμμεσο αφορολόγητο (από 8.636 έως και 9.545 ευρώ) θα παραμείνει στο ύψος του το 2017. Από την πλευρά τους, οι δανειστές πιέζουν για νέα μείωση αλλά έως τώρα τουλάχιστον, η κυβέρνηση αντιστέκεται.

Το ίδιο σκηνικό συνέβη και τον περασμένο Μάιο, όταν τελικά ψηφίστηκε μείωση του αφορολογήτου και αλλαγή των συντελεστών φόρου.

Το μεγαλύτερο μέρος των αλλαγών έχει ήδη αφομοιωθεί μέσω της μηνιαίας κλίμακας παρακράτησης. Για το πρώτο πεντάμηνο του 2016 όμως, ο υπολογισμός της μηνιαίας παρακράτησης φόρου έγινε με την παλιά κλίμακα και το καλοκαίρι του 2017 με την εκκαθάριση των δηλώσεων, θα βεβαιωθούν οι διαφορές.

2. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες: Το 2017, η εκκαθάριση των δηλώσεων των ελευθέρων επαγγελματιών θα γίνει με την κλίμακα των μισθωτών, χωρίς όμως να δικαιούνται το αφορολόγητο. Τα εισοδήματα του 2015 φορολογήθηκαν με συντελεστές 26%-33% ενώ τα εισοδήματα του 2016 θα φορολογηθούν με συντελεστές από 22% έως και 45%.

Για όσους δηλώνουν εισοδήματα έως 32.700 ευρώ, η φορολόγηση με την κλίμακα των μισθωτών φέρνει ελαφρύνσεις. Ενδεικτικά για ελεύθερους επαγγελματίες με δηλωθέν εισόδημα 5.000 ευρώ προκύπτει ελάφρυνση 200 ευρώ, στα 10.000 ευρώ εισοδήματος η φορολογική επιβάρυνση θα είναι μειωμένη κατά 400 ευρώ ενώ στα 35.000 ευρώ φορολογητέου εισοδήματος προκύπτει επιβάρυνση 351 ευρώ.

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες συνεχίζουν να επιβαρύνονται με τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ και ειδική εισφορά αλληλεγγύης (2,2% έως και 10%) για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, αλλά ο μεγάλος «πονοκέφαλος» του 2017 δεν είναι άλλος από την αύξηση των εισφορών.

3. Οι Αγρότες: Αναμένεται φορολογηθούν με την κλίμακα μισθωτών –συνταξιούχων με το έμμεσο αφορολόγητο των 8.636 – 9.545 ευρώ ενώ σε εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ επιβάλλεται και η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, ενώ θα επιβαρυνθούν και με προκαταβολή φόρου η οποία αυξήθηκε από το 75% στο 100% του κύριου φόρου.

4. Εισοδήματα από ενοίκια: Το 2017 έρχονται μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις, έως και 36,36% μετά την αλλαγή της κλίμακας υπολογισμού του φόρου σε εισοδήματα από ενοίκια.

Οι επιβαρύνσεις θα φανούν με την εκκαθάριση των δηλώσεων καθώς τα εισοδήματα από ενοίκια θα φορολογηθούν με συντελεστές 15% (από 11%) για ποσά έως 12.000 ευρώ, 35% (από 33%) για το κλιμάκιο εισοδήματος από 12.001 έως και 35.000 ευρώ και 45% (από 33%) για το κλιμάκιο εισοδήματος που υπερβαίνει τα 35.001 ευρώ.

Με αυτά τα δεδομένα, φορολογούμενος ο οποίος απόκτησε το 2015 εισοδήματα από ενοίκια 10.000 ευρώ και επιβαρύνθηκε με φόρο 1.100 ευρώ, για το ίδιο εισόδημα του 2016 θα κληθεί να πληρώσει 1.500 ευρώ. Εννοείται ότι τα εισοδήματα από ενοίκια προστίθενται στα υπόλοιπα εισοδήματα προκειμένου να επιβληθεί και η ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

5. Μισθωτοί με εισοδήματα και από «μπλοκάκι»: Η κλίμακα φορολόγησης μισθωτών και ελευθέρων επαγγελματιών πλέον είναι ενιαία. Μόνο που στην πρώτη περίπτωση προβλέπεται αφορολόγητο ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών που επιβαρύνουν τον φορολογούμενο ενώ στη δεύτερη όχι.

Για τα εισοδήματα του 2016, όσοι εισέπραξαν αμοιβή από μισθωτή εργασία και παράλληλη αμοιβή από «μπλοκάκι» θα φορολογηθούν με την ίδια κλίμακα με συντελεστές από 22% έως και 45%.

6. Ιατρικές δαπάνες – αμοιβές μισθοδοσίας: Από το 2017 οι ιατρικές δαπάνες θα μειώνουν το φόρο (αν στο μεταξύ δεν καταργηθεί η σχετική φοροαπαλλαγή όπως πιέζουν οι δανειστές) μόνο εφόσον έχουν πραγματοποιηθεί με κάρτα ή με άλλο ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής.

Οι εργοδότες παράλληλα θα πρέπει να γνωρίζουν ότι από τις 22 Δεκεμβρίου 2016 και μετά δαπάνες μισθοδοσίας προσωπικού, αμοιβές όσων εργάζονται με μπλοκάκια αλλά και αμοιβές διευθυντών ή μελών Δ.Σ, όπως άλλωστε και αμοιβές δικηγόρων με πάγια αντιμισθία (οι οποίες περιλαμβάνονται ενδεικτικά στις δαπάνες οι οποίες πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης), εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφλησή τους έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών. Αν οι δαπάνες αυτές εξοφληθούν με μετρητά, παύουν να εκπίπτουν.

7. Ακίνητη περιουσία: Ο ΕΝΦΙΑ του 2017 παραμένει ένα από τα μεγάλα ερωτηματικά. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έχει διακηρύξει ότι επιθυμεί να μετουσιώσει τον ΕΝΦΙΑ σε ένα νέο φόρο ο οποίος θα επιβάλλεται στη συνολική ακίνητη περιουσία κατά τα πρότυπα του παλαιού ΦΑΠ.

Το ενδεχόμενο επιμέρους αλλαγών παραμένει ανοιχτό αλλά αυτό που δεν πρόκειται να μεταβληθεί είναι ο ετήσιος στόχος εισπράξεων 2,650 δισ. ευρώ. Υπάρχουν σχετικές κυβερνητικές δεσμεύσεις στο Μνημόνιο. Με βάση τις ισχύουσες διατάξεις άλλωστε, από το 2017 στον συμπληρωματικό φόρο θα ενταχθούν και τα αγροτεμάχια, τα οποία εξαιρέθηκαν το 2016 στο παρά πέντε της εκκαθάρισης του φόρου.

8. Βροχή έμμεσων επιβαρύνσεων: Το 2017, οι μεγαλύτερες φορολογικές επιβαρύνσεις θα έρθουν με έμμεσο τρόπο. Από την 1η Ιανουαρίου αυξάνονται οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης σε καύσιμα, καφέ, τσιγάρα , σταθερή τηλεφωνία και ίντερνετ. Σε βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης οι επιβαρύνσεις ξεκινούν από τα τρία και φτάνουν τα οκτώ λεπτά το λίτρο, στον καφέ η αύξηση της τιμής αναμένεται να είναι δέκα λεπτά ανά φλιτζάνι και 25% στο ράφι ανά πακέτο προϊόντος, στα τσιγάρα μισό έως ένα ευρώ ανά πακέτο, στους λογαριασμούς σταθερής τηλεφωνίας και ίντερνετ οι οποίοι εκδίδονται μετά την 1η Ιανουαρίου 2017, η επιβάρυνση αγγίζει το 6,2%.

Τέλος σε μια σειρά νησιών (Σκόπελος, Αμοργός, Ίος, Κύθνος, Σέριφος, Σίκινος, Ανάφης, Κίμωλος, Φολέγανδρος, Ηρακλειά, Δονούσα, Θηρασία, Κουφονήσια και Δήλος) από την 1η Ιανουαρίου οι συντελεστές ΦΠΑ αυξάνονται κατά 30%.