Ο Τραμπ έκανε ευκολότερη την ανάδειξη της Κίνας σε παγκόσμια υπερδύναμη
Πώς αξιολογούνται οι κινήσεις του Αμερικανού προέδρου στον παγκόσμιο εμπορικό χάρτη.
Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι από την υπογραφή του Ντόναλντ Τραμπ στην εκτελεστική διαταγή απόσυρσης των ΗΠΑ από τη Συμφωνία Συνεργασίας Ειρηνικού (Trans-Pacific Partnership – TPP) και ολοένα και περισσότεροι παρατηρητές αναρωτιούνται κατά πόσο η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ προτίθεται να παραχωρήσει την περιφέρεια της Ασίας-Ειρηνικού στην Κίνα.
Μιλάμε για την πιο δυναμική, οικονομικά, περιφέρεια του κόσμου. Και ο Ρεπουμπλικάνος Γερουσιαστής Τζον Μακέιν, φανατικός υποστηρικτής της συμφωνίας, προειδοποιεί ότι οι ΗΠΑ «πρόκειται να στείλουν την περιφέρεια Ασίας-Ειρηνικού στην αγκαλιά της Κίνας».
Δεν είναι καθόλου παράλογος ο φόβος ότι η Κίνα ίσως εκμεταλλευθεί την έξοδο της Αμερικής. Σχεδόν αμέσως μετά την υπογραφή της εκτελεστικής διαταγής, η κυβέρνηση της Αυστραλίας ανακοίνωσε ότι πρόκειται να ηγηθεί μιας προσπάθειας να εδραιώσει την TPP χωρίς τις ΗΠΑ. Μάλιστα, ο υπουργός εμπορίου της Αυστραλίας, Στίβεν Τσιόμπο, υπονόησε ότι η Κίνα θα μπορούσε να γίνει μέλος της συμφωνίας.
Αν συμβεί αυτό, θα πρόκειται για μια από τις πιο παράδοξες γεωπολιτικές ειρωνείες. Η προτεινόμενη ζώνη ελεύθερου εμπορίου στήθηκε αρχικά υπό αμερικανική καθοδήγηση για να εξαιρεθεί η Κίνα και να αποτραπεί έτσι μια οικονομική κυριαρχία της στην Ασία-Ειρηνικό.
Φυσικά, τα εμπόδια για την Κίνα είναι μεγάλα. Αρκεί η διαφωνία ενός μέλους για να μη γίνει δεκτό το αίτημα εισδοχής του Πεκίνου στη συμφωνία. Από τα έντεκα εναπομείναντα μέλη της TPP, στα οποία περιλαμβάνονται η Αυστραλία, ο Καναδάς, το Μεξικό, η Σιγκαπούρη και το Βιετνάμ, η Ιαπωνία είναι ο πιθανότερος υποψήφιος για να παίξει αυτό το ρόλο, καθώς το Τόκιο φοβάται θανάσιμα το ενδεχόμενο περιφερειακής ηγεμονίας του Πεκίνου.
Το Βιετνάμ είναι ένας εν δυνάμει σύμμαχος της Ιαπωνίας, ενώ το Μεξικό και η Σιγκαπούρη ίσως και να μην είναι θερμοί υποστηρικτές της εισόδου της Κίνας στη συμφωνία. Όμως, τα άλλα μέλη της TPP είναι πιθανό ότι θα υποστηρίξουν ένα τέτοιο αίτημα του Πεκίνου, καθώς ως εξαγωγικές χώρες αναμένουν μεγάλα οφέλη από την είσοδο της Κίνας – της μεγαλύτερης αγοράς αυτών των χωρών – στη συμφωνία.
Ακόμα και χωρίς την ιδιότητα του μέλους της TPP, πάντως, η Κίνα είναι πιθανό ότι θα κινητοποιήσει την οικονομική της ισχύ για να αποδυναμώσει την επιρροή της Αμερικής στην Ανατολική Ασία. Πρωτίστως, θα υπογραμμίσει την αναξιοπιστία της Ουάσινγκτον ως μακροπρόθεσμος στρατηγικός εταίρος. Όταν ο Τραμπ λέει «πρώτα η Αμερική», κάνει τη δουλειά της Κίνας πολύ ευκολότερη. Και η έξοδος των ΗΠΑ από την TPP υποσκάπτει περαιτέρω την αξιοπιστία της Αμερικής στην περιοχή. Γι’ αυτό και πρέπει να αναμένουμε μια σειρά διπλωματικών πρωτοβουλιών από την Κίνα μέσα στους ερχόμενους μήνες – μια επίθεση φιλίας προς τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας.
