Η Ευρώπη μετά τις γαλλικές εκλογές

Μ’ αυτό το εύστοχο σκίτσο ο γνωστός Ολλανδός γελοιογράφος, Tom Jansen, αποτύπωσε τον κίνδυνο που απειλεί την ευστάθεια του συστήµατος λόγω της επικράτησης λαϊκιστικών, κλειστοφοβικών και ανορθολογικών δυνάµεων την εκλογική περίοδο 2016-2017. Η απάντηση των Γάλλων ψηφοφόρων ήταν σαφής. Η άνετη επικράτηση του Macron στη δεύτερη ισχυρότερη χώρα της Ε.Ε. είναι ένα ηχηρό µήνυµα προς τους λαούς και τις επιχειρήσεις: Η ευρωπαϊκή ατµοµηχανή του γαλλογερµανικού άξονα δεν κινδυνεύει. Και µαζί της οι διαδικασίες µεταρρύθµισης, ώστε να αντιµετωπιστεί η κρίση που βιώνουµε. Μια κρίση της παγκοσµιοποίησης, που άρχισε µε την κρίση των αφερέγγυων δανειοληπτών στις ΗΠΑ, µεταλλάχτηκε σε κρίση του χρηµατοοικονοµικού κλάδου, συνεχίστηκε µε κρίση χρέους στην ευρωζώνη και, τέλος, σε πολιτική. Οι κρίσεις προέκυπταν σαν ρωσική µπαµπούσκα και ίσως δεν έχουµε δει το τέλος ακόµη.

Επίσης, οι εκλογές έδειξαν ότι οι νίκες της συµµαχίας των απόκληρων της παγκοσµιοποίησης µε τους φορείς των ιδεών του αποµονωτισµού σε Βρετανία και ΗΠΑ τρόµαξαν τους Ευρωπαίους. Στις ΗΠΑ, η ίδια συµµαχία που έφερε στην εξουσία µια πτέρυγα του ρεπουµπλικανικού κόµµατος και έναν αδαή Πρόεδρο σήµερα βλέπει τροµαγµένη ότι µια µια οι υπεσχηµένες εξαγγελίες διαψεύδονται. Επιπλέον, οι βασικοί σύµβουλοί της είτε εγκαταλείπονται είτε  αλλάζουν υπό την πίεση των ισχυρών θεσµών. Δικαστική εξουσία, ΜΜΕ, το Κογκρέσο και η πραγµατικότητα παίζουν βασικό ρόλο σ’ αυτή τη διάψευση των εξαγγελιών της προεκλογικής περιόδου. Σαν από κουτί µάγου, αντί λαγών, βγαίνουν άλλα, πιο παραδοσιακά πτηνά. Η σηµαντικότερη δέσµευση του Προέδρου των ΗΠΑ για τις αµερικανικές επιχειρήσεις, η µείωση της φορολογίας από το 35% στο 15%, βρίσκει απέναντί της σοβαρούς Ρεπουµπλικανούς, που ζητούν ευλόγως να υπάρξει µείωση του συντελεστή υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει µηδενικό αποτέλεσµα στον οµοσπονδιακό προϋπολογισµό, και όχι προσφυγή σε νέο δανεισµό, που θα χρειαστεί τη σύµφωνη γνώµη του Κογκρέσου. Το ζήτηµα, όµως, είναι ότι ο Πρόεδρος, για να εφαρµόσει το οικονοµικό του πρόγραµµα, θα πρέπει να φέρει εις πέρας τις εξαγγελίες του, διαφορετικά θα επικρατήσει χάος.

Οι δυο περιπτώσεις που αναφέραµε, στις οποίες το όραµα ήρθε σε σύγκρουση µε την πραγµατικότητα, έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: Τόσο το επιτελείο του Trump όσο και οι πρωτοστατούντες Brexitiers (Nigel Farage, Boris Johnson κ.ά.) ήταν εντελώς απροετοίµαστοι να προχωρήσουν σε εφαρµογή του σχεδίου τους. Σε ό,τι αφορά την Theresa May, το πάθος της για εξουσία και αναγνώρισή της ως νέας ισχυράς κυρίας «Θάτσερ» οδηγούν την επιχειρηµατική κοινότητα στην έξοδο από την εσωτερική αγορά και σε αναστάτωση των τραπεζικών επιτελείων, ενώ οι µεγάλες επιχειρήσεις προσπαθούν να δουν πώς θα µεταφέρουν µέρος των δραστηριοτήτων τους εντός της Ευρώπης των «27».

Η εικόνα της Marine Lepen στην προεκλογική τηλεοπτική σύγκρουση µε τον Macron προκάλεσε τη µεγαλύτερη ζηµιά για την ίδια στους επιχειρηµατικούς κύκλους. Όπως και η άγνοιά της για τη διαφορά του ευρώ από το ECU, που έκαναν χρήση οι επιχειρήσεις στις µεταξύ τους συναλλαγές! Αλλά και τα fake news προκάλεσαν ζηµιά. Ποια είναι, λοιπόν, η πορεία της Ε.Ε.;

Ο εκλογικός κύκλος ανέκοψε την πορεία των ακροδεξιών δυνάµεων σε Αυστρία, Ολλανδία, Γαλλία – σε λίγο και στη Γερµανία. Ωστόσο, η µέχρι τώρα πορεία δείχνει ότι το κύµα του λαϊκισµού έχει εν µέρει ανακοπεί.