Οι ισχυρισμοί Τραμπ για την αμερικανική οικονομία – Τι είναι αλήθεια και τι όχι

της Αλάνα Αμπράμσον

Ο Ντόναλντ Τραμπ ανέβασε ακόμη ένα «τιτίβισμα» την προηγούμενη εβδομάδα, αυτή τη φορά για την κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας, η οποία, σύμφωνα με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ακμάζει.

«Το χρηματιστήριο υψηλότερα από ποτέ, οι καλύτεροι οικονομικοί δείκτες εδώ και χρόνια, η χαμηλότερη ανεργία εδώ και 17 χρόνια, άνοδος των μισθών, ασφαλή σύνορα – κανένα χάος στον Λευκό Οίκο!» έγραψε ο Τραμπ στο Twitter.

Το τιτίβισμα, το οποίο ήρθε το ίδιο πρωί που ο πρόεδρος όρισε επίσημα τον στρατηγό Τζον Κέλι ως νέο επικεφαλής του προσωπικού του, ήρθε ως απάντηση στις αναφορές περί χάους εντός του επιτελείου του αμερικανού προέδρου.

Αλλά είναι ακριβές αυτό το «τιτίβισμα»; Ελέγξαμε τα δεδομένα και βρήκαμε ότι κάποια πράγματα είναι αληθή, ενώ άλλα δεν είναι. Και όσα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα πρέπει να τοποθετηθούν σ’ ένα συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο.

Τα υψηλότερα επίπεδα χρηματιστηριακής αγοράς: Σωστό 

Από την εκλογή του Τραμπ τον Νοέμβριο, η χρηματιστηριακή αγορά έχει αγγίξει διαδοχικά ιστορικά υψηλά. Τον Φεβρουάριο, ο Dow Jones Industrial Average σημείωσε ιστορικό υψηλό για 10 συνεχόμενες μέρες και έσπασε το όριο των 21.000 μονάδων στις αρχές Μαρτίου. Τα τρέχοντα κέρδη του έτους για τον δείκτη S&P 500 είναι υψηλότερα από τα μέσα ετήσια κέρδη για την περίοδο από το 1928 και δώθε, σύμφωνα με τον Χάουαρντ Σίλβερμπλατ, παρατηρητή αγοράς στην S&P Dow Jones Indices.

«Η αρχική ισχυρή ανάκαμψη έγινε αμέσως μετά τις εκλογές», αναφέρει ο Σίλβερμπλατ. «Σημειώθηκε μια γρήγορη ανακατανομή προς τις χρηματοοικονομικές εταιρείες, καθώς υπήρχε η αίσθηση ότι η νέα κυβέρνηση θα ήταν πιο φιλική προς αυτές σε σχέση με την προηγούμενη».

Αλλά ο Σίλβερμπλατ είπε επίσης ότι, κατά τους έξι μήνες από τότε που ο Τραμπ βρέθηκε στην εξουσία, η αγορά δεν έχει δώσει τόσο μεγάλη προσοχή στις εξελίξεις εντός της κυβέρνησης.

«Η αγορά έχει επικεντρωθεί περισσότερο στα θεμελιώδη δεδομένα της αγοράς», είπε, αν και σημείωσε ότι τα φώτα μπορεί να πέσουν και πάλι στην Ουάσινγκτον καθώς η φορολογική μεταρρύθμιση αρχίζει να βρίσκεται στο επίκεντρο. «Δεν νομίζω ότι μπορεί πραγματικά να υποστηρίξει κάποιος ότι η αγορά δεν τα πηγαίνει καλά, αλλά το ζήτημα είναι αν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ αυτής της τάσης και των ακολουθούμενων πολιτικών».

Η ανεργία βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 17 ετών: Λάθος

Ο Τραμπ τουΐταρε επίσης ότι τα οικονομικά στοιχεία είναι τα καλύτερα εδώ και χρόνια.

Τα στοιχεία αυτά θα μπορούσαν εν δυνάμει να καλύπτουν μια σειρά θεμάτων, από τον πληθωρισμό και τα επιτόκια μέχρι τον αριθμό των θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας του. Ο Τραμπ δεν διευκρίνισε ακριβώς σε τι αναφέρεται. Αλλά οι ισχυρισμοί του για το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας εδώ και 17 χρόνια δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Τον Ιούνιο του 2017, το εθνικό ποσοστό ανεργίας για τους Αμερικανούς πολίτες ηλικίας 16 ετών και άνω ήταν 4,4%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Στατιστικών Εργασίας των ΗΠΑ. Το ποσοστό αυτό είναι το χαμηλότερο από το 2007, αλλά όχι εδώ και 17 χρόνια. Τον Ιούλιο του 2000, το ποσοστό ανεργίας ήταν 4%, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι το ποσοστό ανεργίας δεν ακολουθεί πτωτική πορεία. Αυτό ισχύει, αλλά ξεκίνησε να συμβαίνει από τον Οκτώβριο του 2009, όταν το ποσοστό αυτό είχε φτάσει το 10%, κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της οικονομικής κρίσης. Όταν ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα ορκίστηκε τον Ιανουάριο του 2009, το ποσοστό ανεργίας ήταν 7,8%, πριν ανεβεί στο 10% εννέα μήνες αργότερα. Αλλά όταν ο Ομπάμα αποχώρησε από το αξίωμα τον Ιανουάριο, το ποσοστό ήταν 4,8%. Άρα, πράγματι η ανεργία έχει μειωθεί κατά τη διακυβέρνηση Τραμπ, αλλά η μείωση αυτή είναι σχετικά ανεπαίσθητη.

Αύξηση των μισθών: Σωστό

Το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας των ΗΠΑ ανακοίνωσε στις αρχές Ιουλίου ότι το πραγματικό μέσο ωριαίο εισόδημα για όλους τους εργαζομένους αυξήθηκε κατά 2% από τον Μάιο μέχρι τον Ιούνιο, οδηγώντας τις πραγματικές μέσες εβδομαδιαίες απολαβές σε αύξηση κατά 5% τον Ιούλιο. Αυτό αντιστοιχεί σε ετήσια αύξηση περίπου 9 σεντς σε πραγματικές μέσες ωριαίες αποδοχές, από 10,68 δολάρια τον Ιούνιο του 2016 σε 10,77 δολάρια τον Ιούνιο του 2017. Οι μέσες εβδομαδιαίες απολαβές κατά την εν λόγω χρονική περίοδο αυξήθηκαν κατά 24,30 δολάρια, από 881,33 δολάρια τον Ιούνιο του 2016 σε 905,63 δολάρια τον Ιούνιο του 2017. Η επόμενη έκθεση απολαβών αναμένεται να δημοσιοποιηθεί στα μέσα Αυγούστου.

Όπως και με τα στατιστικά στοιχεία για την ανεργία, η αύξηση αυτή προηγήθηκε της προεδρίας του Τραμπ, αν και υπάρχει μια διαρκής συζήτηση μεταξύ των οικονομολόγων σχετικά με το αν οι μισθοί αυξάνονται αρκετά γρήγορα, με επιχειρήματα που αποτυπώνουν ότι οι μισθοί έχουν παραμείνει στάσιμοι εδώ και χρόνια. Τον Ιανουάριο του 2016, για παράδειγμα, ένα χρόνο πριν την ανάληψη των καθηκόντων από τον Τραμπ, το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι το πραγματικό μέσο ωριαίο εισόδημα για τους εργαζομένους είχε αυξηθεί κατά 0,4% και οι πραγματικές μέσες εβδομαδιαίες απολαβές είχαν αυξηθεί κατά 0,7%, ποσοστά υψηλότερα από εκείνα του Ιουνίου 2017.