Ο Πάπας Φραγκίσκος χτυπά την «ειδωλολατρεία του χρήματος»

Σε ένα κείμενο 84 σελίδων, το αποκαλούμενο «Evangelii Gaudium» (δηλαδή «η Χαρά του Ευαγγελίου») που είναι στην ουσία η επίσημη πλατφόρμα της θητείας του στον παπικό θρόνο, ο Πάπας Φραγκίσκος επετέθη στην «ειδωλολατρεία του χρήματος» και την «τυραννία» των αγορών και κάλεσε τους Καθολικούς να πολεμήσουν «την παγκοσμιοποίηση της αδιαφορίας».

Με κοφτερή γλώσσα, ο Ποντίφικας στρέφεται με ειδική αναφορά κατά του καπιταλισμού και τη μεταχείριση των φτωχών, υπογραμμίζοντας ότι «οι θεωρίες αυτές που υποτίθεται ότι οδηγούν στην ανάπτυξη, με την ενθάρρυνση της ελεύθερης αγοράς» κατά την γνώμη του «δεν έχουν ποτέ επιβεβαιωθεί από τα γεγονότα και εκφράζουν μια ακατέργαστη και αφελή εμπιστοσύνη στην καλοσύνη αυτών που ασκούν οικονομική εξουσία και την αγιοποίηση των έργων του επικρατούντος οικονομικού συστήματος».

Παρόλο που οι προκάτοχοι του έχουν πολλές φορές προειδοποίησει για τις αρνητικές επιπτώσεις των αγορών, η διατύπωση του Φραγκίσκου έχει ιδιαίτερη συμβολική σημασία. Επέλεξε τον όρο «trickle-down economy», ο οποίος περιγράφει την οικονομική πολιτική του Αμερικανού πρώην προέδρου Ρόναλντ Ρήγκαν και βασίζεται στη θεωρία ότι πολιτικές που ευνοούν τα πλέον εύπορα στρώματα της κοινωνίας, βοηθάνε και τους φτωχούς, επιτρέποντας στο χρήμα να «διαχέεται» στάλα-στάλα, από τα υψηλά εισοδήματα στα λιγότερο ευνοημένα.

Διαβάστε ακόμη: Σημαντική ημέρα για το Βατικανό

«Έχουμε δημιουργήσει νέα είδωλα», γράφει ο Ποντίφικας. «Η λατρεία του χρυσού μόσχου… έχει επιστρέψει με τη νέα, ανηλεή μορφή της ειδωλολατρείας του χρήματος και τη δικτατορία μιας απρόσωπης οικονομίας, που δεν έχει πραγματικά ανθρώπινο σκοπό».

Ικετεύοντας τους πολιτικούς να εξασφαλίσουν σε όλους τους πολίτες «αξιοπρεπή απασχόληση, παιδεία και περίθαλψη», ο Προκαθήμενος της Αγίας Έδρας απευθύνθηκε και στους πλούσιους, προτρέποντας τους να μοιραστούν τα πλούτη τους: «Όπως και η Εντολή “Ου φονεύσεις” θέτει σαφή όρια στη προστασία της ανθρώπινης ζωής, σήμερα πρέπει να πούμε “Ου” και στην οικονομία του αποκλεισμού και της ανισότητας. Μια τέτοια οικονομία σκοτώνει… Πώς είναι δυνατόν να μην αποτελεί είδηση όταν ένας ηλικιωμένος άστεγος πεθαίνει από το κρύο, αλλά είναι είδηση όταν το χρηματιστήριο χάνει δυο μονάδες;».

Στο κείμενο γίνεται αναφορά και στον «αχαλίνωτο καταναλωτισμό… ο οποίος σε συνδυασμό με την ανισότητα αποδεικνύεται διπλά επιζήμιος για τον κοινωνικό ιστό».

Διαβάστε ακόμη: Σε «σούπερσταρ» του Twitter εξελίσσεται ο Πάπας Φραγκίσκος

Η «αποστολική παραίνεση» δεν καθορίζει το δόγμα της Καθολικής Εκκλησίας και στο έγγραφο γίνεται σαφές ότι μερικά θέματα -όπως οι αμβλώσεις και η χειροτονία των γυναικών- δεν είναι προς συζήτηση. Ωστόσο αναγνωρίζεται ότι ο κόσμος έχει αλλάξει και ότι πρέπει να αλλάξει και η Εκκλησία. «Ήρθε η ώρα», γράφει ο Φραγκίσκος, «να δοθούν ακόμα μεγαλύτερες ευκαιρίες  για μια πιο αποφασιστική γυναικεία παρουσία στην Εκκλησία» και ειδικά «στα διάφορα άλλα σχήματα όπου λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις».

Ο Πάπας αναφέρεται και στην ανάγκη ανανέωσης της Εκκλησίας και απευθύνεται και στην περιχαρακωμένη ιεραρχία του Βατικανού.

«Προτιμώ», γράφει, «μια Εκκλησία μωλωπισμένη, πονεμένη και βρώμικη επειδή είχε κατέβει στους δρόμους, αντί μια Εκκλησία που δεν είναι υγιής επειδή ζει περιορισμένη, προσκολλημένη στην ασφάλεια της».

Όλο το κείμενο περιγράφει τις βασικές ανησυχίες του 76χρονου Ποντίφικα και τους φόβους του για κοινωνικές εκρήξεις. «Όσο τα προβλήματα των φτωχών δεν λύνονται ριζικά, με την απόρριψη των αγορών και των κερδοσκόπων και με επίθεση στις δομικές αιτίες της ανισότητας», γράφει, «καμία λύση δεν θα βρεθεί για τα προβλήματα του κόσμου, ούτε και για κανένα άλλο πρόβλημα». Υποστηρίζοντας ότι δεν πρόκειται για λαϊκίστικες απόψεις, ζητά ανάληψη δράσης «πέρα από τα όρια της φιλανθρωπικής νοοτροπίας», και προσθέτει: «Ικετεύω τον Κύριο, να μας χαρίσει περισσότερους πολιτικούς που να είναι αληθινά ενοχλημένοι από την κατάσταση της κοινωνίας, των λαών και της ζωής των φτωχών».