Από χρηματιστής… αρτοποιός!

Ο ρόλος ενός χρηµατιστή είναι να δίνει οικονοµικές συµβουλές και να διαχειρίζεται τα χαρτοφυλάκια τρίτων, µε στόχο τη δηµιουργία κέρδους. Μολονότι αναλαµβάνει ρίσκο, στην πραγµατικότητα δεν επωµίζεται τις συνέπειες, εάν η επένδυση αποδειχτεί αποτυχηµένη. Όταν, όµως, είναι ταυτόχρονα και επιχειρηµατίας, τότε οι µεταβλητές που επηρεάζουν την εξίσωση σίγουρα αλλάζουν τους συσχετισµούς. Αυτό ισχύει στην περίπτωση του Μανώλη Δαµιανάκη, ο οποίος, έπειτα από αρκετά χρόνια στον χρηµατιστηριακό κλάδο, «έστησε» τη δική του εταιρεία τροφίµων και την εισήγαγε στην Εναλλακτική Αγορά του Χρηµατιστηρίου Αθηνών.

Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Οικονοµικό της Νοµικής, άρχισε να εργάζεται από το 1988 ως χρηµατιστής, µε ειδίκευση στις ναυτιλιακές επενδύσεις, ιδρύοντας τη Universal, τη µοναδική περιφερειακή ΑΕΠΕΥ εν ενεργεία στη χώρα, µε πελατολόγιο επενδυτές που ήθελαν να τοποθετηθούν σε Ελλάδα και εξωτερικό. «Οι υπηρεσίες που παρείχα ήταν κυρίως διαχείριση περιουσίας, στη λογική του private banking. Πριν από 14 χρόνια αρχίσαµε να επικεντρωνόµαστε στις διεθνείς αγορές. Δεν περιµέναµε την κρίση, για να γίνουµε εξωστρεφείς» αναφέρει στο Fortune ο Μανώλης Δαµιανάκης.

Πολλοί θα αναρωτηθούν πώς επέλεξε να προβεί στη σύσταση της Κρητών άρτος. Για τον ίδιο ήταν απόφαση που εξυπηρετούσε µια βαθύτερη εσωτερική ανάγκη. Άλλωστε, το επάγγελµα του χρηµατιστή δεν το εγκατέλειψε ποτέ. Όµως, η ίδρυση της Κρητών άρτος δεν αποτελεί µόνον ένα επιχειρηµατικό δηµιούργηµά του, αλλά και τη γέφυρα που τον συνδέει µε τα παιδικά χρόνια του, κοντά στη φύση και τον πρωτογενή τοµέα. «Το 2004 πήρα την πρωτοβουλία να δηµιουργήσω την Κρητών άρτος. Η αρχική επένδυση ήταν της τάξης του ενός εκατ. ευρώ και µέσα σε έναν χρόνο η επιχείρηση είχε ξεκινήσει κανονικά τη διαδικασία παραγωγής. Ήταν περισσότερο το συναισθηµατικό στοιχείο που µε οδήγησε σ’ αυτή την απόφαση. Κατάγοµαι από ένα ορεινό χωριό της Κρήτης, όπου η εικόνα το παξιµαδιού είναι χαραγµένη στη µνήµη µου. Θυµάµαι χαρακτηριστικά που όλο το χωριό έψηνε το ψωµί του σε έναν κεντρικό ξυλόφουρνο και τον εαυτό µου να βγάζει τα ψωµιά από τη φωτιά για να πάρει χαρτζιλίκι. Ήθελα, λοιπόν, να επενδύσω επιχειρηµατικά στην κρητική διατροφή, συµβάλλοντας στην ανάδειξη του τόπου µου».

Έπειτα από πολύ κόπο και προσπάθεια, η εταιρεία του έφτασε να κατέχει σήµερα το 20%-25% της ελληνικής αγοράς στην κατηγορία των κρητικών παξιµαδιών. Συνολικά, το 2016 αναµένεται να κλείσει στα ίδια επίπεδα µε πέρυσι, µε τον τζίρο να παραµένει κοντά στα 5,3 εκατ. ευρώ. Για το 2017 η διοίκηση επικεντρώνεται στην ισχυροποίηση της παρουσίας της σε Ευρώπη και Αµερική, µε εξαγωγές που θα ανέρχονται στο 30% των πωλήσεων, και προσβλέπει σε αύξηση τζίρου της τάξεως του 15%-20%.

Όπως εξηγεί ο Μανώλης Δαµιανάκης, η µείωση της αγοραστικής δύναµης, σε συνδυασµό µε την αρνητική ψυχολογία, έχουν περιορίσει σηµαντικά τις δαπάνες του Έλληνα καταναλωτή. Η πτώση, δε, στα σούπερ µάρκετ στην κατηγορία των τροφίµων αγγίζει σχεδόν το 8%-10%. «Το 2016 ήταν πολύ κακή χρονιά, χειρότερη από την προηγούµενη, ενώ στο ίδιο µήκος κύµατος φαίνεται να κινείται και το 2017. Οι υπέρµετροι φόροι, το κλίµα αβεβαιότητας και η ανασφάλεια για το κλείσιµο της συµφωνίας µε τους δανειστές κάνουν την αγορά να µιλά για τον χειρότερο Ιανουάριο όλων των εποχών σε επίπεδα τζίρου».

Τελικά είναι προτιµότερο να είσαι χρηµατιστής και να διαχειρίζεσαι τα χρήµατα τρίτων ή επιχειρηµατίας που παίρνει ρίσκα για τον εαυτό του; Ο Μανώλης Δαµιανάκης απαντά πως το να διαχειρίζεσαι µια επιχείρηση είναι µεγάλη ευθύνη και πως όποιος το κάνει πρέπει να είναι σε ετοιµότητα, ούτως ώστε να αντιµετωπίσει οποιαδήποτε δυσκολία µπορεί να παρουσιαστεί. «Ο µεγαλύτερος ανταγωνιστής και εχθρός είναι ο κακός εαυτός µας, και όχι οι άλλοι. Οι αποτυχηµένες επιχειρηµατικές πορείες δεν συνδέονται απαραίτητα µε το ότι ο ανταγωνισµός ήταν καλύτερος, αλλά µε το γεγονός ότι ένας επιχειρηµατίας δεν κατάφερε να ξεπεράσει τις προσωπικές του αδυναµίες. Η αυτογνωσία, η αυτοκριτική και η δίχως εγωισµούς διόρθωση των όποιων λαθών είναι τα στοιχεία που σε καθιστούν καλό manager».

Συνεχίζει, µάλιστα, λέγοντας πως δεν υπάρχει κάποια συγκεκριµένη συνταγή επιτυχίας και ένα πρότυπο µοντέλο διοίκησης επιχείρησης, παρά µόνο κάποιες βασικές αρχές πάνω στις οποίες οφείλει να προσαρµόζεται ο εκάστοτε επιχειρηµατίας. «Να έχεις πάθος και να αγαπάς αυτό που κάνεις. Δεν γίνεσαι µε το έτσι θέλω επιχειρηµατίας. Πρέπει να δεις τι σου ταιριάζει, πάνω σε τι διαθέτεις τεχνογνωσία, να καταρτίσεις ένα business plan και να εστιάσεις σ’ αυτό» υποστηρίζει χαρακτηριστικά ο ιδρυτής της Κρητών άρτος. 

Οι δυσκολίες, άλλωστε, συνιστούν βασικό µέρος του επιχειρηµατικού παιχνιδιού, και αυτό είναι κάτι το οποίο γνωρίζει πάρα πολύ καλά. Μαύρη σελίδα στην ιστορία της Κρητών άρτος ήταν η περίοδος επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων στις ελληνικές τράπεζες. «Εκείνο το χρονικό διάστηµα κινδυνεύσαµε να κλείσουµε. Υπήρχε απίστευτη ανασφάλεια στην αγορά και όλοι ξαφνικά άρχισαν να ζητoύν µετρητά, όταν εµείς προµηθεύαµε τα σούπερ µάρκετ µε πίστωση 120 ηµερών! Ευτυχώς, το πρόβληµα ήταν βραχυπρόθεσµο και το διαχειριστήκαµε χάρη στην εµπιστοσύνη των προµηθευτών µας και στους εργαζοµένους, οι οποίοι στήριξαν την εταιρεία».