Πώς να γίνετε ευέλικτοι στην αγορά εργασίας

Η ελληνική αγορά εργασίας, όπως διαμορφώνεται έπειτα από 8 χρόνια ύφεσης, μοιάζει με ατμομηχανή που έχει ξεμείνει από … κάρβουνο, αφού ελάχιστες επιχειρήσεις είναι σε θέση να προχωρήσουν σε προσλήψεις, όταν δίνουν καθημερινή μάχη για τη βιωσιμότητα τους.  Το αποτέλεσμα είναι όσοι έχουν ένα δυνατό βιογραφικό και τις κατάλληλες δεξιότητες να αναζητούν την τύχη τους στο εξωτερικό κλείνοντας διά παντός την πόρτα στην Ελλάδα.

Την ίδια ώρα, η επανένταξη στην αγορά εργασίας είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μακροχρόνια άνεργοι, αφού ακόμη και σε περίπτωση που ανοίξει μια θέση εργασίας, οι λεγόμενοι head hunters θα προτιμήσουν κάποιον που μέσα στα χρόνια της κρίσης κατάφερε να παραμείνει ενεργός, ακριβώς γιατί επέδιεξε προσαρμοστικότητα σε ένα δύσκολο εργασιακό περιβάλλον.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο fortunegreece.com η Διευθύνουσα Σύμβουλος της Manpower, Φανή Κλειδά τονίζει πως η επανένταξη  ενός μακροχρόνια άνεργου απαιτεί την υιοθέτηση μιας πολυεπίπεδης δράσης.

Όπως εξηγεί, το πρώτο βήμα είναι να αξιολογήσει τα σημεία σύγκλισης και απόκλισης του επαγγελματικού του προφίλ από τις τεχνικές και προσωπικές δεξιότητες που απαιτεί η σημερινή αγορά εργασίας. «Οι εταιρίες συμβούλων στον τομέα της αναζήτησης και επιλογής ανθρώπινου δυναμικού αποτελούν συμμάχους καθώς διαθέτουν τη γνώση των προσδοκιών των επιχειρήσεων και είναι σε θέση να υποδείξουν τα βήματα που θα φέρουν έναν επαγγελματία εκ νέου με επιτυχία στο προσκήνιο της ενεργούς επαγγελματικής δραστηριότητας».

Η ίδια προσθέτει πως εξίσου σημαντικό για κάποιον που διεκδικεί μια θέση στην αγορά εργασίας, είναι η ενίσχυση της «ορατότητάς» του, γεγονός που μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενός ορθά δομημένου βιογραφικού σημειώματος και συμμετοχής σε συνέδρια του τομέα της εξειδίκευσής του. «Καταλυτικό ρόλο παίζει η στάση που υιοθετεί. Η ορθή στάση αφορά στον εντοπισμό λύσεων αντί της ανακύκλωσης της δυσκολίας που αντιμετωπίζει» αναφέρει η κα Κλειδά.

Ευελιξία και προσαρμογή στις επιταγές του νέου μοντέλου εργασίας

Και αν στο παρελθόν η εργασία διακρινόταν από σταθερότητα σε βάθος χρόνου, η επαγγελματική εξέλιξη στηριζόταν κυρίως στα χρόνια προϋπηρεσίας, τα εταιρικά οργανογράμματα καθόριζαν πολλαπλά επίπεδα ιεραρχίας και τεχνικής εξειδίκευσης, η έλευση της οικονομικής κρίσης σε συνδυασμό με τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις δημιουργούν νέα δεδομένα και ανάγκες.

Όπως επισημαίνει η κα Κλειδά, οι συνεχείς σύγχρονες διεθνείς και τοπικές κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και δημογραφικές αλλαγές έχουν ήδη διαμορφώσει ένα νέο μοντέλο εργασίας. Το σύγχρονο μοντέλο εργασίας καθορίζεται από την καινοτομία και την εξειδίκευση καθώς το επιχειρηματικό τοπίο αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς και επικρατεί έντονη κινητικότητα και ρευστότητα. «Η διαχείριση έργων κυριαρχεί, ο πολυτάλαντος εργαζόμενος διαθέτει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ενώ ο μέσος εργαζόμενος ξαναμπαίνει στο προσκήνιο ως ένα εξίσου σημαντικό δομικό στοιχείο με τον πολύταλαντο. Τα εταιρικά οργανογράμματα μετασχηματίζονται σε πιο lean δομές και ποικίλες εσωτερικές εργασίες γίνονται outsourced. Το σύγχρονο μοντέλο εργασίας απαιτεί τη συνεχή απόκτηση νέων τεχνικών και προσωπικών δεξιοτήτων για να διακρατηθεί η αξιοπρεπής απασχόληση».

Ποια επαγγέλματα καταγράφουν τη μεγαλύτερη ζήτηση.

Σύμφωνα πάντως με την πρόσφατη διεθνή έρευνα της ManpowerGroup, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα, προκύπτει ότι τη μεγαλύτερη ζήτηση καταγράφουν  οι πωλήσεις σε όλους τους σημαντικούς κλάδους της Ελληνικής οικονομίας, οι εξειδικευμένες θέσεις πληροφορικής, όπως προγραμματιστές και developers, θέσεις ψηφιακού marketing, καθώς και εξειδικευμένοι τεχνίτες, όπως  ηλεκτρολόγοι και  υδραυλικοί. «Τα επαγγέλματα που δεν απαιτούν τεχνική εξειδίκευση δέχονται τον πιο έντονο κλυδωνισμό, για αυτό και είναι σημαντικό κάθε επαγγελματίας που αναγνωρίζει ότι παραμένει στάσιμος σε σχέση με τις νέες εξελίξεις στον τομέα της ειδικότητάς του, να αναζητά και να λαμβάνει περαιτέρω τεχνική κατάρτιση μέσω εκπαίδευσης».

Ακόμη όμως και αν διαθέτετε όλα τα απαραίτητα προσόντα για να διεκδικήσετε μια θέση εργασίας, όλα εξαρτώνται από το πώς διαμορφώνεται η εξίσωση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Εάν δηλαδή υπάρχει η πρόθεση από την πλευρά των επιχειρηματιών να προχωρήσουν σε προσλήψεις στελεχώνοντας με νέα πρόσωπα τις επιχειρήσεις τους.

Μιλώντας με αριθμούς η κα Κλειδά αναφέρει πως τα αποτελέσματα της διεθνούς έρευνας της ManpowerGroup σχετικά με την πρόθεση πρόσληψης για την εγχώρια αγορά φανερώνουν θετική πρόθεση προσλήψεων της τάξης του 7%. «Η συγκρατημένη θετική πρόθεση προσλήψεων της έρευνας επιβεβαιώνεται από τις εταιρίες που συνεργαζόμαστε, οι οποίες επενδύουν στην προσέλκυση νέων εργαζόμενων. Το γεγονός ότι οι ανοικτές θέσεις εργασίας στην ManpowerGroup κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα του 2017 είναι σημαντικά περισσότερες από αυτές που διαχειριζόμασταν τον Ιανουάριο του 2016 αποτελεί μια εξίσου θετική ένδειξη».

“To braindrain δεν είναι καινούριο φαινόμενο”

Μπορεί, ωστόσο, η όποια μικρή ανάταση στην ελληνική αγορά να αναχαιτίσει φαινόμενα όπως αυτό του λεγόμενου «braindrain», όπου βλέπουμε νέα λαμπρά μυαλά να υιοθετούν την πρακτική της οικονομικής μετανάστευσης αναζητώντας την τύχη τους σε πιο ώριμες αγορές; Η κα Κλειδά απαντά πως το «braindrain» δεν αποτελεί νέο φαινόμενο. Διευκρινίζει δε πως η σύγχρονη μορφή του αφορά στην μετανάστευση εξειδικευμένου ανθρώπινου κεφαλαίου, ενώ προσθέτει πως δεν συνιστά πεδίο προβληματισμού μόνο για την Ελλάδα καθώς διεθνώς η φυγή ταλέντων ανήκει στα καίρια θέματα που χρίζουν ιδιαίτερης προσοχής και απαιτούν εστιασμένες δράσεις.

«Λάβετε υπόψη πως η ανεπτυγμένη Γερμανία, που αποτελούσε «αποικία» ταλέντων στην Ευρώπη, σήμερα αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα, ενώ η Ιαπωνία κάθε μέρα διεκδικεί και κερδίζει ταλέντα από όλο τον κόσμο. Βέβαια, πλήττει κυρίως τον Ευρωπαϊκό Νότο καθώς η οικονομική κρίση, η ανεργία και η λιτότητα αποτελούν το ευρύτερο οικονομικοκοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο τα κράτη και οι επιχειρήσεις προσπαθούν να στηρίξουν την εγχώρια ανάπτυξή τους».

Προσθέτει δε πως η μεσοπρόθεσμη, και όχι μόνο η μακροχρόνια αναπτυξιακή δυναμική του τόπου μας, όπως και κάθε άλλης χώρας, στηρίζεται στην ανατροφοδότηση της εγχώριας αγοράς με νέα ταλέντα και με υψηλού επιπέδου εξειδικευμένους επαγγελματίες. « Η εστιασμένη δράση των επιχειρήσεων που λειτουργούν στη χώρα μας, που αφορά στην επένδυση σε συνεχή κατάρτιση των εργαζομένων τους και της ανάπτυξης ταλέντων εκ των έσω, συνδράμει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση του εγχώριου braindrain. Είναι αξιοσημείωτο ότι το 70% των εταιριών στη χώρα μας όπως κατέδειξε η διεθνής έρευνα TalentShortage της ManpowerGroup κάθε χρόνο σχεδιάζουν και τροφοδοτούν το προσωπικό τους σε όλα τα επίπεδα με εκπαιδευτικές ενέργειες εστιασμένες στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων που μπορούν να φέρουν την καινοτομία».

Η Διευθύνουσα Σύμβουλος της Manpower καταλήγει λέγοντας πως το «κλειδί» για την επιτυχή αντιμετώπιση του braindrain στη χώρα μας δεν είναι άλλο από τη αγαστή συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων, επιχειρήσεων, εταιριών συμβούλων επιχειρήσεων αλλά και κρατικών δράσεων ενίσχυσης της καινοτομίας και της εξειδίκευσης. «Σε όλα αυτά τα επίπεδα, καταγράφονται σημαντικές ενέργειες ήδη και επομένως η διατήρηση και ενδυνάμωση των προσπαθειών κάθε μιας πλευράς θα διασφαλίσει την ανάπτυξη και διακράτηση ταλέντων στην εγχώρια αγορά».