Κοσμήματα βγαλμένα από τρισδιάστατο εκτυπωτή

Μπορεί να είναι αρχιτέκτονες αλλά είναι και εξαιρετικοί σχεδιαστές κοσμημάτων. Το ντουέτο Systemalab εκτυπώνει limited edition δημιουργίες… Ναι, καλά διαβάσατε. Εκτυπώνει. Μια Ελληνίδα κι ένας Γερμανός που εργάζονταν στο ίδιο αρχιτεκτονικό γραφείο στο Λονδίνο αλλά γνωρίστηκαν σε ένα λεωφορείο στο δρόμο για τη δουλειά.

Διαβάστε ακόμη: Ώρα Ελβετίας

Ποιοί είναι οι Systemalab;
Οι Systemalab είναι ένα ελληνογερμανικό ντιζάιν ντούο αποτελούμενο από τη Σοφία Δανιηλίδου και τον Thomas Vietzke. Το όνομα προέρχεται από τη λέξη «σύστημα» ως σύνολο στοιχείων που αλληλεπιδρούν το ένα με το άλλο και τη λέξη lab ως συντομογραφία της λέξης εργαστήριο. Με άλλα λόγια ένα πεδίο πειραματισμού και αισθητικής στο χώρο του ντιζάιν».

Πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το κόσμημα;
Το κοινό υπόβαθρο στην αρχιτεκτονική έστρεφε πάντα το ενδιαφέρον μας για ό,τι έχει σχέση με μορφή, σχήμα και μοτίβα. Πάντα μας ενδιέφερε η αμεσότητα του αντικειμένου με το σώμα, η ικανότητα να μπορούμε να πειραματιστούμε με τις μορφές, όπως επίσης με υλικά και μεθόδους κατασκευής. Αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με το κόσμημα κατά τη διάρκεια καλοκαιρινών διακοπών στο νησί της Σίφνου. Η αρχιτεκτονική, τα μοτίβα, τα υλικά, οι δομές, τα χρώματα και οι σκιές ήταν μία μεγάλη πηγή ιδεών.Τα πρώτα σχέδια για δαχτυλίδια είναι εμπνευσμένα από τα τριγωνικά μοτίβα των περιστεριώνων».

Είναι κάτι το οποίο έχετε σπουδάσει;
Δεν έχουμε κάνει σπουδές πάνω στο κόσμημα. Η αρχιτεκτονική, ωστόσο, παρέχει ένα γερό θεμέλιο για τη δημιουργία μορφών από αρχετυπικές μέχρι καθαρά πειραματικές και οργανικές. Από κτίρια μέχρι αντικείμενα μικρής κλίμακας όπως κοσμήματα. Τα ίδια μοτίβα συνυπάρχουν σε κόσμους φαινομενικά ασυναφείς που όμως αναπόφευκτα συνδέονται όταν ξεκινά η δημιουργία. Σημαντικό επίσης στοιχείο είναι ότι η λογική της κατασκευής είναι εμφυτευμένη στη διαδικασία σχεδιασμού. Για εμάς το κόσμημα έρχεται μέσα από την αρχιτεκτονική και αυτό δεν θέλουμε να το αλλάξουμε.

Ποια είναι ακριβώς η καινοτομία των κοσμημάτων των Systemalab;
Η λέξη καινοτομία ίσως είναι λίγο υπερβολική. Η διαφορετικότητα θα λέγαμε έγκειται στην προσέγγιση που έχει να κάνει με τον καθαρά ψηφιακό σχεδιασμό των κοσμημάτων, μετά από το αρχικό σκίτσο/ιδέα. Τα ψηφιακά τρισδιάστατα προγράμματα σχεδιασμού δίνουν απεριόριστη ελευθερία για έρευνα και πειραματισμό των μορφών, ενώ συχνά χρησιμοποιούνται αλγόριθμοι για τη δημιουργία των μοτίβων. Η ακρίβεια των ψηφιακών μοντέλων προσδίδει μία ιδιαίτερη αισθητική.

Διαβάστε ακόμη: Έχει πλάκα να ‘χεις φτερά!

Τι ακριβώς σημαίνει ότι εκτυπώνεται τα κοσμήματά σας σε 3D εκτυπωτές;
Η 3D εκτύπωση είναι αποτέλεσμα του ψηφιακού σχεδιασμού. Είναι μία μέθοδος που χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανία. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα αρχιτεκτονικά γραφεία εκτυπώνουν μακέτες. Πλέον το εύρος των υλικών που μπορείς να χρησιμοποιήσεις είναι μεγάλο, από νάυλον και συνθετικό καουτσούκ μέχρι μέταλλα.

Από που αντλείτε έμπνευση για τα κοσμήματά σας;
Το αρχικό στάδιο της έμπνευσης είναι συνήθως οπτικό, κάτι το οποίο παρατηρούμε στη φύση, σε ένα κτίριο, σε ένα έργο τέχνης. Στα ταξίδια μας ερχόμαστε σε επαφή με διάφορα τοπία και οι αναμνήσεις από αυτά δημιουργούν σκίτσα ή φωτογραφίες που γίνονται πηγές έμπνευσης για νέες μορφές και σχέδια».

Έχουν επηρεαστεί τα σχέδια σας από το γεγονός ότι δουλεύετε κοντά στην σπουδαία Ζάχα Χαντίντ;
Στο γραφείο της Ζάχα Χαντίντ μπορεί κανείς να συναντήσει μερικούς από τους πιο ταλαντούχους αρχιτέκτονες. Η ατμόσφαιρα είναι φορτισμένη με δημιουργία, επαναδημιουργία και διαρκή έμπνευση. Το γραφείο ειδικεύεται στον ψηφιακό σχεδιασμό, στον οποίο βασίζεται και δουλειά μας πάνω στο κόσμημα».

Υπήρξε κάποια στιγμή που κάνατε ένα breakthrough με τα κοσμήματά σας;
Το breakthrough έγινε όταν μπήκαμε στη γκαλερί κοσμημάτων «Hilde Leiss» στο Αμβούργο, μία από τις πιο σημαντικές γκαλερί κοσμημάτων στην Ευρώπη, που προωθεί σχεδιαστές από όλο τον κόσμο. Τα τρία κομμάτια που παρουσιάσαμε έγιναν αμέσως θέμα. Μέχρι τότε δεν είχαμε σκεφτεί ότι μπορούμε να ασχοληθούμε πιο εντατικά με το κόσμημα. Στους επόμενους μήνες η Hilde οργάνωσε μία ομαδική έκθεση στους καταπληκτικούς χώρους της γκαλερί της με θέα τα κανάλια του Αμβούργου. Η έκθεση είχε ως τίτλο «Ringe, Ringe, Ringe» από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο του 2013, όπου είχαμε την τιμή να εκθέσουμε ανάμεσα σε διάσημους σχεδιαστές κοσμημάτων, όπως ο Friedrich Becker με τα κινητικά του δαχτυλίδια, και να έχουμε τη φωτογραφία των δαχτυλιδιών μας στην πρόσκληση και στο πόστερ της έκθεσης».

Οι δουλειές σας έχουν παρουσιαστεί κάπου αλλού;
Η «Hilde Leiss» εκθέτει πλέον μόνιμα τα κομμάτια μας. Επίσης αναμένουμε δύο πολύ σημαντικές εκθέσεις. Τον εορτασμό των 25 χρόνων της γκαλερί «Isabella Hund» στο Μόναχο στις 29 Νοεμβρίου 2013. Η Isabella έχει διαλέξει κάποια κομμάτια από τους Systemalab, τα οποία εκθέτει ήδη από το περασμένο καλοκαίρι όταν της τα παρουσιάσαμε στο Μόναχο. Οι Systemalab ανήκουν στο γκρουπ καλλιτεχνών που αντιπροσωπεύει στην γκαλερί της.
Η επόμενη είναι η πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση που διοργανώνει στο Βερολίνο και αργότερα στο Αμβούργο η εικαστικός Λουκία Ρίτσαρντς. Ο τίτλος της έκθεσης είναι «Μύθοι» και θα παρουσιάζει έντεκα Έλληνες σχεδιαστές κοσμημάτων.

Μπορείτε να μου περιγράψετε την διαδικασία δημιουργίας ενός από τα κοσμήματά σας;
Η έμπνευση έρχεται από τη φύση, από ένα τοπίο, από την αρχιτεκτονική. Μετά ξεκινάει μία σειρά από σκίτσα / σχέδια που συζητάμε μεταξύ μας ή μια φωτογραφία. Χρησιμοποιούμε διάφορα μέσα. Τα πρώτα μοντέλα τα δημιουργούμε ψηφιακά με τρισδιάστατα σχεδιαστικά προγράμματα. Σε αυτά προσδίδουμε ιδιότητες υλικών και λογικές κατασκευής. Μετά δημιουργούμε φωτορεαλιστικές απεικονίσεις, τις οποίες τυπώνουμε και πάνω σε αυτές προτείνουμε κάποιες αλλαγές. Εν συνεχεία γυρνάμε πάλι πίσω στον υπολογιστή για τη τελική μορφή, την οποία στέλνουμε για 3D εκτύπωση ως πρωτότυπο. Τα πρωτότυπα είναι από λευκό νάιλον με πορώδη επιφάνεια. Δοκιμάζουμε τα κομμάτια και, εφόσον όλα λειτουργούν όπως περιμέναμε, τα στέλνουμε να τυπωθούν από κερί. Μετά κατασκευάζεται το καλούπι και χυτεύεται το ασήμι. Το τελευταίο στάδιο φινιρίσματος γίνεται με το χέρι. Για υλικά όπως το συνθετικό καουτσούκ και το τιτάνιο, η 3D εκτύπωση γίνεται απευθείας χωρίς να υπάρχει ενδιάμεση κέρινη εκτύπωση και καλούπι».

Διαβάστε ακόμη: Κοσμήματα με ψυχή ελληνική

Ποια είναι τα υλικά που αγαπάτε και δουλεύετε;
Μάθαμε να αγαπάμε τα υλικά που επιτρέπουν στα σχήματά μας τη μεγαλύτερη ευλυγισία, για τις περίπλοκες γεωμετρίες. Μας ενδιαφέρουν τα μέταλλα γιατί μπορεί κανείς να μεταχειριστεί τις επιφάνειές τους με διαφορετικούς τρόπους: με ματ, σατινέ, γυαλιστερό, οξυδωμένο φινίρισμα, κ.α. Το καθένα από αυτά προσδίδει κάτι διαφορετικό στο κάθε κομμάτι. Για παράδειγμα, αν θέλουμε να ενισχύσουμε οπτικά μία καμπύλη θα χρησιμοποιήσουμε ασήμι με ματ φινίρισμα. Σε άλλες περιπτώσεις, που θέλουμε να τονίσουμε κάποιες αντανακλάσεις, χρησιμοποιούμε γυαλιστερές επιφάνειες. Έχει να κάνει με την αισθητική που θέλουμε να αποδώσουμε».

Έχετε δει το κόσμημα εμπορικά;
Τα κοσμήματά μας δεν είναι μαζικής παραγωγής. Είναι περιορισμένης έκδοσης (limited edition) και ο τρόπος σύλληψης και παραγωγής τους τα διαχωρίζει από εμπορικά κομμάτια».

Πως θα χαρακτηρίζατε τα κοσμήματά σας;
Τα κοσμήματα των Systemalab έχουν συλληφθεί ως διάτρητα αντικείμενα με έλλειψη βάρους παρά το ουσιαστικό τους μέγεθος. Ωθούμε τα υλικά στα όριά τους όσον αφορά την ευπλαστότητά τους. Δουλεύουμε με λείες και στρογγυλευμένες μορφές που έχουν ως χαρακτηριστικό τους γνώρισμα τα διάφορα μοτίβα στην επιφάνειά τους. Οι, σαν από κέντημα, διατρήσεις τους ανοίγουν προοπτικές μέσα στον όγκο του κοσμήματος και δημιουργούν μία αίσθηση διαφάνειας. Παράλληλα το μέγεθός τους είναι μεγαλύτερο από άλλα κοσμήματα και έτσι δημιουργούν μία διχοτομία μεταξύ βάρους και ελαφρότητας».

Θα τα χαρακτηρίζατε πολύτιμα;
Η πολυτιμότητα στα κοσμήματά μας έγκειται στην διαδικασία παραγωγής ιδεών και στην δημιουργία τους. Σε αυτά προστίθεται το γεγονός ότι κάποια από τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι από τη φύση τους πολύτιμα.

Θα τα χαρακτηρίζατε εικαστικά;
Αναφερόμαστε πάντα σε αυτά ως αντικείμενα ντιζάιν. Από τη μια μεριά έχουν συγκεκριμένη λειτουργία ως κοσμήματα που φοριούνται, που ένα εικαστικό έργο δεν χρειάζεται να έχει απαραίτητα. Από την άλλη δεν έχουν συμβατικά σχήματα και μεγέθη όπως τα εμπορικά κοσμήματα. Έχουν γλυπτικότητα και επανερμηνεύουν με το δικό τους τρόπο τη μορφή ενός δαχτυλιδιού, μιας αλυσίδας, ενός περιδέραιου.

Σε ποιόν απευθύνονται τα κοσμήματα των Systemalab;
Το άτομο που θα ανακαλύψει και θα φορέσει τα κοσμήματά μας είναι κάποιος που του αρέσει το καινούργιο και το διαφορετικό. Πιστεύουμε στην κομψότητα του ντιζάιν και σε αυτή που προσδίδουν τα υλικά και η κατασκευαστική μέθοδος».

Ποιοι είναι οι στόχοι που θέλετε να κατακτήσετε στο μέλλον;
Να βρίσκουμε το χρόνο να συνεχίσουμε να δημιουργούμε κοσμήματα, μιας και είναι μία ασχολία που κάνουμε δίπλα στην επαγγελματική μας ενασχόληση ως αρχιτέκτονες. Οπότε προϋποθέτει βραδινή εργασία. Έχουμε ακόμη πολλές ιδέες τις οποίες θέλουμε να δοκιμάσουμε και να πειραματιστούμε με καινούργια υλικά».

Που βρίσκουμε τα κοσμηματά σας και σε τιμές κυμαίνονται;
Τα κοσμήματά μας μπορεί να τα βρει κανείς στη γκαλερί κοσμημάτων «Hilde Leiss» στο Αμβούργο, στη γκαλερί κοσμημάτων «Isabella Hund» στο Μόναχο αλλά και μέσα από την ιστοσελίδα μας www.systemalab.com. Από τις 11 μέχρι τις 19 Δεκεμβρίου θα τα βρίσκετε και στην γκαλερί «FunckRaum» στο Βερολίνο, για την έκθεση «Μύθοι». Οι τιμές κυμαίνονται από 250 ευρώ σε 3500 ευρώ, ανάλογα με τη περιπλοκότητα, το μέγεθος, το υλικό.